به نقل از «مهر»

دعوت رازآلود به «کافه خیابان گوته»/ داستان چریک مغموم

تاریخ انتشار: ۱۱ فروردین ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۲۷۶۰۹۹۲

رمان «کافه خیابان گوته»، داستانی خواندنی با چاشنی تاریخ است که از دلمشغولی نویسنده به این حوزه حکایت دارد و گویا برای حمیدرضا شاه آبادی، معنای داستان با تاریخ قرابت بسیاری دارد.

خبرگزاری مهر-گروه فرهنگ: علی‌الله سلیمی‌ نویسنده و روزنامه‌نگار در سومین یادداشت نوروزی خود برای کتابخانه مهر در سال ۹۶ به معرفی کتاب «کافه خیابان گوته» برای مطالعه پرداخته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این یادداشت را در ادامه می‌خوانیم:

داستان «کافه خیابان گوته» برای خوانندگان آثار شاه آبادی، موضوع آشنا و شناخته شده‌ای دارد؛ مرور و غوطه خوردن در بخش دیگری از تاریخ معاصر ایران با ابزار داستان که پیش از این هم نویسنده دلبستگی خود به این حوزه را نشان داده است.

شاه آبادی تاریخ را می‌شناسند و بهتر است بگوییم دغدغه تاریخ دارد. برای همین وقتی می‌خواهد داستان بنویسد، گویی قرار است بخشی دیگر از تاریخ معاصر ایران را روایت کند. با وسواس به جزئیات تاریخی می‌پردازد و شخصیت‌های خیالی و داستانی او گاه چنان با شخصیت‌های تاریخی در هم می‌آمیزند که در مواردی تشخیص مرز خیال و واقعیت در داستان‌های این نویسنده واقعا دشوار می‌شود.

در رمان اخیر شاه‌آبادی، «کافه خیابان گوته» پرداخت شخصت کیانوش مستوفی به گونهای است که یادآور شخصیت‌های مشابه زیادی در تاریخ معاصر است و برای همین این شخصیتِ ساخته و پرداخته ذهن نویسنده به یک تیپ آشنای تاریخی بیشتر نزدیک است تا یک شخصیت داستانی که ویژگی‌های محنصر به فردی داشته باشد. در مرحله بعد، پیرنگ داستان هم به نمونه‌های مشابه نزدیک می‌شود؛ شکل گیری و فعالیت گروه‌های کوچک چریکی که سرانجام توسط حکومت مرکزی از هم پاشیده می‌شود. با این حال، نویسنده سعی کرده فرم تازه ای به این پیرنگ آشنا بدهد و آن را با بیان تازه ای روایت کند.

عنوانی که برای داستان انتخاب شده ظاهرا در راستای این تلاش نوآورانه است و محیط داستان را به فضای تازه و متفاوتی برده است. همچنین بین زمان وقوع حوادث داستان و زمان روایت هم فاصله قابل توجهی ایجاد شده تا شائبه روایت صرف تاریخی تا حدودی از بین برود. نقش راوی داستان هم در این بین تعیین کننده است. او علاقه چندانی به تاریخ ندارد، نویسنده است و دغدغه پژوهش ادبی دارد. آشنایی اتفاقی او با قهرمان اصلی داستان، کیانوش مستوفی هم تاکیدی بر این مسئله دارد.

راوی داستان که برای تحقیق روی اشعارهاینریش‌هافمن به موزه ای در فرانکفورت سفر کرده است، کاملا به صورت اتفاقی با کیانوش مستوفی آشنا و وارد ماجراهای زندگی این فرد می‌شود. کیانوش از خانواده ای با پیشینه ای مشهور و تاثیرگذار در تاریخ معاصر است و خود سرگذشت غم انگیزی دارد که با فعالیت‌های چریکی او در دهه‌های گذشته گره خورده است. بنابر این به غیر از توضیحات اولیه و مختصری که راوی درباره خود و موقعیتش می‌دهد، فصل‌های بعدی و اصلی به کیانوش و اطرافیانش اختصاص یافته است.

