نگاهی به دلایل مصرف قلیان در نوجوانان و جوانان آران و بیدگل
تاریخ انتشار: ۱۴ فروردین ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۲۷۸۸۶۰۷
در سالهای اخیر نوجوانان و جوانان آران و بیدگل به صورتی فزاینده به استفاده از قلیان و سیگار در پارکها، محیطهای پیرامونی شهر و دشتهای کشاورزی روی آوردهاند.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانابه نقل از خطب شکن،جمعی عقیده دارند که براساس آثار و شواهد موجود، برپایی قهوهخانه، از حدود ۵۰۰ سال قبل در ایران شکل گرفته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اما در آران و بیدگل که قهوه خانه به صورت رسمی وجود ندارد، در سالهای اخیر نوجوانان و جوانان به سوی استفاده از قلیان و سیگار در پارکها، محیطهای پیرامونی شهر و دشتهای کشاورزی روی آوردهاند. این وضعیت سبب شده بهترین لحظات اوقات فراغت جوانان با دود و دم به باد رود. البته کم نیستند جوانانی که در کنار والدینشان پای بساط قلیان حاضر هستند. گویی این روزها تفریح، آن هم نوع سالمش تنها در قلقل قلیانهای چاقشده معنا پیدا میکند چرا که عمده کسانی که به این مکانها میروند، آن را تنها تفریح سالم جوانان در این زمانه میدانند!
تفریح گروهی! میثم که سالهاست دست به قلیان است میگوید: «چند سالی هست که قلیان میکشم؛ از همان دوران نوجوانی، اما خانوادهام اطلاعی ندارند. چون برای آنها قلیان همان حکم سیگار را دارد.» به گفته این جوان ۲۵ ساله، علت این که گرایش جوانها به این نوع تفریح زیاد شده، نگاه خانوادههاست. چراکه بیشتر آنها مصرف قلیان را عیب نمیدانند و به نظرشان یک فرد قلیانی مثل یک فرد سیگاری نباید مذمت شود. ارزانترین مکان برای دور هم بودن یکی دیگر از کسانی که سالهاست قلیان میکشد گرایش جوانها و خودش را به این کار، در دسترسبودن و ارزانبودن و راهی برای دور هم بودن، گفتن، خندیدن و تخلیه هیجانات جوانی میداند. او میگوید: «این که بگوییم فقط افراد ناباب به صحرا میروند، حرف صحیحی نیست چون برخی جاها، پاتوق بچه مذهبیها شده است و هر چند شاید ورق بازی را حرام بدانند و به آن دست نزنند، ولی قلیان میکشند!»
تفریح دیگری نداریم! سید رضا نگاهی آسیب شناسانه نیز به این مشکل دارد: «مسئولان ما باید تلاش کنند که اصل قضیه را حل کنند! خیلیها در منزلشان و در جمع فامیل این کار را انجام میدهند. ما خودمان هر وقت با دوستانمان برای تفریح به بیرون از شهر میرویم، حتماً قلیان همراه خود میبریم. اما باید دید چرا گرایش جوانها به این سمت زیاد شده است؟ مگر قلیان چه چیزی دارد که ما را جذب کرده یا چه چیزهایی سرجایش نیست که ما به این سمت رفتهایم؟ به هر حال نه فقط من، بلکه خیلی از بچههایی که قلیان میکشند به این خاطر است که تفریح یا سرگرمی و یا بهانهای جز این کار برای دور هم جمعشدن ندارند، نه اینکه افراد بی بندوبار، بیسواد و بیاعتقادی هستند.»
تفریح بدون قلیان و ورق! محمود که فردی میان سال است در پاسخ به سوال ما در مورد دلیل گرایش جوانان به قلیان میگوید: «خیلی از این جمعهایی که در دشتهای کشاورزی درست میشود و چند جوان پای بساط ورق و قلیان مینشینند، به خاطر رسم بد و ناپسندی است که جا افتاده است.» او اضافه میکند: «من و اعضای خانوادهام سالهاست به دشتهای مختلف رفت و آمد داریم ولی جمع ما سالم است. همیشه میرویم و دور هم مینشینیم، خوراکی میخوریم و گپی هم میزنیم ولی اثری از این چیزها نیست. ما حتی گاهی مسابقه مُچاندازی، منچ، شطرنج و والیبال هم برگزار میکنیم که خودش لحظات شاد و بامزهای را پیش میآورد.»
