بررسي تاثير رسانه ها بر رفتار انتخاباتي در ميزگرد ايرنا هرمزگان
تاریخ انتشار: ۵ اردیبهشت ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۰۵۵۴۱۹
خبرگزاري آريا - بندرعباس - ايرنا - نقش و جايگاه رسانه هاي رسمي در انتخابات از موضوعاتي است که هميشه مورد تاکيد بوده اما با ورود شبکه هاي اجتماعي به فضاي ارتباطي لازم است اين نقش بار ديگر بررسي و مورد بازنگري قرار گيرد.
به گزارش خبرنگار ايرنا ، خبرگزاري جمهوري اسلامي مرکز هرمزگان با حضور جمعي از مديران و فعالان رسانه اي اين استان ديدگاه آنان را پيرامون موضوع نقش رسانه هاي رسمي به ترغيب مردم براي مشارکت حداکثري در انتخابات و برخي مسائل مرتبط با آن را با توجه به ورود شبکه هاي مجازي به فضاي ارتباطي در ميزگرد خبري بررسي و به آن پرداخته شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اين ميزگرد با حضور وحيد دلپسند مدير خبرگزاري ايسنا منطقه خليج فارس ؛ عليرضا خورشيد زاده سردبير روزنامه صبح ساحل ؛ فاطمه رکن الديني مدير مسئول ماهنامه تجارت جنوب ؛ غلامحسين عطايي مدير مسئول روزنامه نداي هرمزگان ؛ ايوب دبيري نژاد مدير مسئول روزنامه دريا ؛ عبدالعلي پوراشرف و ليلا بايگان از فعالان رسانه اي با 2 پرسش اصلي درباره تاثير رسانه در تحقق مشارکت حداکثري و نقش اقتصاد رسانه در تعيين مرز آگاهي بخشي به مردم و فعاليت تبليغي در رسانه ها آغاز شد.
*رونق انتخابات و اخلاق رسانه اي لازم و ملزوم يکديگرند
مدير خبرگزاري ايسنا منطقه خليج فارس دراين باره گفت: يکي از عناصر و عواملي که باعث پر شورتر شدن انتخابات در کشور مي شود، رسانه ها هستند و اين موضوع قابل انکار نيست.
وحيد دلپسند افزود : به شکل برون داد زماني فعاليت هاي رسانه اي مي تواند در افزايش شور و شوق انتخاباتي تاثيرگذار باشد که اخلاق رسانه اي در آن رعايت شود و اگر اخلاق در اين بخش ناديده گرفته شود، شور و شوق به اغتشاش و تخريب و هتاکي کشيده مي شود.
وي در پاسخ به اين سوال که چرا در ايام انتخابات عملکرد رسانه ها يک طرفه مي شود و طرح خواسته هاي مردم جاي خود را به تبليغ کانديداها مي دهد اظهار داشت: واقعيت اينست که به طور طبيعي، سهم نخبگان سياسي و نامزدها و افراد شاخص در رسانه ها بيشتر از مخاطبان و مردم است.
اين فعال رسانه اي يادآور شد: بخشي از اين وضعيت را بايد از منظر اقتصاد رسانه نگاه کرد و در شرايطي که بسياري نشريات با يارانه هاي دولتي به حيات خود ادامه مي دهند طبيعي است که وضعيت اقتصادي در توليد محتوا تعيين کننده خواهد بود.
**بار احزاب را رسانه ها بر دوش مي کشند
سردبير روزنامه صبح ساحل در پاسخ به پرسش نقش و کارکرد رسانه درانتخابات گفت: در مقايسه با تعريف هاي جهاني، رسانه ها در ايران شرايط ويژه اي دارند و اگر تعريف در حوزه سياسي داشته باشيم رسانه هايي وابسته به احزاب و تشکل هاي سياسي هستند و رسانه هايي هم وجود دارند که کار حرفه اي انجام مي دهند .
عليرضا خورشيدزاده افزود: در حال حاضر رسانه ها بيش از آنکه کارکرد حرفه اي داشته باشند به دليل نبود احزاب پويا و واقعي، به ناچار کارکرد حزبي پيدا مي کنند.
وي با توجه به اينکه رسانه هاي حزبي از رسانه هاي حرفه اي مجزا هستند، بيان داشت: رسانه هاي سياسي همان طور که از اسمش پيداست به نوعي وقتي که مي خواهند مبلغ و جريان سياسي شوند زير آن عنوان حزب خود را مي نويسند.
اين فعال رسانه اي در هرمزگان اضافه کرد: رسانه ها در شرايط نامناسب اقتصادي، بنگاه هايي هستند که به دليل ضعف بنيه مالي تبديل به مهره هاي جريان هاي سياسي مي شوند.
به گفته خورشيدزاده هيچ تعريف دقيقي از اقتصاد رسانه وجود ندارد در کشورمان وقتي رسانه اي به منابع دولتي و خصوصي متکي شود به همان ميزان تاثيرپذيري اش در اين دو حوزه خواهد بود.
وي افزود : هرچند به رسانه ها گفته مي شود تنور انتخابات را گرم کنيد اما اين حتما به معني آگاهي بخشي نيست و اين که مي بينيم نتيجه برخي انتخابات اشتباه بود ناشي از اينست که فضاي انتخابات کورکورانه گرم شده و آگاهي بخش نبوده است.
