به نقل از «خبرگزاری آریا»

همسران و فرزندان امام موسي کاظم عليه السلام

تاریخ انتشار: ۳ اردیبهشت ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۰۲۵۴۸۷

خبرگزاري آريا -
فرزندان و همسران امام موسي کاظم (ع)

شمار فرزندان و همسران آن امام همام مانند اکثر موضوعات تاريخي مسلم نيست و اقوالي در اين زمينه مطرح گشته که ما هم بجهت وصول نتيجه اي، تمام آن اقوال را از کتاب ناسخ التواريخ و منتخب التواريخ با جانب اختصار در اينجا ذکر خواهيم نمود.

همسران امام موسي کاظم عليه السلام :
حضرت زنان بسيار داشتند که اکثر آنان کنيز بودند و امام آنان را ميخريد و آزاد ميکرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

زن اوليه حضرت موسي بن جعفر عليه اسلام ، با نام هاي : اُم رضا ، تکتم ، خيزران و نجمه شناخته مي شود ؛ وي از اشراف زنان ايراني و داراي عفت و فصيلت بود و مادر امام رضا عليه السلام و حضرت معصومه سلام الله عليها مي باشند.

فرزندان امام موسي کاظم عليه السلام:
اما تعداد فرزندان امام موسي کاظم(ع) بنابر نقل"ابن شهر آشوب " سي نفر و بنا بگفته صاحب کتاب"عمده الطالب " 60 تن که 23 پسر و 37 دختر ذکر نموده اند.

و مرحوم"شيخ مفيد" در کتاب (ارشاد) خود فرزندان آن امام همام را 37 تن مي داند که 18 تن پسر و 19 تن دختر قيد نموده است.

و همچنين در کتاب"کشف الغمه في معرفه الائمه" نوشته شده که براي آن حضرت 38 فرزند بود، که 18 تن دختر و 20 تن پسر مي باشد.

در کتاب"ينابيع الموده" مسطور است که آنحضرت را سي و هفت تن پسر سواي اطفال بوده و شمار فرزندان امام(ع) را 59 تن دانسته است.

ابن جوزي در کتاب تذکره مينويسد که گفته اند آنحضرت را 20 پسر و 20 دختر بوده است.

ملاحسين کاشفي در کتاب"روضه الشهداء" مي نويسد که حضرت امام کاظم(ع) را 60 فرزند که 37 تن دختر و 23 تن پسر بوده منتهي اسامي آنها را بجز آنهائيکه داراي عقب بوده اند ذکر ننموده است.

صاحب کتاب"زينه المجالس" نقل از حمدالله مستوفي مي گويد که حضرت را 37 پسر و 8 دختر بوده است.

همچنين در کتاب گزيده تاريخ مسطور است که حضرت را 51 پسر و 28 دختر بوده که بسيار بعيد است زيرا در هيچ کتابي شمار اولاد آنحضرت را 79 تن ننوشته اند مگر اينکه فرزند زادگان آن حضرت اضافه کرده يا سهوي در قلم کاتب شده است، اضافا محسن را از اولاد آن حضرت دانسته و مي گويد که قبر محسن در فراهان عراق عجم که از بلاد قم است مي باشد و به زاهد محسن معروف و ابوالخير را هم از جمله پسرهاي آن امام نامبرده است.

و در کتاب"تاريخ قم " صرحه را از دختران آن حضرت نام برده که(صرح) بمعني بلند و خالص و برگزيده از هر چيز است.

و در کتاب"راحه الارواح" 18 پسر براي آن حضرت نام برده که بجاي حسين، کليم نوشته است.

اين بود اقوال منقول در تعداد فرزندان امام موسي کاظم(ع)،گرچه تعداد ديگري از مورخين نظريه اي داده اند اما بجهت اختصار همه آنها خود داراي کرده و الآن در اينجا مختار مرحوم شيخ عباس قمي را نقل نموده و تعداد فرزندان آن امام همام را با اسامي شريفشان و اسامي منقول از ديگر مورخين را ذکر کرده و پس از آن نظريه ما را با ادله روشن در مورد تعداد فرزندان آن امام همام ذکر و بيان خواهيم نمود.

اسامي شريف اولاد امام موسي کاظم(ع) بنا به مختار شيخ عباس قمي در منتهي الامال از مرحوم شيخ مفيد(ره) چنين است:
دختر امام موسي کاظم به نام فاطمه صغري، ملقب به(بي بي هيبت) که در باکو، مدفون است

پسران امام موسي کاظم عليه السلام
فرزندان ذکور 18 تن که عبارتند از:
حضرت علي الرضا(ع) ، ابراهيم، عباس، قاسم، اسماعيل، جعفر، هارون، حسن، احمد، محمد، حمزه، عبدالله، اسحق، عبيدالله، زيد، حسين، فضل، سليمان.

