توصیه‌های کاربردی طب اسلامی برای روزه‌داری آسان و سالم
تاریخ انتشار: ۱۰ خرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۴۹۷۶۰۴
محمود خدادوست، مدیرکل دفتر طب سنتی و اسلامی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، با اشاره به اهمیت ماه رمضان از منظر طب سنتی ایران اسلامی اظهار کرد: این ماه فرصت بسیار مناسبی برای بازگرداندن تعادل و سلامت به بدن و اصلاح شیوه‌های نادرست زندگی است.
وی افزود: در زمان روزه‌داری می‌آموزیم که چگونه برای عادات غذایی خود برنامه‌ریزی و آن را مدیریت کرده و با پرورش روحیه خویشتن‌داری انضباط منطقی بر بدن و روح حاکم کنیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
خدادوست با بیان اینکه طب سنتی ایرانی اسلامی بر اساس اصول شش‌گانه سلامت با تأکید بر اصلاح سبک زندگی به امر پیشگیری از بیماری می‌پردازد، تصریح کرد: اصول شش‌گانه سلامتی، به عنوان قدم اول درمان، از پتانسیل و قابلیت بالایی برخوردار است که استفاده از این ظرفیت غنی در نظام سلامت، در راستای ترویج خود مراقبتی و اصلاح سبک زندگی، منطقی و عقلایی است. یکی از مهم‌ترین این اصول، اصل خوردن و آشامیدن است که در طب سنتی ایرانی تدابیر و توصیه‌های عام و خاص زیادی دارد.
مشاور وزیر بهداشت ادامه داد: طبیعتا کاربست آداب خوردن و آشامیدن مبتنی بر آموزه‌های طب ایرانی در ماه مبارک رمضان، می‌تواند بهره‌مندی مادی و معنوی از برکات این ماه عزیز را افزایش داده و مسلمانان را از عوارض روزه‌داری نامتناسب با شرایط سلامت بر حذر دارد.
توصیه‌های طب سنتی و اسلامی حفظ الحصه در ایام روزه‌داری
خدادوست در ادامه به بیان توصیه‌های خود مراقبتی به منظور روزه‌داری سالم پرداخت و تأکید کرد: فرهنگ و آدابی که از گذشته در رابطه با افطار رعایت می‌شود، پشتوانه‌ای کاملا حکیمانه دارد. از قدیم‌الایام برای باز کردن روزه، از یک استکان آب ولرم و خرما استفاده می‌شود تا معده برای هضم افطار و غذایی که می‌خوریم، آماده شود و از سویی این آب ولرم موجب می‌شود صفرایی که در معده به دلیل روزه‌داری تولید شده شسته شده و از طریق روده دفع شود.
وی افزود: آب گرم با رطوبتی که دارد، حرارت معده را شکسته و به حد اعتدال می‌رساند و خرما نیز یکی از غذاهایی است که قند آن به سرعت از طریق دستگاه گوارش جذب می‌شود و افت قند ناشی از روزه‌داری به مدت طولانی را در فاصله زمانی بسیار کوتاهی تأمین می‌کند و از سوی دیگر خرما با توجه به تأمین سریع قند بدن مانع از پرخوری می‌شود.
مشاور وزیر بهداشت ضمن هشدار مبنی بر خودداری از نوشیدن آب سرد و نوشیدنی‌های سرد دیگر در افطار تصریح کرد: معده فردی که یک دوره طولانی گرسنگی را تحمل کرده، حرارت بسیار بالایی دارد و چنانچه غذایی که وارد آن می‌شود، مانند سوپ‌های ساده بسیار لطیف و سهل‌الهضم باشد، باعث فساد آن غذا شده و اگر سرد باشد، افت حرارتی معده، هضم غذای بعدی را دچار اختلال می‌کند.
