به نقل از «خبرگزاری آریا»

مشرق گزارش مي‌دهد/ آشنايي با نسل جديد پهپادهاي تاکتيکي ايران/ «مهاجر 6» با موشک نقطه‌زن آمد +عکس

تاریخ انتشار: ۳ خرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۴۱۱۸۴۴

خبرگزاري آريا - دو کاربرد مهم ديگر براي هواپيماهاي بدون سرنشين استفاده به عنوان هدف پروازي براي تمرين و آموزش کارکنان شبکه پدافند هوايي توپخانه اي و موشکي و همچنين اجراي عمليات تهاجمي است.

به گزارش سرويس دفاع و امنيت مشرق، امروزه پهپادها جايگاه مهمي در مجموعه قدرت نظامي کشورهاي مختلف دنيا کسب کرده اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اين وسائل با تکيه بر توان اجراي عمليات در شب و روز در مناطق دور و نزديک بر ضد اهداف ساکن و متحرک و در تمام شرايط آب و هوايي و امکان پروازهاي هدايت شونده از دور و يا تمام خودکار، دستاوردهاي نظامي بسيار مهمي را در منازعات نظامي سالهاي اخير بدست آورده اند.
اين هواپيماهاي بدون سرنشين با داشتن ايستگاه کنترل زميني مجهز به انواع رايانه، توانايي برنامه ريزي نمودن مسير پروازي در حافظه تجهيزات الکترونيکي هوايي را دارند که امکان اجراي مأموريت هاي تمام خودکار را بدون نياز به برقراري ارتباط راديويي با پرنده فراهم مي کند. از اين پهپادها مي توان در عکسبرداري و فيلمبرداري از عمق مواضع دشمن، جنگ الکترونيکي، رله ارتباطي، ديده باني، هدفيابي و گرا دادن، اجراي عمليات کنترل ترافيک، کنترل نوار مرزي به منظور مبارزه با قاچاق، مطالعات هواشناسي، عکسبرداري جهت نقشه هاي جغرافيايي، ارزيابي خسارت هاي بلاياي طبيعي و مأموريت هاي متنوع ديگر استفاده کرد.
دو کاربرد مهم ديگر براي هواپيماهاي بدون سرنشين استفاده به عنوان هدف پروازي براي تمرين و آموزش کارکنان شبکه پدافند هوايي توپخانه اي و موشکي و همچنين اجراي عمليات تهاجمي است. سرعت بالا و ابعاد کوچک اين پرنده ها را به ابزار مناسبي جهت شبيه سازي يک هدف واقعي براي تقويت مهارت هاي مجموعه پدافند هوايي کشور نموده است که براي کاهش هزينه ها و افزايش آمادگي دفاعي بسيار مهم است. عمليات تهاجمي نيز همانطور که در قسمت قبلي گزارش شرح داده شد امروزه جزو مأموريت هاي جدي پهپادها به شمار مي رود.
در سالهاي 1362و 1363 که شرايط خاصي بر فضاي جنگ حاکم بود پس از مطالعه در زمينه ساخت وسائل پرنده هدايت پذير و شناخت کاربرد و توانايي هاي آنها با توجه به امکانات داخل کشور و وجود زمينه هاي گوناگون کاربردي در جنگ، فعاليت هاي به نسبت گسترده اي براي طراحي و ساخت اين نوع هواپيماها در صنايع دفاع، چند دانشگاه و صنايع سپاه شروع شد. نتيجه اين فعاليتها ساخت چند نوع هواپيما بود که تعدادي از آنها نيز به طور گسترده در جنگ استفاده شد و اکنون نيز فعاليتها در زمينه تکميل اين سامانه ها و عملياتي نمودن آنها ادامه دارد.
پهپاد مهاجر يکي از مهمترين پهپادهاي ساخته و استفاده شده در دوران جنگ تحميلي عراق عليه ايران بود. توسعه اين پهپاد پس از جنگ در صنايع دفاعي ادامه پيدا کرده و يکي از مهمترين خانواده پهپادهاي ايراني را به وجود آورد. در اين گزارش پس از اشاره مختصري به انواع پهپادهاي خانواده مهاجر، به جديدترين نمونه آن يعني مهاجر-6 مي پردازيم.
مهاجر 2
طراحي و ساخت مهاجر 2 به منظور مراقبت هوايي و عمليات شناسايي در مناطق دوردست و غير قابل دسترس صورت گرفته است. اين هواپيما با توجه به سطح مقطع راداري بسيار پايين خود مي تواند به مواضع دشمن نزديک شده و اطلاعات مورد نياز فرماندهان نظامي از جمله اطلاعات دورسنجي و تصاوير ويدوئويي را به صورت زنده به ايستگاه دريافت کننده ارسال نمايد. همانطور که نمونه هايي از پهپادهاي ايراني با پرواز در نزديکي ناوهاي هواپيما بر آمريکايي و ارسال تصاوير به مدت چند دقيقه و بازگشت سالم به پايگاه اين توامندي را اثبات نمودند.
در مهاجر2 از يک سامانه کنترل و هدايت الکترونيکي نيمه خودکار يا تمام خودکار متناسب با مأموريت تعريف شده استفاده مي گردد. اين سامانه براي اجراي کارهاي عملياتي، پژوهشي و شناسايي، طراحي و ساخته شده و مي تواند علاوه بر اعمال فرامين با حفظ تعادل و ارتفاع هواپيما مسيرهاي تعيين شده را ناوبري نمايد

