فکر نمي‌کردم شبيه شهيد مطهري باشم

خبرگزاري آريا - رسول توکلي وقتي براي بازي در نقش شهيد دکتر مرتضي مطهري در سريال «معماي شاه» انتخاب شد که نزديک به چهار دهه در عرصه بازيگري فعاليت داشت. او در فيلم‌هايي چون تاراج، مرگ گرگ‌ها و عبور از ميدان مين بازي کرده و مخاطبان تلويزيون احتمالا او را با سريال آينه عبرت و آقاي گرفتار به خاطر مي‌آورند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

جالب آن‌که سريال معماي شاه اولين اثري نبود که اين بازيگر در آن در هيبت دکتر مطهري ظاهر مي‌شد؛ توکلي سال 74 در تله‌فيلم «آوا و سکوت» به کارگرداني خسرو معصومي نقش دوران جواني دکتر مطهري را بازي کرده بود. در اين فيلم بهروز شعيبي نوجواني دکتر مطهري را بازي کرد و دکتر محمود عزيزي ميانسالي اين شهيد مطهر را به نمايش گذاشت.
رسول توکلي که مديريت يکي از قديمي‌ترين موسسات سينمايي کشور را به عهده دارد، در عرصه تهيه‌کنندگي نيز فعاليت‌هايي داشته و بر اساس مطالعاتي در زمينه حقوق شهروندي تله‌فيلم‌هايي را براي تلويزيون تدارک ديده که از نمونه‌هاي به نمايش درآمده مي‌توان به «اولين پرونده» اشاره کرد.
به بهانه سالروز شهادت استاد مرتضي مطهري و روز معلم گفت‌وگويي با توکلي داشته‌ايم که در ادامه مي‌خوانيد.
درباره شهيد مطهري چقدر اطلاعات داشتيد و آيا قبل از بازي در اين نقش، ايشان را خوب مي‌شناختيد؟
قبل از ايفاي نقش شهيد مطهري، من هم مثل بسياري از مردم کتاب‌هاي ايشان از جمله «داستان راستان» را خوانده بودم و شناخت کلي و گذرا از ايشان داشتم اما وقتي به اين پروژه دعوت شدم، خلأ بسيار سنگيني احساس کردم چرا که متوجه شدم از فيلسوفي با چنين وجاهت و دانش غافل مانده بودم. بنابراين کتاب‌هاي متعددي از ايشان مطالعه کردم، با دوستان و بستگان ايشان بخصوص دکتر علي مطهري مراوده‌هاي حضوري و تلفني متعددي داشتم که بتوانم به ابعاد مختلف شخصيت اين فيلسوف قرن پي‌ببرم.
آشنايي با شخصيت دکتر مطهري انگيزه‌اي بود که تقريبا شش ساعت زير دست گريمور بنشينم و بعد با آن گريم سخت و سنگين مقابل دوربين ظاهر بشوم و براحتي بر مشکلات فايق بيايم.
در اين مطالعات و مراودات به چه برداشتي از شخصيت دکتر مطهري رسيديد؟
در مطالعاتم به اين نتيجه رسيدم که شهيد مطهري معلمي است که هميشه معلم بوده، حتي از دوران کودکي. دکتر مطهري معلم به دنيا آمد، معلم زندگي کرد و تا تاريخ تاريخ است معلم خواهد ماند. سيره و سياق زندگي شهيد مطهري نشان مي‌دهد که هرگز شاگرد نبوده گرچه از محضر استادان بزرگي مانند آيت‌الله طباطبايي کسب علم کرده است.
حضور موثر ايشان در حسينيه ارشاد و گرد هم آوردن افراد متعدد با گرايش‌هاي مختلف در زير يک سقف از هيچ کسي بر نمي‌آيد جز يک معلم واقعي. در مطالعاتم درباره ايشان فهميدم وقتي هنوز بسيار جوان بوده، در مقابل زورگويي‌هاي رئيس پاسگاه فريمان نه سکوت کرده، نه ترسيده و نه بي‌تفاوت بوده بلکه يک روز کشيده جانانه‌اي در گوش رئيس پاسگاه مي‌خواباند و از شهر خارج مي‌شود. همين مساله باعث مي‌شود با حوادث بسيار روبه‌رو شود اما هرگز حوادث، ايشان را مديريت نمي‌کند بلکه ايشان حوادث و سرنوشت را مديريت مي‌کند. به اعتقاد من يک معلم زماني واقعا معلم است که از خودش اثر بگذارد. آثار دکتر مطهري، نوع تفکرش، شاگرداني که تربيت کرده و کل زندگي ايشان حکايت از معلم بودن دارد.
زماني که اين نقش را بازي مي‌کردم و در موقعيت‌ ايشان قرار مي‌گرفتم، روح استاد مطهري را احساس مي‌کردم. معتقدم سال 1358دشمن جسم آقاي مطهري را از ما گرفت اما موجب شد که ايشان زنده و ماندگار شود.
فکر مي‌کرديد که به استاد مطهري شباهت داشته باشيد؟
اصلا. من داشتم در جشنواره فيلم مي‌ديدم که مدير توليد فيلم «آوا و سکوت» به سراغم آمد و گفت قرار است نقش دکتر مطهري را بازي کنم. استاد معيريان طراح گريم بود و از آنجا که چند بازيگر اين نقش را در دوره‌هاي مختلف بازي مي‌کردند و من ايفاي نقش جواني ايشان را به عهده داشتم گريم به اين اندازه سنگين نبود ولي در «معماي شاه» هم گريم و هم وزن کار بسيار متفاوت بود.



