۲۱ فایده اسفناج برای پوست و سلامتی

به گزارش ایسکانیوز به نقل از سایت بازده، اما قبل از آن بهتر است بدانید که اسفناج، گیاهی است که بومی آسیای مرکزی و جنوب غربی آسیا است، تا ارتفاع حدود ۳۰ سانت رشد می‌کند. طعم و مزه‌ی این گیاه خوراکی تا حدی تلخ است، اما با توجه به ترکیبات غذایی، آنتی‌اکسیدان‌ها و ضد سرطانی بودن‌اش، به عنوان یکی از مواد غذایی قدرتمند در نظر گرفته می‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

برگ‌های لطیف و ترد آن که به رنگ سبز تیره است، به عنوان مواد تشکیل دهنده در انواعی از غذاها استفاده می‌شوند. هر چند اسفناج در تمام طول سال در دسترس است، اما سبزی‌های تازه پس از فصل زمستان یعنی از ماه فروردین تا خرداد در بهترین حالت خود هستند.

این گیاه خوراکی سبز رنگ در دسته‌ی سالم‌ترین غذاهای گیاهی قرار می‌گیرد. اسفناج علاوه بر این‌که غنی از آهن است، یکی از منابع اصلی رنگدانه‌ها، ویتامین‌ها، مواد معدنی و مواد مغذی گیاهی است. بنابراین، یک غذای عالی است که فواید زیادی برای سلامتی دارد. در این مطلب، خواهید آموخت که چرا اسفناج برای بدن فایده دارد، ارزش غذایی آن را یاد خواهید گرفت و با حقایق جالبی آشنا خواهید شد.

انواع اسفناج:

به طور کلی دو رقم اسفناج دارای برگ‌های خوراکی کشت می‌شود، نوعی که برگ‌های چروکیده به رنگ سبز تیره دارد و نوع دیگری با برگ‌های صاف که سطح رویی لطیفی دارند. انواع امروزی اسفناج با سرعت بیش‌تری رشد می‌کنند و به راحتی در شرایط آب و هوایی گرم دچار چین و شکن نمی‌شوند. انواع قدیمی‌تر در مقایسه با انواع جدیدتر دارای برگ باریک‌تر و طعم و مزه تندتر و تلخ‌تری هستند. به طور کلی سه نوع مختلف از اسفناج وجود دارد.

– اسفناج‌هایی که برگ‌های چروکیده دارند: این نوع اسفناج چروکیده است و برگ‌هایی پر پیچ و تاب به رنگ سبز تیره دارد. آنها به طور گسترده‌ای در سوپرمارکت‌ها در ایالات متحده به فروش می‌رسند. این اسفناج‌ها دارای انواع مختلفی هستند.

– اسفناج‌هایی که دارای برگ‌های تخت یا صاف هستند: این نوع اسفناج برگ‌های پهن و صاف دارد که تمیز کردن‌شان بسیار آسان است. به طور گسترده‌ای در قالب اسفناج کنسرو شده و منجمد به فروش می‌رسد و در سوپ، غذای کودک و غذاهای فراوری‌شده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

– اسفناج‌هایی که برگ‌های‌شان تا حدی چروکیده است: این نوع اسفناج اساسا گونه‌ای ترکیبی است که برگ‌های‌اش کمی پلیسه دارد. به لحاظ بافت شبیه به اسفناج‌های چروکیده- برگ است، اما به راحتی می‌توان آن را تمیز کرد. این اسفناج هم در بازار‌ها به صورت تازه و هم به صورت پردازش‌شده استفاده می‌شود.
در ادامه به بیان و معرفی خواص اسفناج برای سلامتی، پوست و مو می پردازیم.

خواص اسفناج برای سلامتی

همه‌ی ما دیده‌ایم که ملوان زبل اسفناج می‌خورد و بعد از خوردن آن عضلات‌اش بزرگ و ورزیده می‌شدند. این موضوع در واقع حقیقت دارد زیرا اسفناج یک غذای فوق‌العاده است! طیف وسیعی از مزایایی که اسفناج برای سلامتی دارد در این نوشتار ارائه شده‌است.

۱. خواص اسفناج برای کاهش وزن:

برگ‌های اسفناج به درد کاهش وزن می‌خورند چرا که کالری و چربی بسیار کمی دارد. این گیاه خوراکی بسیار مغذی است و دارای نوعی فیبر غذایی محلول است. این نوع فیبر به هضم غذا کمک می‌کند، از یبوست جلوگیری می‌کند، قند خون پایین را نگه می‌دارد و جلوی پرخوری را می‌گیرد. بنابراین، این سبزی برگ‌دار اغلب به کسانی که رژیم لاغری می‌گیرند توصیه می‌شود، زیرا وقتی رژیم دارید مهم است که از غذا خوردن مداوم پرهیز کنید.

۲. خاصیت ضد سرطانی:

اسفناج سرشار از فلانوئیدها است نوعی مواد مغذی گیاهی که خواص ضد سرطان دارند. بنابراین، ثابت شده‌است که در کم کردن سرعت تقسیم سلولیِ سلو‌ل‌های سرطانی پوست و معده در انسان موثر است. علاوه بر این، ثابت شده‌است که اسفناج در حفاظت از بدن در برابر وقوع سرطان پروستات موثر است.

