زیارت نامه ها در فرهنگ شیعه؛ مفاهیم عالی در زیارت نامه های امام هادی (ع)
تاریخ انتشار: ۱۲ فروردین ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۲۷۶۹۸۷۰
گروه آیین و اندیشه فرهنگ نیوز؛فرهنگ شيعه از ادعيه و زيارت بسيار غني برخوردار است، به طوري كه هيچ يك از فرق اسلامي از اين مقدار ادعيه و زيارات بهره مند نيستند، اين نشان از چهره معنوي و عرفاني شيعه است كه خلوص ديني و تزكيه نفس را در جامعه شیعیان قوت مي بخشد.
دعا جايگاه والايي نزد امامان (ع) داشته واز برخي از آنان ادعيه فراواني نقل شده است، در كارنامه امام هادي (ع) نيز دعا وزيارت از نظر تربيت شيعيان و آشنا ساختن آنان با معارف شيعي ، نقش عمده اي ايفا كرده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
ادعیه و زیارت ائمه معصومین(ع) به لحاظ محتوایی به جز راز و نياز با خدا ، به صورت هاي مختلف ، به پاره اي از مسائل سياسي – اجتماعي نيز اشاراتي دارد ، اشاراتي كه در حيات سياسي شيعه بسيار مؤثر است و به طور منظم ، مفاهيم خاصي را به جامعه شیعه القا كرده است.
امام هادی (ع) در ادامه مسیر مبارزات فرهنگی ائمه اطهار (ع) به ویژه امام زین العابدین (ع) که از طریق دعا به آموزش شیعیان و دیگر مسلمانان پرداخت، علاوه بر دعا، فرهنگ زیارت و زیارت نامه را وسیله تعلیم معارف والای مکتب اهل بیت (ع) قرار داد. از امام هادی (ع) زیارت نامه ها و ادعیه متعددی باقی مانده است که از جمله آنها می توان از زیارت جامعه کبیره (صدوق، ج 2، ص 609 - 617)، زیارت امیرالمؤمنین علی (ع) (کلینی، ج 4، ص 569) زیارت حضرت زهرا (س) (مجلسی، ج 97، ص 198 – 199) و... نام برد.
از سوی دیگر با نگاهی ژرف به محتوایی این زیارت نامه ها در می یابیم که این زیارت نامه ها؛ توصیف کامل و معرّفی جامع خاندان رسالت (ع)، بیان معارف الهی و مفاهیم توحیدی، شهادت به فضایل ائمه (ع)، دعا و درخواست از خدا، پذیرش ولایت و تولی به ائمة نور و معرفت و تبرّی از ائمة نار خمیر مایة زیارت جامعه را تشکیل می‌دهد (طباطبایی، 1382، ص 123). به علاوه به فرموده امام هادی (ع) پیش از خواندن آن باید صد بار تکبیر گفت و مجلسی اول (1377، ج 8، ص 666) درباره سبب این تکبیرها مینویسد: «اکثر طبایع مایل است به غلو مبادا از عبارات امثال این زیارات به غلو افتد یا از بزرگی حق سبحانه و تعالی غافل شود» (قمی، [بیتا]، ص 544).
بعد از زیارت جامعه کبیره، مهم ترین زیارت نامه منقول از امام هادی (ع) زیارت غدیریه امیرالمؤمنین (ع) است که شیخ باقر شریف قرشی (1371،ص 207) انتساب آن به امام هادی (ع) را قطعی و آن را از اصیل ترین، بهترین و بدیع ترین زیارت نامه های اهل بیت (ع) دانسته است.
