به نقل از «خبرگزاری آریا»

شايع ترين علت ناباروري مردان

تاریخ انتشار: ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۲۰۸۸۰۰

خبرگزاري آريا - ماهنامه مطب - دکتر محمدرضا صفري نژاد*: امروزه حدود 15-10 درصد زوج ها نابارور هستند و علت ناباروري در 50 درصد موارد مربوط به زنان و در 50 درصد بقيه مربوط به مردان است. علت ناباروري مردان اختلال در کميت و يا کيفيت اسپرم ها است.

برطبق تعريف سازمان بهداشت جهاني براي اينکه يک مرد قدرت باروري داشته باشد، خصوصيات آزمايش تجزيه مني وي بايد به قرار زير باشد: حداقل تعداد اسپرم ها 20 ميليون در يک ميلي ليتر مني باشد، حداقل 50 درصد اسپرم ها شکل طبيعي داشته باشد و حداقل 30 درصد اسپرم ها حرکت پيشرونده سريع و رو به جلو داشته باشند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اگر هر يک از موارد فوق دچار مشکل شوند، مي تواند سبب ناباروري مرد گردد. در مواردي که آزمايش تجزيه مني داراي مشکل است، مثلا تعداد اسپرم ها کم است و زوج از راه طبيعي نمي توانند صاحب فرزند شوند و درمان ها نيز موثر نيستند، مي توان از لقاح مصنوعي استفاده کرد.

ولي مشکل اصلي موقعي است که مرد فاقد اسپرم است و تعداد اسپرم صفر گزارش شده است که در اصطلاح پزشکي به آن آزواسپرمي (Azoospermia) مي گويند.

در اين مبحث مواردي که سبب فقدان اسپرم در مايع مني مي گردند به اختصار توضيح داده مي شوند.

همه بيماران مرد مبتلا به آزواسپرمي (تعداد اسپرم صفر) نابارور مطلق نيستند. عده اي از آنها را مي توان درمان کرد و بدين ترتيب حتي با روش طبيعي بچه دار مي شوند.



1 درصد مردان و 20 درصد مردان نابارور مبتلا به آزواسپرمي هستند. يعني از هر 5 مرد نابارور يک نفر آنها داراي آزواسپرمي مي باشد. کلا آزواسپرمي را به سه گروه بزرگ تقسيم مي کنند.

• علل قبل از بيضه
• علل بيضوي
• علل بعد از بيضه

در مورد هر يک از علل فوق توضيح مختصري داده مي شود تا خوانندگان محترم آشنايي بيشتري با موضوع بحث داشته باشند.

علل قبل از بيضه

بيضه ها دو کار اصلي دارند: توليد هورمون مردانه يا همان تستوسترون و توليد اسپرم يا همان نطفه مردانه. هر يک از موارد فوق تحت تاثير يک هورمون است که از غده هيپوفيز ترشح مي شوند.

توليد هورمون مردانه تحت کنترل هورمون LH و توليد اسپرم تحت کنترل هورمون FSH مي باشد. هر دو هورمون از غده هيپوفيز ترشح مي شوند. اگر بنا به هر دليلي غده هيپوفيز هورمون FSH ترشح نکند، مرد مبتلا به کاهش تعداد اسپرم و در مواردي مبتلا به آزواسپرمي مي شود.

در اين مردان ما اگر بياييم اين هورمون را براي بيمار تجويز کنيم بيضه ها شروع به توليد اسپرم خواهندکرد. علل اختلال هيپوفيز در ترشح هورمون FSH خيلي زياد است ولي سه مورد آن که داراي اهميت هستند عبارتند از: کم کاري غده هيپوفيز، افزايش هورمون پرولاکتين خون و تزريق هورمون تستوسترون. در مورد تزريق هورمون تستوسترون بيشتر توضيح مي دهم.

