به نقل از «افکارنيوز»

شبکه های اجتماعی، انفجارهای بی صدا

تاریخ انتشار: ۳۰ فروردین ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۲۹۸۵۶۸۵

به گزارش افکارنیوز، این شبکه ها در عرصه های مختلف زندگی کنونی نقش دارند و مرز و خط کشی رسانه های سنتی و یک طرفه را از بین برده اند و در بطن زندگی انسان ها نفوذ کرده اند. مردم با استفاده از این شبکه ها به سرعت به اخبار و اطلاعات دسترسی پیدا می کنند و در فضای مجازی با یکدیگر وارد تعامل می شوند. شبکه های اجتماعی این امکان را ایجاد می کنند که گروه ها به سرعت شکل بگیرند و با هم ارتباط مؤثری برقرار کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این شبکه ها در تحولات سیاسی و فرهنگی هم نقش آفرینی کرده اند و به تعبیر برخی به تریبون های آگاهی بخش تبدیل شده اند، اما واقعیت این است که به کارگیری این شبکه ها در اخلاق، فرهنگ و هویت ملی مردم تأثیر داشته است. در این میان جوانان بیش از همه، این رسانه اجتماعی را در زندگی خود به کار گرفته اند.

در این بررسی با انواع شبکه های اجتماعی و فرصت ها و تهدیدهایی که این شبکه ها ایجاد می کنند آشنا می شویم و به آسیب شناسی آن ها می پردازیم.

تعریف شبکه اجتماعی

شبکه اجتماعی چیست؟ What is Social Network

شبکه های اجتماعی مفهوم جدیدی نیستند. انسانها از قرن‌ها پیش که گرد آتش می‌نشستند و برای یکدیگر داستان تعریف می کردند در حال تشکیل شبکه های اجتماعی بودند، اما چیزی که باعث شده است امروز، شبکه های اجتماعی بیشتر از همیشه مورد توجه قرار بگیرند، به وجود آمدن ابزارهای دیجیتال و کمک آنها به توسعه شبکه های اجتماعی بوده است.

شبکه های اجتماعی، اصطلاحی است که برای نخستین بار در سال ۱۹۵۴ توسط جان بارنز که در حوزه‌ی انسان شناسی اجتماعی فعالیت می‌کرد، ابداع شد. او تحقیقی در مورد گروه‌های اجتماعی در بخشی از نروژ انجام ‌داد و اصطلاح شبکه اجتماعی را در آن تحقیق برای توصیف رابطه بین انسانها و تحلیل مکانیزم‌های ارتباطی و خصوصاً تصمیم گیری آنها به کار برد.

جان بارنز، بعدها ضمن اینکه از توسعه مفهوم شبکه های اجتماعی ابراز خوشحالی می‌کرد، خود از این حوزه فاصله گرفت و به سمت جامعه شناسی دانش که حوزه‌ی مورد علاقه‌ی خودش بود بازگشت.

اگر ما هم بخواهیم به تعریف شبکه های اجتماعی از نگاه او رجوع کنیم، می‌توانیم بگوییم:

شبکه های اجتماعی، هنگامی به وجود می‌آیند که ساختاری از گره‌‌های مرتبط به هم شکل می‌گیرند. هر گره، یک فرد یا یک گروه یا یک سازمان است.

شبکه اجتماعی، به معنای نمایش و مطالعه‌ی ارتباط بین این گره ها و جریان دانش و اطلاعات بین آنهاست.

با این شکل از تعریف شبکه های اجتماعی، همانطور که در ابتدا توضیح دادیم، شبکه های اجتماعی قدمتی به اندازه‌ی انسان بر روی کره زمین دارند و البته می‌توان گفت مطالعه‌ی علمی و ساختاریافته‌ی این شبکه ها، از سال ۱۹۵۴ آغاز شده است.