مهمترین محورها در زیارت نامه های امام هادی:
1)پیوند با خداوند: دعاها عينيّت بخشيدن و وانمود كردن ميزان گسستن ائمه عليهم السّلام از غير خداى تعالى و تمسّك ايشان به خداست و اين كه ايشان با تمام حواس و عواطف و قلب و دلشان ايمان داشتند(شريف قرشى، 1371، ص179)
2)امید به لطف خدا: خدايا هر كه از تو تقاضا و درخواست كند و از كرم تو بخواهد، از جود و بخششت نااميد نمىكنى و بر كسى كه درخواست نكند خشم مىگيرى و كسى جز تو چنين نيست، خدايا چشم طمع به رحمت و مغفرت تو دارم(شريف قرشى، 1371،ص183)
3)راهنمایی مسیر سیرو سلوک: دعاها، روشها و قوانين سير و سلوك، و اصول اخلاق، و هر آن چه را كه از قواى برتر روانى باعث درخشش شخصيّت انسانى است، به ما مىآموزد. (شريف قرشى، 1371،ص184)
4) تاكيد بر مقام ولايت و رهبري اهل بيت (ع): در زيارتي كه از امام هادي (ع) روايت شده به طور مكرر بر اين معنا تاكيد شده و اهل بيت رسول خدا (ص) به معناي خاص آن كه با تعبيرهائي همچون : معدن الرحمة ، خُزّان العلم ، قادة الامم ، ساسة العباد ، أمناء الرحمان ، ائمة الهدي ، ورثة الانبياء ، و حجج الله علي اهل الدنيا والآخرة والاولي ، وصف شده اند،(جعفریان،1381،ص 522) همچنين در همين زيارت ، خطاب به ائمة هدي (ع) آمده :«اشهد انكم الائمة الراشدون ، المهديون ، المعصومون ، المكرمون ، المقربون ، المتقون ،الصادقون، المصطفون ، المطيعون لله ...؛گواهي مي دهم كه شما امامان مرشد ،هادي ، معصوم ، بزرگوار ، مقرب نزد خدا ، پرهيزگار ، راستگو ، برگزيده ، مطيع خداوند، هستيد »( ابن قولويه قمى،1356ق،ص54)
برخی از مضامین مهمزیارت جامعه کبیره:
-دین از سیاست جدا نیست: «ساسة العباد »
-امن ترین راه رسیدن به خدا طریق اهل بیت(ع) است: «اَلسَّلامُ عَلى مَحاَّلِّ مَعْرِفَةِ اللَّهِ»
ملاک سنجش رفتار و اعمال انسانها، محک زدن با اعمال و رفتار ائمه معصومین(ع) می باشد: «وَالْبابُ الْمُبْتَلى بِهِ النّاسُ مَنْ اَتیکُمْ نَجى وَمَنْ لَمْ یَاْتِکُمْ هَلَک»
-شناخت خد تنها ازدرگاه اهل بیت(ع) صورت می پذیرد: «مَنْ اَرادَ اللَّهَ بَدَءَ بِکُمْ»
-دوری از هلاکت و گمراهی تنها در سایه تمسک جستن به خاندن اهل بیت(ع) امکان پذیر است: «وَبِکُمْ اَخْرَجَنَا اللَّهُ مِنَ الذُّلِّ وَفَرَّجَ عَنّا غَمَراتِ الْکُرُوبِ وَاَنْقَذَنا مِنْ شَفا جُرُفِ الْهَلَکاتِ»
-آشنایی با اهل بیت(ع) و استفاده از معارف دینی اهل بیت باعث جبران خسارات دنیوی می شود: «بِمُوالاتِکُمْ عَلَّمَنَا اللَّهُ مَعالِمَ دِینِنا وَاَصْلَحَ ماکانَ فَسَدَ مِنْ دنیانا»
-بخشش گناهان در گرو رضایت اهل بیت(ع) است:«اِنَّ بَیْنى وَبیْنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ ذُنُوباً لا یَاْتى عَلَیْها الا رضاکم»
-برترین خلایق در هستی و آفرینش، پیامبر اسلام(ص) و خاندان پاک و مطهرش می باشند:«اَللّهُمَّ اِنّى لَوْ وَجَدْتُ شُفَعاَّءَ اَقْرَبَ اِلَیْکَ مِنْ مُحَمِّدٍ وَاَهْلِ بَیْتِهِ الاْخْیارِ الاْئِمَّةِ الاْبْرارِ لَجَعَلْتُهُمْ شُفَعاَّئى»
بررسی فرازهایی از متن زیارت غدیریه:
متن این زیارت نامه به گونه ای است که می توان در تحلیل تاریخ و سیره امیر المؤمنین (ع) به آن مراجعه کرد. در انتها به فرازهایی از این زیارت نامه به انتخاب مرحوم شیخ باقر شریف قرشی اشاره می شود:
الف- امام هادى (ع) در این زيارت خود درباره جدّش امام اميرالمؤمنين (ع)، فرموده است كه آن حضرت نخستين كسى است كه اسلام آورد و به خداوند مؤمن و معتقد شد و دعوت پيامبر خدا را لبيك گفت، امام هادى جدش را مخاطب ساخته، مىگويد: «تو نخستين كسى هستى كه به خدا ايمان آوردى و در پيشگاه خدا نماز گزاردى و در راه او جهاد كردى...»