پرخوری در رمضان عامل اصلی بیماری
رئیس مرکز تحقیقات پزشکی قانونی کشور با بیان اینکه ماه مبارک رمضان چند سالی است که با فصل گرما تقارن پیدا کرده و در این فصل عموما هضم دیرتر صورت می‌گیرد بیان کرد: متأسفانه یکی از عادت‌های نامناسب غذایی پرخوری و همه چیز خوری بر روی سفره‌های افطار است؛ امروزه بر سر سفره‌های افطار غذاهای دیرهضم، غلیظ و لزج مانند حلیم، شله‌زرد، حلوا و زولبیا و بامیه و وجود دارد، این غذاها خارج از ظرفیت هضمی معده بوده و هضمشان برای معده سخت است، ماندگاری بیشتری در معده دارند و با توجه به کوتاهی فاصله افطار تا سحر و نیاز بدن به خواب مشکلاتی را برای بدن به وجود مصرف این غذاها به ویژه در افطار توصیه نمی‌شود.
وی افزود: اگر با مصرف این نوع غذاها فاصله بیشتری تا زمان خواب در نظر گرفته نشود، به دلیل بخاراتی که از معده صعود پیدا می‌کند، فرد خواب بسیار بدی خواهد داشت و معمولا دچار سنگینی و گیجی و منگی سر می‌شود. از سوی دیگر در فصل گرما به دلیل آنکه حرارت محیط بیشتر است، حرارت بدن در سیستم گردش خون به سمت بیرون متمایل می‌شود و حرارت در سیستم مرکزی و دستگاه گوارش کمتر شده و عموما هضم ضعیف‌تر است.
وی تأکید کرد: پس از افطار، بسته به نوع غذایی که خورده شده باید حداقل دو ساعت فاصله با زمان خواب نیز در نظر گرفته شود تا غذا از معده عبور کند. با توجه به ضعف هضم در فصل گرم و زمان دیر افطار، به منظور رعایت قاعده خوابیدن قبل از نیمه‌شب بنا به توصیه حکمای طب ایرانی، باید در افطار، از غذاهای سبک استفاده کنیم. همچنین مصرف غذاهای متنوع و متعدد که ظرفیت هضمی متفاوتی دارند و مدت زمان مورد نیاز برای هضم هر کدام با دیگری متفاوت است، به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.
پیشگیری از یبوست و کمبود آب و رفع تشنگی
خدادوست در ادامه با اشاره به اهمیت دفع در این فصل برای بدن و پیشگیری از کمبود آب بدن بیان کرد: یکی از مشکلاتی که روزه‌داری نامناسب ممکن است به وجود آورد عدم دفع و یبوست است؛ لذا مصرف سبزی خوردن برای جلوگیری از یبوست در حین افطار و مصرف میوه در فاصله افطار تا سحر توصیه می‌شود.
وی در رابطه با جبران کمبود آب و رفع تشنگی اظهار کرد: طب سنتی ایران اسلامی برای رفع تشنگی و جبران کمبود آب، اضافه کردن سبزی خرفه به ترکیب سبزی خوردن معمول را برای جلوگیری از تشنگی در افطار مناسب می‌داند. همچنین زمان مناسب برای مصرف میوه بین یک تا یک ساعت و نیم بعد از افطار است، مصرف نوشیدنی‌هایی مانند فالوده خیار با سکنجبین، فالوده هندوانه با سکنجبین و فالوده سیب و گلاب با همین فاصله زمانی از افطار، برای کاهش تشنگی در طول روز و در حین روزه‌داری بسیار مفید است.
وی ادامه داد: نوشیدن یک لیوان عرق کاسنی به تنهایی یا به صورت مخلوط با عرق شاه‌تره به میزان مساوی از هرکدام و همچنین مصرف کاهو و سکنجبین در فاصله بین افطار تا سحر، برای جلوگیری از بروز تشنگی در طول روز مناسب است. کسانی که در طول روز بسیار تشنه می‌شوند می‌توانند یک قاشق چای‌خوری تخم خرفه را در نعلبکی بریزند، به آن دوغ اضافه کرده و بگذارند 15 دقیقه بماند و سپس تخم خرفه‌ها را به یک لیوان عرق کاسنی و شاه‌تره خود اضافه کرده و میل کنند.
