شیخ مفید در خط مقدم مبارزه با جریان سلفیت شیعی

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) شیخ مفید نقطه پیوند دو حلقه بزرگ علمی در جهان اسلام است. یک حلقه متشکل از شخصیت‌هایی چون ابن جنید، شیخ صدوق و ابن قولویه صاحب کتاب کامل‌الزیارات است که هر سه از فقها و محدثین برجسته‌اند و حلقه اساتید شیخ مفید را تشکیل می‌دهند. حلقه دوم متشکل از شیخ طوسی، سیدمرتضی و سیدرضی که اینان نیز از نظر وسعت دانش و بینش اسلامی هم طراز شخصیت‌های حلقه اول‌اند و حلقه شاگردان شیخ مفید را تشکیل می‌دهند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اما نکته مهم تفاوت‌های فکری این دو حلقه علمی و خصوصا امتیازات حلقه دوم، یعنی شاگردان بی واسطه شیخ مفید است. مهم‌ترین امتیاز حلقه فکری شاگردان شیخ مفید، جایگاه و اعتبار عقل در نگرش آنها به نصوص دینی است. لازم به ذکر است که نباید عقل گرایی ایشان را محدود در حوزه علم فقه کرد، چراکه دامنه این عقل گرایی به حوزه‌های دیگر از جمله اعتقادات نیز رسوخ کرد.

اگر بخواهیم گزارشی از مهم‌ترین نظریات شیخ مفید که گویای جایگاه و منزلت عقل در اندیشه اوست ارائه دهیم می‌توانیم به این نکات اشاره کنیم: شیخ مفید در مسائل اعتقادی و نظری، احکام عقل را معتبر می‌دانست و به آنها تمسک می‌کرد چنانکه کتاب اوائل‌المقالات شاهدی معتبر بر بهره‌گیری شیخ از استدلالات عقلی است. به نظر شیخ، در مسائل ریز اعتقادی مانند جزئیات عالم قیامت و مسائل شخصی نبوت و امامت باید به دلیل نقلی تمسک کرد اما در غیر آن، بحث عقلی مجاز و آزاد است. نکته مهم این است که در تعارض ادله عقلی و ادله نقلی، نظر شیخ بر کنارگذاشتن روایات مخالف احکام عقلی استوار است و ترجیح، با دلیل عقل است. تمام این نقطه نظرات، گویای آزاد اندیشی و حرّیت علمی شیخ است.

شیخ مفید اگرچه عقل را در شمار ادله شرعی به حساب نیاورده است اما عقل را به عنوان طریق شناخت حجیت قرآن و دلالات اخبار به رسمیت می‌شناخت. به عبارتی می‌توان ادعا کرد که او نخستین فقیه و اصولی شیعه است که عملا به دلیل عقل تمسک و تصریح کرده است هرچند مراد او از دلیل عقل تبیین نشده است. نکته مهمی که در اینجا باید به آن اشاره کرد، ضرورت پرداختن شیخ به جایگاه دلیل عقلی است.

شیخ مفید در حیات خود به شدت با جریان خردستیز شیعی مبارزه کرد و آن را به عنوان یک خطر محسوب می‌کرد، جریانی که می‌توان از آن با نگاه امروزی به عنوان سلفیّت شیعی یاد کرد. شیخ مفید از این جریان با تعابیری از قبیل اصحاب حدیث، مقلّده و حشویه شیعه نام می‌برد. شیخ مفید در همین راستا ضمن حفظ احترام و شأن استاد خود، شیخ صدوق، به نقد علمی آرای وی پرداخت. به تعبیری شیخ مفید را می‌توان از بنیان گذاران شیوه نقد علمی درون مذهبی به شمار آورد.