محمود میگوید: «می شود بدون قلیان هم تفریح کرد، ولی رسم بدی جا افتاده و عدهای هم مبلغ آن هستند و هر جا میروند این بساط را با خود میبرند!»
والدین همراهی نکنند رضا که مردی میانسال و پدر خانواده است میگوید: «با توجه به شرایط امروز جامعه و تغییر خواستهها و نیازهای بچهها، به نظر میرسد که همراهیکردن والدین با آنها خیلی مهم است. باید قبول کنیم که نوع تفریحات نوجوان و جوان امروز با دیروز و نسل ما تفاوت عمدهای دارد. البته رفتن به صحرا مربوط به امروز و دیروز نیست و در تمام دورههای سنی ما وجود داشته است اما اینکه فرزندان ما به کجا و با چه کسانی بروند، حائز اهمیت است. بنابراین میتوان همراه با بچهها به این مکانها آمد و حتی اجازه کشیدن یک پک قلیان هم داد تا فرزندان ما از ترس این که ما با آنها مخالفت کنیم، به تنهایی یا پنهانی به این مکانها نروند.» میکشم، چون لذت خاصی دارد حسین از آن دست جوانهایی است که به قول خودش هر زمان که شرایطش فراهم شود، به قلیان نه نمیگوید و از کشیدن آن لذت خاصی میبرد. چرا که افراد را دور هم جمع میکند و با آن سرگرم است. او معتقد است: «هر چیزی که آدم را از آن منع میکنند، بیشتر به سمتش میرود و قلیان هم یکی از همان چیزهایی است که مدام میخواهند جوانها را از آن منع کنند. بعضیها میگویند قلیان بدتر از سیگار است اما من تکذیب میکنم؛ شما سیگار را هر وقت که اراده کنی میتوانی بکشی، بعد ناهار، قبل شام، وسط روز و… اما قلیان چی؟ بعد این که هرجایی مثلاً محیط کار که نمیشود کشید یا توی خیابان و یا موقع رانندگی. شاید اصلاً چند روز نکشی، یعنی موقعیتش جور در نیاید اما سیگار را چطور؟!» ***** اعتیاد به مواد دخانی و مخدر، معضلی است که از قدیم الایام در کشور وجود داشته است، با این حال متفکران و سیاستمداران در مقابله با آن همیشه ناتوان بودهاند. در واقع تا زمانی که دست صاحبان زر و زور در کار تولید مواد دخانی وجود داشته باشد و حتی دولتها آن را به عنوان یکی از عوامل تولید درآمد خود به شمار آورند، نمی توان جوانان را با نصیحت از بساط منقل و قلیان جدا کرد. با این حال در این شرایط، گسترش راهکارهای تفریح سالم و نظارت بیشتر خانوادهها میتواند راهگشا و عاملی برای در امان ماندن جوانان از افتادن به دام مواد دخانی باشد.
انتهای پیام/
منبع: دانا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۲۷۸۸۶۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
قلیان اکسیژن؛ یک پک عمیق به سمت ناکجا؟!
فرارو-وزارت بهداشت تصمیم گرفته است برای اجرای طرح مطالعاتی خود، نوع خاصی از قلیان تحت عنوان «قلیان اکسیژن» را در برخی کافی شاپها و قهوهخانهها در ۱۰ استان کشور ارائه دهد؛ طرحی که با ابهامات متعددی رو به روست.