اما اگر اقوال ديگر مورخين را همچنانکه بيان گرديد ذکر نمائيم و اسامي فرزندان امام کاظم(ع) را با روايت آنها جمع کنيم مي توان اسامي زير را از اولاد ذکور آن حضرت اضافه کرد که عبارتند از:

عقيل، عمر، جعفراصغر، يحيي، عبدالرحمن، ابوبکر، داود، عون، محسن، ابوالخير، کليم، عزيز، ابراهيم اصغر، و صالح. بنا به روايت صاحب کنزالانساب که مي گويد درتجريش شميران مدفون است و ديگر صايم.

دختران امام موسي کاظم عليه السلام
اما فرزندان اناث 19 تن که به روايت شيخ مفيد است عبارتند از:
حضرت فاطمه الکبر معصومه(ع) فاطمه الصغري ، رقيه، حکيمه، ام ابيها، رقيه الصغري، کلثوم ، ام جعفر، لبابه، زينب ، خديجه، عليه، آمنه، حسنيه، بريهه، عايشه، ام سلمه، ميمونه، ام کلثوم. اگر ما هم طبق اقوال ديگر مورخين فرزندان اناث آنحضرت را نامبرده اند ذکر کنيم و با اين اسامي جمع نمائيم مي توان اسامي زير را اضافه نمود که عبارتند از:

ام فروه، اسماء، فاطمه وسطي، فاطمه اخري، ام کلثوم صغري، زينب صغري، زينب کبري، ام عبدالله، ام القاسم، اسماء صغري، محموده، امامه، ام کلثوم، ام دحيه، حليمه، صرحه، رمله، ام اسماء، کليه، آمنه الوسطي.

اين بود تمام اسامي فرزندان امام موسي کاظم(ع) با جمع نمودن اقوال مورخين که جمع کل 69 فرزند مي شود، اما دلائل مؤلف اين کتاب مبني بر اينکه فرزندان امام موسي کاظم(ع) بيش از آن است که مرحوم شيخ مفيد ذکر نموده اند را بشرح ذيل اثبات مي نمائيم:

دختر امام موسي کاظم به نام فاطمه وسطي، ملقب به(ستي فاطمه) که در اصفهان مدفون است

اولا: چونکه علاقه ائمه(ع) خصوصا امام موسي کاظم(ع) نسبت به جده شان حضرت صديقه الطاهره فاطمه زهرا(ع) بحدي بوده که نمي توان توصيف نمود، آن حضرت اسامي دخترانشان را هم به اسم آن بانو قرار مي دادند و لذا براي فرق بين تشابه اسامي پسوندهائي را هم اضافه مي نمودند که اين بنابر نقل محدث کبير علامه مجلسي در بحارالانوار راجع به اسامي دختران موسي بن جعفر(ع) ثابت مي شود، و لذا مي فرمايد براي آن حضرت چهار دختر به معناي فاطمه و به فواطم مشهور بوده اند که عبارتند از:

1ـ فاطمه کبري، ملقب به حضرت معصومه(ع) که در قم مدفون است.

2ـ فاطمه صغري، ملقب به(بي بي هيبت) که در مدخل شهر باکو، در آذربايجان شوروي مدفون است .

3ـ فاطمه وسطي، ملقب به(ستي فاطمه) که در اصفهان مدفون است.

4ـ فاطمه اخري، مشور به(خواهر امام) که در رشت مدفون است .
دختر امام موسي کاظم به نام فاطمه اخري، مشور به(خواهر امام) که در رشت مدفون است

ثانيا: بنابر تحقيقات حاصله و بطور جزم بايد گفت که براي امام موسي کاظم(ع) دو فرزند بنام ابراهيم بوده است، چنانکه در کتاب(عمده الطالب في نسب ال ابي طالب) و همچنين مرحوم شيخ عباس قمي در کتاب(منتهي الامال) از کتاب مزبور نقل کرده است که: موسي بن جعفر(ع) را دو پسر بنام ابراهيم بوده است يکي به نام ابراهيم اکبر که در يمن و به روزگار ابوالسرايا خروج کرده و بلاعقب بوده که پس از وفات، وي را در قبرستان قريش در شهر بغداد دفن نمودند، پسر ديگر امام موسي کاظم(ع) که ابراهيم اصغر خوانده مي شده و سيد مرتضي و سيد رضي هم از احفاد همين ابراهيم مي باشند و مرقد شريف اين امامزاده واجب العظيم در کاشمر مورد زيارت دوستان اهلبيت(ع) قرار مي گيرد که معروف به ابراهيم المرتضي مي باشد.

ثالثا: و همچنين اسامي 5 تن از فرزندان امام موسي کاظم(ع) بنامهاي داود، يحيي، جعفرالاکبر، عبدالرحمن، و علي الاصغر را که اکثر علماء نسابه در کتبشان ذکر کرده اند را مرحوم مفيد قيد ننموده و مؤيد قول ما کتاب(الشجره المبارکه) است که مي نويسند:

اما الذين اتفقوا علي أنهم ما اعقبوا فهم عشره: احمد، جعفر الاکبر، داود، محمد، سليمان، يحيي، فضل، علي عبدالرحمن، قاسم.