۳. بهبود سلامت چشم:

اسفناج حاوی آنتی‌اکسیدان‌های لوتئین و زآگزانتین به میزان فراوانی است. این آنتی‌اکسیدان‌ها از چشم در برابر آب مروارید و دژنراسیون ماکولای (تباهی لکه‌ی زرد) وابسته به سن (ARMD) حفاظت می‌کنند. زآگزانتین نوعی کاروتنوئید غذایی مهم است که به اجسام زرد ماکولا شبکیه در چشم جذب می‌شود و به فیلتر نور کمک می‌کند. اسفناج همچنین حاوی ویتامین A است که برای سالم نگه داشتن غشاهای مخاطی مورد نیاز است و برای بینایی طبیعی ضروری است.

۴. حفظ سلامت استخوان‌ها:

اسفناج سرشار از ویتامین K است، ویتامینی که برای حفظ سلامت استخوان حیاتی است. یک فنجان اسفناج پخته حدود ۱۰۰۰ درصد از میزان توصیه‌شده‌ی روزانه از ویتامین K را که باعث کاهش و کنترل فعالیت بیش از اندازه‌ی استئوکلاست‌ها (استخوان‌کاه) می‌شود، فراهم می‌کند. این‌ها سلول‌هایی هستند که به تخریب ساختار استخوان در طی یک دوره‌ی کوتاه زمانی کمک می‌کنند. ویتامین K همچنین سنتز استئوکلسین را بهبود می‌دهد، پروتئینی که برای حفظ قدرت و تراکم استخوان ضروری است. اسفناج یک جایگزین خوب برای محصولات لبنی است چرا که برای فراهم کردن کلسیم مناسب است، و در نتیجه از بروز پوکی استخوان جلوگیری می‌کند. این گیاه خوراکی یک منبع غذایی مهم پروتئینی برای گیاه‌خواران است چرا که به ساخت بافت‌های عضلانی و همچنین حمایت از رشد کلاژن کمک می‌کند.

۵. کاهش فشار خون بالا:

فشار خون بالا یا هایپرتنشن مسئول ایجاد بیماری‌های کلیوی، بیماری‌های قلبی و سکته‌ی مغزی است. مصرف اسفناج برای کاهش فشار خون مفید است چرا که برخی از اجزای آن به کاهش استرس و اضطراب کمک می‌کنند. مواد مغذی موجود در اسفناج با کاهش K (پتاسیم) در بدن شما نقش مهمی را در حفظ تعادل پمپ سدیم ایفا می‌کنند. ویتامین C نیز نقش مهمی را در کاهش فشار خون دارد.

۶. ریلکس کردن بدن:

اسفناج بدن را آرام و به طور کامل دور از استرس نگه می‌دارد. این گیاه خوراکی شامل مقدار زیادی روی و منیزیم است که کمک می‌کنند خواب شبانه‌ی بهتری داشته باشید، و در نتیجه راه را برای بهبودی موثرتر هموار می‌کند. منیزیم کمک می‌کند تا انرژی از دست رفته خود را در عرض چند ثانیه دوباره به‌دست بیاورید. خواب با کیفیت، چشمان خسته‌ی شما را استراحت می‌دهد، و در نتیجه به طور کلی بدن‌تان را آرام می‌کند.خواص اسفناج برای آرامش بدن واقعا عالی است.

۷. بهبود سلامت دستگاه گوارش:

مصرف مقدار بیش‌تری از اسفناج، سلامت دستگاه گوارش را بهبود می‌دهد. بتا کاروتن و ویتامین C موجود در آن از سلول‌های روده‌ی بزرگ در برابر اثرات مضر رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند. علاوه بر این، فولات مانع از آسیب دیدن DNA و جهش در سلول‌های روده می‌شود.

۸. تاثیر مثبت بر مغز و عملکرد سیستم عصب:

اسفناج عملکرد مناسب مغز را به ویژه در دوره‌ی سالمندی حفظ می‌کند. مصرف اسفناج به صورت روزانه باعث می‌شود که مغزتان جوان و فعال بماند و در نتیجه شما را قادر می‌سازد که به طور هوشمندانه‌ای فکر کنید. اسفناج حاوی فولات و ویتامین K است و ویتامین C موجود در آن به تعدیل تولید هورمون از سیستم عصبی ما کمک می‌کند. ویتامین K سلامت سیستم عصبی و عملکرد مغز را با تسهیل سنتز اسفنگولیپید بهبود می‌دهد. اسفنگولیپید چربی بسیار مهمی است که غلاف میلین را در اطراف اعصاب ما تشکیل می‌دهد. بنابراین، اسفناج قطعا می‌تواند برای اصلاح مسائل رفتاری و شناختی مفید باشد.

۹. پیشگیری از آترواسکلروز و حمله‌ی قلبی:

رسوب بیش از حد چربی می‌تواند باعث ضخیم شدن دیواره‌ی عروق انسان و در نتیجه بروز آترواسکلروزیس (تصلب شرائین) شود. حملات قلبی به علت سخت شدن دیواره‌های سرخرگ رخ می‌دهند. اسفناج سرشار از لوتئین است، ترکیبی که مانع از ضخیم شدن دیواره‌ی شریان‌ها می‌شود، و در نتیجه خطر حمله‌ی قلبی را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، اسفناج حاوی نیتریت با کیفیتی است که نه تنها به جلوگیری از بروز حمله‌ی قلبی کمک می‌کند بلکه بیماری‌های قلبی مرتبط با رسوب چربی را درمان می‌کند.

۱۰.کاهش فشار خون:

پپتیدهای موجود در اسفناج در کاهش فشار خون موثر هستند چرا که آنها آنزیم مبدل آنژیوتانسین را مهار می‌کنند و به این ترتیب خواص اسفناج برای کاهش فشار خون بسیار عالی است.

