مردان نمکی دوباره بر سر خط خبرها

سرپرست ایرانی هیئت مشترک باستان شناسی معدن نمک چهرآباد از جالب ترین کشفیات این فصل کاوش در تنها معدن تاریخی شناخته شده از دوره هخامنشی، ساسانی و دوران متاخر اسلامی در ایران را کشف تونلی بزرگ با چند فضای مرتبط با هم اعلام کرد که احتمالا مربوط به دوران میانی اسلام( سلجوقی) است.

ابوالفضل عالی - سرپرست ایرانی هیئت مشترک باستان شناسی معدن نمک چهرآباد زنجان اظهار داشت: چهارمین فصل کاوش باستان شناسی هیئت مشترک اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان و موزه و دانشگاه بوخوم آلمان از فروردین ماه از سرگرفته شده و طبق برنامه ریزی به عمل آمده این فصل از پژوهش در معدن چهرآباد تا خرداد ماه سال جاری ادامه خواهد داشت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی افزود: هیئت باستان شناسی شامل باستانشناسان و متخصصین مختلف ایرانی و آلمانی هستند که برای چهارمین فصل پژوهش در معدن نمک حضور یافته و در زمینه مطالعات باستانشناسی کهن و برخی علوم میان رشته ای فعالیت خواهند کرد.

عالی فعالیت تیم باستان شناسی در این محوطه را در ادامه پژوهش‌هایی دانست که از چندین سال پیش آغاز شده است و گفت: در فصل سوم پژوهش که در پائیز سال گذشته انجام یافت، بخش‌هایی از محدوده تاریخی معدن نمک شامل آثار معدنی دوره هخامنشی، ساسانی و دوران متاخر اسلامی مورد کاوش قرار گرفت.

در جستجوی شناسایی قدیمی ترین دوره های استخراج نمک

این باستان شناس اظهار داشت: در این فصل نیز همچون فصل گذشته ادامه کاوش عمقی در محدوده کاوش شده در سالهای پیش برای بدست آوردن آگاهی بیشتر از قدیمی ترین دوره‌های استخراج نمک در چهرآباد و نیز افزایش دانسته‌ها از معدنکاوی نمک در دوره هخامنشی و ساسانی خواهد بود.

عالی با بیان اینکه در فصول گذشته همچنان لایه‌های مربوط به معدنکاوی دوره هخامنشی در زیر سطحی که مردان نمکی کشف شده اند ادامه دارد، تصریح کرد: حفاری باستان شناختی با هدف روشن ساختن جزئیات معدنکاوی دوره هخامنشی و کشف آثار احتمالی پیش از این دوره مد نظر قرار خواهد گرفت.

وی افزود: با توجه به این که در فصل گذشته عملیات گسترده ژئوفیزیکی در بخشی بزرگی از گنبد نمکی موسوم به دوزلاخ(معدن نمک چهرآباد) انجام یافت و اطلاعات جالب توجهی از ساختار زمین شناختی و محدوده فعالیت معدنکاوی کهن بدست آمد، لذا در این فصل از کاوش از نتایج پژوهش‌های ژئوالکتریک نیز بهره گرفته خواهد شد.

تنها معدن دوره هخامنشی و ساسانی

این باستان شناس، معدن نمک چهرآباد را تنها معدن تاریخی شناخته شده از دوره هخامنشی، ساسانی و دوران متاخر اسلامی در ایران دانست و افزود: اهمیت و شهرت آن نه تنها به دلیل دارا بودن آثار معدنکاوی از ایران پیش و پس از اسلام است، بلکه یافته‌های ارزشمند و منحصر به فرد آن از جمله بقایای 6 مومیایی طبیعی انسانی و شمار زیادی اشیای از جنس مواد آلی از جمله پارچه، چرم، چوب، و... بر اهمیت آن افزوده است.

وی گفت: طی 15 روز کاوش فصل جدید، بخش‌های مختلف محدوده کاوش شده در سالهای گذشته، به منظور بدست آوردن اطلاعات بیشتر از معدنکاوی دوران باستان و نیز آگاهی از قدیمیترین دوره استخراج نمک کاوش شد.