به گزارش فرارو، مسئولان وزارت بهداشت در توضیح این طرح گفته اند مراکزی که قلیانهای دخانی ارائه میدهند به صورت داوطلبانه در طرح تحقیقاتی شرکت میکنند و طرح تحقیقاتی در ۳ استان تهران، البرز و آذربایجان شرقی آغاز شده، همچنین امور مربوط به این طرح تحقیقاتی در استان بوشهر و شهر جیرفت در استان فارس در حال انجام است. اما چه شد که وزارت بهداشت به فکر تولید قلیان اکسیژن افتاد؟
محبوبیت خیره کننده قلیان در ایرانقلیان برای نخستین بار در دورۀ صفوی از هندوستان وارد ایران شد و به نوشتۀ سفرنامهنویسان اروپایی از همان زمان ایرانیان استقبال زیادی نسبت به آن بهعمل آوردند. نکته جالب این که از دوره قاجار محبوبیت قلیان کشیدن درست مثل دوران حاضر بود و از قهوه خانهها و اندرون خانهها تا تفرجگاهها و کاروانسراها با قلیان پر شده بود. اغلب شاهان و شاهزادگان قاجار نیز علاقه زیادی به قلیان کشیدن در هر شرایطی داشتند. اما با گذشت سالها از آن دوران، قلیان همچنان نقشی پررنگ در تفریحات ایرانیان و به ویژه جوانها ایفا میکند.
حسین فرشیدی، معاون بهداشت وزارت بهداشت درباره افزایش شدید تمایل جوانان به مصرف قلیان میگوید: «این روزها افزایش تعداد دانشآموزان سیگاری و قلیانی در کشور هستیم و به طور کلی ۱۴ درصد مردم ایران درگیر مصرف مستمر دخانیات هستیم. همچنین روند مصرف دخانیات در بانوان کشور رو به رشد است و نسبت به مصرف آقایان، شتاب بیشتری گرفته است. سن شروع مصرف دخانیات نیز پایین آمده و تعداد بیشتری از دانشآموزان کشور نسبت به گذشته درگیر مصرف سیگار یا قلیان شدهاند.» محمدرضا مسجدی؛ دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات نیز گفته است که «استعمال سیگار در میان خانمها روند رشدی بالای ۷۰ درصد داشته است. حتی برای دختران ۱۲ تا ۱۵ سال تا ۱۳۳ درصد افزایش داشته است و این ارقام تکان دهنده است.»
مسئله قلیان کشیدن در ایران فقط مختص مردم عادی نیست و حتی ورزشکاران نیز قلیان میکشند. این ادعایی است که خداداد عزیزی چهره مشهور فوتبال ایران در برنامهای تلویزیونی مطرح کرد و گفت که ۸۰ درصد فوتبالیستهای ما قلیان میکشند. خداد عزیزی در ادامه گفت که خود او هم ۱۶ سال است که قلیان میکشد. این آمار و ارقام، گرچه نگران کننده به نظر میرسند، اما با ورود به هر قهوه خانه، کافی شاپ یا مرکز تفریحی به راحتی میتوان متوجه شد که حقیقت دارد. به گفته پزشکان متخصص قلب و عروق، مواد سمی موجود در دود قلیان میتواند در عروق مانده و باعث انسداد آنها و در نتیجه بیماریهای قلبی شود. همچنین کشیدن سنگین قلیان با سطح بالای تریگلیسیرید که یک عامل اصلی برای پیشرفت بیماری قلبی کرونری است، ارتباط دارد و میتواند باعث تغییر در ضربان قلب و ایجاد آریتمی قلب شود.
با این همه مضرات و آسیبهای قلیان برای افراد مختلف جامعه و محدودیتهای گاه و بیگاه در کنترل مصرف قلیان، تنها زمانی که طرح مبارزه با ارائه قلیان در قهوه خانهها و کافی شاپها جواب داد، زمانی بود که کرونا در کشور اوج گرفت و وزارت بهداشت و نیروی انتظامی با همکاری یکدیگر طرح مبارزه با ارائه قلیان را اجرا کردند. در آن دوران با توجه به نگرانیهای گسترده مردم از ابتلا به کرونا، این طرح تا حد زیادی جواب داد و به ندرت تخلف آشکاری در این زمینه دیده میشد.
قلیان اکسیژن چگونه متولد شد؟!تا همین چند وقت پیش، برخی از افرادی که عاشق قلیان بودند و در عین حال نگران سلامتی خود بودند به قلیانهای میوهای یا تنباکوهای میوهای اعتماد بیشتری داشتند و میگفتند با استفاده از این محصولات، آسیبی در حوزه سلامتی نخواهند دید، اما بررسیهای وزارت بهداشت نشان میدهد قلیانهای میوهای نیز میتواند به اندازه دیگر انواع قلیان آسیب زا باشد. حتی ممکن است از میوههای کپک زده برای تهیه این نوع قلیان استفاده شود.