شبکه اجتماعی مجازی چیست؟

مبحث شبکه اجتماعی و شبکه اجتماعی مجازی بسیار نزدیک ولی متفاوت هستند. شبکه اجتماعی مجازی مثل هر شبکه اجتماعی از اجتماع و روابط انسان ها در اجتماع تشکیل شده، شبکه اجتماعی از ابتدای بشریت وجود داشته ولی نوع مجازی آن که در ابتدای قرن 21 نمایان شده نمونه ای است که با ظهور اینترنت، اصطلاح معروف دهکده جهانی را ترجمه کرده است. شبکه های اجتماعی مجازی هم مثل سایر اجتماعات می توانند دسته بندی های مختلفی داشته باشند از جمله خصوصی، عمومی، تفریحی، تخصصی و ...

شبکه اجتماعی مجازی زنجیره ای از ارتباطات و گره های شبکه اجتماعی یا حضور غیر فیزیکی افراد در یک محل مجازی است.

در شبکه اجتماعی مجازی ارتباط افراد و سازمان ها یا گروه ها رو در رو و بدون واسطه نیست بلکه به ابزاری به نام اینترنت بستگی دارد. این روزها وقتی صحبت از شبکه اجتماعی در اینترنت می شود در واقع در حال صحبت از نوع مجازی و غیر قابل لمس شبکه ای از ارتباطات انسانی هستیم . همزمان با ظهور شبکه های اجتماعی مجازی اصطلاحات جدیدی مثل رسانه اجتماعی و مهندسی اجتماعی نیز به گوش می خورند .

رسانه اجتماعی یا رسانه شبکه اجتماعی چیست؟ Social Media

رسانه اجتماعی بدون وجود اینترنت و شبکه اجتماعی مجازی بی معنا خواهد شد و در واقع رسانه اجتماعی (social media)ابزارهای نرم افزاری تحت وبی را می گویند که به کاربران اجازه به اشتراک گذاری، ایجاد یا استفاده از محتوای تولید شده را می دهد و در واقع رسانه اجتماعی بستر یا باعث تشکیل یک شبکه اجتماعی می شوند یا ابزاری است که در یک شبکه اجتماعی برای به اشتراک گذاری محتوا استفاده می شود.

امروزه دنیای اینترنت از وبگاه های ثابت، به نوع جدیدی از اینترنت که می توان آن را اینترنت محاوره ای نامید تغییر یافته است، تا آنجا که اینترنت قدیمی را «وب 1» و اینترنت جدید را «وب 2» نامیده اند. پروژة نوظهور «وب 2» که اجازه ورود و مشارکت فعال را با محوریت ارتباطات دوسویه فراهم آورده است، «رسانة اجتماعی» نام دارد. دلیل این نام گذاری سرشت اجتماعی این رسانه جدید است. برخی از صاحب نظران به جای استفاده از واژة رسانه های اجتماعی با توجه به کاربرد شبکه ای این دست از رسانه ها، استفاده از واژة «شبکه های اجتماعی» را ترجیح می دهند.

تاریخچه شبکه های‌ اجتماعی

نخستین بار مفهومی با عنوان شبکه‌های اجتماعی اینترنتی با قالب امروزی سال 1960 در دانشگاه ایلی نویز در ایالت متحده امریکا مطرح شد. پس از آن در سال 1997 نخستین سایت شبکه اجتماعی اینترنتی به آدرس SixDegrees.com راه‌اندازی شد. این سایت به کاربرانش اجازه ایجاد پروفایل داد تا آنها بتوانند لیستی از دوستانشان ایجاد کنند. البته این سایت موفق نشد و بعد از سه سال متوقف شد. بعد از آن، انفجار تجارت در وب سایت‌های اجتماعی در سال 2002 باعث به وجود آمدن شبکه‌های اجتماعی فرنداستر (Friendster)، اورکات (Orkut) و لینکدین (LinkedIn)) شد و باعث شکوفایی قارچ گونه وب سایت‌های شبکه‌های اجتماعی در اینترنت شد. در سال 2004، سایت های شبکه اجتماعی فرنداستر با 7 میلیون کاربر و مای اسپیس با 2 میلیون کاربر صاحب بیشترین کاربران در این حوزه بودند. در همین سال سایت شبکه اجتماعی فیس بوک توسط مارک زاکربرگ در خوابگاه دانشگاه هارواد راه اندازی شد. سال 2006، سال گسترش روز افزون کاربران و بازدیدکنندگان وب سایت‌های شبکه‌های اجتماعی بود. در این سال دسترسی عمومی مردم به فیس بوک آزاد شد. زیرا در دو سال قبل، این سایت تنها به صورت پایلوت در دانشگاه هارواد استفاده می‌شد، همچنین توییتر نیز در این سال پا به عرصه وب سایت های اجتماعی گذاشت.

