هفت ابهام در قرارداد نیروگاهسازی با یونیت ترکیه
تاریخ انتشار: ۲۸ فروردین ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۲۹۵۵۲۹۲
ابهامهای متعددی درباره شرایط قرارداد نیروگاهسازی یونیت اینترنشنال ترکیه با ایران وجود دارد که وضعیت اعطای تضمین پرداخت، نحوه تأمین مالی قرارداد و وضعیت استفاده از توان داخلی از جمله این ابهامهاست.
به گزارش فارس، هر چند مسئولان درباره قرارداد وزارت نیرو با شرکت یونیت اینترنشنال ترکیه توضیحاتی ارائه کردهاند،اما با توجه به تغییرات صورت گرفته در وضعیت این قرارداد، ابهامهایی درباره شرایط آن وجود دارد که وضعیت اعطای تضمین پرداخت، نحوه تأمین مالی قرارداد و وضعیت استفاده از توان داخلی از جمله این ابهامهاست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
قرارداد شرکت تولید برق حرارتی با شرکت یونیت اینترنشنال ترکیه برای احداث نیروگاه در کشور یکی از بحث برانگیزترین قراردادهای خارجی دولت یازدهم است که تاکنون تغییر و تحولات زیادی داشته و هنوز نهایی نشده است.
ظرفیت این پروژه در ابتدا 5000 مگاوات و سرمایهگذاری مورد نیاز برای آن 3 میلیارد دلار اعلام شد (3) اما با افزایش انتقادات به این قرارداد، سازمان بازرسی کل کشور دولت را به کاهش ظرفیت پروژه به یک نیروگاه (نزدیک به 1000 مگاوات) ملزم کرد. (4)
با این وجود اظهارات اخیر مسئولان شرکت تولید نیروی برق حرارتی نشان میدهد این سازمان از موضع خود عقب نشینی و با دو برابر شدن ظرفیت اعلامی (احداث دو نیروگاه با ظرفیت 2000 مگاوات) موافقت کرده است و احتمال افزایش این ظرفیت نیز وجود دارد. (5)
با وجود ارائه توضیحاتی توسط مسئولان شرکت تولید نیروی برق حرارتی درباره این قرارداد، به دلیل تغییرات متعدد صورت گرفته در آن هنوز ابهاماتی وجود دارد که بررسی کارشناسانه موضوع توسط فعالان و نخبگان صنعت برق کشور را با چالش روبهرو کرده است. در ادامه به تعدادی از این ابهامها پرداخته شده است:
ظرفیت نیروگاهی و میزان سرمایهگذاری مورد نظر
ظرفیت نیروگاهی و میزان سرمایهگذاری اعلام شده برای این پروژه دستخوش تغییرات زیادی بوده است که در شکل زیر نمایش داده شده است.
با توجه به اینکه این قرارداد بخش قابل توجهی از بازار نیروگاهی کشور را در اختیار شرکت ترکیهای قرار میدهد و اثرات قابل ملاحظهای بر آینده صنعت برق کشور دارد، لازم است ظرفیت و میزان سرمایهگذاری مورد نیاز آن شفاف شود.
قیمت و دوره خرید تضمینی برق
قیمت و دوره خرید تضمینی برق از مهمترین مؤلفههای اقتصادی قراردادهای خرید برق است که در شرایط اولیه در نظر گرفته شده برای شرکت یونیت اینترنشنال، به ازای هر کیلووات ساعت قیمت تبدیل انرژی 77 تومان (بر پایه سال 94) و دوره خرید تضمینی آن 6 سال اعلام شده بود که متفاوت از قراردادهای وزارت نیرو با شرکتهای داخلی است. با توجه به تغییر در شرایط قرارداد احتمال تغییر در این دو مؤلفه مهم نیز وجود دارد که به منظور اطمینان از رعایت عدالت در قراردادهای خارجی نسبت به قراردادهای داخلی ضروری است در این زمینه شفافسازی لازم صورت گیرد.
