نوروز در بردسکن و میراث تاریخی ـ فرهنگی
تاریخ انتشار: ۵ فروردین ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۲۷۱۹۶۲۸
به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی نتایج بررسیهای باستانشناسی بر روی تپهها و محوطههای باستانی و همچنین شواهدی از آثار فرهنگی حاکی از آن است که منطقه بردسکن در هزارههای دوم و اول پیش از میلاد مسکونی و آباد بوده است.این ناحیه در قرون و سدههای گذشته جزیی از سرزمینی به شمار میرفت که در متون جغرافیایی و تاریخی از آن با نام ترشیز یا طرثیت یاد شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بنا دارای دو کتیبه در بالا و پایین با مضامین آیات قرآنی، تاریخ بنیان اثر و بانی آن بوده که قرائت این خطوط به دلیل مخدوش بودن میسر نیست. همچنین در داخل مناره نیز پلکانی مارپیچ تعبیه شده است. روی هم رفته ویژگیهای معماری، انتساب این اثر را به عصر سلجوقی نشان میدهد.مسجدجامع کوشهاین بنای مذهبی در 11 کیلومتری جنوب بردسکن و در روستای کوشه گلستان واقع شده است؛ فضای داخلی مسجد متشکل از شش شبستان ستوندار با پایههای چهار ضلعی به ابعاد یک متر و 60 سانتیمتر ساخته شده است.در داخل حجره دوم، محرابی در میان ستون با گچبری ساده تزئین شده است. در عصر حاضر، این بنا که به همت بانویی به نام معصومه به سال 1294 هجری شمسی ساخته شده، نیز مورد توجه مردم بوده و نماز جماعت در آن اقامه میشود.برج علیآباد کشمربرج مقبره آجری موسوم به علیآباد کشمر بر سر راه بردسکن به کاشمر قرار دارد. گویا این بنا بر فراز بقایا و آوارههای قلعهای کهن به نام کوشک بنیان شده و از دیدگاه معماری با برج رادکان در چناران قابل مقایسه است.نمای خارجی بنا در پائین هشت ضلعی و بالاترین قسمت آن دارای گنبد مخروطی به صورت دو پوسته است که 48 نیم ستون به انضمام تزئینات هندسی از آجر و کاشی فیروزهای زینتبخش آن شده است.بنا فاقد کتیبه است و بیشتر نشاندهنده اسلوب معماری در قرن هفتم هجری است.رباط کبودانبه قولی واقف این رباط «حاجی میرزا احمدی مجتهد کاشمری» بوده و به سعی و اهتمام «کربلائی غلامرضا طبسی» بنیان شده است؛ شالوده رباط، سنگی است و با طرح و نقشه یک ایوانی مشتمل بر حیاط مرکزی، 12 اتاق و نمازخانه است.مسجد جامع سیفآباداین بنا نیز در جنوب بردسکن و در روستای یوسفآباد واقع شده است، بیشترین فضای مسجد در بخش شرقی آن به صورت شبستان ستوندار با پایههای چهار ضلعی به ابعاد یک و نیم متر شکل گرفته است. بر رأس پوشش گنبدخانه، گنبدی با ظاهر ساده و بر بالای ایوان دو ستون کوچک آجری که نمادی از مأذنه است، به چشم میخورد.