**کانديداهايي که يک شبه روزنامه نگار مي شوند
فاطمه رکن الديني مديرمسئول ماهنامه تجارت جنوب گفت: اول بايد نقش محوري رسانه ها در انتخابات در همه تصميمات ، انتخابات ، رخدادها و مناسبت هاي مختلف به آن پرداخته شود.
در انتخابات نقش اصلي را رسانه برعهده دارد و بيشتر هدف دولتمردان و حکومت ها روي محور مشارکت حداکثري مردم است.
تاثيرگذاري رسانه ها موجب شده برخي کانديداها خود را به رسانه منتسب بدانند يا در مقطع کوتاهي ورود مي کنند به رسانه ها و اينکه وجهه خود را از رسانه ها بهره گيري کنند، اين هم مي تواند تقويت کننده رسانه باشد و هم به خاطر سوءاستفاده مقطعي از رسانه، آسيب است.
زماني که انتخابات مي رسد حجم عظيمي از رسانه ها و مطبوعات به سمت انتخابات مي روند چون اين خواسته مردم است که خود را تشنه اطلاعات دانسته و اين فرصت براي رسانه ها است.
دليل آن است که با ضعف اقتصادي، انتخابات را يک فرصت براي خود دانسته تاچند دوره انتشار داشته باشند.
**هر مطلبي در رسانه ها بازتاب خواسته ها و افکار بخشي از جامعه است
غلامحسين عطايي مديرمسئول روزنامه نداي هرمزگان با اشاره به اينکه رسانه يک نگاه جهاني دارد، گفت: به هر حال رسانه ها نماينده افکار عمومي بوده و در اصل مي خواهند به کساني که به دنبال محقق کردن خواسته هاي مردم هستند،تلنگر بزند.
براي اين منظور رسانه ها داراي روش هايي هستند و گاهي در قالب طنز حرف هاي خود را مي زند و گاهي به روش سياسي ديدگاه هاي خود را بيان مي کند،شايد برخي ها با ديدگاه سياسي طرح شده مخالف باشند اما اين خود برخواسته از نگاه بخشي از جامعه است.
وي بيان داشت: در انتخابات هم به طور دقيق رسانه ها نقش رونق دادن به آن را پيدا مي کنند، بعنوان مثال مي توان رسانه ها را مانند سفره اي دانست که با نگاه ها و ديدگاه هاي متفاوت آراسته شده و همين تنوع و تکثر ديدگاه ها براي مردم ايجاد انگيزه مي کندبراي رسيدن به خواسته هاي خود که حتي اگر با خواسته رسانه هم متفاوت باشد، وارد صحنه شوند.
اينکه چطور مي توان تعادل بين درآمد اقتصادي و روشنگري افکار عمومي ايجادکنيم مساله اي مهم است.
اينجاست که رسانه ها براي حفظ مسائل و خواسته ها و رسالتشان، حتي از بخشي از درآمدهاي خود مي گذرند تا توجه به افکار عمومي داشته باشند و در همين حين هم تاثيرگذاري رسانه ها خود برايش درآمد زا مي شود.
کسي که کانديد است (چه در شوراي شهر، مجلس يا رياست جمهوري)احساس مي کند رسانه تاثيرگذار تر است پس مي آيد بخشي از حرف هايش را در رسانه بزند و از اين تريبون استفاده کند ،اينجا به تفکيک بخشي از نگاه عمومي افکار مردم مي پردازد.
از سوي ديگر نظام هاي سياسي نيز روي رفتار مردم تاثيرمي گذارند و اين تاثير به رسانه هم منتقل مي شود.
**پيش به سوي فضاي احساسي/انتخاب در دقيقه90
ايوب دبيري نژاد مديرمسئول روزنامه دريا هم در اين مبحث گفت: در بحث رسانه و انتخابات دو وجه را بررسي مي کنيم: اول بحث رسانه در حضور مردم براي انتخابات و نقشي که در اين زمينه ايفا مي کند که مردم پاي صندوق هاي راي بيايند و بخش ديگر تاثير در نوع انتخاب مردم است.
ايوب دبيري نژاد افزود: به طور معمول در انتخابات کم کم هر چه جلوتر برويم، فضاي احساسي انتخابات بيشتر در جامعه ما حاکم مي شود و کمتر معيارهاي انتخاب درست و منطقي،مورد توجه قرار مي گيرد.
يکي از نقش هاي رسانه ها اينست که افکار عمومي را از لحاظ معيارهاي درست و شاخص هاي مورد نياز يک کانديد به سمت انتخابات درست جهت دهي کنند، چرا که خيلي از ضربه هايي که مي خوريم از انتخاب غلط است.
در مجموع نقشي که بايد رسانه ها ايفا کنند، اينست که افکار عمومي را براي انتخاب درست خود در پاي صندوق هاي راي هدايت کنند.
در انتخابات هيچ پيش بيني درستي نمي توان کرد و آنچه که قابل پيش بيني است، تبليغاتي است که در هفته آخر انجام مي شود و اکثريت مردم نيز در 48 ساعت آخر نماينده خود را انتخاب مي کنند.
**واتساپ و تلگرام را نديده نگيريد
عبدالعلي پوراشرف يکي ديگر از فعالان رسانه اي شرکت کننده در اين ميزگرد گفت: رسانه ها نقش بسيار خوبي هم در جهت حضور مردم در انتخابات و هم به انتخاب کردن درست کانديداها، براي اداره جامعه ايفا مي کنند.