وضعیت اعطای تضمین پرداخت (Payment Guarantee) به شرکت ترکیهای
طبق گفته مسئولین شرکت تولید نیروی برق حرارتی قرار بوده است برای پرداخت پول برق شرکت یونیت اینترنشنال ترکیه، تضمین پرداخت دولت ایران (Payment Guarantee) از طرف وزارت امور اقتصادی و دارایی به این شرکت اعطا شود. تضمینی که پشتوانه آن اموال دولت ایران در سرتاسر دنیاست و به واسطه اعتبار آن میتوان از مؤسسات مالی و اعتباری بینالمللی وام ارزی با سود پایین گرفت.
این در حالی است که این تضمین مهم علی رغم درخواست شرکتهای معتبر داخلی در اختیار آنها قرار نمیگیرد و آنها صرفا از تضمین خرید وزارت نیرو برخوردار هستند. وزارتخانهای که به دلیل مشکلات اقتصادی خود، قادر به پرداخت پول برق تولیدکنندگان داخلی برق نیست و این سرمایهگذاران نزدیک به 12 هزار میلیارد تومان از این وزارتخانه طلب دارند و مؤسسات مالی و اعتباری داخلی و خارجی حاضر به تأمین مالی آنها نیستند.
بسیاری از کارشناسان معتقدند اعطای انحصاری این تضمین به شرکت خارجی و محروم کردن شرکتهای داخلی از آن از مصادیق بارز عمل بر خلاف اقتصاد مقاومتی و تضعیف توان و ظرفیتهای داخلی است، بنابراین در شرایط جدید لازم است مشخص شود که آیا دولت همچنان بر اعطای این تضمین به شرکت خارجی و عدم اعطای آن به شرکتهای داخلی اصرار دارد؟ موضوع مهم دیگر این است که نهادهای نظارتی نسبت به این تبعیض ناروا و بر خلاف منافع ملی چه موضعی داشتهاند؟
نحوه تأمین مالی قرارداد
در حالی کمبود پول و نقدینگی در کشور و وارد کردن منابع مالی به کشور توسط شرکت ترکیهای اصلیترین دلیل برای حضور این شرکت در کشور عنوان میشود که بسیاری از کارشناسان اقتصادی و سرمایهگذاری معتقدند شرکت یونیت اینترنشنال خود منابعی وارد کشور نخواهد کرد بلکه صرفا به پشتوانه تضمین پرداخت دولت ایران از موسسات مالی بینالمللی تأمین مالی خواهد کرد.
طرزطلب مدیرعامل شرکت برق حرارتی در این باره میگوید: «برای اجرای این دو پروژه بیش از یک میلیارد و دویست میلیون دلار سرمایه گذاری لازم است که 70 درصد آن توسط بانکهای اروپایی و 30 درصد دیگر از منابع داخلی تامین اعتبار میشود.» (6)
همچنین ایشان میزان ضمانتنامه ارزی ارائه شده توسط شرکت یونیت اینترنشنال را 6 میلیون یورو (نزدیک به 0.5 درصد کل پروژه) اعلام کرده است. بررسی این شرایط نشان میدهد که شرکت یونیت اینترنشنال خود قرار نیست منابعی را وارد کشور کند و بیشتر به یک هماهنگکننده شبیه است تا یک سرمایهگذار. در این شرایط لازم است روشن شود آیا هنوز برای استفاده از نقش هماهنگکنندگی این شرکت ترکیهای قرار است مالکیت چند نیروگاه بزرگ کشور و امتیازهای دیگر به آن واگذار شود یا اینکه راه حل دیگری از جمله شراکت با شرکتهای داخلی برای استفاده از این نقش در نظر گرفته شده است؟
نحوه استفاده از توان داخل در قرارداد
در مصوبه شورای اقتصاد درباره قرارداد 5000 مگاواتی الزام شده بود که برای 1480 مگاوات تجهیزات اصلی از شرکتهای داخلی (با رعایت کیفیت و شرایط فنی مشابه و قیمت حداکثر 10% بالاتر) تأمین شود. در شرایط جدید که قرار است ظرفیت قرارداد تغییر کند شرایط استفاده از توان داخلی چگونه است؟ آیا الزام حداقلی در نظر گرفته شده در شرایط قبلی درباره ضرورت استفاده سی درصدی از توان داخلی پابرجاست یا تغییر کرده است؟