محراب داخل بنا و پوشش زیر گنبد با آجرهای خفته راسته تزئین شدهاند. بنا بر شواهد، معماری مسجدجامع سیفآباد با ساختار یک ایوانی در سده سیزدهم هجری بنیان شده است.مقبره عبدلآبادمقبره عبدلآباد در فاصله 25 کیلومتری از جنوب خاوری بردسکن قرار دارد. این بنا که متعلق به سده هشتم هجری است، بقعهای خشتی آجری به ارتفاع 10 متر دارد؛ گنبدی بر فراز آن ساخته شده و فضای داخلی آن در قسمت زیر گنبد و بخشی از دیوارهای داخلی منحصر به گچبریهای ساده است.آب انبار سیدباقردر مرکز بردسکن و در مقابل مسجدجامع این شهر نیز بنایی آجری از دوره قاجار باقیمانده که به آب انبار سیدباقر مشهور است.ساختار معماری این آب انبار دارای 22 پله آجری، فضای پاشیر و مخزن بوده و از ویژگیهای بارز آن وجود بادگیری چهار طرفه به ارتفاع دو متر بر روی گنبد مخزن است.امامزاده اللهآبادمزار امامزاده اللهآباد در روستای اللهآباد در 22 کیلومتری بردسکن قرار گرفته است. بنای امامزاده دارای نقشهای چهار گوش است.با نگرش به شواهد این بنای مذهبی احتمالاً در عصر صفوی ساخته شده و از گذشته تاکنون برای مردم منطقه مکانی مقدس به شمار میرفته که برای اهدای نذورات به آنجا میروند.قلعه شادیآباداین قلعه از قرن پنجم تا قرن هشتم هجری قمری آباد شده و مسکونی بوده و هنوز مخروبههای آن مشهود است. قلعه شادیآباد بهصورت کهن دژی بسیار بزرگ و در شش جهت دارای برجهای دیدهبانی و قراولخانه بوده است و شخصی به نام محمدحسین نامرادی که امروز در دوبیتیها ذکر زبانها است، ساکن این قلعه بوده است.
این بنا در فاصله 30 کیلومتری جنوب غربی بردسکن و در فاصله شش کیلومتری شمال قلعه تاریخی رحمانیه در فاصله 9 کیلومتری شمال امامزاده اللهآباد واقع شده است.قلعه رحمانیهاین قلعه در روستای رحمانیه و در 19 کیلومتری جنوب غربی بردسکن قرار گرفته و بنا بر مطالعات انجام شده قدمت آن به قرون هشت تا 12 هجری قمری باز میگردد.قلعه رحمانیه دارای پلانی دایرهای شکل هست که نحوه قرار گرفتن آن در ارتفاع مؤید این نکته است که قلعه یکی از ابنیه نظامی و مستحکم دوران خود بوده است. فضاهای داخلی نیز به صورت دایرهای و متحدالمرکز ساخته شدهاند و در ساختار آن از ملات کاهگل و خشت استفاده شده است.دهانه بیجورددهانه بیجورد یکی دیگر از مناطق مفرح و خوش آب و هوای شهرستان بردسکن هست که در شمال این شهرستان در میانه کوهها و کوهپایههای بیجورد واقع شده است. این منطقه بسیار سرسبز و خرم بوده و به علت داشتن چشمهها و آب فراوان از پوشش گیاهی مناسبی برخوردار است. از سایر جاذبههای طبیعی بردسکن میتوان به آبشار سر برج اشاره کرد که در ناحیه شمالی بردسکن واقع شده است.دره آسیاب خوشاباین دره یکی از مناطق خوش آب و هوای شهرستان بردسکن است که در شمال این ناحیه واقع شده است. منطقه شمالی بردسکن دارای کوهپایههایی زیبا و خرم و کوههایی نسبتاً رفیع نظیر کوه سرخ، چهل دختر، بغل داغ و وارسنگ است که درههای سرسبز در میانه آنها واقع شدهاند.دره آساب خوشاب از تنوع گیاهی مطلوبی برخوردار است و در آن انواع درختان مثمر و غیرمثمر رشد کردهاند.نمکزار کویر لوتجنوب شهرستان بردسکن با کویر لوت مجاور بوده و به همین سبب دارای چهرهای پست و هموار است که در نهایت به کوه کم ارتفاع اللهآباد میپیوندد.یکی از جاذبههای طبیعی و گردشگری شهرستان بردسکن نمکزارهای کویر لوت است که تصویری بدیع از زیباییهای کویری را در برابر دیدگان علاقهمندان به طبیعت به تماشا میگذارد. این موهبت الهی شایسته بهرهبرداری بیشتری است که مسئولان امر را در جهت برپایی تورهای کویرگردی و ایجاد تسهیلات و امکانات توریستی در آن منطقه تشویق و ترغیب میکند.