هورمون تستوسترون اثر مهاري بر روي غده هيپوفيز دارد و اگر در فردي که به آن نياز ندارد تزريق شود نه تنها سبب مهار هيپوفيز و ايجاد آزواسپرمي مي شود، بلکه در طولاني مدت سبب تحليل رفتن بيضه ها نيز مي گردد. اين همان اتفاقي است که در ورزشکاران و افرادي که جهت بدن سازي از هورمون تستوسترون استفاده مي کنند، مي افتد. شما لابد افرادي را ديده ايد که هيکل تنومند دارند و هيکل آنها به اندازه دو نفر آدم عادي است. اين افراد از اين هورمون ها استفاده کردهاند.

علل بيضوي

در علل بيضوي به علت بيماري خود بيضه، اسپرم توليد نمي شود. مثلا پسربچه اي مبتلا به بيضه نزول نکرده است و به موقع عمل جراحي نمي شود و يا بيضه دچار عفونت اريوني مي گردد. اگر پسربچه يا مردي مبتلا به اريون شود، در 30 درصد موارد بيضه گرفتار مي شود و اگر بيضه دچار عفونت اريوني شود، متاسفانه تحليل رفته واز بين مي رود و اگر دوطرفه باشد، فرد مبتلا دچار آزواسپرمي خواهدشد. ساير علل که سبب آسيب به توليد اسپرم توسط بيضه ها مي شوند عبارتند از: پرتودرماني، شيمي درماني، استفاده از بعضي از داروها و ضربه به بيضه ها. ليست اين بيماري ها بسيار زياد است و گاها با تجويز دارو مي توان توليد اسپرم را تحريک کرد.




علل بعد بيضوي

وقتي اسپرم در بيضه توليد شده بايد توسط راه هاي مني بر از بيضه خارج گردد. هرگونه انسداد در اين راه ها سبب مي شود که اسپرم در داخل بيضه مانده و نتواند خارج شود و تعداد اسپرم مايع مني صفر خواهدبود. در اصطلاح پزشکي به آن فقدان اسپرم (آزواسپرمي) انسدادي مي گويند. در بررسي مردي که با آزواسپرمي پيش پزشک مراجعه کرده است، اولين قدم اين است که تشخيص داده شود، آزواسپرمي انسدادي است يا غيرانسدادي، چون درمان آنها کاملا متفاوت است. علل قبل از بيضه و علل بيضوي سبب آزواسپرمي غيرانسدادي مي شوند، ولي علل پس از بيضه سبب آزواسپرمي انسدادي مي گردند.

اسپرمي که در بيضه توليد مي شود از دو لوله اصلي عبور مي کند ابتدا وارد لوله اي به نام اپيديديم مي شود، اين لوله در انتها وارد مجراي انزالي شده که مني را داخل مجراي ادرار مي ريزد. انسداد در هر کدام از قسمت هاي فوق سبب آزواسپرمي مي گردد. يکي از علل شايع آن، عفونت ايپديديم است که اغلب عفونت بيضه تشخيص داده مي شود. اگر ايپديديم به طور مرکر دچار عفونت شود، بسته مي شود. عفونت بيضه بيشتر ناشي از بيماري هاي آميزشي است.

بيماري ديگري که سبب آزواسپرمي انسدادي مي شود، فقدان مادرزادي لوله هاي مني بر است. در بعضي افراد، به طور مادرزادي هر دو لوله مني بر وجود ندارند. با معاينه به راحتي مي توان اين موضوع را تشخيص داد.

تشخيص

اولا بايد تشخيص داد که آيا بيمار واقعا آزواسپرمي دارد يا نه و ثانيا آزواسپرمي از کدام نوع مي باشد. علل قبل از بيضه و بعد از بيضه معمولا قابل درمان هستند ولي علل بيضوي معمولا قابل درمان نمي باشند. در ضمن بايد مشخص کنيم که آيا آزواسپرمي بيمار انسدادي است يا غيرانسدادي. براي تشخيص گاها نياز به بررسي هاي پيچيده مي باشد. به طور خلاصه از مجموع روش هاي زير براي تشخيص استفاده مي شود:

اخذ شرح حال که خيلي مهم است، شغل بيمار، داروهايي که مصرف مي کند يا مصرف کرده است و مصرف مواد مخدر (ماري جوانا مي تواند سبب آزواسپرمي شود)

معاينه بيمار

بررسي هاي آزمايشگاهي، در حال حاضر بررسي هاي آزمايشگاهي دقيقي وجود دارند که در تشخيص آزواسپرمي و علل آن مي تواند خيلي کمک کننده باشد.

بررسي هاي راديولوژيک که مي تواند هرگونه ضايعه در لوله هاي مني بر و کيسه هاي منوي را نشان دهد.

نمونه برداري (بيوپسي) از بيضه ها. در فردي که داراي آزواسپرمي انسدادي است، در نمونه برداري از بيضه هاي مشخص مي شود که بيضه ها اسپرم توليد مي کنند.




درمان

علل قبل و بعد از بيضه معمولا قابل درمان هستند ولي علل بيضوي، دائمي بوده و معمولا غيرقابل درمان هستند.

براي درمان آزواسپرمي روش هاي متعدد وجود دارد، ولي به طور کلي از دو روش دارودرماني و جراحي استفاده مي شود. در بسياري از موارد قابل درمان، نمي توان کيفيت اسپرم را آنقدر بهبود بخشيد که حاملگي طبيعي اتفاق بيفتد ولي بيمار آنقدر اسپرم خواهدداشت که براي حاملگي از روش هاي لقاح مصنوعي استفاده نمود.

به طور خلاصه:

يک درصد مردان دچار فقدان اسپرم (آزواسپرمي) هستند.

بيست درصد مردان نابارور داراي آزواسپرمي هستند.

آزواسپرمي به دو دسته بزرگ انسدادي و غرانسدادي تقسيم مي شود.

جهت تشخيص علت و نوع آزواسپرمي نياز به بررسي هاي آزمايشگاهي دقيق است.

آزواسپرمي دليل بر اين نيست که بيمار مطلقا نمي تواند صاحب فرزند شود.

بسياري از بيماران مبتلا به آزواسپرمي مي توانند صاحب فرزند شوند.

مردي که اکنون داراي فرزند مي باشد ممکن است در اثر مواجهه با مواد شيميايي، مصرف دارو، مصرف مواد مخدر و بسياري علل ديگر مبتلا به آزواسپرمي شود.

*جراح بيماري هاي کليه و مجاري ادراري

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۲۰۸۸۰۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

درصد موفقیت درمان ناباروی با روش IVF در ایران

به گزارش خبرگزاری مهر، محمد ابراهیم پارسانژاد در مورد درمان ناباروی، اظهار داشت: وقتی زوجین برای درمان ناباروری مراجعه می کنند در مرحله اول درمان های سطحی مربوط به زوجین برای انها تجویز می شود و در صورت لزوم درمان های اولیه به سمت درمان های پیشرفته سطح ۳ می رود.

وی افزود: بعد ازدواج درصد بارداری یک زوج در ماه اول ۱۵ درصد، در ۶ ماه اول ۵۰ درصد، در ۸ ماه این میزان به ۸۰ درصد و بعد از یک سال احتمال بارداری برای آنها به ۱۰۰ درصد می رسد.

این فوق تخصص نازایی، با اشاره به اینکه تمامی زوج های نابارور می توانند در فرایند درمان قرار گیرند، تاکید کرد: این به معنای این نیست که همه آنها بچه دار می شوند. طبق اعلام سازمان جهانی بهداشت بین ۳۵ تا ۴۰ درصد از افرادی که اقدام به درمان ناباروی می کنند و از روش های کمک باروری استفاده می کنند، صاحب بچه می شوند.

وی تاکید کرد: تا سال ها پیش اگر زوجی مراجعه می کردند که به قول معروف مرد دچار مشکل بود و اسپرم نداشت به او گفته می شد که قابل درمان نیست. اما حالا درمان برای همه افراد نابارور انجام می شود اما این به معنای موفقیت در همه این عمل ها نیست.

بیست و سومین کنگره انجمن باروری و ناباروری ایران، ۱۹ الی ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۳ در دانشگاه شهید بهشتی برگزار می‌شود.

کد خبر 6092722 حبیب احسنی پور