موضوع صادرات برق
یکی از مهمترین ابهامها درباره قرارداد شرکت یونیت اینترنشنال، وضعیت اعطای مجوز صادرات برق به این شرکت است. صادرات برق تجارت پرسودی به شمار میرود که علی رغم درخواستهای مکرر شرکتهای غیردولتی داخلی، وزارت نیرو تاکنون مجوز آن را برای هیچ یک از آنها صادر نکرده است. این در حالی است که همزمان با امضای تفاهمنامه با شرکت یونیت اینترنشنال، مسئولین شرکت ترکیهای از امکان صادرات برق صحبت کرده بودند و مسئولین وزارت نیرو از افزایش صادرات برق کشور به ترکیه خبر داده بودند که شائبه اعطای مجوز ویژه صادرات برق برای شرکت ترکیهای را ایجاد میکند. در این صورت لازم است مشخص شود که چه شرایطی برای شرکت ترکیهای به منظور صادرات برق در نظر گرفته شده است؟ آیا همین شرایط برای شرکتهای داخلی هم در نظر گرفته میشود؟ با توجه به تقاضای بالای بخش غیردولتی برای دریافت مجوز صادرات برق آیا وزارت نیرو فضای شفاف و رقابتی برای واگذاری این مجوز فراهم میکند؟
وضعیت برگزاری مناقصه
مسئولین وزارت نیرو اعلام کردند که برای واگذاری پروژه به شرکت یونیت اینترنشنال مناقصهای برگزار نخواهند کرد اما برای واگذاریهای بعدی مناقصه برگزار خواهند کرد. آیا در شرایط جدید هنوز مسئولین وزارت نیرو برای واگذاری پروژه به شرکت یونیت اینترنشنال مایل به برگزاری مناقصه نیستند؟ آیا وزارت نیرو در عمل برنامهای برای برگزاری مناقصه در سایر پروژههای این وزارتخانه از جمله واگذاری پروژه به شرکتهای روسی دارد؟
ابهامهای 7-گانه فوق مواردی هستند که درباره قرارداد وزارت نیرو با شرکت یونیت اینترنشنال ترکیه مطرح هستند. شفافسازی این ابهامها از این جهت مورد اهمیت است که میتواند فرصت بررسی دقیق همکاری وزارت نیرو با شرکت یونیت اینترنشنال ترکیه و ارائه پیشنهادهای لازم را برای کارشناسان و فعالان صنعت برق کشور فراهم کند.
منبع: تابناک
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۲۹۵۵۲۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
جهش صنعت تولید برق در خراسان شمالی
ایسنا/خراسان شمالی پیشرفت تکنولوژی در زمینههای مختلف و رشد جمعیت، موجب افزایش تقاضای انرژی الکتریکی شده که این موضوع وابستگی شدید به این حامل انرژی در حوزههای مختلف اقتصاد، تولید، آموزش، بهداشت، امنیت و صنعت را ایجاد کرده است.
از طرفی انرژی الکتریکی به دلیل سهولت دسترسی توسط مصرف کنندگان و امکان تبدیل به صُور دیگر و نیز اقتصادی بودن مصرف آن نزد مشترکان بهعنوان اولین گزینه بین حاملهای انرژی محسوب میشود.
برای تولید برق روشهای مختلفی وجود دارد که با توجه به اقلیم می توان از منابع مختلفی استفاده کرد. فسیل یکی از منابع استفاده برای تولید برق است، اما چند سالی است که خراسان شمالی برای تولید برق به سوی روش های دیگر همچون انرژیهای تجدیدپذیر(انرژی خورشیدی و بادی) گام برداشته است.
اما در سال «جهش تولید با مشارکت مردم» با توجه به افزایش مصرف برق در استان، تلاشها برای افزایش تولید برق به خصوص انرژیهای تجدیدپذیر در این استان بیشتر شده است.