در اين دوره و دوره هاي آينده هر چه جلوتر مي رويم، رسانه هاي ديجيتال (واتساپ، تلگرام، ...) را نبايد ناديده گرفت چون نقش موثري در انتخابات دارند و در انتخابات دور گذشته رسانه هاي ديجيتال خيلي خوب خود را نشان دادند و کارکرد خود را بالا بردند.
وي يادآورشد: کانديداهايي که با آنها صحبت مي کرديم بيشتر مايل هستند به سمت فضاي ديجيتال بروند تا فضاي مکتوب ،رسانه مکتوب اگر همراه نشود و سرعت لازم را نداشته باشد با يک تهديد جدي روبرو خواهد بود.
مطبوعات و رسانه ها در واقع بايد به گونه اي به انتخابات بپردازند که هيجان کاذب به مردم ندهند.
مردم خيلي با هوش هستند و جلوتر از رسانه و يا هر ابزاري حرکت مي کنند و اگر رسانه نتواند اعتماد عمومي مردم را جلب کند، اين مردم هستند که رسانه را به سمت خود مي کشانند.
**رسانه ها در انتخابات کالاي سياسي مي فروشند
ليلا بايگان فعال رسانه اي و مدرس دانشگاه با نگاه منتقدانه به رسانه گفت: افکاري که ازعموم مردم بر نيايد، روشنگري نيست و همان طور که کالاي تجاري فروخته مي شود در واقع رسانه ها هم هنگام انتخابات دارند کالاي سياسي مي فروشند.
رسانه اگر به فرض هم بگوييم که دارد نقش روشنگري را ايفا مي کند، مهم ترين تاثيرش روي بخش ناآگاه يا همان عوام است.
در دسته بندي مخاطبان رسانه، دسته اول `فرزندان فعال آگاه` هستند که در ستادهاي انتخاباتي کار مي کنند و تصميم خودشان را گرفته اند و اينها خود همان رهبران فکري هستند که بخشي از جامعه را هدايت مي کنند و تاثيرپذيري رسانه روي اين دسته بي تاثير است.
دسته دوم ` راي دهندگان غيرسازماني فعال و آگاه` هستند که مي تواند دانشجويان يا مديران دستگاه هاي اجرايي باشند و رسانه روي آن دسته هم خيلي نمي تواند تاثيرگذار باشد و خود روزنامه نگاران نيز بخشي از اين طبقه هستند.
دسته سوم و چهارم هم `اکثريت بي تصميم وبي تفاوت` و `اکثريت تصميم نگرفته ناآگاه ` هستند که اين دو دسته، مهم ترين بخش است که رسانه روي آن ها تاثير دارد و بخش ديگر `بي تصميم آگاه يا غير راي دهنده آگاه` است که روي اين هم رسانه خيلي نمي تواند تاثير بگذارد و بيشترين تصميم آن در دو دسته مياني قرار مي گيرد و رسانه ها خود مي دانند که تاثيرشان به اين شکل است و متاسفانه مسيري که رسانه طي مي کند روز به روز بيشتر به سمت فروش کالاي سياسي است.
اگر رسانه بخواهد افکار عمومي را شکل دهد اين جرياني است که در طول بحث ها و گفت و گو هاي چند طرفه و ميان نمايندگان واقعي مردم مي تواند شکل بگيرد .
اما هم اکنون حضور مردم در رسانه کم است و حضور کانديداها را بيشتر مي بينيم .
**بازگشت به مبحث اقتصاد رسانه در انتخابات
دومين بخش اين ميزگرد با ضرباهنگي بيشتر و با تمرکز بر موضوع رسانه و تبليغات انتخاباتي برگزار شد که در قالب گفت و گوهاي کوتاه ميان شرکت کنندگان دنبال شد:
عطايي : بالاخره مردم بايد انتخاب کنند و کانديدا به نشريه پول ميدهد که مطلبي را منتشر کند و ديده شود.
طبيعي است که اين تبليغات براي مخاطبان همان رسانه تاثيرگذار است و قرار نيست تبليغ منتشر شده در نداي هرمزگان بر کسي غير از خوانندگان آن موثر واقع شود و در حقيقت فلسفه وجودي نشريه نداي هرمزگان هم تاثيرگذاري بر مخاطبان خودش است.
بايگان: در رسانه نمي توان گفت آنچه مي انديشم را منتشر ميکنم بلکه محدوديتهايي وجود دارد که بايد آنها را پذيرفت ، آزادي مطلق در حوزه فعاليت رسانه اي وجود ندارد.
رسانه تنها در شرايط آزادانه افکار را هدايت ميکند و مردم بايد آگاه باشند که رسانهها با وجود محدوديتهاي پذيرفته شده فعاليت کرده و تبليغات مي کنند.
عطايي: رسانه با قشر متوسط جامعه ارتباط برقرار ميکند و اين قشر اجتماعي بيشترين تأثير را بر رسانه باقي مي گذارد.
دلپسند: در توصيف و ترسيم وضعيت موجود دچار اغتشاش شده ايم درصورتي که همه درگير آن وضعيت هستيم.
بخشي از مشکل رسانه ها به اقتصاد رسانه باز ميگردد و اينکه اجازه نميدهند بنگاه هاي اقتصادي رسانه اي شکل گيرد بحث ديگري است.
باوجود اينکه سابقه فعاليت رسانه اي در کشور به حدود 160 سال قبل باز ميگردد ولي همه رسانهها متکي به يارانه بوده و بنگاه هاي رسانه اي مانند غرب نداريم.