این استاد طب سنتی ضمن هشدار جهت مصرف سبزی خام در سحر، آن را تشنگی آور دانست و گفت: مصرف سبزی‌های خام در سحر، باعث تشدید تشنگی در طول روز می‌شود و باید در این وعده، از سبزی‌های پخته استفاده شود. در سحر باید یک وعده غذای کامل خورده شود، البته به شرطی که بین یک تا یک ساعت و نیم پس از آن، نخوابیم.
مدیریت خواب در ماه رمضان
وی با بیان اینکه در طب سنتی نحوه و اندازه خواب برای حفظ سلامت مفید بوده و جزو اصول شش‌گانه حفظ الصحه است یادآور شد: خواب در فاصله بین افطار تا سحر هر چند به مدت کوتاه برای هضم بهتر غذا و ایجاد اشتها در وعده سحری توصیه می‌شود، در خصوص خواب روز نیز یک تا دو ساعت خواب در روز برای تمدد قوا مناسب است که با توجه به روزه بودن، محدودیتی برای خواب روز نداریم ولی خواب قبل از غروب آفتاب به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود.
منبع: ایکنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۴۹۷۶۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
یک شام خوشمزه و آسان برای علاقه‌مندان به بادمجان
فراروـ بادمجان یکی از سبزیجات و خوراکی‌های خوشمزه است که علاقه‌مندان بسیار زیادی دارد. می‌توان با اطمینان گفت که بادمجان پایه ثابت بسیاری از غذاهای ایرانی مثل خورش بادمجان، حلیم بادمجان، کشک بادمجان، یتیمچه، میرزاقاسمی و بسیاری از غذاهای خوشمزه و متنوع شمالی است. با بادمجان می‌توان غذاهای متنوعی درست کرد. ترکیب بادمجان با گوجه و پیاز یک ترکیب خوشمزه و رویایی است که در بسیاری از غذاها این ترکیب، برنده است. در این مطلب می‌خواهیم یک غذای خوشمزه و آسان با بادمجان را به شما آموزش بدهیم که در مدت زمان کوتاهی آماده می‌شود و بسیار خوشمزه است. اگر دوست دارید این غذای خوشمزه را برای شام درست کنید، در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.
مواد لازمبادمجان: ۳ عدد
گوجه فرنگی: ۲ عدد
کشک: ۲ قاشق غذاخوری
پیاز درشت: ۱ عدد
نعناع داغ: ۱ قاشق غذاخوری
نمک، فلفل و زردچوبه: به میزان لازم
روغن: به میزان لازم
برای درست کردن این غذای خوشمزه ابتدا بادمجان‌ها را پوست و خرد کنید، تلخی بادمجان را بگیرید. کمی روغن داخل یک ماهی تابه بریزید و بادمجان‌ها را داخلش سرخ کنید. بادمجان‌های سرخ شده را بیرون بیاورید و در مرحله بعد پیاز را پوست و خرد کنید و داخل ماهی تابه بریزید. پیاز که کمی سبک شد، گوجه فرنگی را به صورت حلقه‌ای خرد کنید و روی پیاز‌ها بچینید و درب ماهی تابه را ببندید و حرارت را کم کنید تا گوجه همراه با پیاز له شود و بپزد. در مرحله بعد نمک، فلفل و زردچوبه را اضافه کنید و بادمجان‌های سرخ شده را روی پیاز و گوجه بچینید و با گوشتکوب یا پوره‌کن بادمجان و پیاز و گوجه را بکوبید تا له شوند. حالا کشک را اضافه کنید و هم بزنید و درب ماهی تابه را ببندید تا کشک ۱۰ دقیقه با غذا بجوشد و در آخر نعناع داغ را بریزید و اجاق گاز را خاموش کنید. حالا غذای خوشمزه شما آماده است.
