به نقل از «ایرنا»

دولت آینده درباره یارانه ها چه سیاستی در پیش خواهد گرفت؟-محسن جلال پور*

تاریخ انتشار: ۳۱ فروردین ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۲۹۹۸۴۷۹

جمع بندی دولت اما این بود که قطع یارانه، نارضایتی عمومی ایجاد می کند و به نوعی به سمت روش انصراف داوطلبانه پیش رفتند که این روش هم شکست خورد. در واقع دولت باید این سیاست را اعمال می کرد که هیچ‌ کس مشمول دریافت یارانه نمی ‌شود مگر اینکه جزو دهک های فقیر جامعه باشد.
اما دولت ریسک حذف یارانه بگیران را گردن نگرفت تا این که به تازگی تصمیم گرفته اند یارانه نقدی اقشار خاص را سه برابر کنند که شامل مستمری‌بگیران سازمان بهزیستی و کمیته امداد می شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این سیاست قطعاً بهتر از این است که دولت به همه اقشار جامعه به یک اندازه یارانه بپردازد. اما آیا این سیاست در دولت آینده هم تداوم خواهد داشت؟
برای پاسخ به این سؤال ابتدا باید جمع بندی مختصری از سیاست هدفمندی یارانه ها داشته باشیم.
شاید بتوان گفت شفافیت اقتصادی، توزیع عادلانه یارانه ها و استفاده بهینه از منابع انرژی کشور، سه هدف اصلی و اساسی درطرح هدفمندی یارانه ها بوده است.
اکنون می توان گفت با اجرای این سیاست، نه تنها هیچ یک از اهداف مورد اشاره محقق نشده بلکه چنانچه محاسبه دقیقی داشته باشیم، متوجه می شویم از اهداف اصلی طرح دور شده ایم.
در مقوله شفافیت، آمارها نشان از این دارد که نه تنها سیر نزولی طی کرده ایم که با اجرای غلط و ناقص این طرح، پیش بینی پذیر بودن اقتصادکشور را غیر ممکن کرده ایم.
توزیع یارانه ها نیز صحیح نبوده و عدالتی که مقصود بوده به دست نیامده است.
در زمینه مصرف انرژی نیز تحولی به وجود نیامده و هم چنان جزو پر مصرف ترین های جهان هستیم.
از اواخر دولت دهم و اوایل دولت یازدهم همواره از حذف هدفمند یارانه بگیران سخن به میان آمده و هدف این بوده که یارانه افراد پر در آمد و غنی حذف شود.اما نه دولت قبل و نه دولت فعلی و نه هیچ دولتی حاضر به قبول چنین ریسکی نشده و نخواهد شد.
ضمن اینکه سابقه نشان داده تدوین ساز و کار این کشف نیز در توان دولت ها نبوده و نخواهد بود.
با یک نگاه ساده متوجه می شویم که حتی اگر چنین امکانی هم وجود داشت باز هم عدالتی برقرار نمی شد؛ همین امروز هنوز یارانه مستتر در قیمت حامل های انرژی به مراتب بیش از مبلغی است که به عنوان یارانه نقدی، به حساب افراد واریز می شود. عملا امروز ثروتمندان جامعه چند برابر یارانه ای که دریافت می کنند، از یارانه مستتر در قیمت حامل های انرژی منتفع می شوند. حال آن که فرودستان جامعه از چنین امکانی برخوردار نیستند.
برای مقایسه می توان زندگی خیلی از شهرنشینان و طبقه متوسط جامعه را با اهالی روستا مقایسه کرد.
به هر میزان که استفاده از برق و گاز و بنزین و گازوئیل در زندگی این دو قشر متفاوت است به همان میزان استفاده انها از یارانه های مستتر درقیمت حامل های انرژی تفاوت دارد. محاسبات اولیه متوسط پنج برابری را نشان می دهد.
حال با توضیح کوتاهی که آورده شد، باید ببینیم دولت دوازدهم چه راهکاری برای طرح معیوب هدفمندی یارانه ها در پیش خواهد گرفت تا بیشتر از قبل به اهداف اصلی این طرح نزدیک شود.
...........................................
*رئیس سابق اتاق بازرگانی ایران

برای آگاهی از آخرین اخبار اقتصادی ایران و جهان با کانال اقتصادی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
@IRNAeco
https://t.me/irnaeco
اقتصام**2022**دریافت کننده:میثم طاهری

منبع: ایرنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۲۹۹۸۴۷۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

طرح فجرانه کالابرگ الکترونیکی تمدید می‌شود؟

با توجه به استقبال مردم، احتمال اینکه این طرح با بررسی عمیق و تأمین بودجه به همین شکل یا اشکال دیگر از پرداخت یارانه مضاعف به مردم تمدید شود، دور از انتظار نیست.

به گزارش مشرق، دولت سیزدهم در راستای ارتقا امنیت غذایی مردم و اصابت یارانه بر سر سفره آن‌ها، طرح سه‌گانه کالابرگ الکترونیکی، یارانه مادران باردار یا دارای کودک شیرخوار سه دهک اول درآمدی و یارانه برای کودکان هفت دهک درآمدی جامعه که نیازمند تغذیه مضاعف هستند را در دستور کار قرار داد و اجرایی کرد.

