Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «نامه نیوز»
2024-04-27@20:05:12 GMT

بازهم‌ رد‌پای بنیادمستضعفان در تخریب یک اثر تاریخی

تاریخ انتشار: ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۲۱۰۶۰۸

موزه دفینه از درون ویران می‌شود؛ ساختمانی که نخستین بنای پیشساخته ایران بوده و از سال‌ها پیش دراختیار بنیاد مستضعفان است. تخریب پنهانی بنا از ٦ماه پیش آغاز شده بود اما روزجمعه درست درساعاتی که اخبار مناظره ریاست‌جمهوری داغ بود، کلنگ‌زنی‌ها شدت گرفت و تا آن‌جا پیش رفت که یگان حفاظت میراث فرهنگی برای توقف تخریب وارد عمل شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حالا زخم‌های ساختمانی که یادگاری از شاگردان «فرانک لوید رایت»، معمار مشهور تاریخ آمریکاست، دربلوار میرداماد تهران، عمیق‌تر شده است. مدیرکل ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی به «شهروند» خبر می‌دهد؛ با اتفاقی که افتاده، بنا همین هفته ثبت اضطراری خواهد شد. این درحالی است که مسئولان میراث فرهنگی استان تهران خیلی پیشتر که عملیات عمرانی این تخریب با حفظ پوسته ساختمان آغاز شده بود، از کلنگ‌زنی‌ها خبر داشتند و قدمی برای ثبت و حفظ این اثر مهم معماری ایران برنداشتند. بنای موزه دفینه که اثر منحصربه‌فرد معماری از «کمال کمونه» است، در یک‌قدمی تخریب قرار گرفته و مسئولان درست در دقیقه٩٠ تصمیم به ثبت اضطراری آن گرفته‌اند.


به گزارش نامه نیوز ، اگرچه درماه‌های گذشته دوستداران میراث فرهنگی بارها درباره تخریب‌های پنهانی هشدار داده بودند اما یگان حفاظت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بعدازظهر جمعه وقتی راهی بلوار میرداماد شد که عملیات تخریب ازساعت‌ها پیش آغاز شده بود. زخم‌هایی که بر تن نخستین بنای پیشساخته ایران وارد شده، بر رهگذران پوشیده نیست و نشان از تخریب دارد اما دیروز پس از جنجالی که با انتشار خبر تخریب ساختمان موزه دفینه به راه افتاد، روابط عمومی موزه‌های بنیاد مستضعفان به ایسنا خبر داده که «تخریبی در کار نیست» و کارگران درحال «مقاوم‌سازی موزه» هستند. این موضوع را حتی معاون میراث فرهنگی استان تهران هم تأیید کرده است اما دست‌درازی به میراث معماری مدرن تهران درچند ماه گذشته و سکوت مسئولان استانی نگرانی درباره حفظ این بناها را بیشتر کرده است.