اهمیت این سخنان را با مشاهده دقیق جریان‌های فکری قرن چهار و پنج، خصوصا در شهر بغداد که از مراکز علمی مهم آن دوران بوده است و اغلب نحله‌های فکری در آن شهر نماینده داشته‌اند، دریافت. مجاهدات علمی شیخ مفید و ایجاد گفتمان انتقادی نسبت به روش علمی جریان اهل حدیث، مانع از آن شد که در آن دوران حساس و پرآشوب که تفکر شیعی در معرض انواع انحرافات قرار داشت دچار آسیب شود. شیخ مفید در یک جبهه با خردستیزان شیعی از جمله اهل حدیث و اشاعره مبارزه می‌کرد و حتی با اندیشمندان آنان به مناظره و مباحثه می‌نشست، و از طرف دیگر با خردگرایان افراطی مثل معتزله مقابله می‌کرد. هرچند آرای او با جریان معتزله نقاط مشترک زیادی دارد.

شیخ مفید در مدت 76 سال عمر شریف خود بالغ بر 200 عنوان کتاب تألیف کرد که بخش اعظم آن به دست ما نرسیده است. همچنانکه شیخ صدوق، استاد او بالغ بر 300 عنوان کتاب را به رشته تحریر درآورد و تنها تعداد کمی از آن امروزه به دست ما رسیده است. از دشنام‌هایی که ترجمه‌نگاران سنی بخصوص خطیب بغدادی به وی داده‌اند میزان تأثیرگذاری وی در جامعه زمان خودش به دست می‌آید. این خصومت حتی پس از وفات شیخ نیز ادامه داشت و برخی از عالمان اهل سنت ضمن طلب مغفرت برای او و اعتراف به جایگاه علمی شیخ، وفات او را به فال نیک گرفتند و آن را مایه خلاصی مردمان قلمداد کردند.

یادآور می‌شود که ایشان سه مرتبه در طول مدت حیات خود تبعید شد و حتی برخی بر این اعتقادند که ایشان در زندان از دنیا رفته است. سخن را با ذکر نظر شیخ طوسی درباره استاد گران مایه‌اش به پایان می‌بریم: شیخ طوسی در الفهرستمی‌نویسد: «محمد بن محمد بن نعمان، معروف به ابن المعلم از متکلمانامامیهاست. در عصر خویش ریاست و مرجعیت شیعه به او منتهی گردید. درفقهوکلامبر هر کس دیگر مقدم بود. حافظه خوب و ذهن دقیق داشت و در پاسخ به سؤالات حاضرجواب بود».

منبع: ایکنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۴۶۸۳۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بخور نخور های تغذیه در تقویت چشم و بینایی + نکات مهم

تقویت چشم و بینایی با تغذیه را که می شنویم یاد هویج می افتیم. درست است که هویج موجب تقویت چشم می شود اما مواد غذایی دیگری هم هستند که اثراتی فوق العاده در تقویت چشم دارند.

به گزارش نمناک، تقویت چشم و بینایی با تغذیه شامل خوردنی ها و نخوردنی هایی می شود که با شناخت آنها می توانید در مراقبت از چشمانتان از راه خوراکی بهتر عمل کنید. چشم عضو مهمی است که به مراقبت های زیادی نیاز دارد و یکی از این راهها رعایت اصول تغذیه برای داشتن چشمانی سالم است.

مواد غذایی مفید برای تقویت چشم و تاثیر تغذیه بر بینایی

به طور کلی شما باید مقادیر زیادی سبزیجات سبز و پر برگ و هفته ای دو بار ماهی مصرف کنید تا چشمی سالم داشته باشید اما در کنار این نکته با برخی از مواد غذایی مفید برای چشم آشنا شوید.

هویج با داشتن ویتامین A تبدیل می شود. این ویتامین سلامت کلی چشم را بهبود می بخشد. مصرف غذاهای بتا - و لیکوپن را افزایش دهید و یا از مکمل های غنی ویتامین A استفاده کنید. اسفناج و کلم بروکلی نه تنها غنی از ویتامین های C،B،A و E و مواد معدنی و روی هستند بلکه غنی از لوتئین و زیزانتین نیز هستند. مصرف روزانه اسفناج، می تواند مانع بروز اختلال هایی مانند آب مروارید و تباهی لکه زرد شود. اسفناج، برای سلامت قرنیه چشم نیز مفید است و بروکلی با داشتن ویتامین B، لوتئین و زیزانتین نه تنها باعث تقویت بینایی می شود بلکه از چشم ها حفاظت می کند و از تاری دید پیشگیری می کند. تقویت چشم با گیاهان دارویی

از لحاظ طب سنتی مواد غذایی مفید و مضر برای چشم و بینایی شامل:

زردچوبه - هویج - آویشن - شلغم - رازیانه - بادام شیرین با نبات - مغزها بطور کلی مانند بادام، گردو، پسته، فندق - مربای هلیله - دارچین، زعفران و کندر

نسخه های طب سنتی برای تقویت چشم و بینایی

هر روز یک گرم آمله کوبیده در عسل حل کرده میل نمایند قوت چشمها زیاد می گردد.