وضعيت مطلوب رسانه اي در غرب ديده نميشود و همانجا هم بايد براي يافتن آن بسيار جستوجو کرد و مهمترين بنگاه هاي خبري در انگليس و ديگر کشورهاي غربي نيز، روايت خود را از واقعيت بيان مي کند.
رسانه ميخواهد يک روايت از رويداد را بيان کند و اين روايت برخاسته از نگرش، سياسي هر رسانه خواهد بود.
اگر رسانهها با توان اقتصادي خود بتوانند روايت خود را بدون دخالت عنصر اقتصادي ناسالم ارائه کنند وضعيت مطلوب خواهد بود و اگر جريان اقتصادي ناسالم موجب ارائه روايت خاصي از واقعيت شود اشکال وجود دارد.
با وجود اينکه همه سعي مي کنند در وضعيت مطلوبي قرار گيرند ولي در آن شرايط قرار نداريم.
عطايي: همه شبکههاي رسانه ملي از صبح تا شب نوک انتقادهاي خود را به سمت دولت نشانه گرفته اند، آيا اين رسانه از عنصر اقتصادي ناسالم استفاده مي کند؟
بايگان:بايد رسانه ملي را از رسانه هاي بخش خصوصي جدا کرده و شرايط جداگانه آن را در نظر بگيريم.
عطايي:فقط مشکل اقتصادي رسانه ها در محتواي توليدي آنها تاثيرگذار نيست به عنوان نمونه ، کنترل تورم کار بزرگي بود که دولت يازدهم انجام داد اما آمار و ارقام آن در رسانه ملي منعکس نشد.
بنابراين هميشه اين بحث که رسانهها مشکل اقتصادي دارند نميتواند صدق کند.
رسانه هاي محلي هم بر اساس توانمندها و ديدگاه هاي جناحي خود به فعاليت مي پردازند.
اگر ميخواهيم رسانه وارد مسيري شودکه با بيان اين واقعيت ها براي رأي آوري مجدد دولت تلاش کرده تا اين دولت استمرار يابد، آيا ميتوان روي اين فعاليت رسانه اي نام حزب و جناح بازي گذاشت؟
خورشيد زاده: معتقدم هرکسي نظر خود را در رسانه بيان کند و عنصر قضاوت مردم نبايد ناديده گرفته شود، حال اگر صدا و سيما از صبح تاشب عليه دولت تبليغ ميکند، بکند.
صداو سيما در انحصار بوده و رقابتي در اين زمينه وجود ندارد که اين باعث شده رسانه اي با نام ملي از سوي حاکميت و ديدگاه مردم شکل گيرد.
چيزي که از اين رسانه پخش ميشود نظر و قضاوت مردم از دولت نيست، مردم خود ميبينند و مشاهده ميکنند و قضاوت مي کنند.
اين بحث در خصوص رسانههاي مکتوب نيز صدق ميکند و اگر ادعاي آگاهي بخشي به مردم داريم براي آن بايد معياري داشته باشيم.
معيار جهاني در حوزه رسانه تيراژ انتشار يک روزنامه و قدرت تاثيرگذاري رسانه است و در کشور با وجود آنکه رسانهها مطابق ديدگاه هايشان مطالب را ارائه ميکنند مردم آنها را بر نمي تابند و تصميم نهايي را خود اتخاذ مي کنند، به عنوان فعالان رسانه اي قضاوت مردم را در حوزه کارکرد رسانه فراموش کرده ايم.
هومن محمدکرمي پرسشگر و مدير اجرايي ميزگرد:
آيا با اين تعابير مُنکر تأثير گذاري رسانه نمي شويم؟
خورشيد زاده، بله اين حرف درست است، رفتار رسانه اي ما باعث شده اعتماد مخاطب به عنوان مهمترين عنصر و سرمايه رسانه اي از بين برود.
با وجود آنکه تعداد باسواد ايران از ساير کشورهاي همسايه حتي ترکيه بيشتر است ولي تيراژ روزانه يکي از روزنامه هاي پاکستان ، از روزنامه هاي ما بيشتر بوده و تيراژ روزنامه حُريت ترکيه به يک ميليون نسخه در روز مي رسد.
تيراژ روزنامه هاي کشور با وجود حمايت نهادهايي مانند شهرداري تهران و يا صداو سيما به بالاي 500 هزار نسخه در روز نمي رسد.
از سوي ديگر با وجود آنکه هر سال ميزان بودجه صدا و سيما افزايش مييابد ولي بر تعداد مخاطبان آن افزوده نميشود و در اين هنگام به ناگهان فضاي مجازي مطرح ميشود و مردم احساس ميکنند قرار نيست کسي در اين فضا به آنان بگويد چه کار کنند.
يکباره عنصر اعتماد ايجاد ميشود و 40 ميليون ايراني وارد تلگرام ميشوند، هرکسي هرچه ميانديشد را در اين فضا بيان ميکند مردم بخوانند، آيا نتيجه همان است که ما فکر مي کنيم.
با اين نگاه در عمل کارکرد رسانه از بين رفته چون مردم اعتمادشان از رسانهها اعم از صدا و سيما تا نشريات از بين رفته است.