به گفته مسئولان وزارت بهداشت، این وزارتخانه در راستای کاهش آسیبهای ناشی از مصرف قلیان سنتی، تصمیم گرفته اند دست به تولید محصولی بزنند که هم میل جوانان به مصرف قلیان را ارضا کند و هم بی آسیب باشد. حدود ۱۰ سال از زمان ثبت اختراع رسمی قلیان اکسیژن یا در کشور میگذرد، ولی وزارت بهداشت اکنون تصمیم گرفته که دست به اجرای گسترده طرح آزمایشی برای بررسی این قلیانها بزند. اما همزمان با انتشار خبر اجرای این طرح، اخباری مبنی بر عوارض استفاده از این نوع قلیان، غش کردن، خنده شدید و حتی مراجعه به بیمارستان و بستری افراد منتشر شد.
این موضوعات واکنش غلامرضا حیدری، مجری طرح مطالعاتی بررسی «قلیان اکسیژن» را بر انگیخت و او گفت: «مقدار گازهای اکسیژن و نیتروژن موجود در قلیان اکسیژن تنظیم شده و استاندارد است و حدود ۱۰ سال از زمان ثبت اختراع رسمی این دستگاه در کشور میگذرد. سهم اکسیژن از ترکیب گازهای به کار گرفته شده قلیان اکسیژن حدود ۸۰ درصد است و نیتروژن میتواند به میزان ۵ درصد به ترکیب گازها اضافه شود.» بهزاد، ولی زاده، رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات وزارت بهداشت نیز در این باره میگوید: «این قلیان بعد از اینکه تاییدیه آن از سازمان غذا و دارو گرفته شد بهعنوان تجهیزات پزشکی ثبت شده و در سازمان غذا و دارو استانداردهایی برای آن در نظر گرفته شده است. در این وسیله از ترکیب گازهای اکسیژن و N ۲ O با رعایت حدود تعیینشده در سازمان غذا و دارو برای اطمینان از اینکه ضرری برای سلامتی افراد نداشته باشد، استفاده میشود.»
با وجود ارائه این توضیحات و تاکید مقامهای وزارت بهداشت بر سالم و بی خطر بودن این نوع قلیان ها، هنوز، اما و اگرهایی درباره مصرف آن وجود دارد. برخی از کاربران این قلیانها مدعی شده اند که پس از مصرف قلیان اکسیژن به خنده افتاده اند یا حالتی به آنان دست داده که عادی نبوده است؛ موضوعی که با نگرانی برخی پزشکان همراه شده است. ایرج خسرونیا، رئیس جامعه پزشکان متخصص داخلی ایران در این باره میگوید: «هر ترکیبی از مواد شیمیایی که از طریق سیگار، قلیان و حتی هوای آلوده وارد بدن میشود، ممکن است در آینده موجب سرطان یا سایر بیماریها شود. معتقدم، وزارت بهداشت نباید به موضوع طرح مطالعاتی قلیان اکسیژن ورود داشته باشد. هر کار تحقیقاتی باید با رضایت افراد انجام شود و در وهله نخست روی نمونه حیوانی استفاده شده باشد. پس از اینکه مطالعات روی نمونه حیوانی انجام شد و مضر نبودن مورد آزمایش شده به اثبات رسید، میتواند طرح مطالعاتی روی نمونه انسانی انجام شود. انجام یک کار تحقیقاتی به طور مستقیم روی نمونه انسانی از منظر اخلاقی درست نیست. هنگامی که نسبت به انجام یک طرح تحقیقاتی اقدام میکنیم باید اخلاق پزشکی را در کانون توجه قرار دهیم. عوارض استفاده از قلیان اکسیژن هنوز مشخص نیست و این احتمال وجود دارد که عوارض ناشی از استعمال این قلیان طی یک ماه یا حتی چند سال آینده بروز کند. با توجه به اینکه عوارض استفاده از این قلیان نامشخص است اجرای این طرح مطالعاتی در ۱۰ استان یک کار اشتباه است.» با همه اینها و با وجود اظهارات مقامهای وزارت بهداشت، به نظر میرسد تلاشها برای اجرای گسترده طرح آزمایشی قلیان اکسیژن ادامه خواهد داشت.