عشایر بردسکناین شهرستان با گستردگی جغرافیایی، تنوع اقوام و سابقه کهن با فرهنگ غنی درخشان و پویا توانسته است در طول تاریخ هویت و اصالت خویش را حفظ کرده و با هماهنگی و جذابیت در حوزه میراث غنی فرهنگی، معنوی و طبیعی بدرخشد.این شهرستان به خاطر تنوع اقلیمی چشمانداز روشنی از نظر فضای روستایی و عشایری نیز دارد لذا طوایفی از قبیل کلاه درازی، طاهری، ایلخانی، شورچاهی، بلوچ خانزائی، طایفه بیگی، تیموری و عبدالسرخ در این منطقه زندگی میکنند.سوغات و رهآورد سفراز سوغات و ارمغانهای شهرستان بردسکن میتوان به انواع گلیم و قالیچههای خوشنقش و نگار اشاره کرد. همچنین گیوههای دستدوز و سبدهای حصیرباف این منطقه مورد توجه گردشگران و مسافران است.بردسکن دارای محصولات باغی معروفی از جمله انار، انجیر و انگور نیز است که کشمش و خشکبار آن از شهرت بسزایی برخوردار است. زعفران و زیره نیز جزو سوغات مهم این شهرستان به شمار میروند.صنایع دستی و هنرهای سنتیاز صنایع دستی و هنرهای سنتی شهرستان بردسکن که امروزه در این منطقه رواج دارد، میتوان به انواع فرشهای دستباف که پودهای آن در تناوبی بین پنج تا هفت رج از گرهها مشاهده میشوند، اشاره کرد. این نحوه پودکشی از صفحات مشخصه قالیهای منطقه بردسکن است. از دیگر هنرهای سنتی و صنایع دستی بردسکن میتوان از گلیمبافی، حصیربافی، قالیچهبافی و گیوهدوزی نام برد.
منبع: ایکنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۲۷۱۹۶۲۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
گامهای لرزان برای ثبت جهانی محور ساسانی کرمانشاه
ایسنا/کرمانشاه چند سالی میشود موضوع ثبت جهانی محور ساسانی در دستورکار مسئولین میراث فرهنگی کرمانشاه قرار گرفته و چند باری هم وعدههایی برای تدوین پرونده آن با اعلام یک بازه زمانی مشخص داده شده، اما آنگونه که پیداست هنوز قدمی جدی برای آن برداشته نشده است.
به گزاش ایسنا، چندسال پیش زمانی که منظر فرهنگی تاریخی اورامانات به ثبت جهانی رسید و کرمانشاه برای اولین بار توانست دو اثر ثبت جهانی شده داشته باشد، مسئولان میراث فرهنگی استان در بوق و کرنا کردند که می خواهند دو پرونده دیگر را از استان برای ثبت جهانی شدن آماده کنند.
اسب کرد و محورساسانی دو ظرفیتی بودند که مسئولین میراث فرهنگی اعلام کردند با توجه به خاستگاه و پیشینه ای که کرمانشاه در این دو موضوع دارد، بنا دارند پرونده ثبت جهانی آنها را تدوین کنند.
هر چند اولین بار در زمان محمدرضا سهیلی مدیرکل پیشین میراث فرهنگی استان روی تدوین پرونده ثبت جهانی این دو میراث تاکید شد، اما زمانی که او به هوای یک منصب دیگر همه وعده های زیبایش را برای گردشگری کرمانشاه رها کرد و به تهران رفت و داریوش فرمانی به عنوان مدیرکل جدید روی کار آمد، او نیز همین برنامه ها را به عنوان یکی از رویکردهای خود اعلام کرد.
با وجود اینکه طی یکی دو سال گذشته مدیرکل میراث فرهنگی استان با حمایت مسئولین استانی سفرهایی به عراق برای رایزنی در خصوص ثبت جهانی اسب کرد داشته و حتی تاکنون دو جشنواره بین المللی اسب کرد در راستای تدوین پرونده ثبت جهانی آن برگزار شده، اما در مقابل برای تدوین پرونده ثبت جهانی محور ساسانی تاکنون اقدام جدی و عملی خاصی صورت نگرفته است.
این پرونده در ابتدا قرار بود با عنوان «ثبت جهانی محور ساسانی کرمانشاه»از قلعه فیروزآباد در اسلام آبادغرب تا عمارت خسرو در قصرشیرین تدوین شود، اما در ادامه مسئولین میراث فرهنگی اعلام کردند که برای اینکه بتوانند معبد آناهیتا و تاق بستان را نیز که از سالها قبل در فهرست موقت ثبت جهانی شدن قرار گرفته بودند را به ثبت جهانی برسانند، این دو اثر تاریخی را هم به این پرونده اضافه می کنند.