به نظرم گريم اين سريال نقطه اعجاز آن است؛ چون نزديک‌ترين چهره‌ها به شخصيت‌هاي تاريخي انتخاب شده بودند.
چه زماني خودتان را واقعا در قالب شهيد مطهري حس کرديد؟
رفته‌رفته خودم را به اين شخصيت نزديک کردم اما نکته اينجاست که در فيلم «تاراج» دوربين به دست داشتم، در فيلم‌هاي پليسي اسلحه به کمرم مي‌بستم يا در سريال هوش سياه روي شانه‌ام درجه داشتم که همه اينها به من کمک مي‌کرد تا خودم را در قالب شخصيت مورد نظر حس کنم اما نقش شهيد مطهري با همه اينها متفاوت بود. در اين نقش من فقط يک جفت چشم بودم؛ يا بهتر است بگويم هيچ نبودم. توکلي وجود نداشت، هرچه بود دکتر مطهري بود. در تمام مدت از خودم مي‌پرسيدم: آيا اين نگاه، اين رفتار، اين لحن و اين شيوه بازي خوب بود؟ به اندازه و مناسب بود؟ در جاي خودش نشست و متناسب شد؟ در شأن و شخصيت و وجاهت شهيد مطهري بود؟ من تمام توانم را به کار گرفتم و خوشحالم که از منتقدان، هنرمندان، کارشناسان نمره قبولي گرفتم آن هم نه با ارفاق بلکه با افتخار.
سخت‌ترين صحنه‌اي که در اين نقش بازي کرديد کدام بود؟
در اين نقش، صحنه‌هايي داشتم که شهيد مطهري سخنراني مي‌کردند و همين طور صحنه‌هايي که مثلا آيت‌الله طالقاني سخنراني داشتند و شهيد مطهري يکي از افراد شنونده سخنان ايشان بود و در صحنه حضور داشت. براي من هيچ کدام از اين صحنه‌ها با هم فرق نداشت. يک حضور ساده در هيئت شهيد مطهري در مقابل دوربين همان‌قدر برايم اهميت داشت که صحنه‌هاي مربوط به بازجويي و دستگيري و سخنراني‌هايش مهم بود. هيچ سکانسي نبود که ساده از آن بگذرم يا رفع تکليف بکنم. البته دوستان زيادي در ايفاي اين نقش به من کمک کردند؛ از گروه کارگرداني و محمدرضا ورزي گرفته تا اميردژاکام و شکرخدا گودرزي بازيگر نقش امام(ره) يا حتي گروه گريم که کار بشدت دشواري داشتند. در واقع در اين سريال مني وجود نداشت؛ همه چيز به صورت جمعي و با همدلي همه ما پيش رفت و به نتيجه رسيد.
ايفاي نقش شهيد مطهري و بازي در سريال معماي شاه چه جايگاهي در پرونده کاري شما دارد؟
اجازه بدهيد به نکته‌اي اشاره کنم که قبلا هم مطرح کرده بودم؛ براي من هميشه اين سوال مطرح است که چرا سريال «معماي شاه» ادامه پيدا نکرد؟! چرا معماي شاه درست زماني که به اوج رسيده، مخاطب پيدا کرده و به مسائل روز تاريخ رسيده بود، تمام شد؟ از آنجايي که شهيد مطهري سال 1358 از بين ما رفتند و نقش من در همين دوره به پايان رسيد، اين شائبه ايجاد نمي‌شود که به‌خاطر خودم اين حرف را مي‌زنم و به اين فکر هستم که اگر سريال ادامه پيدا مي‌کرد، من هم مي‌توانستم کار کنم! بنابراين مي‌توان فهميد که ادامه اين سريال دغدغه ذهني من است و هيچ منفعت مادي برايم ندارد. واقعيت اين است که بعد از پيروزي انقلاب هم اين معما به طور کامل حل نمي‌شود و همچنان سوال‌هاي زيادي براي نسل جوان وجود دارد.
آذر مهاجر

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۱۴۰۷۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

معرفی کتاب‌های شهید مطهری به کودکان

حفیظی رئیس کتابخانه‌های عمومی شهرستان اشکذر در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان  گفت: در هفته معلم دورهمی فرهنگی با همکاری موسسه اسفنجرد و شورای اسلامی در کتابخانه باقر العلوم (ع) عزآباد شهرستان اشکذر با حضور معلمان، کودکان و نوجوانان برگزار شد.

او بیان کرد: اعتلای جایگاه معلم در جامعه، ایجاد انگیزه در معلمین، گسترش و تعمیق مرجعیت و اثربخشی معلمان در مدارس، محلات و جامعه از جمله اهداف هفته معلم است.

حفیظی اظهار داشت: آشنایی معلمان با تکالیف خود و تبیین حقوق جامعه نسبت به معلمان از جمله دیگر اهداف هفته بزرگداشت مقام معلم است.

رئیس کتابخانه‌های عمومی شهرستان اشکذر گفت: برنامه‌ها و فعالیت‌های متنوع فرهنگی کتاب محور با محوریت هفته معلم و سالروز شهادت مرتضی مطهری در این کتابخانه برگزار شد.

او بیان کرد: معرفی کتاب‌های شهید مطهری همچنین قصه گویی، نقاشی و رنگ آمیزی برای کودکان نیز از دیگر برنامه‌ها در کتابخانه باقرالعلوم (ع) عزآباد بود و از فعالین حوزه کتاب و کتابخوانی نیز تقدیر شد.

حفیظی گفت: معلم همچون شمع می‌سوزد که روشنایی علم را گسترش دهد و کار معلمان بسیار ارزشمند است.

باشگاه خبرنگاران جوان یزد یزد