۱۱. خواص ضد التهابی:

اسفناج حاوی نئوکسانتین و ویولاکسانتین و دو اپوکسی گزانتوفیلِ ضد التهابی است که کار تنظیم التهاب را بر عهده دارند. بنابراین، اسفناج در جلوگیری از بیماری‌های التهابی مانند آرتروز، پوکی استخوان، سردرد میگرنی و آسم مفید است.

۱۲. کمک به جلوگیری از کلسیفیکاسیون:

اسفناج که غنی از ویتامین K است، به جلوگیری از کلسیفیکاسیون کمک می‌کند، چرا که این ویتامین یک جزء حیاتی از فرآیندی به نام کربوکسیل‌دار کردن است که ماتریس پروتئین GLA را تولید می‌کند. این امر به طور مستقیم مانع از از تشکیل کلسیم در بافت می‌شود، در نتیجه با تصلب شرائین، بیماری‌های قلبی و عروقی و سکته‌ی مغزی مبارزه می‌کند.

۱۳. افزایش قدرت ایمنی بدن:

ویتامین A موجود در اسفناج به محافظت از نقاط ورود به بدن انسان، مانند غشاهای مخاطی، تنفسی، ادراری و دستگاه رودگانی و تقویت آنها کمک می‌‌کند، علاوه بر این‌که یک جزء کلیدی از لنفوسیت‌ها (گلبول‌های سفید خون) است که با عفونت مبارزه می‌کنند. یک فنجان اسفناج به میزان ۳۳۷ درصد از میزان توصیه‌ی شده‌ی روزانه از ویتامین A را برای‌تان فراهم می‌کند.

۱۴. جلوگیری از کم خونی:

مصرف منظم اسفناج می‌تواند از کم‌خونی جلوگیری کند چرا که یک منبع عالی از آهن است. این ماده‌ی معدنی به ویژه برای زنانی که عادت ماهانه دارند و کودکان و نوجوانان در حال رشد مهم است. علاوه بر این، اسفناج بسیار بهتر از گوشت قرمز است چرا که هم کالری بسیار کم‌تری دارد و هم کلسترول و چربی ندارد. آهن برای تولید انرژی مورد نیاز بدن مفید است چرا که بخشی از هموگلوبین است که به همه‌ی سلول‌های بدن اکسیژن می‌رساند.

خواص اسفناج برای پوست

پوست بزرگ‌ترین و حساس‌ترین ارگان بدن ما است. همه‌ی ما علاقه‌ی زیادی به داشتن پوست سالم و درخشان داریم چرا که تا حد زیادی ظاهر ما را بهتر می‌کند. بنابراین، حتی پوست ما هم نیاز به مواد مغذی خاصی برای حفظ سلامت خود دارد. سبزیجات برگ سبز برای پوست عالی هستند و اسفناج هم از این قاعده مستثنا نیست. اسفناج که سرشار است از ویتامین‌های مفیدی مانند ویتامین A، ویتامین C، ویتامین E و ویتامین K و همچنین مواد معدنی حیاتی، نقش مهمی در مراقبت از پوست ایفا می‌کند. در ادامه مزایایی را می‌بینید که اسفناج برای پوست دارد:

۱۵. درمان آکنه:

اسفناج در پاکسازی آکنه، و در نتیجه حفظ سلامت پوست موثر است. برای خلاص شدن از شر آکنه، می‌توانید با ترکیب کردن اسفناج و کمی آب یک ماسک صورت آماده کنید و آن را به مدت ۲۰ دقیقه روی صورت‌تان بگذارید. این ماسک آلودگی، چربی و التهاب را از پوست شما حذف می‌کند، و در نتیجه آن را از درون پرطراوت و جوان می‌کند. شما همچنین می‌توانید آب اسفناج مخلوط شده با آب سبزیجات دیگر را به نسبت‌های زیر بنوشید:

۱/۲ گوجه‌فرنگی، ۱/۴ خیار، ۱ هویج، ۱ کرفس، ۱/۲ فلفل قرمز، ۱/۲ فنجان کلم، ۱ پیاز سبز و یک مشت اسفناج.

این مواد را با هم مخلوط کنید و آب‌شان را بگیرید و هر روز آن را بنوشید. این نوشیدنی برای درمان پوست موثر است و مانع از آکنه می‌شود.

۱۶. محافظت از پوست در مقابل نور آفتاب:

اسفناج سرشار از ویتامین B است که پوست‌تان را از اشعه‌ی مضر ماوراء بنفش که باعث بروز آسیب‌های نور خورشید است، سرطان پوست و پیری زودهنگام پوست محافظت می‌کند. خواص اسفناج برای پوست فوق العاده است.

۱۷. خواص ضد پیری:

اسفناج سرشار است از آنتی‌اکسیدان‌هایی که رادیکال‌های آزاد را در بدن شما از بین می‌برند. این رادیکال‌های آزاد به پوست شما آسیب می‌زنند، و در نتیجه باعث پیری قبل از موعد می‌شوند. بنابراین، خوردن اسفناج به طور منظم جوانی پوست شما را حفظ می‌کند، سرعت تخریب پوست وابسته به سن را کم می‌کند، و باعث می‌شود که پوست‌تان جوان‌تر و پرطراوت‌تر به نظر برسد.

۱۸. بهبود رنگ پوست:

اسفناج غنی از ویتامین K و فولات است، و به این ترتیب با به حداقل رساندن آکنه، کبودی روی پوست و حلقه‌های تیره، به پوست‌تان رنگ روشنی می‌دهد. فراوانی ویتامین و مواد معدنی در این سبزی به سرعت خارش پوست ناشی از خشکی را رفع می‌کند، و بنابراین رنگ درخشانی به پوست شما می‌دهد.