زماني که صدا و سيما دست يک جريان ميافتد يک نوع برخورد ميکند و زماني ديگر به نحوي ديگر و اين در مورد روزنامه ها هم صدق مي کند، مخاطب ذهن و قدرت تحليل داشته و منابع يک رسانه را مشاهده مي کند.
چگونه است که روزنامه اي که منافعش توسط مديري تأمين نشده تا 80 شماره يکسره آن مدير را بکوبد و با اولين تأمين منافع، 180 درجه تغيير نگرش داشته باشد؟ اين اعتماد مخاطبان را از بين مي برد.
اين مورد در هرمزگان به ثبت رسيده و لازم است در رفتارهاي رسانه اي خود تجديد نظر کنيم، معتقد نيستم اينگونه که ما ميانديشيم مردم عمل مي کنند، مردم را بايد در مسيرهاي مختلف فکري قرار داد تا خودشان انتخاب کنند.
دبيري نژاد: چه کسي ما را به عنوان نماينده خود انتخاب کرده که ميگوييم نماينده افکار عمومي هستيم؟ما نماينده افکار عمومي نيستيم بلکه نماينده افکار خودهستيم و آن چيزي را که تصور ميکنيم صحيح است به مردم القا مي کنيم.
دو نوع برخورد از سوي رسانه صورت ميگيرد يکي اينکه گاهي ميخواهد تفکري را به جامعه القا کند و ديگري اينکه ميخواهد موضوعي را بيان کند و معياري دهد که خود مردم انتخابشان را انجام دهند.
در حال حاضر منظورمان رسانههاي مکتوب است، ميتوان عام تر سخن گفت و منظور از رسانه لفظ عام آن باشد.
تأثير رسانه بر عملکرد سخن ديگري است، اين هيچ اشکالي ندارد که رسانه بيان کننده ديدگاهها و افکار خاصي باشد.
هر فردي با هر ديدگاهي براي بيان افکار خود رسانه اي مييابد و به ابراز انديشههايش ميپردازد و کمتر رسانه بيطرفي را ميتوان در جهان يافت.
معتقدم رسانهها با هر تفکر و نگرشي که صاحبانشان دارند بايد بيان کننده واقعيتها و حقيقت باشند نه القاء کننده انديشهها.
صحيحتر آن است که رسانهها بيان کننده شرايط و رويدادها باشند و مردم خود انتخابشان را انجام دهند.
بايگان: اينکه هر فکري براي بيان اهداف و انديشههايش اقدام به راه اندازي رسانه کند تنها مختص ايران بوده و تعداد زيادي رسانه وجود دارد که تعداد اندکي را نمايندگي ميکنند و در جامعه ايران ميتوان به اين اشتباه پرداخت.
همين رويداد مسير پيشرفت جامعه را طولاني کرده و اگر رسانهها نقش ديده باني خود را ايفا نکنند چه کسي ميخواهد نقش رکن چهارم دموکراسي را ايفا کند.
خورشيد زاده: حضور اين 10 و يا 100 نفر به عرصه رسانه هيچ اشکالي ندارد ولي شناسنامه دار و کاملاً روشن و با هويت معرفي شده وارد عرصه فعاليت شوند.
بايد اعلام کنند براي فلان حزب و جريان سياسي فعاليت ميکنند و يا مروج اين يا آن نگرش خاص هستند.
در قواعد مطبوعاتي اخبار گرازش ها، گزارش هاي ويژه و سفارشي بايد به گونهاي تنظيم و منتشر شود که تفاوت بين يک گزارش سفارشي تا خبر براي خواننده مشخص و قابل تفکيک و تشخيص باشد.
به عنوان مثال زماني که ميخواستم بدانم فلان آقا مطرح در عرصه سياست و يا فرهنگ چه ميگويد با توجه به شناخته شده بودن روزنامهاي که افکار و انديشه هاي وي را مطرح ميکرد همان روزنامه بهخصوص را خريداري مي کردم.
بدون تابلو بودن و معرفي نکردن هويت رسانه، منتهي به انحلال مي شود که مي توان از روزنامه سلام به عنوان نمونه چپ و رسالت به عنوان نمونه با گرايش راست ياد کرد.
ناشناس بودن هويت فکري رسانه آنرا به سوي ضعيف شدن و از بين رفتن سوق مي دهد، وجود رسانه بستگي به وجود مخاطب دارد و نگرش مخاطب به رسانه از روي اعتماد است و اين اعتماد در حال از بين رفتن است.
همه ادعا داريم بهترين انديشه را به مخاطب تزريق مي کنيم بدون آنکه هويت فکري خود را به مخاطب معرفي کنيم.
هومن محمدکرمي: براساس آمارهاي رسمي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي و تحليلهاي علمي و کارشناسي با چالش جدي تري مواجهيم، ضريب نفوذ روزنامه در جامعه پنج درصد است به عبارتي ديگر پنج درصد مردم روزنامه مي خوانند.
آيا در اين فضا به دليل اينکه خود رسانه اي هستيم بايد اصرار کنيم تأثير گذار هستيم؟ اين اثر گذاري چه اندازه واقعي است؟
آيا تأثير ما در انتخابات واقعي است و يا بزرگ نمايي مي کنيم ؟ در واقع ميزان اثر گذاري رسانه در انتخابات چه اندازه است؟
عطايي: در زماني که نقالي در جامعه رواج داشت شاهنامه نمي خوانديم که اين نشانه فرهنگ رفتاري جامعه در برابر مطالعه بوده و سخن آقاي خورشيد زاده در خصوص بيشتر بودن ميزان مطالعه در کشور پاکستان صحيح است.