هر کدام از این طرح‌ها برای قشر خاصی تعریف شدند تا امنیت غذایی آن‌ها از طریق یارانه ارتقا یابد یا تقویت شود. طرح فجرانه یکی دیگر از ابتکارات دولت در حوزه تشویق مردم به خرید اقلام خوراکی با قیمت پایه بود؛ به این شکل که آن‌ها سبد غذایی تعریف شده مشتمل بر ۱۱ قلم کالای اساسی را با قیمت پایه خریداری کنند.

«طرح فجرانه» در راستای حمایت مضاعف از سبد غذایی خانوار یارانه‌بگیر با اولویت خانوار دهک‌های پایین جامعه (اول تا هفتم) هم‌زمان با چهل و پنجمین سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی از ۱۷ بهمن‌ماه سال گذشته آغاز و تا ۱۷ اردیبهشت‌ماه (فردا) ادامه دارد. در این طرح اعتبار تشوقی خرید ۱۱ قلم کالای اساسی از طریق کالابرگ از ۱۲۰ هزار تومان به ۲۲۰ هزار تومان افزایش یافت و شرط خرید ۲۰۰ هزار تومان از مبلغ یارانه برای دریافت آن اعتبار تشویقی حذف شد.

استقبال ۸۷ مردم از طرح فجرانه کالابرگ الکترونیکی در مرحله نخست

۱۱ قلم کالای اساسی شامل گوشت مرغ، گوشت قرمز، برنج، روغن، ماکارونی، شیر، پنیر، ماست، قند و شکر، تخم‌مرغ و حبوبات و با قیمت‌های مبنای سال ۱۴۰۱ است که مابه‌التفاوت قیمت‌ها با قیمت روز (۱۴۰۲) از محل یارانه جدید دولت تأمین شده است.

در مرحله نخست این طرح که از بهمن ۱۴۰۲ آغاز شد، افرادی که مشمول بودند با خرید از طریق کالابرگ الکترونیکی از فروشگاه‌های اعلام شده ۲۲۰ هزار تومان یارانه مضاعف دریافت می‌کردند. در دوره نخست وازیر طرح فجرانه کالابرگ بیش از ۸۷ درصد مردم از یارانه مضاعف استفاده کردند. در مرحله بعدی که مربوط به اسفند ماه بود این مشارکت به ۷۵ درصد رسید که دلیل کاهش آن نیز این بود که مردم درگیر خرید نوروز و سفرهای نوروزی بودند.

ارتقا امنیت غذایی دهک‌های درآمدی پایین جامعه

در این مدت استقبال دهک‌های یک تا سه درآمدی جامعه از این طرح، به بیش از ۸۸ درصد رسیده که نشان می‌دهد دولت سیزدهم به اهداف خود که ارتقا امنیت غذایی دهک‌های درآمدی پایین بوده جامع عمل پوشانده است.

در آخرین آمار مربوط به ۵۲ روز نخست طرح فجرانه، بیش از ۱۸ هزار میلیارد تومان توسط دولت در قالب یارانه و بیش از ۶۰ هزار میلیارد تومان آورده مردم را تشکیل داده که به این واسطه ۷۸ هزار میلیارد تومان در ۵۲ روز به سمت سفره غذایی مردم روانه شده و در کنار آن تولید داخل رونق گرفته و کارخانجات غذایی هم توانسته‌اند تولید خود را افزایش دهند. آمار مربوط به اردیبهشت ماه هنوز اعلام نشده است.

علاوه بر ارتقا امنیت غذایی مردم از این طریق، دولت به یک هدف دیگر نیز دست‌یافت. در گذشته یارانه‌بگیران عادت به برداشت یارانه نقدی و صرف آن برای امور غیر از کالاهای خوراکی داشتند؛ اما با طرح کالابرگ الکترونیکی و پس از آن طرح تشویقی «فجرانه» رفتار اقتصادی و اجتماعی مردم و صاحبان فروشگاه‌ها نسبت به خرید اعتباری شکل گرفت تا دولت به هدف خود که ارتقا امنیت غذایی است نزدیک‌تر شود.

آیا طرح فجرانه کالابرگ الکترونیکی پایان می‌یابد؟

باتوجه‌به اینکه روز هفدهم اردیبهشت (فردا) این طرح سه‌ماهه خاتمه می‌یابد، دولت و مسئولان حوزه به دنبال این هستند که می‌توان یارانه مضاعف ۲۲۰ هزار تومانی را به شکل دیگری پیش برد یا خیر. تا کنون در این خصوص اطلاع‌رسانی انجام نشده است اما با توجه به موفق بودن طرح، استقبال مردم، توزیع به موقع اقلام غذایی بدون ایجاد صف، رونق صنایع تولید مرتبط با اقلام سبد غذایی و ارتقا امنیت غذایی آحاد مردم تمدید این طرح تشویقی دور از ذهن نخواهد بود. البته با توجه به هزینه زیادی که برای دولت ایجاد می‌کند قطعا باید مورد بررسی بیشتر قرار بگیرد و بودجه آن تعریف شود تا طرح ادامه پیدا کند.

قیمت روز سبد مشتمل بر ١١ قلم، ۷۴۳ هزار و ۷۵۰ تومان بوده که خانوار دهک‌های اول تا هفتم درآمدی در صورت خرید بسته می‌بایست قیمت سال ۱۴۰۱ را به مبلغ ۵۲۳ هزار و ۳۰۰ تومان پرداخت کنند و مابه‌التفاوت آن تا قیمت روز به مبلغ ۲۲۰ هزار و ۴۵۰ تومان از محل اعتبار جدید دولت تأمین می‌شود.

منبع: ایرنا