سرپرست هیأت باستان شناسی با بیان اینکه در برنامه امسال همچنان کاوش در لایه‌های مختلف مربوط به معدنکاوی دوره هخامنشی و دوره ساسانی ادامه دارد گفت: همچون گذشته یافته‌های مختلف مرتبط با فعالیت‌های معدنکاوی به ویژه اشیای تهیه شده از مواد ارگانیک همچون یافته‌های گیاهی( دسته‌های چوبی ابزار، شاخه‌ها و بوته‌ها، بذرها، هسته میوه‌ها و ...)، بقایای جانوری، پوست و چرم و بافته‌های مختلف پشمی و پنبه ای به دست آمده است.

کشف تونلی بزرگ

وی از جالب ترین کشفیات این فصل کاوش را کشف تونلی بزرگ با چند فضای مرتبط با هم اعلام کرد که احتمالا مربوط به دوران میانی اسلام ( سلجوقی) است و افزود: فضاهای جدید مکشوفه که در دل کوه کنده شده اند در طی چند روز گذشته مشخص شده و هنوز کاوش و پژوهش چندانی در آن انجام نیافته است.

عالی اظهار داشت: تونل یاد شده در بخش شمال غرب محدوده کاوش شده در سال‌های گذشته قرار دارد و طبق مشاهدات اولیه و بررسی اشیای مکشوفه از داخل فضاهای مختلف آن، احتمالاً تونل در دوره سلجوقی مورد استفاده معدنکاران بوده و در دوره ای که هنوز مشخص نیست، به دلیل ریزش بخش‌هایی از آن فرو ریخته و تخریب شده است.

وی تصریح کرد: در صورت قطعی شدن قدمت تونل تازه کشف شده، برای اولین بار مدارکی از استخراج نمک و حضور معدنکاران دوران میانی اسلام در معدن نمک چهرآباد( دوزلاخ) دیده می‌شود.

منبع: افکارنيوز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.afkarnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «افکارنيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۳۳۸۷۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رازگشایی از نماد‌های ۲۷۰۰ ساله ایران باستان (+عکس)

دکتر مارتین ورتینگتون، آشورشناس سرشناس، موفق شده تا یکی از قدیمی‌ترین معما‌های باستان‌شناسی را حل کند. او توانسته تا نماد‌های باستانی روی معبد ۲۷۰۰ ساله‌ای را رمزگشایی کند که حدود یک قرن، کارشناسان را گیج کرده بود.

به گزارش خبرآنلاین، این نماد‌های باستانی و اسرارآمیز روی چندین معبد در مکان‌های مختلفی از شهر باستانی دور- شاروکین که در خُرس‌آباد کنونی عراق واقع‌شده‌اند، به چشم می‌خورد. این شهر در آن زمان و بین سال‌های ۷۲۱ تا ۷۰۴ قبل از میلاد مسیح تحت حکومت «سارگون دوم» پادشاه آشور اداره می‌شد.

تعبیر پنج نماد شهر باستانی

توالی پنج نماد (شیر، عقاب، گاو نر، درخت انجیر و گاوآهن) اولین بار از طریق نقاشی‌های منتشرشده توسط حفار‌های فرانسوی در اواخر قرن نوزدهم، به دنیای مدرن معرفی شد و از آن زمان تا امروز، ایده‌های مختلفی در مورد معنی این نماد‌ها به گوش می‌رسد.

خیلی از افراد، این نماد‌ها را با هیروگلیف‌های مصری مقایسه و آن را بازتابی از قدرت امپراتوری تفسیر می‌کردند؛ برخی نیز معتقد بودند که این نمادها، نشان‌دهنده نام پادشاه است.

حالا دکتر مارتین ورتینگتون از دانشکده زبان‌ها، ادبیات و مطالعات فرهنگی ترینیتی با انتشار مقاله‌ای به رمزگشایی این نماد‌ها پرداخته است. استدلال او این است که کلمات آشوری برای پنج نماد (شیر، عقاب، گاو نر، درخت انجیر و گاوآهن) به ترتیب از راست به چپ، به نحوی هستند که شکل آشوری نام "سارگون" (šargīnu) را بیان می‌کنند.