مهاجر2 مجهز به يک دوربين جلو نگر و يک دوربين مستقر بر پايه دو درجه آزادي
در نمايشگاه سال 2014 کيش، نمونه اي از مهاجر-2 با نام مهاجر-2 نوين معرفي شد که شعاع عملياتي آن 150 کيلومتر و مداومت پروازي آن به 6 ساعت رسيده است. به نظر مي رسد در اين نمونه از يک موتور جديد و با عملکرد بالاتر استفاده شده است. همچنين خط توليد مهاجر-2 به کشور ونزوئلا فروخته شده است.
مهاجر 3 (درنا)
درنا به عنوان نسل بعد از مهاجر2 با رويکرد افزايش برد و مداومت پروازي در دستور کار قرار گرفت و با طراحي مجدد بخش هاي اصلي بال و بدنه به مرحله توليد رسيد. از جمله بدنه اين نمونه از فرم استوانه اي به فرم مکعبي نزديک شده و شکل دماغه نيز از حالت مدور در مهاجر2 متفاوت شده است. فرم بال بالا در اين نمونه باقي مانده است اما سطح افقي دم پايين تر از سطوح عمودي و پشت ملخ موتور قرار داده شده است.

مهاجر-3
هواپيماي مهاجر3 متناسب با سفارش مشتري مي تواند توسط پرتابگر JATO با طول ريل صفر و يا برخاست به وسيله چرخ از روي باند به پرواز درآيد. موتور اين نمونه نيز مانند مدل هاي قبلي از نوع ملخي درونسوز و فشار دهنده است که در انتهاي بدنه نصب شده است. بازيافت اين پرنده متناسب با سفارش مشتري مي تواند به وسيله چتر و يا ارابه فرود صورت گيرد. البته ارابه هاي فرود از نوع ثابت بوده که افزايش نيروي مقاوم هوا را به دنبال دارد. همچنين نمونه اي از مهاجر3 مجهز به بالشتک هوا به جاي ارابه فرود مشاهده شده است.هواپيماي مهاجر3 که با نام درنا نيز معرفي شده است با سرعت پاياي 180 کيلومتر در ساعت داراي تداوم پروازي 2 تا 3 ساعت است که افزايش قابل توجهي نسبت به مهاجر2 داشته است. ب.
مهاجر 4
با پيشرفت صنايع دفاعي کشورمان در امر طراحي و بهسازي پهپادها و بر اساس نتايج حاصل از نمونه هاي تحويل شده به نيروهاي مسلح، هواپيماي مهاجر4 جهت عمليات مراقبت هوايي و شناسايي اهداف در فاصله 150 کيلومتري طراحي و ساخته شد. اقدام به تغيير مجدد طراحي بال و بدنه منجر به افزايش بيش از پيش کارايي و ارزش عملياتي اين نسل شد به طوريکه بيش از مهاجر3 مورد توجه قرار گرفته و هم در يگان هاي ارتش و هم در سپاه عملياتي شده است.
بدنه مهاجر4 در قياس با نمونه هاي قبلي از حالت مدور به حالت مکعبي نزديکتر شده است. همچنين به جاي استفاده از طرح بال بالا در مهاجر2 و 3 در مهاجر4 از طرح بال پايين(نصب بال در پايين بدنه) استفاده شده است که داراي مزايايي نسبت نمونه هاي قبلي است از جمله سطح مقطع راداري کمتر، کاهش سطح هواپيما از روبرو ، کمک اثر سطح به بلند شدن پرنده در صورت برخاست از باند و همچنين کاهش نيروي مقاوم(درگ) القايي.