۱۹. اصلاح ظاهر پوست‌تان:

همان‌طور که قبلا گفتیم، اسفناج یک منبع غنی از ویتامین A و ویتامین C است. ویتامین A رنگ پوست را بهبود می‌بخشد، در حالی که ویتامین C نقش مهمی در اصلاح و همچنین رشد سلول‌های پوست ایفا می‌کند. آنتی‌اکسیدان‌های شگفت‌انگیز و موادمغذی موجود در اسفناج حتی رنگ چهره‌ی شما را باز می‌کند، و به پوست‌تان ظاهر درخشانی می‌دهد.

خواص اسفناج برای مو

تغذیه‌ی مناسب برای داشتن گیسوانی زیبا، حیاتی است. برای این منظور، مهم است که یک رژیم غذایی متعادل که مواد مغذی مورد نیازتان را برای‌تان فراهم می‌کند، داشته باشید. اسفناج جایگاه مهمی را در این زمینه را اشغال می‌کند چرا که پر است از مواد مغذی و آنتی‌اکسیدان‌هایی که سبب بهبود موها می‌شوند. در ادامه خواص اسفناج را برای مو می‌بینید.

۲۰. افزایش سرعت رشد مو:

اسفناج یک ماده‌ی غذایی فوق‌العاده‌ است متشکل از ویتامین‌های B، C و E، پتاسیم، کلسیم، آهن، منیزیم و اسیدهای چرب امگا ۳؛ و همه‌ی این‌ها برای رشد مو لازم هستند. آهن کمک می‌کند که گلبول‌های قرمز خون اکسیژن را به فولیکول‌های مو برسانند. این امر برای رشد مو و داشتن تارهای محکم ضروری است.

۲۱. جلوگیری از ریزش مو:

ریزش مو اغلب به دلیل کمبود آهن ایجاد می‌شود. این ماده‌ی معدنی، با قادر ساختن سلول‌های خونی برای حمل اکسیژن به فولیکول‌های مو باعث تقویت تارهای مو می‌شود. کمبود آهن باعث کم‌خونی می‌شود و کم‌خونی به نوبه‌ی خود منجر به ریزش مو و برخی از عوارض جانبی دیگر می‌شود. اسفناج غنی از فولات و آهن است. در حالی که فولات به تولید سلول‌های قرمز خون کمک می‌کند، آهن باعث می‌شود که سلول‌های خونی اکسیژن را حمل کنند. و اسفناج به این ترتیب با ریزش مو مبارزه می‌کند.

حقایقی درباره‌ی ارزش غذایی اسفناج

ارزش غذایی

درصد توصیه‌ شده‌ی روزانه

انرژی۲۳ کیلوکالری۱%

کربوهیدرات۶.۶۳ گرم۳%

پروتئین۲.۸۶ گرم۵%

چربی کل۰.۳۹ گرم۱.۵%

کلسترول۰ میلی‌گرم۰%

فیبر غذایی۲.۲ گرم۶%

ویتامین‌ها

فولات۱۹۴ میکروگرم۴۸.۵ %

نیاسین۰.۷۲۴ میلی‌گرم۴.۵ %

پانتونیک اسید۰.۷۲۴ میلی‌گرم۱ %

پیریدوکسین۰.۰۶۵ میلی‌گرم۱۵ %

ریبوفلاوین۰.۱۹۵ میلی‌گرم۱۴.۵ %

تیامین۰.۱۸۹ میلی‌گرم۶.۵ %

ویتامین A۹۳۷۷ واحد جهانی۳۱۲%

ویتامین C۲۸.۱ میلی‌گرم۴۷ %

ویتامین E۲.۰۳ میلی‌گرم۱۳.۵ %

ویتامین K۴۸۲.۹ میکروگرم۴۰۲ %

الکترولیت‌ها

سدیم۷۹ میلی‌گرم۵ %

پتاسیم۵۵۸ میلی‌گرم۱۲ %

مواد معدنی

کلسیوم۹۹ میلی‌گرم۱۰ %

مس۰.۱۳۰ میلی‌گرم۱۴ %

آهن۲.۷۱ میلی‌گرم۳۴ %

منیزیوم۷۹ میلی‌گرم۲۰ %

منگنز۰.۸۹۷ میلی‌گرم۳۹ %

روی۰.۵۳ میلی‌گرم۵ %

مواد مغذی گیاهی

بتا کاروتن۵۶۲۶ میکروگرم–

بتاکریپتوزانتین۰ میکروگرم–

لوتئین – زآگزانتین۱۲۱۹۸ میکروگرم–

این سبزیجات برگ‌دار که رنگ سبز تیره‌ای دارند بمب مواد مغذی هستند. کربوهیدرات، قند، فیبر محلول و نامحلول، سدیم، ویتامین‌ها، مواد معدنی، اسیدهای چرب، اسیدهای آمینه و آب محتویات اسفناج هستند. خواص اسفناج را برای سلامتی می‌توان به مشخصات تغذیه‌ای مطلوب آن که در زیر توضیح داده شده، نسبت داد:

آب:

اسفناج دارای مقدار زیادی آب است به این ترتیب که هر ۱ فنجان اسفناج پخته شده ۱۴۷ میلی‌لیتر آب دارد. این بسیار مهم است چرا سلول‌های پوست ما نیز از آب ساخته شده‌اند. مصرف مقدار زیادی آب سلول‌های پوست شما را هیدراته نگه می‌دارد، و باعث می‌شود که پوست‌تان جوان و درخشان بماند.