نکات مهم
۱ ـ هنگام خرید بادمجان سعی کنید از بادمجان‌های چین اول استفاده کنید؛ چون بادمجان‌های چین دوم و سوم معمولاً پر تخم و تلخ هستند. همچنین موقع خرید بادمجان حتماً بادمجان‌های براق، کشیده و سنگین را انتخاب کنید. حواستان باشد که بادمجان زخمی نباشد. هنگام خرید بادمجان توجه کنید که کلاهک بادمجان هرچه کشیده‌تر باشد، نشان از شیرین بودن آن است. اگر همه این نکات را در خرید بادمجان رعایت کنید، باز هم ممکن است بادمجانی که انتخاب کرده‌اید، تلخ باشد. اگر بادمجان تلخ بود با روش‌های زیر تلخی بادمجان‌ها را بگیرید.
برای گرفتن تلخی بادمجان پوست بادمجان‌ها را بگیرید؛ اما برای اینکه له نشوند، کلاهک بالای آنها را نکنید. آنها را تمیز بشویید؛ سپس بین یک ربع تا نیم ساعت داخل ظرف آب نمکی که کمی از حد معمول شورتر است، قرار بدهید. بعد از آب نمک خارج کنید. با دست فشار دهید تا نمک و آب اضافه آن خارج شود. دیگر نیازی به شستن بادمجان‌ها نیست با این کار هم تلخی بادمجان گرفته می‌شود، هم اینکه موقع سرخ کردن روغن کم‌تری جذب بادمجان می‌شود. روش دیگری که می‌توانید با استفاده از آن تلخی و روغن اضافه بادمجان را بگیرید، این است که بادمجان‌ها را بعد از اینکه سرخ کردید، ۲ تا ۳ بار در آب در حال جوش بگذارید و اجازه دهید هر بار ۱ دقیقه بماند؛ سپس از آب خارج کنید و آب‌کشی کنید. دوباره آب را عوض کنید و جوش بیاورید و این کار را انجام بدهید.
۲ ـ کشک کالری بالایی دارد. اگر اضافه وزن دارید، در مصرف آن احتیاط کنید. از طرف دیگر کشک‌ها درصدی نمک دارند؛ بنابراین در غذاهایی که از کشک استفاده می‌کنید، حتماً نمک را بعد از اضافه کردن کشک و چشیدن غذا اضافه کنید. به این نکته توجه داشته باشید که کشک خیلی زود فاسد می‌شود و مسمومیت ناشی از آن هم بسیار شدید است. حتماً از کشک‌های بسته‌بندی شده و پاستوریزه استفاده کنید. البته کشک‌های محلی بسیار خوشمزه‌تر هستند. اگر می‌خواهید از کشک محلی استفاده کنید، حتماً از جای مطمئن تهیه کنید. کشک با اینکه بسیار مغذی است؛ اما نفاخ و دیرهضم است. اگر جزء افرادی هستید که مشکلات گوارشی دارید، در مصرف آن احتیاط کنید. استفاده از نعناع خشک به همراه کشک به هضم آن کمک می‌کند.
۳ ـ اگر بخواهیم به طور مختصر در مورد کاربرد انواع پیاز‌ها توضیح بدهیم، باید از پیاز زرد که معروف‌ترین عضو خانواده پیازهاست، شروع کنیم. این پیاز بهترین گزینه برای پخت و پز است. پیاز سفید از پیاز زرد طعم ملایم‌تری دارد. از نظر کاربرد تقریباً مثل پیاز قرمز است و می‌شود آن را خام خورد و یا در سالاد‌ها و دیپ‌ها از آن استفاده کرد. این پیاز برای غذاهای مکزیکی هم بهترین گزینه است. پیاز قرمز نسبت به پیاز سفید و زرد فیبر بیشتری دارد و به خاطر رنگ زیبایش می‌توان از آن برای تزئین بشقاب غذا هم استفاده کرد. علاوه‌بر این برای کبابی کردن، سالاد و ساندویچ‌ها هم انتخاب مناسبی است. پیاز‌های قرمز به اندازه کافی عطر و طعم به غذا نمی‌دهند؛ بنابراین معمولاً برای پخت و پز مورد استفاده قرار نمی‌گیرند.
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت