تفاوت «اطاعت» و «عبادت»/ سفارش حاج آقا مجتبی درباره فراعت درعبادت

عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: عبادت، عمل یا طاعتی است که همراه با قصد قربت باشد. بنابراین هر عبادتی، اطاعت است ولی هر اطاعتی، عبادت نیست.

به گزارش خبرنگار مهر،محسن اسماعیلیدر اولین جلسه درس شرح و تفسیر نهج‌البلاغه در سال ۹۶، به ادامه تفسیر نامه ۶۹ نهج‌البلاغه متضمن توصیه‌هایامیرالمومنین(ع) به حارث همدانیپرداخت و گفت: نامه ۶۹ نهج‌البلاغه، یک دستور کامل و کارگشا براییک زندگیمومنانه در ساحت‌هایفردی، اجتماعیو سیاسیاست که بخش‌هاییاز آن راهنمایی هایبسیار مهمیراجع به عبادت دارد؛ از جمله اینکه چگونه باید عبادت کرد و چه کنیم تا عبادت لذت‌بخش شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی در ادامه به آموزه‌هاینامه ۶۹ نهج‌البلاغه درباره عبادت اشاره کرد: «...وَ خَادِعْ نَفْسَکَ فِی الْعِبَادَةِ وَ ارْفُقْ بِهَا وَ لَا تَقْهَرْهَا وَ خُذْ عَفْوَهَا وَ نَشَاطَهَا إِلَّا مَا کَانَ مَکْتُوباً عَلَیْکَ مِنَ الْفَرِیضَةِ فَإِنَّهُ لَا بُدَّ مِنْ قَضَائِهَا وَ تَعَاهُدِهَا عِنْدَ مَحَلِّهَا» (نفس خود را در واداشتن به عبادت فریب ده، و با آن مدارا کن، و به زور و اکراه بر چیزی مجبورش نساز، و در وقت فراغت و نشاط به کارش گیر، جز در آنچه که بر تو واجب است، و باید آن را در وقت خاص خودش به جا آوری...)

این استاد حوزه و دانشگاه در آغاز تفسیر این آموزه‌های نهج‌البلاغه درباره عبادت، به تشریح تفاوت‌های«اطاعت» و «عبادت» پرداخت و گفت: اطاعت یعنیانسان دستورهایخداوند، چه امر باشد و چه نهی، را عیناً انجام دهد. در مقابل، معصیت به معناینافرمانیاز انطباق عمل انسان با دستور است. محور طاعت و عصیان و ملاک صدق طاعت و معصیت نیز این است که آیا عملیکه در خارج انجام می دهیم، دقیقاً مثل آن چیزیاست که به ما دستور داده‌اند؟

عضو مجلس خبرگان رهبری، موثر و مفید واقع شدن اطاعت از خداوند را منوط به انجام دستورهایپروردگار با شوق و اشتیاق و میل و اراده دانست و افزود: زمانی اطاعت بر قلب و روح انسان اثر می گذارد که دل انسان هم تسلیم باشد (انقیاد قلبییا التزام باطنیو واقعی). هر چند که اگر دستور خداوند را مطابق دستور ولو قلب‌مان نیز همراه نباشد انجام دهیم، بالاخره تکلیف ساقط می شود؛ اما با این طاعت، عبادتینکرده‌ایم. اما در صورتیکه طاعت با همراهیدل صورت گیرد، با این طاعت، عبادت هم کرده‌ایم.

اسماعیلیتصریح کرد: دستورهاییکه خداوند به بندگان خود داده‌اند به دو شکل «توصلی» و «تعبدی» است؛ برخیمواقع آنچه خداوند از بندگان می خواهد، این است که کاریرا با هر نیتیکه می خواهند انجام دهند (چه از روی علاقه و چه از سر زور و اجبار) که این دستورها را توصلیمی نامند، مانند ادایدین؛ حال آنکه برخیاز دستورهایخداوند این طور است که اعمالیرا به شرط قصد قربت انجام دهند که آنها را دستورهایتعبدیمی خوانند، مانند نماز و روزه و خمس.

ویبا بیان اینکه «هر طاعتی، عبادت نیست»، خاطرنشان کرد: عبادت، عمل یا طاعتیاست که همراه با قصد قربت باشد. بنابراین هر عبادتی، اطاعت است ولیهر اطاعتی، عبادت نیست. ثواب و پاداش قیامت برایعبادت است، بنابراین اطاعت در زمانیبر رویقلب و روح انسان اثر می گذارد که علم همراه آن باشد. در این صورت باید به دنبال این باشیم که اطاعت‌هایمان، عبادت هم باشند تا با اعمال‌مان بتوانیم رشد کنیم و پاداش هم بگیریم.

ایناستاد دانشگاه تهران افزود: عبادت اعم از هر کار مباحیاست که انسان برایخدا انجام دهد، بنابراین هر کار عادیدر شبانه‌روز را اگر با قصد قربت انجام دهیم، آن را به عبادت تبدیل کرده‌ایم. در روایات برخیکارها را به عنوان عبادت و حتیافضل‌العبادات نامیده‌اند که اصلاً در ذهن نوع بشر به عنوان عبادت شناخته نمی شود که از جمله آنها می توان به «نگاه فرزند به چهره پدر و مادر»، «نگاه به چهره عالمان ربانی»، «محبت اهل بیت علیهم‌السلام»، «نرم‌خوییو تواضع با دیگران»، «تفقه در دین»، «یکرنگیو یکدلیبا مسلمانان»، «فکر کردن» و «ادایحقوق مردم» و ... اشاره کرد.

وی در ادامه، به این ترتیب به فرمایشات امیرالمومنین مبنیبر سه کار برای«عبادت شدن اطاعت» اشاره کرد: ۱) انسان باید برایعبادت و بندگی، برنامه‌ریزیو تدبیر داشته باشد. ۲) انسان لازم است در برنامه‌ریزیبرایبنده شدن، آمادگینفسانیو وضعیت خود را در نظر بگیرد. ۳) عبادت با نشاط انجام شود و به زور نباشد.

اسماعیلی با بیان اینکه در روایات از برنامه‌ریزیکردن و وقت گذاشتن برای عبادت تحت عنوان «فراغت در عبادت» نام برده است، تصریح کرد: سفارش امیرالمومنین برای«عبادت شدن اطاعت» درباره واجبات نیست بلکه ناظر بر سایر عبادت‌ها است؛ واگرنه که واجبات باید سر وقت و بدون ملاحظه انجام شوند.

محسن اسماعیلیدر خاتمه این جلسه شرح و تفسیر نهج‌البلاغه، به ذکر سفارش‌هایمرحوم آیت‌الله حاج آقا مجتبیتهرانیبه شاگردان‌شان در زمینه «فراغت در عبادت» پرداخت و گفت: استاد در ماه رجب می فرمودند: «فراغت عبادت دو چیز می خواهد؛ یکیفراغت وقت و دیگریفراغت قلب؛ یعنیدر زمان عبادت به چیزیجز عبادت فکر نکند». ماه رجب از آن وقت‌هاییاست که باید برایعبادت، وقت بگذاریم. چه اینکه مرحوم آیت‌الله حاج آقا مجتبیتهرانیمی فرمودند «ماه رجب دالان ورود به ماه رمضان است».

منبع: مهر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۲۸۶۳۰۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مجتبی پیرزاده با «مکبث زار» به آلمان می‌رود

به گزارش خبرگزاری مهر، نمایش «مکبث زار» که بیستمین اثر گروه تئاتر «تی‌تووک» است، پیش از این در جشنواره‌های مختلفی از جمله مونیخ، مسکو، سن پترزبورگ، شکی، باکو، ایروان، بوداپست، بغداد و پس از یک دوره اجرای موفق در سالن اصلی تئاتر شهر این بار در فستیوال جهانی شکسپیر آلمان روی صحنه می‌رود.

سی و چهارمین دوره این جشنواره شکسپیر با حضور برترین گروه‌های نمایشی از سراسر جهان در اردیبهشت‌ ۱۴٠۳ به مدت ۱۷ روز برگزار می‌شود.

نمایش «مکبث زار» اثری تلفیقی از آیین زار و نمایشنامه «مکبث» شکسپیر است که اجرای آن به‌وسیله گونه‌های مختلف نمایشی چون نمایش‌های کابوکی، کاتاکالی و کمدیا دلارته ، بوتو و بر پایه نظریه بیومکانیک میرهولد روایت می‌شود.

فستیوال جهانی شکسپیر آلمان سالانه بیش از ۱۵٠٠ تماشاگر از اقصی نقاط جهان را به محل برگزاری رویداد می‌کشاند. این رویداد مهم نمایشی که از روز گذشته به مدت ۱۷ روز در حال برگزاری است از مهمترین فستیوال‌های تئاتر جهان محسوب می‌شود.

نمایش «مکبث زار» در اجرای جشنواره شکسپیر آلمان تغییرات خواهد داشت که مهمترین آن نقش‌آفرینی مجتبی پیرزاده در نقش مکبث است.

نمایش «مکبث زار» همان‌گونه که از نامش برمی‌آید، نگاهی نو به نمایشنامه «مکبث» شکسپیر دارد و در خلاصه داستان آن آمده است: «مکبث» در جزیره هرمز بر سر تبدیل شدن به بابای بزرگ زار جدال می‌کند.

عوامل نمایش «مکبث‌ زار» عبارتند از: طراح، نویسنده وکارگردان: ابراهیم پشت‌کوهی، بازیگران: مجتبی پیرزاده، گاتا عابدی، یاشار نادری، فهیمه موسوی نیارکی، سیدجواد حسینی، متین مکاری مقدم، رضا آرامش، آرمین یعقوبی، محمد اسلامی، آهنگساز: بهرنگ عباسپور، طراح صحنه: ابراهیم پشت‌کوهی، طراح گریم: شقایق برهمتی، طراح نور: ابراهیم پشت‌کوهی و مایکل کلوس، طراح لباس: فاطیما پشت‌کوهی، طراح پوستر: محمدحسن آزادگان، گروه کارگردانی: امیرحسین خلیل‌زاده، فهیمه موسوی‌نیارکی، موسیقی: بهرنگ عباسپور، پویا شمالی، محمد اسلامی، مجری طرح: محمدرضا میرچی، مدیرتولید: میراث پریدار، مدیر صحنه: رضا آرامش، دستیار لباس: ربابه پهلوانی، مدیر روابط‌عمومی: محمد لهاک، روابط بین‌الملل: امیرحسین خلیل‌زاده، هومن هاشمی‌زاده، عکاس: پیمان گرزم، میلاد آزادی، مدیر رسانه: محمد دانشور.

کد خبر 6098158 فریبرز دارایی