و دليل ديگر، قبوريکه منسوب به اين امامزادگان مي باشد مضافا براينکه در کتب تاريخي هم علت هجرت و اعقاب آنها را ذکر کرده اند و ما هم انشاءالله بترتيب استان همه آن امامزادگان را معرفي و نسب شريف و اختلاف مدفن و علت مهاجرت آنها را بتوفيق خداوند منان بيان خواهيم نمود.

رابعا: (حسن) و(صالح) که هر دو از فرزندان بلافصل امام موسي کاظم(ع) است را بنابه قول صاحب کتاب(کنزالأنساب) که مي گويد در تجريش تهران امامزاده صالح بن موسي بن جعفر(ع) مدفون و يا صاحب کتاب(ناسخ التواريخ) در جلد هفتم ثابت مي کند که محسن بن امام موسي کاظم(ع) قبرش در فراهان نزديک قم و از فرزندان بلافصل امام موسي(ع) دانسته و براي او هم اعقابي ذکر مي نمايدکه ما هم مفصلا عنقريب بحث خواهيم نمود.

بايد اضافه کرد، اگر بعضي از روايات که فرزندان امام موسي کاظم را بيش از 50 تن ذکر کرده اند اقتداء کنيم، بايد تکرار اين اسامي را و جدا خواندن کنيه و لقب يا مضاف اليه را حذف نموده و قائل شويم و بگوئيم که آقايان مورخين سهوا، يک تن را که داراي کنيه و يا لقب بوده اند، چند تن بشمار آورده، مضافا براينکه گاهي بجهت تشابه اسماء فرزند زاده ها را بجاي فرزند امام ثبت نموده و بنام جد اعلا نسبت دادند.

علي اي حال نظر نگارنده اين کتاب براين است که براي آن حضرت 26 پسر و 21 دختر بوده است.

منبع:1510b.blog.ir

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۰۲۵۴۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

امام صادق(ع) چگونه جان امام بعد از خود را محافظت کردند؟

به گزارش خبرنگار جماران، بیست و پنجم شوال سال 148 قمری مصادف است با سالروز شهادت امام صادق علیه السلام، رئیس مکتب شیعه. دوران 34 ساله امامت آن حضرت مصادف بود با پایان عصر امویان و آغاز عباسیان. هر چند که این تغییر سلسله به لحاظ فعالیت های علمی شرایط خوبی را برای امام صادق علیه السلام فراهم آورده بود تا جایی که ایشان شاگردان بسیاری را تربیت کردند اما به لحاظ سیاسی در شرایطی می زیستند که حتی نمی توانستند وصی و امام بعد از خود را معرفی کنند از این رو با سیاست مدبرانه خود به گونه ای وصیت کردند تا جان وصی حقیقی خود (امام کاظم علیه السلام) را از خطر گزند منصور دوانیقی حفظ کنند، در این رابطه نظر شما را به حدیث زیر جلب می کنیم:

 

ابو ایوب نحوی می گوید: منصور در نیمه های شب مرا طلبید، به نزدش رفتم، دیدم روی کرسی (صندلی) نشسته و شمعی در برابرش است و نامه ای در دست دارد وقتی که بر او سلام کردم، نامه را به طرف من انداخت و گریه می کرد به من گفت: این نامه محمد بن سلیمان (والی مدینه) است که در آن خبر داده جعفر بن محمد علیهما السلام وفات کرده آنگاه سه بار گفت: انا لله و انا الیه راجعون. در کجا مانند جعفر (امام جعفر صادق علیه السلام) یافت می شود؟ سپس به من گفت: بنویس:

من آغاز نامه را نوشتم، گفت: (برای محمد بن سلیمان) بنویس، اگر او (امام صادق) به شخص معینی وصیت کرده است، او را احضار کن و گردنش را بزن.

(نامه را نوشتم و به سوی مدینه فرستاده شد.)

پاسخ نامه آمد و در آن نوشته شده بود: جعفر بن محمد علیهما السلام به پنج نفر وصیت کرده است که عبارتند از:

منصور دوانیقی 2. محمد بن سلیمان (والی مدینه) 3. عبدالله (یکی از پسرانش) 4. حمیده (مادر امام کاظم) 5. موسی علیه السلام (1)

در حقیقت وصی امام صادق علیه السلام همان موسی بن جعفر علیهما السلام بود ولی آن حضرت با این سیاست خواست جان وصی خود را حفظ کند. با توجه به اینکه عدم صلاحیت آن چهار نفر دیگر از نظر شیعیان روشن بود.

مطابق بعضی از روایات، منصور دوانیقی پس از دریافت جواب نامه گفت: مالی الی قتل هولاء سبیل من راهی به کشتن همه این پنج نفر ندارم.(2)

 

1. اصول کافی؛ ج 1، ص 310

2. اعلام الوری، ص 290

برشی از کتاب نگاهی بر زندگی امام صادق علیه السلام، ص 140-141