تولید برق یکی از اهداف مهم شرکت برق
حسن چاهی مدیر عامل شرکت برق خراسان شمالی در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به افزایش سالانه مشترکان برق، تولید برق برای تامین انرژی مورد نیاز یکی از اهداف مهم این شرکت است، اظهار کرد: در حال حاضر نیروگاه سیکل ترکیبی شیروان با ظرفیت اسمی ۱۴۳۴ مگاوات در حال تولید برق است.
وی گفت: علاوه بر آن در ۲۸۹ سامانه، نیروگاههای خورشیدی استان ۲.۹ مگاوات برق تولید میکنند که این نیروگاهها به شبکه نیز متصل شدهاند.
چاهی افزود: همچنین ۶ نیروگاه پراکنده(سوخت مصرفی با گاز) نیز در استان وجود دارند که این نیروگاهها نیز در حال تولید ۱۵.۱ مگاوات برق هستند.
وی در ارتباط با نیروگاههای در حال احداث نیز بیان کرد: برای ساخت یک نیروگاه خورشیدی ۶ مگاواتی در منطقه قاسم خان اسفراین مجوز صادر، زمین تحویل داده شده و پروژه در مرحله مطالعات فنی است.
این مقام مسئول تصریح کرد: همچنین برای ساخت نیروگاه ۲۵ مگاواتی گرمه نیز پیمانکار مشخص شده است و پیگیر تامین منابع مالی آن هستیم.
وی تاکید کرد: ساختار شبکه برق در کشور، ساختار شبکه سراسری و پیوسته است که وقتی در رینگ قرار می گیرد از ضریب اطمینان بسیار بالایی برخوردار میگیرد و در صورت بروز حادثه ای به عنوان مثال بروز خاموشی جلوگیری میشود.
مدیر عامل شرکت برق خراسان شمالی ادامه داد: این استان دارای ۴۱۳ هزار مشترک است که ۳۹ درصد از این تعداد مشترکان خانگی، ۹ درصد مصارف عمومی، ۲۴ درصد مشترکان کشاورزی، ۹ درصد مشترکان تجاری و ۱۹ درصد نیز مشترکان تجاری است.
وی اختصاص زمین در شهرک تخصصی خورشیدی در خراسان شمالی
حسین پور مجری انرژیهای تجدیدپذیر شرکت برق خراسان شمالی نیز در گفت و گو با ایسنا از اختصاص زمین در شهرک تخصصی خورشیدی در این استان خبر داد.
وی اظهار کرد: به دنبال ایجاد شهرکهای خورشیدی برای راه اندازی نیروگاههای خورشیدی در شهرکهای صنعتی استان هستیم.
حسین پور گفت: در همین راستا برای راه اندازی نیروگاههای خورشیدی و ایجاد شهرکهای خورشیدی تعدادی زمین به متقاضیان نیز واگذار شده است.
وی در ادامه با اشاره به راه اندازی نیروگاههای خورشیدی کوچک مقیاس در استان بیان کرد: تا پایان سال گذشته ۲۸۸ نیروگاه خورشیدی کوچک مقیاس راه اندازی و متصل به شبکه شده است و این نیروگاهها پنج میلیون و ۶۲۱ هزار کیلووات ساعت برق در سال تولید میکند.
این مقام مسئول افزود: علاوه بر آن ۲۷۰۰ نیروگاه کوچک مقیاس توسط سازمانهای حمایتی معرفی شده است که برای ساخت ۱۳۵۰ نیروگاه خورشیدی قرارداد خرید تضمینی انجام شده و ۱۱۵۰ مورد برای اعطای تسهیلات به بانکها معرفی شده و قرار بر این شد تا پایان سال گذشته ۸۰۰ مورد اجرایی شود.
وی تصریح کرد: سه شرکت پیمانکار به تایید وزارت نیرو رسیدند و قرار شد تا پایان سال گذشته ساخت این نیروگاهها را اجرایی کنند اما به علت عدم همکاری بانک ها با کمیته امداد که پیگیری اختصاص تسهیلات را برای مددجویان داشته، این امر تحقق نیافت و مبالغ مورد نظر پرداخت نشد.