خورشيد زاده: اگر سؤال مبتني بر ميزان مطالعه و خريد روزنامه باشد، روزنامه کيهان در سال 57 يک ميليون و 450 هزار نسخه در روز تيراژ داشت که بهمن همان سال به 2 ميليون نسخه در روز رسيد، علت اين امر اعتماد مردم به رسانه بود.
فرهنگ شفاهي در ايران بسيار قوي است، اما چرا در موقعيتي که اعتماد مردم به رسانه وجود داشت و احساس کردند رسانه راست ميگويد تيراژ روزنامهها افزايش يافت.
محمدکرمي:به اين دليل نيست که آن زمان رسانه هاي ديگر و يا واتساپ و تلگرام نبود؟
خورشيد زاده: بله ولي در آن زمان تلويزيونها را خاموش مي کردند.
بايگان: در آن دوران سطح سواد پايينتر بود ، تيراژ پايينتر بود و رسيدن روزنامه به شهرستانها با دشواري هاي زيادي همراه بود.
عطايي: مردم اطلاعات ميخواستند و احساس مي کردند تلويزيون اطلاعات درستي در اختيارشان قرار نميدهد، اکنون با ورود فضاي مجازي مي دانند تلويزيون اطلاعات غلط به آنان مي دهد.
رسانه با معيارهايي که اينجا بيان مي شود بهخصوص در هرمزگان وجود ندارد، اگر رسانه اثر گذاري دارد بايد بحثهاي خود را تغيير دهيم و اگر ندارد بايد سؤال را تغيير دهيم.
به نظر مي رسد که با گفته هايمان در آغاز ميزگرد به تناقض رسيده ايم ،در ابتداي کار در خصوص نقش رسانه در انتخابات مي گوييم که همه ما اثر گذاريم و در زمان ورود به جزييات و ويژگي هاي براي اثبات سخن خود دچار چالش شده و خود گفته خود را نقض مي کنيم!
عطايي: روزنامه خوان ها ميدانند برخي خواسته هايشان در اين رسانه خاص بيان ميشود و همان روزنامه را خريداري مي کنند.
اگر رسانه تأثير ندارد چرا با انتشار يک مطلب از نهادهاي مختلف تماس مي گيرند ؟ شما را به دادگاه کشانده و تهديد ميکنند و يا حتي عدهاي به موضوع بيان شده حمله مي کنند.
شايد دوست نداريم روزنامهها و رسانهها آنگونه تأثير گذاري باشند و گرنه روزنامه و رسانه تأثير داشته و اثر گذار بوده اند.
با اين سخن خانم بايگان که گفتند مي تواند توسعه را عقب نگه دارد موافق نيستم به اين دليل که هرمزگان داراي يک نشريه و تا اکنون که داراي 37 يا 38 نشريه است را ديده ايم، استان حداقل سه روزنامه فعال دارد.
مديران دولتي که به مطالب اين روزنامه ها واکنش نشان ميدهند نسبت به آن زمان بيشتر شده است.
اکنون مي بينيم مديران نشريه ها را زير سيطره خود برده اند و به گفته آقاي دلپسند و خانم بايگان به طريقي آنها را شارژ مي کنند و سعي مي کنند به روشي دهنشان را ببندند.
با اين روشها ميخواهند حداقل چهار نشريه از هشت نشريه را زير سيطره خود قرار دهند، بنابراين نشريه ها اثر گذارند و همين عقب نشيني، مانع توسعه استان است.
اين ناديده گرفتن تلاش مجموعه اي است که سرمايه گذاري کرده اند و نشريات را به اين نقطه رسانده اند.
دلپسند:اگر بخواهيم تأثير گذاري را به اين شکل مطرح کنيم دچار اشتباه ميشويم، چون امروز يک کانال تلگرامي فردي که نيازي به سرمايهگذاري ندارد، تاثير خود را برجاي مي گذارد.
اختلاف ديدگاهي که اينجا داريم به اينگونه است که آقاي عطايي در شرايطي که احزاب توانمندي نداريم و کارکرد حزبي ضعيف است موجه ميدانند رسانهها جاي احزاب را گرفته و کارکرد حزبي از خود بروز دهند.
ديدگاه ديگر ميگويد رسانهها به هيچ وجه نبايد کارکرد حزبي از خود بروز دهند و رسانه بايد به عنوان يک غايت و يک هدف نگريسته شده خود هدف باشد و وسيلهاي براي رسيدن به هدف نباشد.
خورشيد زاده: بايد گفت رسانه بايد با توجه به نوع تفکر خود قابل شناسايي باشد، عدهاي رسانه را هدف غايي و اصيل مي دانند ولي اين به اين معني نيست که رسانه داراي کارکرد حزبي نباشد.
دلپسند: رسانه ميتواند کارکرد حزبي داشته باشد و بحثي در اين خصوص نداريم ، رسانه اي که ميخواهد کارکرد حزبي داشته باشد بايد با بولتن و نشريه حزبي تفاوت متفاوت باشد که اختلاف ديدگاه در اينجاست.
بايد ديد نتيجه اين چه شده و انتهاي اين اتفاق نهاد رسانه را به کجا رسانده است، آيا به رشد يا توقف رسيده و يا به قول آقاي خورشيد زاده به اضمحلال رسانده است.