آشنایی و معرفی شبکه‌های اجتماعی اینترنتی

• شبکه های اجتماعی عمومی مانند: فیس بوک-توئیتر

• شبکه های اجتماعی اشتراک فیلم و موسیقی مانند: یوتیوب YouTube

• شبکه های اجتماعی موبایلی مانند: وایبر، تانگو، واتس اپ، تلگرام، اینستاگرام، ایمو، وی چت و...

• شبکه های اجتماعی کسب و کار مانند: LinkedIn

• شبکه های اجتماعی کتاب مانند: Good Reads و Library Thing

شبکه اجتماعی فیس بوک:

این شبکه اجتماعی که دستاوردی از دانشگاه هاروارد به حساب می‌آید، در فوریه سال ۲۰۰۴، توسط مارک زاکربرگ راه‌اندازی شد و در اوایل فقط توسط خود هارواردی‌ها قابل دسترسی بود و پس از مطرح شدن نام آن در دیگر دانشگاه‌ها و دبیرستان‌ها، فیسبوک تصمیم گرفت که این سرویس را به آنها هم ارائه دهد. سرانجام این شبکه اجتماعی آنقدر محبوب شد که تیم زاکربرگ تصمیم گرفتند که به صورت عمومی، این سرویس را به سراسر جهان ارائه دهند.

دفتر اصلی فیسبوک در کالیفرنیا

شاید در آغاز شروع به کار فیسبوک، همه این شبکه اجتماعی را فقط یک محیط مجازی برای برقراری ارتباط با دوستان خود می‌دیدند تا اینکه سرانجام این شبکه اجتماعی بستر جدیدی برای انتشار محتوا ایجاد کرد که صفحات (Pages) نامیده ‌می‌شدند. کاربران می‌توانستند در پروفایل خود، صفحات را با نام‌های موردنظرشان درست کنند و به آنها هویت خود را بدهند. هویت آنها می‌توانست مربوط به یک کمپانی، یک شخص یا حتی صفحه‌ای برای اشتراک‌گذاری محتواهایی با سبکی مشخص باشند. پس از ارائه شدن این سرویس، فیسبوک به شدت در ایران مورد توجه قرار گرفت و اکثر کمپانی‌ها به آن روی آوردند.

بر اساس آخرین آمار منتشر شده توسط فیسبوک در مارس ۲۰۱۶، این شبکه اجتماعی ۱.۶۵ میلیارد کاربر فعال دارد.

شبکه اجتماعی توییتر

توییتر در مارس سال ۲۰۰۶ شروع به کار کرد و به سرعت توانست برای خود، جایی در دل افراد علاقه مند به میکروبلاگینگ باز کند. توییتر از همان اول بستری محدود به حساب می‌آمد و به کاربران خود فقط این امکان را می‌داد که بتوانند نهایتا محتوایی با ۱۴۰ کارکتر به اشتراک بگذارند. البته پس از اضافه شدن امکان اشتراک تصاویر و ویدیوها، مشخص شد که برای اشتراک گذاری هر کدام، حدود ۲۴ کارکتر اشغال می‌شود و بعد از مدتی توییتر اعلام کرد که تصاویر و ویدیوها دیگر کارکترهای شما را اشغال نمی‌کنند و شما می‌توانید در کنار اشتراک‌گذاری تصاویر و ویدیوها، ۱۴۰ کارکتر خود را داشته باشید.

دفتر توییتر در کالیفرنیا

توییتر اولین شبکه اجتماعی‌ای بود که مفهوم هشتگ را مطرح کرد. هشتگ ابزاری برای دسته‌بندی محتوا‌ها به حساب می‌آید که پس از تاثیرات مثبت آن بر میزان تعامل مخاطبان توییتر، شبکه‌های اجتماعی دیگری چون اینستاگرام، فیسبوک و گوگل پلاس هم تصمیم گرفتند که این امکان دسته‌بندی محتوا را به سیستم خود اضافه کنند.