ثبت ملی در بزنگاه ویرانی
تماس‌های «شهروند» با رجبعلی خسروآبادی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران به‌عنوان متولی میراث فرهنگی استان به جایی نمی‌رسد. او روزجمعه به ایرنا خبر داده است که پس از تخریب یگان حفاظت به حالت آماده‌باش راهی محل شده‌اند و بنا به درخواست میراث فرهنگی استان تهران، مأموران شهرداری هم درمحل موزه دفینه واقع درخیابان میرداماد حاضر شده‌اند، اما مدیرکل ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی به «شهروند» می‌گوید که در بی‌خبری مدیرکل استان، «سازمان پیگیر ثبت اضطراری بنا شده است»؛ دوهفته پیش و البته خیلی خیلی دیر.
فرهاد نظری، مدیرکل ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی چنین توضیح می‌دهد: «با این‌که ساختمان موزه دفینه دراین ماه‌ها اوضاع وخیمی داشته، اما اداره کل میراث فرهنگی تهران پیشنهاد ثبت آن را تاکنون مطرح نکرده است. ما این اتفاق را از کم‌کاری اداره کل استان می‌دانیم.»
او که می‌گوید: «ما نمی‌توانیم به تمام استان‌ها و شهرستان‌ها سر بزنیم و پیگیر پرونده ثبت آثار بشویم.» این پیگیری‌ها را وظیفه اداره کل استان‌ها می‌داند و تأکید می‌کند که درباره بنای موزه دفینه تا به امروز هیچ پرونده‌ای ازسوی استان ارسال نشده است. مدیر کل ثبت آثار و حفظ و احیا اینها را می‌گوید و اضافه می‌کند که «به همین دلیل با وجود تخریب این ساختمان ما از دوهفته پیش پیگیر پرونده موزه دفینه شده‌ایم و دریکی، دو روز اخیر بنا به شکل اضطراری درفهرست آثار ملی کشور جای خواهد گرفت.»
«این مقاوم‌سازی است نه تخریب!»
مدیر روابط عمومی موسسه موزه‌های بنیاد مستضعفان گفته است که «برای مقاوم‌سازی و بازسازی فضاهای داخلی ساختمان «دفینه» با «کمال کمونه»، معمار اصلی در زمان ساخت این بنا صحبت و از نظرات او استفاده کردیم.» آنها درپیش از این هم وقتی که صدای بیل مکانیکی در داخل این شاهکار معماری سروصدا به پا کرده بود، همین را گفته بودند. این درحالی است که وب‌سایت «رویدادهای معماری» با انتشار گزارشی از تخریب موزه دفینه از یک منبع آگاه چنین نقل کرده است: «درجلسه‌ای که در ابتدای‌ سال گذشته در بنیاد مستضعفان تصمیم به تخریب موزه دفینه و جایگزینی آن با ساختمانی سه طبقه اتخاذ شده است. با وجود روال قانونی، طراحی این ساختمان با ترک تشریفات و بدون مناقصه به شرکت بریتانیایی RMJM سپرده شده است. درحال حاضر، نقشه‌های اجرایی این ساختمان جدید آماده است. عملیات عمرانی این تخریب با حفظ پوسته‌ ساختمان و گودبرداری در داخل مدت‌هاست به صورت پنهانی آغاز شده است.»


محمدعلی تاجیک، مدیر روابط عمومی موسسه موزه‌های بنیاد مستضعفان اما دراین‌باره چنین توضیحی به ایسنا داده است: «درچند ‌سال گذشته و بعد از این‌که تغییر مدیریت دراین بخش از بنیاد مستضعفان رخ داد، بررسی‌ها نشان دادند ستون‌های اصلی ساختمان «دفینه» کمانه کرده و درحال ریزش است، بنابراین طرح مقاوم‌سازی ساختمان و بازسازی برای ایجاد چند واحد موزه‌ای و استانداردکردن خزانه‌ موزه‌های بنیاد مستضعفان تهیه شد.» بنیاد مستضعفان در حالی مدعی استحکام بخشی نخستین بنای پیش ساخته ایران است که طرح‌های استحکام بخشی آنها تا کنون برای تایید به اداره کل میراث فرهنگی تهران ارسال نشده است.
به گفته او، حتی در آن زمان با آقای «کمال کمونه»، معمار اصلی ساختِ این ساختمان نیز مشورت و قرار شده معماری بنای دفینه حفظ شود و مقاوم‌سازی و بازسازی در داخل بنا انجام شود تا امروز نیز این پروژه با سرعت خوبی پیش می‌رود.
مدیر روابط عمومی موسسه موزه‌های بنیاد مستضعفان درحالی از اجرای این طرح ازسوی شرکت ملی ساختمان خبر می‌دهد که به گفته او، بنیاد مستضعفان هم سرمایه‌گذار این پروژه بوده، شهرداری منطقه ٣ هم همکاری کرده اما میراث فرهنگی حضور نداشته است.
او اضافه کرده است که «فضای داخلی

با توجه به سستی بنا به‌طور کامل تخریب‌شده و ساختار معماری آن که اثر آقای «کمونه» است، باقیست، حتی در داخل فضا برای ایجاد مجموعه موزه‌ای چند متر پایین‌تر رفته‌ایم.» اما او درباره این‌که بنا درتمام این سال‌ها زیر نظر بنیاد مستضعفان بوده و حالا به این روز افتاده، توضیحی نداده است. براساس توضیح مدیر روابط عمومی موسسه موزه‌های بنیاد مستضعفان پروژه که تمام شود، اشیا به خزانه بازگردانده می‌شود و یک مجتمع موزه‌ای دراین مکان به راه خواهد افتاد.