موافقم که مانع توسعه نهاد رسانه مي شود چون مخالف اين ديدگاه هستم، استفاده ابزاري از رسانه آنرا به ضد خود تبديل ميکند.
رسانه بايد به حقيقت وفادار باشد و نه آنکه به توجيه آنچه از حقيقت مي پندارد بپردازد.
محمدکرمي: اگر اجازه بدهيد براي آنکه بحث مصداقي باشد و دور نشويم از مبحث انتخابات و رسانه اين سؤال را مطرح کنم که اگر دور قبل شوراهاي اسلامي شهر بندرعباس را در نظر بگيريم تصور ميکنيد شوراي کنوني چه اندازه برآيند چيزي است که از رسانهها بيرون آمده است؟
آيا اينها نتيجه کار رسانه اي ماست؟ رسانه چه اندازه تأثير گذار بوده است؟ رسانه با تعريف تخصصي تر و مجوز دار آن در روي کار آمدن شوراي فعلي چند درصد تأثير داشته است؟
دلپسند: اگر رسانه به معناي عام آن باشد به نظرم 100 درصد آنها محصول رسانه هستند.
عطايي اين شکل طرح سؤال را درست نمي دانم چون شورا نميتواند برآيند حرکت هاي رسانهها باشد بلکه برآيند انتخاب مردم است.
کساني که پاي صندوق هاي رأي آمدند افرادي که برگزيدند انتخاب کردند و در اين بين بسياري حضور نيافتند، رسانهها ميتوانند کانديدها را معرفي کرده تا مردم انتخاب کنند.
خورشيد زاده: رسانهها به معرفي کانديدها پرداختند ولي تأثير کمي داشته اند و بيش از آنکه بر جامعه اثر گذار باشند جامعه بر آنها اثر گذار بود.
جامعه بندرعباس در انتخابات شوراهاي اسلامي شهر و روستا در دوره چهارم نگاه قومي قبيلهاي به حوزه نامزدها داشت که اين نگرش به رسانهها هم منتقل شد.
رسانهها در چارچوب نگاههاي قومي قبيله اي ، دوستي و فاميلي به موضوع انتخابات پرداختند.
عطايي: اين نوع نگاه کردن درست نيست، بايد دليل آورد که رسانه ها بحث قوم گرايي را مطرح کردند و نتيجه آن شورا کنوني شده است، کدام رسانه، فکر نميکنم رسانه اي بيايد و روي اين مساله تأثير بگذارد.
بسياري انتقاد ميکنند جاي انتخابات شوراها همزمان با انتخابات رياست جمهوري نيست و بايد همزمان با انتخابات مجلس برگزار شود.
رئيس جمهور داراي ديدگاههاي ملي است و مبحاث ملي و جهاني را مطرح ميکند که گره زدن اين دو انتخابات موجب افت شديد آرا مي شود.
**محمدکرمي، نميخواهيم آسيبشناسي انتخابات را انجام دهيم
عطايي: نقيض تحليل آقاي خورشيد زاده در خصوص اينکه رسانهها تحت تأثير جامعه قرار گرفته و مسائل قومي و قبيلهاي را مطرح کردند گفتم.
به علت نيامدن مردم پاي صندوق هاي رأي ترکيب کنوني شوراي اسلامي شهر بندرعباس شکل گرفت که اگر عده بيشتر پاي صندوق هاي راي ميآمدند ترکيب شورا تغيير مي کرد.
خورشيد زاده: مبناي موفقيتي نمي توان بر شوراهاي اول تا سوم گذاشت و آنهايي هم که با حضور عموم مردم بنا به اتفاق هاي روز رخ داده شامل همين موضوع مي شوند.
بايد به اين سمت برويم که در حوزه رسانه چه کاري ميتوان براي انتخابات انجام داد، چند راهکار به ذهن ميآيد ميتوان روشها را تغيير داد.
محمدکرمي: ميخواهيد به کدام قسمت انتخابات کمک کنيد، آيا هدف تنها مشارکت است که يک ديدگاه درست است و منافع ملي ومنطقه اي کشور به آن پيوند خورده يا ميخواهيد به راهکار انتخاب درست در رسانه بپردازيد؟
خورشيد زاده: انتخابات شاکله دموکراسي است و وظيفه داريم اصل صندوق رأي را به عنوان بهترين راهکار براي مردم ترويج کنيم.
به عنوان شهروند ايراني معتقدم بايد به مردم بگوييم اصل اثبات شده دنياي امروز و بهترين شيوه براي تقسيم قدرت صندوق رأي است.
اگر خواهان توسعه ايم خود را نزديک کنيم به آن نقطهاي که فکر ميکنيم حقيقت است.
گاهي آرمان و آرزوي سياسي ما منتهي به قدرتي خلاف قواعد موجود و براي دست يابي به ثروتي نهفته در پشت قدرت بوده و خدمات و پايداري روند توسعه کشور در آن نميگنجد که اين يک آسيب و آفت است.
موافقان و مخالفان دولت بر مبناي معيارهاي موجود حاکميتي به بيان ديدگاهها و نظرها و تحليلها و تفسيرهاي خود بپردازند.
بسيار بد است که فرضاً در کشوري نهادهاي حاکميتي که مبناي تحليل و آمار کليه کشور بوده و معيار هستند زير سؤال رفته و تخريب شوند.