مهاجر4 با دوربين جلونگر و دوربين روي پايه دو درجه آزادي
البته بايد گفت در مهاجر4 از بالچه هاي نوک بال نيز که باعث کاهش درگ القايي مي شود استفاده مي شود که کاهش مصرف سوخت و افزايش برد پروازي را نتيجه مي دهد. تغييرات طراحي مهاجر4 که بلوغ طراحي پهپادهايي در اين رده را نشان مي دهد، به همين جا ختم نشده بلکه شکل بال اين پرنده نيز بهبودهاي زيادي يافته است از جمله به جاي شکل پيکاني بالهاي مهاجر 2 و 3 در اين نمونه از بال ذوزنقه اي(بالهايي با زاويه پسگرايي در لبه حمله و پيشگرايي در لبه فرار) استفاده شده است که علاوه بر کاهش درگ به افزايش سفتي بال نيز کمک مي کند، ضمن اينکه مساحت بال نيز افزايش يافته که به افزايش نيروي بالا برنده و در نتيجه افزايش وزن برخاست و محموله قابل حمل مي انجامد.
هواپيماي مهاجر4 با حداکثر سرعت گشت زني 180 کيلومتر بر ساعت داراي مداومت پروازي 5 تا 7 ساعت بوده(در برخي موارد 3-5 ساعت اعلام شده) و مي تواند در شرايط جوي گوناگون مأموريت خود را به بهترين صورت اجرا کند. بازيافت اين هواپيما متناسب با سفارش مشتري به وسيله چتر و يا ارابه فرود صورت مي گيرد.
جنس بدنه اين پهپاد از مواد مرکب است که علاوه بر کاهش وزن پرنده موجب کاستن از سطح مقطع راداري آن نيز مي شود. ارابه فرود اين پرنده فاقد چرخ بوده و در واقع چيزي بين اسکيد و ارابه فرود معمولي است که ضمن داشتن برخي مزاياي نمونه چرخ دار، از وزن کمتري برخوردار است. طول اين هواپيماي بدون سرنشين 3.64 متر و دهانه بال 5.30 متر است که در قياس يا مهاجر2 حدود 70 سانتيمتر کشيده تر و 1.5 متر دهانه بال بيشتري دارد.
از طرح موفق مهاجر4، نمونه هاي ديگري نيز ساخته شده که هدهد A/100 و شاهين از آن جمله اند. اين نمونه ها تفاوتهايي نيز با نمونه پايه دارند. مثلاً هدهد A/100 حدود 10 سانتيمتر کشيده تر بوده و دهانه بال آن 5.33 متر است و بيشينه وزن پرتاب آن نيز 210 کيلوگرم اعلام شده که طبعاً تفاوت هايي در کارايي پرنده متناسب با نيازهاي جديد به دنبال خواهد داشت. اين پهپاد در مأموريت‌هاي مختلف شناسايي در يگان‌هاي مختلف نيروهاي مسلح شامل سپاه و ارتش در حال خدمت بوده و حتي در مأموريت‌هاي نظارت هوايي بر ناوهاي هواپيمابر آمريکايي در آب‌هاي جنوبي ايران و خليج فارس نيز شرکت داشته است.

تصوير گرفته شده از ناو هواپيمابر؛ ارابه فرود، نشان‌دهنده پهپاد مهاجر-4 است
مهاجر-4 در کاربردهاي غيرنظامي مانند فتوگرامتري براي تهيه نقشه هاي هوايي نيز به کار گرفته شده است.
پهپاد صادق
صادق نام نمونه جديدتر از مهاجر-4 است. اولين بار اين پهپاد در نقش فتوگرامتري معرفي شد. در اين پهپاد جديد، طراحي بدنه در بخش‌هاي دماغه و بخش انتهايي بدنه پس از محل نصب بال و نيز در اطراف موتور نسبت به مهاجر-4 فعلي تغيير کرده‌اند.

نمونه جديد مهاجر-4
از ديگر تغييرات اين نمونه نسبت به مهاجر-4 فعلي، ميزان کمي افزايش طول بدنه در جلوي محل نصب بال، نصب بال‌ها در ميانه بدنه و تغييرات اندکي در طراحي بخش‌هاي دُم و اتصال آن به بال است. با تغيير اعمال شده در شکل بدنه پيرامون موتور، هواي بيشتري به موتور برخورد کرده که در نتيجه خنک‌کاري موتور بهبود مي‌يابد.