ب- امام علی النقی (ع) در اين زيارتنامه، از جهاد امام امير المؤمنين (ع) و بىباكى، دلاورى و سرسختى آن حضرت در جنگ ها سخن گفته، و خطاب به جد بزرگوارش عرض مىكند: «تو داراى مواقفى آشكار و مقاماتى مشهور و روزهاى سخت فراموش نشدنى مانند روز جنگ بدر و روز جنگ احزابى، كه در آن اوقات خداوند مؤمنان را آزمود و همه سخت متزلزل و نگران بودند و جان ها به لب رسيده بود و به خداوند بدگمان شدند و منافقان و آنانى كه در دل هايشان مرض بود، گفتند وعده هاى خدا و رسول به ما، جز فريب نبود ... يا على! تو بودى كه در آن هنگام، عمرو بن عبدود آنها را كشتى و جمعيّت آنان را پراكنده ساختى، و خداوند كافران را با دل هاى پر از خشم بازگرداند، در حالى كه به هيچ هدفى نرسيده بودند، و خداوند مؤمنان را از رنج جنگ و كارزار آسوده كرد و خداوند بر همگان مسلط و عزّت و اقتدار دارد ... و باز در جنگ احد ... و نيز در روز جنگ حنين ...
و تو يا على! در آن كارزار، داراى مقام صبر بودى و به اجر عظيم الهى رسيدى ... و در روز جنگ خيبر ... و تو اى مولا! در تمام جنگ ها با پيامبر- صلّى اللّه عليه و آله- حاضر بودى و به اتفاق او در راه خدا جهاد مىكردى و پرچم اسلام را در جنگ ها پيشاپيش پيامبر (ص) مى بردى و در مقابل او شمشير بر فرق دشمنان مى زدى و چون كار آزمودگى و مهارت و تدبيرت در كارها مشهور بود، پيامبر (ص) در بسيارى جاها تو را فرمانفرما قرار داد و هيچ كس ديگر را فرمانرواى تو نساخت».
ج- امام هادى (ع) در زيارت نامه خود، خوابيدن حضرت على (ع) در بستر پيامبر- صلّى اللّه عليه و آله- را مطرح كرده است كه با جان خود و فداكارى خويش آن بزرگوار را حفظ كرد موقعى كه قريش اجتماع كرده بودند تا او را بكشند، امام هادى (ع) مى فرماید: «يا على! حال تو در شبى كه به جاى پيامبر (ص) در بستر او خوابيدى نظير حال حضرت اسماعيل ذبيح الله (ع) بود كه هر چه پدرش به او فرمود، او پذيرفت و تو نيز همچون اسماعيل با بردبارى و شكيبايى از پيامبر اطاعت كردى، ... خداوند نيز طاعت تو را سپاس گفت و كار نيك تو را بر امت آشكار ساخت و فرمود: وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ». [بقره/207]
د- امام دهم (ع) در زيارت خود به بعضى از صفات برجسته جدش امام امير المؤمنين (ع) اشاره فرموده است:
«گواهى مىدهم اى امير مؤمنان! كه تو هميشه با هواى نفس مخالفت كرده و همواره به همراه تقوا و پرهيزگارى، بر فروخوردن خشم و غضب توانا بودى، و از بدي هاى مردم، چشم مى پوشيدى، و هنگامى كه مردم از دستور خدا سرپيچى مى كردند، تو سخت خشمناك مىشدى، و چون راه طاعت مى پيمودند تو خوشنود مىگشتى و به هر چه عهد و پيمان داشتى عمل مىكردى و آن چه را كه بايد پاس دارى، كاملا رعايت كردى و هر چه را به وديعت نزد تو گذاشتند، محافظت فرمودى. و آن چه از فرمان خدا بر عهده تو بود كه به مردم تبليغ كنى، انجام دادى.
گواهى مىدهم كه تقيه تو از دشمنان نه به خاطر ذلّت و خوارى بود و خوددارى كردن تو از گرفتن حقّت نه به سبب عجز و ناتوانى بود، و هرگز اظهار رضايت بر خلاف رضاى خدا از آنان نكردى و نه از راه سستى و ضعف در برابر ستم هايى كه به تو رسيد تسليم شدى و از طلب حق خود كوتاهى كردى، پناه به خدا! هرگز از ترس و ضعف و ناتوانى نبود- بلكه ظلمى كه كردند در راه دين خدا منظور داشتى و كارت را به خدا واگذاشتى. و در سختي ها و شدايد روزگار باكى نداشتى و در مشكلات سستى به خود را نمىدادى، و از جنگ ها- در راه اسلام- بازنايستادى ...».