بايد به نهادهاي حاکميتي خود با هر ديدگاه سياسي که هستيم اعتماد کنيم، مثلاً سازمان آمار ، تحليلي که بانک مرکزي از وضعيت تورم مي دهد و آنچه ثبت احوال در حوزه رشد جمعيت بيان مي کند.
بياعتبار شدن مراکزي که آمار و وضعيت واقعي جامعه را ارائه ميکنند به بياعتباري کليه حاکميت مي انجامد.
بايد در اين قضيه به وفاق رسانه اي رسيد، اگر در اين مورد نگرش ها متنوع باشد پايگاه و اصول ثابت حاکميتي متزلزل مي شود.
** محمدکرمي، اين يک نگرش آرماني است وطبيعي است که رسانه منتقد وقتي دولت را قبول ندارد دولت را با تمام زير مجموعه هايش قبول ندارد، به مرکز آمار و ثبت احوال و ساير نهادهاي آن هم ايراد وارد ميکند.
خورشيد زاده: اين را قبول دارم و ميخواهم آنرا کامل کنم، اشکال ندارد که صدا و سيما با حضور چهار اقتصاد دان قوي در يک ميزگردي درخصوص آمار کشور ، وضعيت بيکاري ، وضعيت رشد جمعيت و
منبع: خبرگزاری آریا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۰۵۵۴۱۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ابتکار عمل رسانه ملی در انتخابات، مشارکت آگاهانه مردم را رقم زد
مهرداد لاهوتی منتخب مردم شهرستان لنگرود در دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی امروز با حضور در صدا وسیمای مرکز گیلان با مدیر کل این مرکز دیدار و گفتگوکرد.
مهرداد لاهوتی در این دیدار ضمن قدردانی از ابتکارعمل رسانه ملی در ایجاد کانالهای تلویزیونی و افزایش مشارکت آگاهانه مردم در انتخابات ۱۱ اسفند ۱۴۰۲ ، از صدا و سیما خواست مثل همیشه نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی را در حل مشکلات استان به ویژه در بخشهای کشاورزی از جمله محصولات استراتژیک استان همچون برنج، چای و ابریشم یاری کند.
منتخب مردم لنگرود در دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی با اشاره دغدغههای مردم استان و شهرستان لنگرود در سه بخش کشاورزی، برنج، چای و ابریشم افزود: تغییر کاربری زمینهای کشاورزی برنج، باغهای چای و توت به علت حمایت نکردن کشاورزان، واردات بیش از حد این محصولات، نبود سدهای کافی و مدیریت ضعیف منابع آبی در فصل بارش ها، بخشی از مشکلات استان و شهرستان است.
وی همچنین به کم توجهی به صنایع در گیلان از جمله صنعت گردشگری اشاره کرد و گفت: تکمیل بندر گردشگری شمال کشور در چاف و چمخاله و بهره برداری از تله کابین لنگرود میتواند در اقتصاد استان اثر گذار باشد.
مهرداد لاهوتی مهاجرت به گیلان را از دیگر موارد مهم و قابل توجه دانست وافزود: با توجه به مهاجرت پذیر بودن گیلان باید در فراهم کردن زیر ساختهای استان تجدید نظر کرد تا در آینده مردم دچار مشکل نشوند.
مهرداد لاهوتی همچنین حل تداخل زمینهای مردم با دولت ، در چاف و چمخاله و بخش اطاق ور لنگرود را از دیگر دغدغههای این شهرستان عنوان کرد.
وی با بیان اینکه مشکلات و راهکارهای حل آن را در مجلس مطرح و پیگیری خواهیم کرد گفت: از صدا و سیمای گیلان هم به عنوان حلقه واسط بین حاکمیت و مردم میخواهیم مثل همیشه با تولید برنامههای مختلف ما را در رسیدن به اهداف یاری کنند تا مشکلات مردم این استان کشاورزی را حل کنیم.
مدیر کل صدا و سیمای مرکز گیلان نیز در این نشست با بیان اینکه صداوسیما، صدای مردم به مسئولان است، گفت: هم اکنون برنامههای خبری و تولیدی بسیاری با رویکرد حل مشکلات مردم و پیگیری مطالبات آنها در این مرکز در حال تولید و پخش است و برنامهی جدید تلویزیونی «پاسخ» با رویکرد پیگیری مطالبات مردم از مسئولان که هر چهارشنبه ساعت ۳۰: ۲۱ از شبکه باران پخش میشود از جمله این برنامه هاست.
تقی ربانی انعکاس توانمندیها و مشکلات همهی شهرستانها از جمله لنگرود با رویکرد «عدالت گستری»، «هویت محوری» و «شتاب دهی در پیشرفت» را از برنامههای الویت دار این مرکز و سازمان عنوان کرد و افزود: برای ادامه این روند و پخش این برنامهها از قاب شبکه استانی و شبکههای ملی ، استقبال و اعلام آمادگی میکنیم.
مهدی محمودی معاون خبر صدا وسیمای مرکز گیلان هم در این نشست، توجه به حل مشکلات بخش کشاورزی و پیگیری دقیق و کارشناسانه آن را از مطالبات به حق مردم دانست و گفت: با تولید و پخش خبر و گزارش در بخشهای مختلف استان و کشور در تلاش هستیم تا مسائل استان را با کمک مسئولان با محوریت خودکفایی در تولید حل کنیم و شاهد صادرات انواع محصولات تولیدی استان در بازارهای دیگر کشورها باشیم.
باشگاه خبرنگاران جوان گیلان رشت