مخلوط بادام و رازیانه:
بادام و دانه رازیانه را پودر کنید. این پودر و یک لیوان شیر را قبل از رفتن به تخت خواب مصرف کنید. از مصرف آب به مدت دو ساعت بعد از مصرف شیر پرهیز کنید. برای چهل روز از این برنامه پیروی کنید. نبایدهایی برای تقویت بینایی و چشم

در بخش تغذیه مناسب تقویت چشم و بینایی سری بایدها و مفیدها را گفتیم و حالا نوبت به نبایدهاست که شما باید در برنامه غذایی خود رعایت کنید.

از مصرف گوشت های خشک و فرآوری شده تا حد امکان پرهیز کنید. برای جلوگیری از ضع بینایی و دید مصرف غذاهای غلیظ مانند حلیم و کله پاچه را به حداقل برسانید. مواد غذایی نفاخ و تحریک کننده معده و روده عدس، پیاز، سیر، تره، شاهی، بادنجان، باقلا، لوبیا، کلم، شوید، زیتون خام خوراکهای ترش مانند سرکه، سیب ترش برای بینایی خوشایند نیستند. مصرف زیاد خوراکهای شور مانند کنسروها، خیارشور، چیپس و پفک دلیلی است بر ضعف بینایی شما در حالت سیری هرگز به غذاخوردن ادامه ندهید. سیر و با شکم پر خوابیدن از علل دیگر ایجاد ضعف چشم است.   نکاتی برای تقویت و حفظ سلامت بینایی خوب بهداشت خوب چشم ها را با شستن صحیح آن ها با آب سرد و یا گلاب در هر روز حفظ کنید.گلاب در کاهش فشار چشم و خارش به ویژه در تابستان موثر است. از لمس کردن چشم ها بدون شستن دست ها پرهیز کنید. وضعیت لنزهای طبی خود را بررسی کنید. از قرار گرفتن در معرض نور آفتاب بسیار دوری کنید و زمانی که در معرض نور خورشید قرار می گیرید، عینک آفتابی محافظ و یا کلاه خود را بپوشید.

چیزهای دیگری هم هست که باید رعایت کنید و در ادامه ی این بخش از نمناک عنوان شده است.

توصیه های دیگر: به صفحه تلویزیون یا صفحه کامپیوتر خود خیره نشوید، چون به چشم فشار وارد میکند. هنگام کار با یک کامپیوتر، مانیتور را در فاصله ای مناسب، حدود 18 تا 24 اینچ دورتر قرار دهید. ارتفاع صفحه مانیتور باید درست در پایین سطح چشم باشد. هر 20 دقیقه یک بار وقفه های بصری مکرر داشته باشید و چشمان خود را آرام کنید. از مطالعه در نور کم خودداری کنید چون باعث فشار روی ماهیچه های چشم می شود. عینک هایی را که مناسب نیستند استفاده نکنید، این برای کودکان اهمیت ویژه ای دارد. معاینه عمومی منظمی داشته باشید. همیشه از لوازم آرایش چشم با کیفیت خوب استفاده بکنید و لوازم آرایش چشم قدیمی را دور بیندازید. خوابیدن ناکافی و نامناسب منجر به ناراحتی چشم و دید تار می شود. چشم های خود را به طور غیر ضروری مالش ندهید. از رژیم غذایی غنی ویتامین C استفاده کنید. از غذاهای غنی از روغن، چرب یا تند پرهیز کنید. سیگار نکشید. از استرس داشتن جلوگیری کنید. کانال عصر ایران در تلگرام