تخریب تدریجی
ساخت بنای موزه دفینه در‌سال ٥٧ پایان گرفته بود؛ درخیابان ولیعصر، بلوارمیرداماد، نبش کوچه دفینه. آن زمان «کمال کمونه» به همراه «نظام عامری»، به‌عنوان نماینده بنیاد فرانک لوید رایت معمار معروف در ایران، این بنای خاص را ساختند تا سوپرمارکتی بزرگ باشد اما هنوز این مرکز افتتاح نشده بود که انقلاب شد و بعد در‌سال ٦٨ به نفع بنیاد مستضعفان مصادره شد.
این ساختمان بتنی در دو دوره با کاربری موزه مورد استفاده قرار گرفت؛ دوره نخست از‌سال ٦٨ تا ٧٦ موزه دفینه‌های تاریخی بود و دوره دوم موزه پول از‌سال ٧٦ تا ٨٥. موزه در‌سال ۱۳۸۵ به پارک ارم منتقل شد و بنای آن در‌سال ٩٣ به بانک سینا اجاره داده شده بود. بعد از این بود که تابلوی بانک سینا بر سردر این بنای شاخص قرار گرفت و زیبایی بصری‌اش را مخدوش کرد، بدون این‌که کسی بتواند برای حفظش کاری انجام دهد.

منبع: نامه نیوز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت namehnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «نامه نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۲۱۰۶۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تن «سنگلج» می‌لرزد!+ تازه‌ترین توضیحات مدیر تئاتر

مدیر کل هنرهای نمایشی با تشریح پیگیری‌هایی که در زمینه ساخت و ساز ساختمان مجاور تماشاخانه سنگلج صورت گرفته، تاکید کرد که هر ساخت و سازی در مجاورت این بنا باید با مجوز وزارت ارشاد و میراث فرهنگی صورت بگیرد.

به گزارش ایسنا، در چند روز اخیر، ساخت و ساز ساختمان مجاور تماشاخانه «سنگلج» که در تملک شهرداری تهران است و از دوره مدیریت محمد باقر قالیباف بحث واگذاری آن به این تماشاخانه مطرح بوده، خبرساز شده است. بعد از ابراز نگرانی پریس مقتدی، مدیر این تماشاخانه درباره آسیب زدن به این بنای قدیمی، مشاهده خبرنگار ایسنا هم حاکی از آن است که به هنگام ساخت و ساز ساختمان مجاور، بنای تماشاخانه سنگلج دچار لرزش می‌شود و از آنجاکه این تماشاخانه روی قنات قرار گرفته و پیش‌تر هم فرونشست داشته، این ساخت و ساز نگرانی جامعه هنری را در پی دارد که مبادا فاجعه‌ای انسانی در پیش باشد. از سوی دیگر از آنجاکه تماشاخانه «سنگلج» در فهرست آثار ملی ثبت شده است، هر گونه ساخت و سازی در مجاورت آن باید با هماهنگی وزارت میراث فرهنگی باشد.

در همین زمینه کاظم نظری، مدیر کل هنرهای نمایشی درباره آخرین وضعیت ساخت و ساز ساختمان مجاور «سنگلج» به ایسنا گفت: از دفتر طرح‌های عمرانی پیگیر این مساله هستیم و کارشناسان این دفتر از ساختمان بازدید کرده‌اند. در حال حاضر چال‌برداری انجام نشده و فعلا ساخت و ساز در مرحله هم‌سطح زمین است ولی اگر  بخواهند چال‌برداری کنند، باید از وزارت ارشاد و میراث فرهنگی مجوز بگیرند.

او ادامه داد: فعلا نامه‌نگاری‌های لازم با میراث فرهنگی و دفتر حقوقی وزارت ارشاد انجام شده و اگر قرار باشد ساخت و ساز ساختمان مجاور تماشاخانه سنگلج گسترش پیدا کند یا دخل و تصرفی در آن صورت بگیرد، قطعا باید با هماهنگی وزارت ارشاد و میراث فرهنگی باشد.

نظری اضافه کرد: فعلا دفترهای اداری مالی، حقوقی و طرح‌های عمرانی با میراث فرهنگی در تعامل و تماس هستند. ما هم نامه‌نگاری‌های لازم را با میراث فرهنگی انجام داده‌ایم ولی کارشناسی که مسئول رسیدگی به این موضوع (خانه‌های ثبت شده در فهرست آثار ملی) است، فعلا در ماموریت به سر می‌برد و قرار است هفته آینده این موضوع با پیگیری ایشان دنبال شود.