از دیگر امکانات جالب توییتر این بود که مخاطبان می‌توانستند محتواهای دیگر را به بواسطه دکمه‌ای به نام ریتوییت به اشتراک بگذارند که همواره به شدت مورد توجه کاربران این شبکه‌ اجتماعی قرار گرفت. توییتر به خاطر اینکه بستر مناسبی برای اشتراک‌گذاری سریع اخبار و اطلاعیه‌هاست، برای بسیاری از کسب ‌وکارها مفید واقع شده به همین دلیل است که خیلی از کسب ‌وکارها از آن استقبال کرده اند.

شبکه‌ اجتماعی: اینستاگرام

یکی از پرطرفدارترین شبکه‌های اجتماعی در ایران است که به خاطر دسترسی راحتش توانسته بیش از بقیه شبکه‌های اجتماعی مورد توجه قرار بگیرد. اینستاگرام در آغاز کار خود، فقط یک سیستم اشتراک‌گذاری عکس بود که بعدها امکان اشتراک‌گذاری ویدئو و چت، به صورت امکانات جانبی به آن افزوده شد.

نمایی از دفتر اینستاگرام در کالیفرنیا

اینستاگرام در ماه اکتبر سال ۲۰۱۰ شروع به کار کرد و به سرعت توانست رشد کند. یکی از تاثیراتی که اینستاگرام روی دیگر شبکه‌های اجتماعی گذاشت، این بود که سریعا به فکر عرضه اپلیکیشن افتادند. از همان زمان عرضه اینستاگرام، اکثر کمپانی‌ها متوجه شدند که این شبکه اجتماعی بستر بسیار خوبی برای بازاریابی است.

جالب‌ترین موضوع در تاریخچه اینستاگرام این است که این شبکه اجتماعی با قیمتی برابر ۱ میلیارد دلار، در آوریل سال ۲۰۱۲ به فیسبوک فروخته شد.

براساس وبسایت statisca که یک وبسایت آماری است، ۲۴ درصد کاربران اینستاگرام در کشور آمریکا زندگی می‌کنند.

و طبق آمار (GWI) Globalwebindex که یک شرکت تحقیقاتی در صنعت تبلیغات آنلاین است، ۲۵ درصد جمعیت آمریکای شمالی کاربر اینستاگرام هستند که با توجه به جمعیت این قاره ۵۰% کاربران اینستاگرام را تشکیل می‌دهند.

شبکه‌ اجتماعی: لینکدین

افراد حرفه‌ای و متخصصین، بی‌شک روزانه درگیر لینکدین هستند. این شبکه اجتماعی از همان روز اول یک هدف را دنبال می‌کرد و آن هم این است که میان کسب ‌وکارها و افراد مهم آنها ارتباط برقرار کند. این ارتباط می‌تواند برای یک فروش، استخدام یک کارمند و هر چیزی که به شغل مرتبط است، برقرار شود.

ورودی دفتر لینکدین

لینکدین که در سال ۲۰۰۲ شروع به کار کرده است، به عنوان قدیمی‌ترین شبکه اجتماعی شناخته شده. این شبکه اجتماعی به قدری فضای حرفه‌ای دارد که کمتر کسی در آنجا از حس شوخ طبعی خود بهره می‌برد و افراد بیشتر دنبال این هستند که در زمینه کاری خود اطلاعات جدید کسب‌ کنند و ارتباطات خود را با افراد جدید و مفید، برقرار کنند.

کسب ‌وکارها به خوبی می‌توانند در لینکدین مانور دهند؛ زیرا فضای آن کاملا حرفه‌ای است و افرادی که در آن به فعالیت می‌پردازند، تشنه کسب اطلاعات جدید در مورد کسب‌ وکارها هستند.

شبکه‌ اجتماعی: گوگل پلاس

افرادی که با فیسبوک کار کرده‌اند، گوگل پلاس را یک نسخه کاملا کپی شده آن می‌دانند. در صورتی که با وجود شباهت‌های بسیاری که میان فیسبوک و گوگل پلاس وجود دارد، اما این شبکه اجتماعی هدف متفاوتی دارد و در کل مخاطبان هدفش، عام مردم نیستند.