ویتامین A:

اسفناج یک منبع غنی از ویتامین A است. یک فنجان اسفناج پخته شده حدود ۹۴۳ میکروگرم از این ویتامین را به بدن‌تان می‌رساند که این رقم معادل ۱۰۵ درصد از مقدار توصیه شده‌ی روزانه (RDA) برای مردان و ۱۳۵ درصد از مقدار توصیه‌ی شده‌ی روزانه برای زنان بالغ است. با این حال، استفاده‌ی دائمی از ویتامین A در سطح بالا (بیش از ۱۰ برابر مقدار توصیه‌ شده‌ی روزانه) ممکن است به مسمومیت منجر شود. پس نظارت بر مصرف این ویتامین ضروری است.

ویتامین C:

ویتامین C یک آنتی‌اکسیدان است که برای رشد و ترمیم سلول‌های پوست شما حیاتی است. از آن‌جایی که این ویتامین در بدن ذخیره نمی‌شود، باید از طریق رژیم غذایی روزانه‌تان آن را دریافت کنید. اسفناج سرشار از ویتامین C است به این ترتیب که یک فنجان اسفناج پخته شده حدود ۱۷.۶ میلی‌گرم یا نزدیک به ۲۰ درصد از مقدار توصیه‌ی شده‌ی روزانه از این ویتامین را برای مردان بزرگسال و ۲۳ درصد از مقدار توصیه‌ شده‌ی روزانه را برای زنان بالغ فراهم می‌کند.

آهن:

همان‌طور که قبلا گفتیم، آهن یک جزء حیاتی از هموگلوبین است، پروتئینی در گلبول‌های قرمز خون که اکسیژن را به بافت‌ها می‌رسانند. یک فنجان اسفناج پخته شده شامل حدود ۶.۵ میلی‌گرم آهن است که این رقم معادل ۸۱ درصد از مقدار توصیه شده‌ی روزانه برای مردان بالغ و ۳۶ درصد از مقدار توصیه شده‌ی روزانه برای زنان بالغ است.

منیزیم:

منیزیم نقش مهمی در بهبود زخم‌ها و عفونت‌های پوستی ایفا می‌کند. یک فنجان اسفناج پخته شده در حدود ۱۵۷ میلی‌گرم منیزیم دارد که این رقم در حدود ۳۷ درصد از مقدار توصیه شده‌ی روزانه برای مردان بالغ و ۴۹ درصد از مقدار توصیه شده‌ی روزانه برای زنان بالغ است.

اگزالیک اسید:

اسفناج پخته شده باید به اسفناج خام ترجیح داده شود چرا که مانند بسیاری از سبزیجات دارای برگ سبز، اسفناج حاوی اگزالیک اسید است. این اسید با جذب کلسیم در بدن ما تداخل ایجاد می‌کند اما پختن اسفناج می‌تواند اثرات آن را از بین ببرد. بنابراین، بهتر است اسفناج را بپزید به جای این‌که آن را به صورت خام به سالادتان اضافه کنید.

به این ترتیب با ارزش غذایی اسفناج و خواص اسفناج و فواید شگفت‌انگیز آن آشنا شدیم. در کل، این ابرخوراکی سبز رنگ سرشار است از مواد مغذی که فواید زیادی برای سلامتی دارند.

دریافت کننده :سولماز ظریفی/ انتشار دهنده : زهره حاجیان

704/700

منبع: ایسکانیوز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iscanews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسکانیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۲۰۳۳۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تحلیل کارشناسی بحران مسافربری جاده‌ای؛«واردکننده راننده اتوبوس می‌شویم!» | ثبت ساعت یک روش بی‌فایده و پرهزینه است

تین نیوز

 کاهش چشم گیر راننده اتوبوس و رانندگان دیگر وسایل نقلیه مسافربری بین شهری در کنار فرسودگی ناوگان، شبکه حمل ونقل جاده ای مسافر در ایران را در آستانه یک بحران چندوجهی قرار داده است.

 

به گزارش تین نیوز به نقل از انصاف نیوز، یک کارشناس برجسته حمل ونقل جاده ای، با سابقه اجرا، تدریس و تحقیق در این حوزه، ضمن برشمردن ابعاد بحران، راه های کاهش مشکل را هم پیشنهاد کرده است.

این کارشناس گفت: فقدان جذابیت شغل رانندگی اتوبوس، از عوامل اصلی بروز مشکلات در سیستم حمل ونقل مسافر است تا جایی که باعث کاهش چشم گیر تعداد رانندگان فعال شده. آماری که توسط سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای منتشر شده، نشان می دهد تعداد رانندگان وسایل نقلیه مسافری برون شهری اعم از اتوبوس، میدل باس، مینی بوس و سواری کرایه که بین سال های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۷ به شبکه حمل ونقل عمومی برون شهری کشور وارد شده اند، ۲۰هزار و ۱۳۰ نفر بوده اما این تعداد در دوره ۴ ساله بعد، یعنی سال های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۱ به عدد ۱۱هزار و ۱۵۸ نفر تنزل پیدا کرده است که کاهشی معادل ۴۵ درصد را نشان می دهد.

او ادامه داد: کاهش تعداد رانندگان بخش حمل ونقل مسافری برون شهری، تنها در ورودی رانندگان رخ نداده بلکه برابر آمار، تعداد راننده مسافری فعال نیز کاهش ۱۸هزار نفری داشته و از ۱۱۷هزار و ۹۸۷ راننده فعال در سال ۱۳۹۷، به ۹۹هزار و ۹۱۴ راننده فعال در سال ۱۴۰۱ کاهش یافته است.