او در پاسخ به اینکه با توجه به تخریبی که صورت گرفته، به نظر می‌رسد ساخت و ساز ادامه داشته باشد و متوقف نشود، توضیح داد: قطعا اگر قرار باشد ساخت و ساز ادامه پیدا کند، باید مسائل امنیتی و پروتکل‌های اماکن ثبت شده در فهرست آثار ملی را رعایت کنند. ما تا پیش از عید پیگیر بودیم که ساختمان مجاور تماشاخانه سنگلج به این تماشاخانه واگذار شود همچنانکه خیلی از بزرگان هنر کشورمان هم پیگیر این قضیه بودند ولی متاسفانه با رفتن آقای قالیباف از شهرداری، این موضوع مسکوت ماند.

مدیر کل هنرهای نمایشی با تاکید بر ضرورت گسترش نمایش‌های ایرانی یادآوری کرد: اگر قرار به راه‌اندازی بنیاد تئاتر ملی باشد، نیازمند فضایی برای تولید هنر و انجام کارهای پژوهشی هستیم و با این تصور که شهرداری ساختمان مجاور سنگلج را در اختیار ما قرار می‌دهد، منتظر اجرایی شدن این وعده بودیم که مساله ساخت و ساز پیش آمد.

او در پاسخ به اینکه طبق مشاهده ایسنا، بر اثر این ساخت و ساز، تماشاخانه سنگلج دچار لرزش می‌شود، گفت: امیدواریم این ساختمان‌ساز  به فاجعه انسانی منتهی نشود. به هر حال ما هم این نگرانی‌ها را داریم و پیگیر حل این وضعیت هستیم. اما فعلا شرایط به گونه‌ای نبوده که اجرای نمایش را متوقف کنیم.

نظری در ادامه درباره آخرین وضعیت ساخت و ساز اداره تئاتر نیز گفت: مجوز اداره تئاتر را از شورای عمرانی گرفته‌ایم و مشغول برآورد هزینه‌ها هستیم تا کار شروع شود. آقای وزیر هم دستور لازم را صادر کرده‌اند . قرار است تا هفته آینده برآورد هزینه  نقشه ساختمان از سوی دفتر طرح‌های عمرانی وزارت ارشاد ارایه شود. اگر بتوانیم مجوز یک بنای 5، 6 طبقه را بگیریم، مهمانسرایی هم برای هنرمندان تئاتر استان‌ها خواهیم ساخت تا دیگر نیازی به اقامت در هتل نداشته باشند. ضمن اینکه امیدوارم بتوانیم دفترهایی برای کارگردانان تئاتر تهران در یکی از طبقات اداره تئاتر بنا کنیم.   

لازم به یادآوری است که تماشاخانه سنگلج با نام پیشین 25 شهریور، نیمه اول دهه ۴۰ در محله‌ قدیمی سنگلج راه‌اندازی شد که محل کار و فعالیت بزرگانی چون عزت‌الله انتظامی، داود رشیدی،جمشید مشایخی، محمد علی کشاورز، علی نصیریان، جعفر والی، رکن‌الدین خسروی، بهرام بیضایی، اکبر رادی، غلامحسین ساعدی، عباس جوانمرد، خلیل موحد دیلمقانی، محمود دولت آبادی، بیژن مفید و ... بوده است. این تماشاخانه به عنوان تالاری ویژه اجرای نمایش‌نامه‌های ایرانی تعریف شد و هرچند در بخشی از تاریخ فعالیت خود، میزبان اجرای نمایشنامه‌های خارجی هم بوده ولی همچنان به عنوان نماد تئاتر ملی کشورمان به شمار می‌رود. تالاری که به گفته علی نصیریان، خشت خشت آن پر از برای بزرگان تئاتر کشورمان پر از خاطره است.

انتهای پیام

دیگر خبرها

  • انتقال اشیای تاریخی موزه ایران باستان به موزه آذربایجان تبریز
  • تخفیف موزه‌ها و اماکن تاریخی یزد به مناسبت روز معلم
  • بازهم درگیری دو سازمان دولتی در میانکاله
  • بازهم درگیری دو سازمان دولتی در میانکاله | مقاومت محیط‌ بانی در برابر اقدام غیر قانونی میراث فرهنگی | توضیحات فرمانده یگان محافت محیط زیست
  • هفتاد اثر موزه شوش، مرمت شد
  • شهرداری کلنگ به دست؛ این بار نوبت یکی از قدیمی‌ترین بناهای هنری تهران است
  • کلنگ بی‌قرار شهرداری؛ بیخ گوش سنگلج
  • تن «سنگلج» می‌لرزد!
  • تن «سنگلج» می‌لرزد! + تازه‌ترین توضیحات مدیر تئاتر
  • تن «سنگلج» می‌لرزد!+ تازه‌ترین توضیحات مدیر تئاتر