در نهایت اینکه، امام هادی (ع) در ادامه مسیر مبارزات فرهنگی ائمه اطهار (ع) به ویژه امام زین العابدین (ع) که از طریق دعا به آموزش شیعیان و دیگر مسلمانان پرداخت، علاوه بر دعا، فرهنگ زیارت و زیارت نامه را وسیله تعلیم معارف والای مکتب اهل بیت (ع) قرار داد.
منبع: فرهنگ نیوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farhangnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرهنگ نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۲۷۶۹۸۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«با مردم»، نماهنگ جدید مهدی رسولی منتشر شد + دانلود
مهدی رسولی از مداحان سرشناس کشورمان نماهنگ «با مردم» را منتشر کرد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، مهدی رسولی از مداحان سرشناس کشورمان نماهنگ《با مردم》را منتشر کرد و در توضیح‌آن نوشت:
۱. «جدا کردند مردم را ز مولا»
در حکومت شیعه جدایی از مردم، انتخاب امام جامعه نیست؛ بلکه تحمیلی است از بیرون. رهبر شیعی کارش هدایت مردم است. امام اگر بر مسند حکومت می‌نشیند، برای تثبیت توحید و عبودیت در بین مردم است؛ حال چگونه می‌توان تصور کرد جدایی از مردم را انتخاب کند؟ در هر جای تاریخ که امام شیعه از مردم جدا افتاده است، پای آن‌هایی در میان است که از قدرت مردم می‌ترسند.
۲.« او که پای مردم مانده بود»
هدف حاکمیت اسلام، استصلاح مردم است (نامه‌ی ۵۳ نهج‌البلاغه). امام وظیفه ندارد کسی را به بهشت ببرد؛ بلکه وظیفه دارد زمینه‌سازی کند که مردم بهشت را انتخاب کنند و خود به اصلاح نفس خود بپردازند.
امام شیعه آن قدر پای انتخاب مردم می‌ماند که خودشان هدایت را انتخاب کنند. امام شیعه به انتخاب مردم جهت می‌دهد؛ اما هر انتخابی که بکنند، به آن احترام می‌گذارد، حتی اگر آن انتخاب به خانه‌نشینی و شهادت خودش منجر شود: کشته‌ی هدایت شد علی!
هر انتخابی هزینه‌های خودش را دارد؛ چه با امام بودن را انتخاب کنیم و چه دوری از او را. تاریخ به ما می‌آموزد که انتخاب راه حق همیشه کم‌هزینه‌تر است؛ چون هیچ چیزی توی این دنیا نیست که ارزش دوری از علی را داشته باشد!
۳. «امروز اگر گذشت، فردا چه می‌کنی؟»
دوری از امام حق، دوری از انسانیت است. وضعیت امروز دنیا را ببینید تا سخنم هیچ توضیح اضافه‌ای نیاز نداشته باشد. علف‌های هرز، حتی اگر در کشورهای اسلامی باشند، در مقابل اسرائیل ساکتند و دانشجوهای آزاده‌ی امریکایی زیر پرچم حق‌طلبی قدم برمی‌دارند. گویی همه دارند متوجه بیماری تمدن غرب می‌شوند.
و در این بلوا، ماییم که تحت نام علی «برای انسان گرد آمده‌ایم». بدون علی، امروز را هم که از سر بگذرانیم، فردا به پوچی خواهیم رسید. انسان از فطرت خویش جدا نمی‌شود. سرنوشت انسانیت و انسان، بازگشت به اصل خویش است. هیچ راهی جز بازگشت به راه علی و علی‌دوستی نیست.
۴. «ذوالفقار او در غربت است»
از سوی دیگر، در حاکمیت علی نمی‌شود بدون مردم به هدف رسید؛ چرا که اصلاً خود مردم و هدایت مردم است که هدف امام است. اگر دنبال عبرتی از زمانه‌ی أمیرالمؤمنین علیه السّلام برای دنیای امروز می‌گردیم، همین است.
۵. «یا مرتضی علی، با ما چه می‌کنی؟»
مولا، سرنوشت عالم به دست توست. از ما برای رقم زدن این سرنوشت حق استفاده کن.
یا علی، تو بدون مردم کاری را در عالم رقم نمی‌زنی؛ پس ما را وسیله‌ی تحقق هدفت در عالم قرار بده و مردمی را جایگزین ما نفرما.
اماما، ما را به راهی ببر که می‌پسندی. ما بی تو خسته‌ایم؛ فرزندت مهدی را به ما برگردان. 》
در ادامه این نماهنگ را مشاهده می‌کنید:
کد خبر 750190
حادثه تلخ برای جوان معلول ساروی که نخبه دانشگاه بود