از آنجایی که ایران هر ساله تنها می تواند یک پرونده را برای ثبت جهانی شدن به یونسکو ارسال کنند و از آنسو مسئولین میراث فرهنگی استان بنا داشتند تا هرچه زودتر این پرونده به سرانجام برسد، تصمیم گرفتند تا پرونده محور ساسانی را به شکل بین المللی با همکاری کشور عراق تدوین کنند و اینگونه زمینه ای فراهم می شد تا پرونده در سازمان یونسکو خارج از نوبت رسیدگی و به ثبت جهانی برسد.
با توجه به اینکه در عصر امپراطوری ساسانیان بخشی از کشور عراق نیز جزو ایرانشهر بزرگ به شمار می رفته و آثاری تاریخی از دوره اشکانی و ساسانی در این کشور هنوز پا برجا است، قرار بر این شد که عنوان پرونده این بار به «ثبت جهانی منظر ساسانی - اشکانی از آناهیتا تا ایوان مدائن» تغییر یابد.
در این محور، از شهر کنگاور تا استان دیالی عراق حدود ۴۰ اثر تاریخی قرار گرفته که از شاخص ترین آنها می توان به معبد آناهیتا، تاق بستان، قلعه یزدگرد، عمارت خسرو، کانال ساسانی، چهارقاپی، چند آتشکده در ایران و بنای حوش کوری در شهر گرمیان و ایوان مدائن در استان دیالی عراق اشاره کرد.
هرچند که پرونده «ثبت جهانی محور ساسانی اشکانی از معبد آناهیتا تا ایوان مدائن» می تواند بسیاری از آثار تاریخی کرمانشاه از جمله تاق بستان را که همواره ثبت جهانی آن با حواشی زیادی همراه بوده را در فهرست آثار ثبت جهانی شدن قرار دهد، اما متاسفانه به مانند بسیاری دیگر از پروژه های گردشگری استان هنوز برای این مسئله قدمی جدی برداشته نشده است.
برای اینکه بفهمیم پرونده ثبت جهانی محور ساسانی - اشکانی هم اکنون در چه مرحله ای قرار دارد، به سراغ مدیرکل میراث فرهنگی استان رفتیم که او نیز اعلام کرد در حال رایزنی با وزارتخانه برای تعیین یک نفر به عنوان مسئول پرونده است و این در حالی است که طی حدود یک سال گذشته مرتضی گراوند مدیر پایگاه ملی آناهیتا به عنوان مسئول این پرونده در استان معرفی شده بود.
انتخاب یک مسئول برای تدوین پرونده ثبت جهانی محور ساسانی کرمانشاه به معنای آن است که تدوین این پرونده هنوز در همان خانه اول است و عملا اقدامی برای آن صورت نگرفته است.
از طرفی داریوش فرمانی در پاسخ به این سوال که امسال برای مقدمه سازی به منظور ثبت جهانی محور ساسانی چه میزان اعتبار به این محور اختصاص یافته تا برای برخی اقدامات همچون مرمت ها، کاوش ها، تعیین عرصه و حریم ها، نقشه برداری، جمع آوری مستندات و... صرف شود، گفت: جمعا امسال حدود ۱۲ میلیارد تومان به این محور اختصاص یافته که با این میزان اعتبار می توانیم برخی اقدامات شاخص را در آن روی بناهای تاریخی انجام دهیم.
او همچنین در پاسخ به این پرسش که طبق هدفگذاری انجام شده پرونده ثبت محور ساسانی کی تدوین خواهد شد، اعلام کرد: در تلاشیم تا پایان امسال این پرونده تدوین شود.
وعده مدیرکل میراث فرهنگی استان در حالیست که طی دو سال گذشته از مسئولین سابق تا فعلی میراث فرهنگی چندین بار برای تدوین این پرونده برنامه زمانبندی اعلام کرده اند که هیچکدام عملی نشده است.
انتهای پیام