تغيير شکل بدنه در اطراف موتور و نيز تفاوت شکل اتصال دُم به بال


تغيير در محل نصب بال
با تغيير اعمال شده در محل عمودي نصب بال، مهاجر-4 جديد به پهپادي بال‌وسط در مقايسه با مهاجر-4 فعلي که بال‌پائين است تبديل گرديده. اين تغيير داراي مزيت‌هايي همچون افزايش بيشينه ضريب برآ و کاهش از سرعت واماندگي پهپاد است که به معني امکان پرواز با سرعت گشت‌زني کمتر و در نتيجه افزايش مداومت پرواز است. البته کارايي نهايي اين تغيير بايد در بررسي همزمان با ساير پارامترهاي متأثر از آن بررسي گردد.
در تغيير طراحي بخش دماغه نيز تلاش براي کاهش نيروي مقاوم هوا و بهبود شکل آيروديناميکي مشهود است. به علاوه در اين پهپاد بالچه‌هاي نوک بال که در نمونه معمول مهاجر-4 وجود دارد حذف شده و در عوض دهانه بال پهپاد تا حدودي افزايش يافته است که خود به افزايش نيروي بالا برنده (برآ) منجر مي‌شود.

نمونه جديد مهاجر-4 با نام صادق
پهپاد صادق داراي سقف پرواز 15هزار پا معادل حدود 4500 متر، سرعت 200 کيلومتر بر ساعت، جرم 242 کيلوگرم، مداومت پروازي 6 ساعت و شعاع عملياتي 200 کيلومتر است. اين پهپاد در نمايشگاه تجهيزات نيروي دريايي سپاه در مهر ماه 1394 نيز در زمره پهپادهاي عملياتي اين نيرو به نمايش در آمده بود.
پهپادها با توجه به مداومت پروازي مناسب، سطح مقطع راداري و ابعاد فيزيکي کوچک و امکان حمل حسگرهاي مختلف، از توان بالقوه بالايي براي کشف اهداف هوايي در ارتفاعات متوسط و پائين برخوردار هستند. اين امر در ترکيب با ويژگي‌هاي پروازي پهپادها که آنها را به اهدافي با امکان درگيري دشوار براي جنگنده‌هاي امروزي تبديل مي‌کند از دلايل روي آوردن سازندگان مطرح پهپاد در دنيا به استفاده از آنها در نقش رزم هوا به هوا در آينده است.
از اين رو در ايران نيز تلاش شده تا پهپادهايي با قابليت درگيري هوايي ساخته شود. علاوه بر پهپاد سرير قرارگاه پدافند هوايي خاتم الأنبياء ارتش و نيز پهپاد کرار-4 که با مأموريت رزم هوايي توسعه يافته، مهاجر-4 جديد يا همان پهپاد صادق نيز گونه اي با مأموريت رزم هوايي دارد. اين پهپاد با يک دوربين جلونگر در دماغه، يک سکوي پايدار شده 2 درجه آزادي زير بدنه و يک موشک ميثاق در زير هر بال به نمايش در آمده است.

پهپاد مهاجر-4 جديد (صادق) در نقش رزم هوايي

موشک ميثاق-1 نصب شده زير بال پهپاد مهاجر-4 جديد
مهاجر 6
آخرين گونه از پهپادهاي خانواده مهاجر که به طور رسمي معرفي شده است، مهاجر-6 نام دارد. اين پهپاد در جريان نمايشگاه دستاوردهاي وزارت دفاع در 26 فروردين 1396 رونمايي شد. کمي قبل تر از آن به استفاده از مهاجر-6 در رزمايش دريايي ولايت 95 توسط امير دريادار موسوي در برنامه گزارش سياسي هفته شبکه 1 سيما تصريح شده بود.

پهپاد جديد مهاجر-6
مهاجر-6 اما يک دگرديسي در کليات طراحي خانواده پهپادهاي مهاجر به شمار مي آيد. در واقع به نظر مي رسد متخصصان دفاعي ايران اين بار نگاهي به يکي از بهترين پهپادهاي راهکنشي (تاکتيکي) اروپايي به نام فالکو ساخت ايتاليا داشته اند. در واقع مهاجر-6 را مي توان پاسخ بومي و ارتقاء يافته ايران به فالکو که در پاکستان توليد شده و در نتيجه در اختيار ارتش سعودي هم قرار دارد، دانست.

پهپاد فالکو
مهاجر-6 بر خلاف مهاجر-4 و مانند مهاجر-2 و 3 يک پهپاد بال-بالا است يعني بال آن به قسمت بالايي بدنه نصب شده اما شکل دم دوگانه يا Twin-boom آن مشابه مهاجر-4 است. شکل بدنه مشابهت هايي را با فالکو نشان مي دهد هرچند که مهاجر-6 بدنه کشيده تري دارد. همانند فالکو، مهاجر-6 نيز امکان حمل سلاح در يک محل نصب زير هر بال خود را دارد.
يک سامانه الکترواپتيکي پايدار شده 2 درجه آزادي در زير بدنه مهاجر-6 و پشت ارابه فرود جلو نصب شده که به نظر گونه اي از سامانه عقاب-10 است. اين سامانه قابليت ديده باني در روز و شب با ردگيري و تعقيب اهداف مورد نظر را دارد. يک دوربين جلونگر هم داخل دماغه مهاجر-6 نصب شده است.