اگر مدتی در گوگل پلاس به جستجو بپردازید، برای شما هم مشخص می‌شود که گوگل پلاس محتوای متفاوتی دارد. گوگل پلاس که در ۱۵ دسامبر سال ۲۰۱۱ شروع به کار کرد، از همان اول محتواهای GIF را تحت پوشش قرار می‌داد که به نوعی آن را از فیسبوک مجزا می‌کرد.

از طرفی بیشتر کاربران این شبکه اجتماعی، روی تولید محتواهای جذاب تمرکز دارند و گوگل پلاس را از این جهت مانند فیسبوک نمی‌دانند که این فضا برای ارتباطات نیست و بستری است که محتواهای جذاب به اشتراک گذاشته شوند.

کمپ گوگل پلاس در دوبلین

حدودا همه عملکردهای داخل فیسبوک در گوگل پلاس هم وجود دارند و فقط کمی نام آنها تغییر یافته‌است. برای نمونه لایک به دکمه +۱ تبدیل شد‌ه‌است.

یکی از متفاوت‌ترین بخش‌های گوگل پلاس به سیستم دسته‌بندی افراد در آن باز می‌گردد. در این سیستم که Circles نام دارد، شما به راحتی می‌توانید افرادی که در گوگل‌پلاس با آنها در ارتباط هستید را دسته‌بندی کنید. برای مثال دایره یا همان گروه دوستان شما، می‌تواند یکی از دسته‌بندی‌های شما باشد. برای صفحات مربوط به کسب ‌وکارها و افراد مشهور هم امکان تشکیل Circleها وجود دارد.

شبکه‌ اجتماعی: پینترست

این شبکه اجتماعی که در ماه مارس سال ۲۰۱۰ شروع به کار کرد، ایده جالبی در کنار خود دارد. در پینترست مهمترین عملکرد شما این است که محتوای مورد علاقه خود را پین کنید (با پونز متصل کنید.) و ایده آن از اتصال ورقه به تخته آمده است.

دفتر پینترست در کالیفرنیا

اکثر افرادی که به خلاقیت و طراحی علاقه دارند، این شبکه اجتماعی را دنبال می‌کنند. زیرا در آن محتواهایی به اشتراک گذاشته می‌‌شود که برای آنها الهام‌بخش است. از طرفی اشتراک گذاری اینفوگرافیک‌ها در آن به شدت مورد توجه قرار گرفته است و کسب ‌وکارها به همین دلیل به پینترست وارد شده‌اند.

در ایران، پینترست طرفدارهای خود را دارد و به خاطر مشکل دسترسی به آن، کمتر به این شبکه اجتماعی پرطرفدار توجه می‌شود. در هر حال خیلی از طراحان ایرانی و علاقه مند به زمینه خلاقیت، به این شبکه اجتماعی مراجعه می‌کنند تا ایده بگیرند.

شبکه‌ اجتماعی: سوآرم

اکثر افرادی که با گوشی‌های هوشمند سروکار دارند، نام این اپلیکیشن را شنیده‌اند. سوآرم بستری است برای افرادی که می‌خواهند از بازدیدهای خود اثری به جا گذارند. فرقی نمی‌کند که محل بازدید شده، یک رستوران، محل کار و حتی منزل افراد باشد و تنها چیزی که مهم است، موقعیت مکانی آن فرد به حساب می‌آید.

دفتر متفاوت سوآرم در نیویورک

سوآرم که در ماه می سال ۲۰۱۴ شروع به کار کرد، یک اپلیکیشن که تماما تحت اثر موقعیت مکانی است و برای این بوجود آمده که افراد بتوانند از مکان های تفریحی و برنامه‌های روزانه بیشتر آگاه شوند.

خیلی از کسب‌ وکارهایی (B2C) که مستقیما با مشتری سروکار دارند، به خصوص رستوران‌ها و کافه‌ها می‌توانند با یک استراتژی مشخص و معین، از این شبکه اجتماعی نهایت استفاده را ببرند.