با توجه به چنین موقعیتی که برای داستان شاه آبادی پیش می‌آید و او را مجبور می‌کند خط اصلی داستان را به کیانوش بسپارد، اما نویسنده می‌کوشد راوی اصلی همه فصل‌های بعدی فقط کیانوش نباشد که خط روایی داستان را دچار یکنواختی کند. بنابر این، بخشی از روایت داستان به یکی از دوستان کیانوش، کیوان رجب زاده سپرده می‌شود که در زمان مبارزات چریکی، یکی از چهار نفر گروه کوچکی را تشکیل می‌داده که کیانوش هم عضوی از این گروه کوچک بوده است. البته روایت کیوان در قالب نامه است که گویا برای کیانوش نوشته و او حتی برخی از آنها را نخوانده و به صورت یکجا در اختیار راوی قرار داده است. بخش دیگری که در فواصل بین فصل‌های رمان گنجانده شده، قطعه‌های معمولا کوتاهی است که نویسنده ادعا می‌کند از مجموعه «پیتر شلخته» ‌هاینریش‌هافمن انتخاب کرده است.

طبعا باید رابطه قدرتمندی بین این بخش‌ها باشد که در نهایت باعث انسجام بخش‌های به ظاهر پراکنده رمان شود. در قرائت اول رمان این رابطه‌ها وضوح چندانی ندارد. مگر این که ارجاعات بیرون از متن به کمک مخاطب بیاید. تشابه رویدادهای تاریخی رمان با قطعه‌هایی که در این اثر به‌هاینریش‌هافمن منتسب شده است، در نگاه اول چندان معلوم نیست. اگر فرض را بر این بگذاریم که همه این‌ها بهانه ای است که سرگذشت کیانوش مستوفی و ماجراهای حلقه چریکی آنها روایت شود و شواهد زیادی این مسئله را تایید می‌کند، آن وقت بهانه روایت در این اثر جایگاه واقعی خود را از دست می‌دهد و هر بهانه دیگری می‌توانست چنین نقشی را در این اثر به عهده بگیرد.

حجم قابل توجهی از رمان «کافه خیابان گوته» به روایت پیشینه خانوادگی کیانوش مستوفی می‌پردازد که به نظر می‌رسد جزو دغدغه‌های اصلی نویسنده بوده که این روی مسئله تمرکز بیشتری داشته باشد. اما به نظر می‌رسد چنین رویکردی از الزمات این اثر نبوده است. در مجموع، رمان کافه خیابان گوته، داستانی خواندنی با چاشنی تاریخ است که از دلمشغولی نویسنده به این حوزه حکایت دارد و گویا برای حمیدرضا شاه آبادی، معنای داستان با تاریخ غرابت بسیاری دارد و او هنوز شیفته این حوزه است.

کتاب «کافه خیابان گوته» نوشته حمیدرضا شاه آبادی با ویراستاری احمد پورامینی، طراحی جلد توسط کیانوش غریب پور، در ۲۵۶ صفحه با شمارگان ۱۱۰۰ نسخه و قیمت ۱۳۵۰۰ تومان از سوی نشر افق در تهران چاپ و منتشر شده است.

منبع: مهر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۲۷۶۰۹۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بررسی آثار کلر ژوبرت نویسنده و تصویرگر مسلمان شده فرانسوی

به گزارش خبرگزاری مهر، شماره ۱۶۶ مجله خیمه در اردیبهشت ۱۴۰۳، با طرح جلدی از چهره «کلر ژوبرت»، نویسنده مسلمان شده فرانسوی منتشر شد.

مجله خیمه در شماره اردیبهشت در بخش رویدادها و روایت‌ها ۵ رویداد مهم فروردین ماه ۱۴۰۳ را بررسی کرده است. تحلیل شیوهٔ دعاهای متفاوت استاد شیخ حسین انصاریان از نگاه ۴ استاد حوزه و دانشگاه، بررسی ماجرای مسجد سازی در پارک قیطریه و پاسخ به ۴ پرسش آیت الله سیدمصطفی محقق داماد از نگاه ۱۷ چهرهٔ مخالف و موافق، بررسی سخنان پُرحاشیهٔ حجت‌الاسلام پناهیان دربارهٔ پیامبر (ص) از نگاه ۳ استاد دانشگاه، روایتی از اشعار روضه‌های زنده یاد حسین بختیاری که در نوروز درگذشت از نگاه ۴ فعال هیئتی و برگزاری محفل صد هزار نفری قرآنی در ورزشگاه آزادی از نگاه ۱۰ فعال فرهنگی و رسانه‌ای.