سامانه عقاب-6، دوربين جلونگر و ارابه فرود جلويي مهاجر-6
ارابه هاي فرود اين پهپاد طراحي ساده اي داشته و مانند پهپاد فالکو، جمع شونده نيستند. به نظر مي رسد قيمت توليد پائين جزء اهداف پروژه مهاجر-6 بوده است. يک موتور ملخي 3 پرّه در انتهاي بدنه کار به پيش بردن مهاجر-6 را بر عهده دارد. شکل ظاهري اين پرّه ها متفاوت از گونه هاي قبلي است و احتمالاً صداي کمتر يا نيروي بيشتري توليد مي کنند که جايگزين طرح هاي قبلي شده اند. بال هاي مهاجر-6 از نوع مستطيلي ساده با يک ايرفويل غيرمتقارن هستند که دم هاي دوگانه پهپاد همانند ساير گونه هاي خانواده مهاجر به آنها متصل شده اند. بدنه کامپوزيتي اين پرنده سبب کاهش بازتاب راداري آن مي شود و به نظر مي رسد طول آن در حدود 5.5 و ارتفاع بخش بالايي بدنه در حدود 1.5 متر باشد. دهانه بال مهاجر-6 را مي توان در حدود 7 تا 8 متر ارزيابي نمود. بر اين اساس و البته بر مبناي مقايسه با پهپاد فالکو مي توان مداومت پروازي مهاجر-6 را دستکم 12 ساعت تخمين زد.
هر چند در فيلم هاي اوليه، مهاجر-6 به دو راکت هدايت ناپذير 107 ميليمتري زير بالهاي خود مجهز شده است اما با توجه به توسعه انواع بمب هاي نقطه زن و موشک هاي هواپرتاب مخصوص پهپادها در کشور همانند نمونه هاي سديد در پهپاد شاهد-129 و نمونه هايي که زير بال پهپاد فطرس و گونه جديد حماسه ديده شده است، سلاح اصلي مهاجر-6 نيز قطعاً يک نمونه هدايت شونده و نقطه زن خواهد بود که در مأموريت هاي مختلف امکان درگير شدن با تهديد شناسايي شده در صورت لزوم را خواهد داشت.

بمب و موشک مورد استفاده در پهپاد شاهد-129
در هر صورت وجود راکت فوق نشان مي دهد که مهاجر-6 به جز محموله هاي تصويربرداري خود دستکم در حدود 40 کيلوگرم محموله رزمي حمل مي کند که اين مقدار در پهپاد رقيب يعني فالکو بين 70 تا 100 کيلوگرم (در گونه هاي مختلف) است بنا بر اين مقدار واقعي محموله قابل مهاجر-6 نيز با توجه به مشابهت هاي مختلف با فالکو بايد به اين مقادير نزديک باشد.
توسعه مهاجر-6 که در رده پهپادهاي وزني و عملکردي متوسط و بالاتر از گونه هايي همچون صادق و ابابيل-3 و پائين تر از نمونه جديد حماسه و پهپاد راهبردي فطرس قرار مي گيرد، نشان مي دهد روند رو به رشد در صنايع پهپادي کشور با وجود مشکلات چند سال اخير ادامه داشته و صنعت دفاعي کشورمان در حال ارائه جايگزين هاي به روز، پيشرفته و چند منظوره براي پهپادهاي عملياتي، موفق و پرتعدادي مانند مهاجر-4 است که طراحي آنها به دو دهه قبل باز مي گردد.

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۴۱۱۸۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

از اسرائیل خواسته‌ایم برای مقابله با پهپادهای ایرانی به ما مشاوره بدهد

تعداد بازدید : 0 کد ویدیو دانلود فیلم اصلی کیفیت 480 بازدید 16 «از اسرائیل خواسته‌ایم تا برای مقابله با پهپادهای ایرانی به ما مشاوره بدهد... اگر پهپادهای انتحاری ایرانی به موقع شناسایی نشوند کاملا می‌توانند هدف خود را منهدم کنند...» این فرازهایی از گزارش تلویزیون اوکراینی درباره کپی پهپادهای شاهد 136 ایران است که روس‌ها در جنگ با اوکراین استفاده می‌کند. این گزارش جالب را با زیرنویس فارسی می‌بینید.