شبکه اجتماعی تلگرام:

تلگرام توسط دو برادر با نام‌های پاول دورف و نیکلای دورف در سال ۲۰۱۳ در برلین آلمان متولد شد و به بازار آمد که در طول سه سال ۲۸ میلیون کاربر در داخل ایران جذب کرد. پاول دورف برادر کوچک نیکلای دورف است و سازمان غیرانتفاعی کارآفرینی در آلمان دارد که پشتیبان مالی پروژه است. تلگرام نسخه کامپیوتر خود را نیز ارائه داده که این امر سهولت دسترسی برنامه نویسان برای کد نویسی ربات‌ها را در تلگرام افزایش داده است.

• اهداف و کارکردهای شبکه های اجتماعی

سازماندهی انواع گروه های اجتماعی مجازی

توسعه مشارکت های اجتماعی

به اشتراک گذاشتن علاقه مندی ها توسط اعضا

ایجاد محتوا توسط اعضا

تبلیغات هدفمند اینترنتی

• ویژگی های شبکه های اجتماعی

برخی از مهم ترین ویژگی های شبکه های اجتماعی عبارتند از:

1 دسترسی و وسعت

2 کم هزینه بودن

3 چند رسانه ای بودن

4 جمع گرایی و شبکه سازی انسانی

5 تعامل گرایی

6 بهره گیری بدون نیاز به مهارت و تخصص

7 ارتباط فوری

8 پیوستگی و مداومت

علل گرایش جوانان به شبکه های اجتماعی

با وجود این که از زمان پا به عرصه گذاشتن شبکه های اجتماعی زمان زیادی نمی گذرد اما عللی چند باعث می شوند تا افراد به استفاده از این شبکه ها رغبت نشان دهند؛ از جمله مسئله تازگی و جذابیت و هم چنین قابلیت های این سرویس است؛که باعث می شود مخاطب از آن حالت منفعل بودن خارج شده و خود را موجودی فعال در بین میلیون ها فرد فعال دیگر ببیند.

افراد به ۱۰ دلیل به استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی گرایش پیدا می‌کنند که نوجویی، هیجان‌خواهی، میل به محبوبیت و آزادی عمل مهمترین دلایل گرایش به شبکه های اجتماعی است.

شبکه‌های اجتماعی، با قابلیت‌هایی که در اختیار فرد قرار می‌دهد مانند ایجاد محیطی شخصی، انتخاب دوستان، آزادی در بیان نظرات و مخالفت با نظرات دیگران، آزادی در استفاده از تفریحات مختلف و… حسی از کنترل شخصی و اراده‌ فردی را به کاربر خود منتقل می‌کنند.

1) نوجویی و هیجان‌خواهی

شبکه‌های اجتماعی مجازی پدیده‌ای جدید و نوظهور هستند که قابلیت‌های مکرر و بعضاً پرهیجان را به کاربران خود می‌دهد مانند آشنایی با برنامه‌های جدید، طرح موضوع‌های شگفت‌انگیز و پرتحرک، خلق صحنه‌های اعجاب‌آور، ارائه‌ی اطلاعات جدید و… در نتیجه افرادی که از هیجان‌خواهی بالایی برخوردارند، برای ارضای این نیاز خود بیشتر به سمت شبکه‌های اجتماعی می‌روند.

2) میل به محبوبیت و خودشیفتگی

پژوهش‌ها نشان می‌دهد شبکه‌های اجتماعی بهشت افرادی است که دچار اختلال شخصیت ‌خودشیفتگی هستند یا حداقل میل زیاد به محبوبیت دارند؛ زیرا آنها می‌توانند بدون داشتن روابط دوستانه‌ واقعی، تعداد زیادی رابطه‌ موهوم و تخیلی برای خود دست‌وپا کنند؛ بنابراین شبکه‌های اجتماعی مجازی توهم محبوییت را صرفاً براساس کمیت تعداد دوستان برای فرد به وجود می‌آورد.