این کارشناس حمل ونقل با تاکید بر تنوع دلایلی که سبب تمایل نداشتن رانندگان به فعالیت در زمینه جابه جایی مسافر برون شهری خصوصاً اتوبوس شده، مهم ترین دلیل را «ناکارآمدی روش نظارت بر سرعت و ساعات کار رانندگان» معرفی کرد و توضیح داد: برابر قانون، رانندگان بخش حمل ونقل عمومی مسافری برون شهری مجاز به فعالیت بیش از ۹ ساعت در هر شبانه روز نیستند و این ممنوعیت از طریق نظارت بر سرعت و ساعات کار رانندگان اعمال می شود.

او گفت: منظور از نظارت در این مبحث، کنترل عملکرد رانندگان وسایل نقلیه عمومی توسط مأموران پلیس راه مستقر در پاسگاه های جاده ای کشور است اما این کنترل و نظارت بر رفتار رانندگان با روشی بسیار ناکارآمد و قدیمی تحت عنوان ثبت ساعت در پاسگاه صورت می گیرد. شیوه کار هم چنین است که پلیس راه برای رانندگان وسایل نقلیه عمومی دفترچه ای صادر می کند که در برگه های آن زمان رسیدن به هرکدام از پاسگاه های طول مسیر توسط مأموران مستقر در پاسگاه ثبت و مهر می شود. فرض بر این است که راننده باید مسیر بین دو پاسگاه را در دامنه زمانی مشخصی طی کند و در صورتی که زمان رسیدن به پاسگاه کمتر از زمان تعیین شده باشد، حرکت راننده با سرعت غیرمجاز تلقی می شود.

این کارشناس حمل ونقل این روش نظارت بر عملکرد رانندگان جاده ای را ناکارآمد خواند و گفت: در این شیوه از نظارت ترافیکی که منسوخ شده، مأموران پلیس راه از پشت صندلی خود حرکت نمی کنند بلکه این رانندگان هستند که با ارائه دفترچه ثبت ساعت، خود را در معرض نظارت مأموران قرار می دهند در حالی که این روش و نوع کار، در هیچ سند ایمنی حمل ونقلی توصیه نشده است.

او این شیوه نظارت را دارای مشکلات ساختاری و پرنقص دانست و افزود: گزارش های متعددی از عدم توقف وسایل نقلیه مسافری در پاسگاه های بین راه خصوصاً در ساعات انتهایی شب یا ثبت ساعت در دفترچه راننده ای به غیر از راننده اصلی، یا توقف های بی مورد رانندگان در بین راه برای تعدیل ساعت و پنهان سازی سرعت غیرمجاز که در اصطلاح پرکردن ساعت خوانده می شود و… وجود دارد که نشان می دهد نوع نظارت بر رفتار رانندگان حمل ونقل جاده ای کارآمد و مفید نیست.

این کارشناس حمل ونقل، نظارت بر عملکرد رانندگان را جزء لاینفک برنامه ریزی برای ارتقای ایمنی حمل ونقل و ترافیک دانست و گفت: هیچ کارشناسی با نظارت مخالف نیست اما سازوکار نظارتی نیز اهمیت دارد و باید ثمربخش باشد.

او با استناد به اسناد تخصصی و حرفه ای منتشر شده از طریق سازمان بهداشت جهانی و سازمان های بین المللی فعال در امور ایمنی حمل ونقل گفت: در اسناد حرفه ای ایمنی حمل ونقل و ترافیک، تاکید شده که نظارت بر ترافیک باید دارای سه ویژگی اساسی باشد؛ اولاً نظارت باید کاملاً تصادفی و غیرقابل پیش بینی باشد به این مفهوم که راننده در تمام طول مسیر خود را تحت نظارت ترافیکی حس کند اما روش ثبت ساعت این اصل را نقض می کند چرا که راننده دقیقاً می داند قرار است فقط در محل های از پیش تعیین شده یعنی پاسگاه پلیس راه مورد نظارت قرار گیرد.

این کارشناس ادامه داد: ویژگی دوم این است که در صورت تشخیص بروز تخلف، راننده باید مجازات شود و این مجازات با قطعیت اجرا شود در حالی که در روش ثبت ساعت، چون در مرحله نخست راننده می داند که در چه محلی، مورد چه نوع نظارتی قرار می گیرد، می تواند تدبیری برای فرار از آن بیندیشد که نمونه آن پرکردن ساعت است.

او به اخلاق و روحیات جمعی ایرانیان هم اشاره کرد و افزود: وقتی درباره دو انسان شرقی حرف می زنیم که هر روز با هم ملاقات دارند و به اصطلاح چشم در چشم می شوند، تضمینی وجود ندارد که تخلف تشخیص داده شده، به مجازات متنهی شود.

او خصوصیت سوم برای کارآمدی روش های نظارت ترافیکی را بازدارندگی مجازات دانست: فرض بر این است راننده ای که مرتکب تخلف ترافیکی شده، به نحوی مجازات شود که امکان و احتمال رخداد مجدد تخلف به حداقل برسد. بنابراین اگر مجازات های قبلی رانندگان متخلف بازدارنده بود، لزومی نداشت که راننده در تمامی پاسگاه های بعدی مسیر نیز مجدداً مورد نظارت و کنترل قرار گیرد.