سوژه بخش چهره خیمه، «کلر ژوبرت»، نویسنده مسلمان شده فرانسوی است. آثار این بانوی نویسنده متولد اردیبهشت، از نگاه ۱۶ نویسنده و کارشناس حوزه و دانشگاه بررسی شده است.

این چهره‌ها عبارتند از: محسن چینی‌فروشان، موسی بیدج، حسن احمدی، حبیب احمدزاده، غلامرضا حیدری ابهری، ناصر نادری، مریم جلالی، آسیه رحمتی، حسین راجی، سیدمحمد مهاجرانی، سیده مریم شهیدی کریمی، رقیه فاضل، علی مهدوی، بهاره بهنام نیا، زهرا شیرخانیان.

مجله خیمه در بخش پرونده ماه به ۱۲ سال تلاش برای حل مشکل فقهی اهدای عضو پرداخته و ماجرای اهدای عضو ۱۲ طلبه و ۴ مداح را بررسی کرده است. پرونده ماه خیمه، به موضوع «اهدای عضو» و ضرورت فرهنگ سازی با نگاه عاشورایی پرداخته است. این پرونده شما را با ۱۲ طلبه و ۴ مداحی آشنا می‌کند که اعضای بدنشان، به بیماران نیازمند بخشیده‌اند.
همچنین ایرج فاضل، ۱۲ سال پیگیری برای رفع محدودیت‌های فقهی و قانونی اهدای عضو را تشریح کرده است. علی اکبر صالحی هم چگونگی عبور از نگاه بسته مذهبی در این موضوع را بیان کرده است. کتایون نجفی زاده، از سه دهه تلاش و دیدارهایش با مراجع قم و نجف به ویژه دیدارش با آیت الله سیستانی گفته و کمیل نظافتی، اهدای کلیه‌اش به کودک کلاله را تشریح کرده است. مهدی حیدری هم از مستند ساخته شده درباره ماجرای این کلیه گفته است.

خیمه در بخش یادمان به سراغ یادبود مرحوم محمود امیری، مدیر انتشارات و کتابفروشی امیری رفته و ماجرای کتاب مهدی آذر یزدی، کتابفروشی امام حسین و شهادت دو برادر مرحوم امیری را روایت کرده است. همچنین مرتضی آخوندی، مدیرانتشارات دارالکتب الأسلامیه از روایت پنج دهه دوستی‌اش با مرحوم امیری سخن گفته و روایت علی قائمی، محقق و نویسنده‌ای که ۵۰ کتابش در انتشارات امیری منتشر شده است هم در این بخش آمده است. محمدهادی فاضل، مهدی رئوفی، مرضیه امیری و سید یاسر شریفی از نزدیکان آن مرحوم هم یادداشت‌هایی در این پرونده نوشته‌اند.

این شماره از مجله در بخش کتاب خیمه هم به آشنایی با ۶۳ نویسنده و تصویرگر انتشارات خیمه پرداخته و به مناسبت نمایشگاه کتاب، موضوعات زیر را هم از نظر گذرانده است:

کتابی کاملاً کاربردی برای زندگی: اثر تازه منتشرشدهٔ «تفسیر موضوعی سبک زندگی با رویکرد روایی»

مسالهٔ حجاب در ایران امروز به روایت رمان «رقص کلاغ روی شانه‌های مترسک.»

کتاب شعری که گم شد: روایتی از کتاب «مجموعهٔ اشعار فضائل اهل بیت» اثر شیخ کلینی

یادداشت‌های عاشورایی مرحوم دکتر عماد افروغ از کتاب «فریادهای خاموش»

شماره اردیبهشت خیمه، با سرمقاله‌ای از حجت الاسلام دکتر محمدرضا زائری (مدیرمسئول مجله)، و نیز یادداشت‌هایی از ۷ نویسنده و چهره حوزوی و دانشگاهی در آغاز مجله، منتشر شده است. علاقه‌مندان می‌توانند برای تهیه مجله خیمه با شماره ۰۹۰۲۸۲۴۲۹۸۱ تماس بگیرند.

کد خبر 6086179