در برخی از اماکن یافت‌شده در همان سایت باستان‌شناسی، تنها از سه نماد (شیر، درخت، گاوآهن) استفاده‌شده که طبق استدلال دکتر ورتینگتون، دوباره نام "سارگون" را با پیروی از همان اصول یادآور می‌شود.

دکتر ورتینگتون در این رابطه گفته: «مطالعه زبان‌ها و فرهنگ‌های باستانی، پازل‌هایی را با شکل‌ها و اندازه‌های مختلف در ذهن ایجاد می‌کند؛ اما در میان‌رودان باستان کمتر پیش می‌آید که با نماد‌های اسرارآمیزی روی دیوار معبد روبه‌رو شوید.»

نماد‌های یادآور صور فلکی

به گفته دکتر ورتینگتون، هر یک از پنج نماد را می‌توان به‌عنوان یک صورت فلکی نیز در نظر گرفت. بدین ترتیب که شیر نشانه صورت فلکی شیر (اسد) و عقاب یادآور صورت فلکی عقاب است.

از آنجایی‌که منشأ صورت‌های فلکی عمدتاً در خود بین‌النهرین بوده، شباهت‌های زیادی در این رابطه مشاهده می‌شود. درخت انجیر نشانی از صورت فلکی «فَک» است که امروزه وجود ندارد.

طبق گفته دکتر ورتینگتون: «هدف از استفاده از این پنج نماد، ثبت کردن نام سارگون در آسمان‌ها برای همیشه بود؛ نوعی راهکار هوشمندانه برای جاودان کردن نام پادشاه که البته ایده جاودان کردن نام افراد، تنها منحصر به آشور باستان نیست.»

قوم‌های بابل، آشور و سومر و چند قوم دیگر در بین‌النهرین باستان (عراق امروزی) و مناطق مجاور آن زندگی می‌کردند و امروزه با بهره‌گیری از نوشته‌های خط میخی که در آن مناطق به‌وفور یافت می‌شود، تحقیقات ارزشمندی در حال جریان است.

الفبا و نوشتن، حدود ۳۴۰۰ سال قبل از میلاد در این منطقه اختراع شده و بدین ترتیب اگرچه دانشمندان دوره سارگون از این موضوع آگاه نبودند، اما تلاش می‌کردند تا با بهره‌گیری از نماد‌های نوشتاری جدید به نحو متفاوتی تاریخ بین‌النهرین را تا ابد جاودانه سازند.

دکتر ورتینگتون دراین‌باره ادامه داد: «من نمی‌توانم نظریه‌ام را اثبات کنم، اما این نظریه هم برای دنباله پنج نمادی و هم برای دنباله سه نمادی صحیح از آب درمی‌آید. به‌علاوه، اینکه این نماد‌ها می‌توانند به‌عنوان صورت فلکی فرهنگی مناسب مدنظر قرار بگیرند برایم بسیار جالب است. ازنظر من احتمال اینکه همه‌چیز اتفاقی و شانسی باشد، بسیار بعید است.»

تخصص دکتر ورتینگتون در زبان‌ها و تمدن‌های بین‌النهرین باستان، ازجمله تمدن بابلی‌ها، آشوری‌ها و سومری‌هاست. این منطقه شامل عراق کنونی و بخش‌هایی از ایران، ترکیه و سوریه است و اغلب به‌عنوان "مهد تمدن" شناخته می‌شود، جایی که شهر‌ها و امپراتوری‌ها متولد شده و داستان آن بخش بزرگی از تاریخ بشر است.

بین‌النهرینی‌ها عادت به شمردن در دسته‌های شصت‌تایی داشتند و به همین دلیل است که امروز، هر ساعت معادل ۶۰ دقیقه و هر دقیقه معادل ۶۰ ثانیه است. دکتر ورتینگتون در بخش پایانی صحبت‌هایش گفت: «حل معماها، یا دست‌کم تلاش برای حل آن‌ها، سرگرم‌کننده است؛ اما مطالعات درباره بین‌النهرین، درواقع تلاشی برای درک پیچیدگی جوامع انسانی و دستاورد‌های فرهنگی است.»

کانال عصر ایران در تلگرام