مجری انرژیهای تجدیدپذیر شرکت برق خراسان شمالی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر با توجه به افزایش هزینههایی که امسال به وجود آمده بر روی قیمت و هزینهها برای اجرای این پروژهها با پیمانکار با چالش مواجه شده ایم.
وی گفت: تاکنون فقط برای حدود ۱۰۵نیروگاه خورشیدی کوچک مقیاس حمایتی مبالغ واریز شده است.
فعالیت دستگاههای رمزارز در خراسان شمالی کمتر از سایر استانها
حسن چاهی مدیر عامل شرکت توزیع نیروی برق خراسان شمالی همچنین در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به شناسایی ماینرهای غیرمجاز، هوشمند سازی شبکه برق و شناسایی مشترکان پرمصرف از دیگر اقداماتی بوده که برای مدیریت مصرف برق در استان در حال انجام است، گفت: ماینرهای غیرمجاز، سال گذشته برق ۸۲۸ خانوار استان را مصرف کردند.
وی با تاکید بر اینکه تعداد دستگاههای رمز ارز غیرمجاز در این استان نسبت به سایر استانها کمتر است، از کشف و ضبط بیش از ۱۲۰ دستگاه ماینر غیرمجاز رمزارز در سال گذشته در استان خبر داد.
چاهی با بیان اینکه یکی از معضلات شبکه برق کشور و استان، استفاده غیرمجاز از ماینرهای استخراج رمزارز است، اظهار کرد: با وجود اطلاعرسانیهای گسترده این شرکت درباره آسیبهای این دستگاهها برای مشترکان، برخی سودجویان با استفاده غیرمجاز از این دستگاهها بیش از ۵۸ میلیارد ریال به شبکه برق استان آسیب زدند.
چاهی با اشاره به اینکه ارزش دستگاههای کشفشده ۵۰ میلیارد ریال است، ادامه داد: سال گذشته بیش از ۱۲۰ دستگاه از ۱۴ مرکز غیرمجاز، ماینر استخراج رمزارز کشف شد که این دستگاهها با توان برق مصرفی ۲۴۰ کیلووات ساعت، معادل برق بیش از ۸۲۸ خانوار را استفاده میکردند.
کشف ۵۶ دستگاه رمز ارز طی امسال
زاهدی نیا قائم مقام شرکت برق خراسان شمالی نیز در گفت و گو با ایسنا، تصریح کرد: در سال جاری نیز ۵۶ دستگاه رمز ارز در استان کشف و ضبط شده که میزان برق مصرفی آنها ۱۶۰ کیلووات بوده است.
پتانسیل بالای خراسان شمالی در تولید انرژی خورشیدی
حسین پور رئیس بخش تحقیقات و انرژی های تجدیدپذیر شرکت برق خراسان شمالی در ادامه در گفت و گو با ایسنا، گفت: خراسان شمالی یکی از استانهایی است که پتانسیل بالایی در تولید انرژی خورشیدی دارد.
وی اظهار کرد: زیرساختهای شبکه توزیع در این استان مناسب بوده و این استان دارای خطوط انتقال تازه ای است.
حسین پور افزود: خراسان شمالی دارای تابش نور خورشید مناسب است و به طور میانگین هشت ساعت تابش نور خورشید به صورت مناسب وجود دارد.
حسین پور با اشاره به اینکه در این استان گرد و خاک چندانی وجود ندارد، ادامه داد: در واقع گرد و خاک زیاد موجب میشود ۲۵ تا ۳۰ درصد، کاهش راندمان در تولید انرژی خورشیدی وجود داشته باشد.
وی وجود هوای متعادل را یکی دیگر از مزیتهای انرژی خورشیدی استان بیان کرد و گفت: هوای داغ و بالای ۳۰ درجه سانتی گراد باعث کاهش تولید برق و مستهلک شدن قطعات میشود.
این مقام مسئول افزود: در این استان بارش مناسبی وجود دارد که این بارش، پنل ها را شست و شو میدهد.
به گفته وی، وجود زمینهای مناسب برای ایجاد نیروگاههای خورشیدی کوچک و یا بزرگ مقیاس از دیگر مزیتهای این استان در این زمینه محسوب میشود.
انتهای پیام