این کارشناس گفت: روش ناکارآمد ثبت ساعت فقط راننده اتوبوس را در طول مسیر نگران و مضطرب نگه می دارد و آرامش روانی اش را به هم می ریزد اما از نظر فنی و ایمنی، هیچ ثمری ندارد.

این کارشناس کنترل سرعت و کنترل ساعات کار رانندگان را  دو رکن اصلی اعمال نظارت در کشورهای توسعه یافته دانست و افزود: این نظارت باید به صورت تصادفی و حین رانندگی صورت گیرد تا امکان فرار برای راننده وجود نداشته باشد.

او نظارت بر ساعات کار رانندگان تجاری را نیز دارای دو هدف کلی عنوان کرد و افزود: هدف اول از کنترل ساعات کار رانندگان آن است که میزان فعالیت هر راننده محدود شود تا او دچار خستگی و خواب آلودگی در حین رانندگی نشود. هدف دوم هم رعایت مبانی حقوق راننده به عنوان یک کارگر است که در قالب بخشی از استراحت هفتگی باید رعایت شود.

این کارشناس، تصویب کنوانسیون نظام کنترل و نظارت بر وسایل نقلیه عمومی تجاری در اتحادیه اروپا را نشانه اهمیت فوق العاده ایمنی حمل ونقل جاده ای دانست و گفت: در این کنوانسیون که بسیاری از کشورهای خارج از اروپا نیز خود را ملزم به رعایت مفاد آن می دانند، درباره روش نظارت، زمان های فعالیت و استراحت رانندگان، تجهیزات نصب شده روی وسایل نقلیه، تعمیر و نگهداری دستگاه ها و تجهیزات و… به صورت شفاف مواردی اشاره شده و کشورهای عضو هم اقدامات هماهنگی را به عمل می آورند.

او ادامه داد: متاسفانه در حمل ونقل جاده ای ایران بخش بزرگی از تاکیدات آن کنوانسیون نادیده گرفته شده و به یک روش ناکارآمد سنتی اکتفا می شود. نتیجه هم وجود یک چالش همیشگی بین رانندگان و مأموران پلیس راه در جاده های کشور است که پایانی هم برایش متصور نیستیم.

اشتباه در اشتباه؛ ضبط دفترچه و امنیت شغلی رانندگان

این کارشناس که سابقه اجرایی نیز دارد، گفت: روش کنترل سرعت و ساعات کار رانندگان تجاری قریب به ۸۰ سال پیش به بلوغ نسبی رسیده و در بسیاری از کشورهای جهان از همین روش های کارآمده استفاده و همواره تلاش می شود روش ها بهبود یابد اما در کشور ما، چندین سال یک روش ناکارآمد به اجرا درمی آید و برای تغییرش هم هیچ تلاشی نمی شود.

خبرنگار انصاف نیوز از این کارشناس پرسید چه موارد دیگری باعث شده یک راننده اتوبوس رغبتی به ادامه این کار نداشته باشد؟ او در جواب گفت: همان طور که گفتم فلسفه ایجاد دفترچه ثبت ساعت، کنترل رفتار رانندگان بوده اما مضرات این روش را بیش از محسنات آن می دانم چون همین روش اشتباه هم، اشتباه اجرا می شود. برای نمونه در موارد تشخیص پلیس، مانند تصادفات منتهی به جرح یا فوت، دفترچه راننده توقیف و ضبط می شود. این کار عملاً به عنوان یک ابزار اعمال مجازات در نظر گرفته می شود. در همین حال، سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای نیز برابر اختیارات قانونی خود می تواند نسبت به لغو کارت هوشمند راننده اقدام کند. این یعنی برای یک تخلف واحد، هم پلیس راه و هم سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای اختیار برخورد صنفی دارند اما این اختیارات موازی، امنیت شغلی رانندگان ناوگان عمومی مسافری را به مخاطره انداخته است.

این خبره حمل ونقل جاده ای ادامه داد: از فاجعه آمیزترین نواقض و ضعف های روش ثبت ساعت این است که راننده اتوبوس باید در هر شرایطی مدارک خود را تحویل مأمور پلیس راه بدهد اما سوال من این است که چرا یک راننده اتوبوس مجبور است در دمای ۱۵ یا ۲۰ درجه زیر صفر از اتوبوس پیاده شود، مسیر تردد دیگر رانندگان عبوری را که ممکن است سرعت شان غیرمجاز یا خواب آلوده باشند، قطع کند و در فضای باز، مدارک خود را از پنجره تعبیه شده در پاسگاه به داخل اتاقکی بدهد؟ مجموع این کارها انجام می شود تا فرد دیگری وظیفه نظارتی ناکارآمد و بی ثمر خود را انجام دهد!

او به برودت هوا در پاسگاه فیروزکوه در استان تهران، پاسگاه ابتدای آزادراه قزوین – رشت، پاسگاه شهرکرد – اصفهان، پاسگاه اردبیل و یا پاسگاه سه راهی بستان آباد در استان آذربایجان شرقی اشاره و اضافه کرد: آیا واقعاً باید بهای سنگین روش ناکارآمد نظارت بر سرعت و ساعات کار رانندگان عمومی را راننده اتوبوس و رانندگان دیگر وسایل نقلیه مسافری بپردازند چون پلیس راه به دلایلی مانند فقدان تجهیزات یا دانش فنی قادر به نظارت بهتر و کارآمدتری نیست؟

این کارشناس، از بی تفاوتی مسئولان حمل ونقل کشور نسبت به شرایط بحرانی ناوگان و نیروی انسانی انتقاد کرد و افزود: در مقابل این بی تفاوتی، می توان قاطعانه گفت رانندگانی که برای پرسش های خود پاسخی پیدا نمی کنند، رفته رفته از این شغل کوچ می کنند در حالی که جایگزینی هم برای شان از قشر جوان وجود ندارد.