3) حفظ ارتباط با دیگران در عین تنهایی

برخی افراد به دلیل ویژگی‌های شخصیتی و تغییرات سبک زندگی، ترجیح می‌دهند در عین تنهایی و داشتن زندگی خصوصی، با جهان پیرامون خود ارتباطات گسترده‌ای نیز برقرار کنند. شبکه‌های اجتماعی مجازی از قبیل فیس‌بوک، توئیتر، گوگل پلاس و… به بهترین حالت ممکن این نیاز را برآورده می‌کنند.

4) میل برای فرار از محرک‌های تنش‌آور

برخی کاربران شبکه‌ اجتماعی برای رهایی از تنش روزمره و ایجاد فراغت، به سمت این فضا می‌روند. شبکه‌های اجتماعی مجازی نیز می‌توانند اوقات خوشی را برای آنان فراهم کنند تا فرد بتواند ضمن برخورداری از این قابلیت، نگرانی‌ها و تنش‌های خود را با دوستان خود مطرح و در نهایت به‌گونه‌ای از طرف آنان حمایت اجتماعی دریافت کنند.

5) باورهای غیرمنطقی و غیرسازشی

باورها و افکار غیرمنطقی و نادرست می‌تواند زمینه‌ استفاده‌ مفرط از شبکه‌های اجتماعی را ایجاد کند؛ از جمله این باورها می‌توان به این موارد اشاره کرد: «فقط فرد در شبکه‌های اجتماعی برای خود کسی است و در آنجا قابل احترام است»؛ «هیچ‌کس در بیرون از این شبکه‌های اجتماعی مجازی از من خوشش نمی‌آید»؛ «شبکه‌های اجتماعی تنها جایی است که واقعاً می‌شود مردم را شناخت»؛ «هر کسی به نوعی عضو این شبکه‌هاست.»

6) ارضای نیازهای روانی

افراد از آن رو شیفته‌ یک شیء یا فرد یا فعالیتی خاص می‌شوند که نیازی را در آنها ارضا کند. طبق این نظریه افراد با گرایش به شبکه‌های اجتماعی تا حدی نیازهای خود را برآورده می‌کنند. مثلاً افراد با کاوش در ابعاد فنی شبکه‌های اجتماعی مجازی، توانایی بالقوه‌ی ذهنی خود را ابراز می‌کنند، یا با ابعاد مختلف شخصیت خود که پیش از این پنهان بود، آشنا می‌شوند، عقاید و نیازهای هنری خود را بیان و به اطلاعات موردنیاز خود دسترسی پیدا می‌کنند و… از سویی شبکه‌های اجتماعی محملی برای گریز از واقعیت و وسیله‌ای برای ارضای نیازهای روانی است.

7) ایجاد حس پیشرفت و غرور

حضور در شبکه‌های اجتماعی مجازی و کار با اینترنت، هر روز تجربه‌ی جدیدی را در اختیار کاربران قرار می‌دهد و این فضا به فرد امکان پیشرفت و دریافت پاداش‌های بی‌شماری را می‌دهد. مانند یادگیری ساختن یک پست الکترونیک، یک وبلاگ، امکان تولید در این فضا، رفتن به صفحات دیگر کاربران، آشنایی با اصطلاحات این محیط مجازی و… این موارد در درجه‌ی اول احساس فعال بودن و در درجه‌ی دوم حس غرور و عزت نفس می‌دهد. در ادامه فرد به مرور احساس می‌کند حضوردر این فضا به او قدرت می‌دهد، بعد از مدتی نیز فرد در نزد خود برای حفظ این منزلت و غرور، بیشتر به این فضا قدم می‌گذارد.

8) اضطراب اجتماعی

در بسیاری از تحقیقات روان‌شناسی بر ارتباط بین اضطراب اجتماعی، هراس اجتماعی و کمرویی با گرایش به استفاده از اینترنت رابطه‌ی مثبت یافته‌اند. در واقع مطالعات حاکی از آن است که افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی در هنگام ارتباط آنلاین احساس راحتی و خودافشایی بیشتری می‌کنند. این افراد تعامل آنلاین را برای حفظ گمنامی و دوری از شرکت در تعاملاتی که ترس از ارزیابی دیگران به وسیله‌ مشاهده وجود دارد، راحت‌تر یافته‌اند.

9) اعتیاد اینترنتی

گرچه برخی معتقدند افراد با استفاده مکرر و زیاد از اینترنت دچار اعتیاد اینترنتی می‌شوند، که البته نکته‌ی درستی است، در ادامه، اعتیاد اینترنتی و حالات روان‌شناختی محتمل بر آن نیز، به نوبه‌ی خود، باعث گرایش بیشتر افراد به سمت اینترنت و شبکه‌های اجتماعی می‌شود. درواقع، قطع بودن یا عدم دسترسی به اینترنت برای افرادی که دچار اعتیاد اینترنتی شده‌اند، باعث ایجاد حالات افسردگی و اضطراب می‌شود و این افراد برای رهایی از این حالات ناخوشایند دوباره به سمت استفاده از شبکه‌های اجتماعی و اینترنت می‌روند.

مزایای شبکه های اجتماعی

1) ارتباط جهانی و امکان عبور از مرزهای جغرافیایی و آشنایی با افراد، جوامع و فرهنگ های مختلف

از طریق شبکه های اجتماعی می توان روابط دوستانه و تجاری خود را گسترش داد و دوستان جدیدی پیدا کرد.

این روابط می توانند افراد را در زمینه های مختلفی مانند موارد زیر یاری کنند:

• ایجاد روابط عاشقانه

• پیدا کردن شغل جدید

• پیدا کردن دستیار

• گرفتن و عرضه خدمات و کالا

• حمایت شدن از سوی افراد همفکر

• دادن یا گرفتن پیشنهادات و راه حل هایی درباره مسائل کاری و یا شخصی

2) اشتراک علایق و امکان بیان ایده ها به صورت آزادانه و آشنایی با ایده ها، افکار و سلیقه های دیگران

با عضویت در یک شبکه اجتماعی می توان افرادی با سلیقه مشابه پیدا کرد و شبکه ای از این افراد را ساخت. مثلا فردی که علاقه مند به شطرنج است و یا به کتاب علاقه دارد می تواند با افرادی که به این حوزه ها علاقه مندند ارتباط برقرار کند و با آنان به تبادل اطلاعات بپردازد.

3) افزایش سرعت در فرایند آموزش و ایجاد ارتباط شبانه روزی بین استاد و شاگرد

این قابلیتی کاربردی برای اساتید و معلمان است تا بتوانند گفت و گو در کلاس درس را آسان کنند. طبق پژوهشی که توسط مؤسسه جان دی (.John D) و کاترین تی مک آرتور (Catherine T. MacArthur) انجام گرفت، مشخص شد که شبکه های اجتماعی می توانند یک ابزار موثر برای دانش آموزان و دانشجویان برای خود آموزی آنلاین باشند. به علاوه، اینترنت یک کتاب آنلاین نامحدود است. دیگر لازم نیست که دانش آموزان همزمان چندین کتاب از کتابخانه قرض بگیرند و با استفاده از اینترنت و شبکه های اجتماعی می توانند بسیاری از اطلاعات مورد نیازشان را بدست آورند.

مدرسه تنها جایی نیست که اشتراک سریع اطلاعات می تواند موثر باشد. مدیران و تاجران نیز در ملاقات ها و کنفرانس هایشان می توانند از شبکه های اجتماعی جهت ارائه اطلاعات به شرکت کنندگان و ارتباط با مشتریانش استفاده کنند.

4) کارکرد تبلیغی و محتوایی

شرکت های خصوصی به راحتی با ارسال پیام از طریق شبکه های اجتماعی به میلیون ها انسان می توانند به صورت رایگان کالا و خدمات خود را بدون هیچ محدودیتی تبلیغ کنند.

5) سرعت بالای انتشار اخبار

شبکه های اجتماعی انقلابی در زمینه سرعت بخشیدن در انتقال اخبار هستند. بسیاری از خبرگزاری ها، امروزه در شبکه هایی همچون توییتر، یوتیوب و فیس بوک فعالیت دارند و اخبار را با سرعت بالایی انتقال می دهند. یک فرد به راحتی و تنها با خواندن تیتر های اصلی مطالب در این سایت ها می تواند از اخبار