او گفت: جامعه نسبت به اشتباهات ساختاری در حمل ونقل، به آرامی و تدریجی واکنش نشان می دهد و متأسفانه مسئولان معمولاً زمانی متوجه واکنش جامعه می شوند که فرصت ها از دست رفته است. گاهی هم تصمیماتی اتخاذ می شود که اشتباهات به مراتب بیشتری دارد.

این کارشناس ساختار مالکیت – مدیریت – فعالیت راننده را یکی دیگر از دلایل بی رغبتی رانندگان به فعالیت در حمل ونقل عمومی مسافر برون شهری دانست و افزود: در امور حمل ونقل عمومی مسافری برون شهری، رانندگان به نحوی به ساختار فعالیتی وسایل نقلیه مرتبط شده اند. اصطلاحا می گوییم راننده به اتوبوس دوخته شده است.

خستگی رانندگان؛ نشانه واضح ناکارآمدی ثبت ساعت

او توضیح داد: طیفی از رانندگان که در مالکیت اتوبوس ها نقش دارند، به دلیل ملاحظات مالکیتی و حفظ و حراست از سرمایه خود، تلاش می کنند که همواره در کنار دارایی خود باشند. در مورد بخش دیگری از آن ها که در مالکیت اتوبوس ها نقش ندارند، وضعیت به مراتب اسفبارتر است.

راننده این اتوبوس دو ماه و نیم خانواده خود را ندیده بود؛ فشار روانی و خستگی او، خانواده ۱۱ دختر دانش‌آموز هرمزگانی را داغ‌دار کرد. (تاریخ حادثه: ۱۰ شهریور ۱۳۹۶، محور بندرعباس-شیراز، محدوده داراب)

این کارشناس به مفاد گزارش کارشناسی بررسی تصادف یک اتوبوس مسافربری اشاره کرد و گفت: دهم شهریور سال ۱۳۹۶، دانش آموزانی که راهی اردو بودند در مسیر بندرعباس به شیراز در محدوده شهر داراب تصادف کردند. بررسی کارشناسانه این تصادف پرده از یک واقعیت تکان دهنده برداشت و نشان داد راننده اتوبوس حدود دو ماه و نیم خانواده خود را ملاقات نکرده بود. در تمام این مدت، او مجبور به مسافرگیری و رانندگی از مبدأ بندرعباس به شیراز و روز بعد در مسیر برعکس بوده و در نهایت ضعف روحی و مشکلات ناشی از خستگی مفرط، باعث بروز فاجعه ای شده بود که تعدادی از عزیزان کشور را به دامن خاک سپرد و تعدادی خانواده را نیز داغ دار کرد.

او استراحت اجباری رانندگان در هفته را مانع بروز چنین فجایعی دانست و افزود: متاسفانه نفوذ صنوف غیرمتخصص و مدیران شرکت های حمل ونقل مسافری که بدون هیچ گونه سرمایه گذاری و دانش فنی در این حرفه، صرفاً به صدور بلیت و صورت وضعیت اقدام می کنند، از یک طرف و ناکارآمدی غیرقابل توصیف روش نظارتی ثبت ساعت از سوی دیگر باعث شد که موضوع به ورطه فراموشی سپرده شود.

این کارشناس خبره حمل ونقل در جمع بندی توضیحات خود گفت: مسئولان باید خود را جای راننده اتوبوس یا هر وسیله نقلیه عمومی برون شهری دیگری بگذارند تا دلیل بی رغبتی آنان به فعالیت در این حرفه را بهتر درک کنند.

او ادامه داد: مقامات و مسئولان تقریباً چشم و گوش خود را بر این مقوله بسته اند و به نظر می رسد هیچ برنامه ای برای برطرف کردن مشکلات در دستور کار نیست اما مسئولین حمل ونقل جاده ای، در نهایت راهی جز این ندارند که متخصصان واجد صلاحیت فنی و تخصصی را به کار بگیرند، به وضعیت و ساختار موجود به صورت عمیق و با شک و تردید نگاه کنند، ضعف های اساسی را درک و از تجربیات جهانی استفاده کنند تا بتوانند گرهی از مشکلات حمل ونقل مسافر برون شهری باز کنند.

او شرایط را به گونه ای دانست که حفظ وضعیت موجود نیز به مرور ناممکن می شود و در نتیجه، بر خلاف تمامی قوانین بالادستی، سهم حمل ونقل عمومی از جابه جایی مسافر روز به روز کاهش می یابد و در نهایت فراموش می شود.

این کارشناس درباره لوازم برون رفت از شرایط فعلی گفت: دنیای پیشرفته به مشکلات این حوزه، دقیق تر فکر کرده و در نتیجه دستورالعمل های دقیقی تدوین کرده است. این دستورات را نیز در حوزه عمل و اجرا امتحان کرده و با شناسایی ضعف ها، به مرور بهبودشان داده است. ما در ایران، هیچ گریزی از پیوستن به کنوانسیون aetr و اجرای دقیق مفاد آن نداریم. سازمان حمل ونقل جاده ای و پلیس راهنمایی و رانندگی باید خود را با دنیای توسعه یافته، که نشان داده توان فنی حل مشکلات حمل ونقل را به مراتب بهتر از ما دارد، تطبیق دهند و به نیازمندی های رانندگان جدی تر و مؤثرتر بیندیشند.

 

آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید