قیام 15 خرداد نقطه عطف تحولات جهان اسلام
تاریخ انتشار: ۱۵ خرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۵۵۴۸۷۰
نگاهی به قیام خونین 15 خرداد و نهضت پایدار امام خمینی(ره) - بخش پایانی
سید روح‌الله امین‌آبادی
در رابطه با قیام خونین 15 خرداد 1342 که به پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی منتهی شد می‌توان از ابعاد گوناگونی سخن گفت ولی آنچه که پرداختن به آن ضروری است پیوند مردم با دین و مرجعیت دینی در این قیام تاریخی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
پیش از تحولات منتهی به خرداد 1342 تحولات بسیاری در کشور رخ داده بود که به دلیل عدم ارتباط مردم با این تحولات و دین‌محور نبودن آنها به موفقیتی دست نیافته بودند، ولی در خرداد 1342 این نقیصه در انقلاب مردم از بین رفت.
رهبر معظم انقلاب حضرت امام خامنه‌ای در این زمینه در 14 خرداد 1392 و در مراسم بیست و چهارمین سالروز رحلت امام خمینی(ره) می‌گویند: «در روز ۱۵ خرداد ۴۲ حادثه‌ای که اتفاق افتاد، پیوند مردم با روحانیت را در این سطح خطرناک و حساس نشان داد. در روز عاشورای آن سال - که روز سیزدهم خرداد بود- امام بزرگوار در مدرسه فیضیه یک سخنرانی تاریخى تعیین‌کننده‌ای کردند.
بعد که امام را دستگیر کردند، در روز پانزده خرداد 42 عمدتاً در تهران، همچنین در قم و در بعضی از شهرهای دیگر، یک موج حرکت عظیم مردمی به راه افتاد و رژیم طاغوت با همه وجود، با ارتش خود، با پلیس خود، با دستگاه‌های امنیتی خود، دست به سرکوب این حرکت مردمی زد. در پانزده خرداد یک قیام مردمی به وجود آمد. این نشان‌دهنده این بود که آحاد ملت ایران، با روحانیت، با مرجعیت - که مظهر آن، امام بزرگوار بود- یک چنین پیوند مستحکمی دارند. و نکته اینجاست که همین پیوند است که ضامن پیشرفت نهضت، اوج نهضت و پیروزی نهضت می‌شود. هر جا یک حرکتی، یک نهضتی به مردم متکی بود و مردم با آن همراه شدند، این نهضت قابل ادامه است؛ اما اگر مردم با یک حرکت اعتراضی پیوند نخوردند، ناکام خواهد ماند.»
تفاوت 15 خرداد
با حرکت‌های اعتراضی هم عصر
نکته دیگری که درباره قیام خونین 15 خرداد سال42 آن را با دیگر حرکت‌های اعتراضی معاصر متفاوت می‌کند هدف براندازانه این قیام بود.
سیدمحمد جواد قربی نویسنده و پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی در گفتوگو با گزارشگر روزنامه کیهان در این زمینه می‌گوید: «یکی از ویژگی‌های 15 خرداد که نقطه تمایز آن با حرکت‌های قبل از سال 40 بود شیوه رهبری و مدیریت تحولات انقلابی از سوی امام خمینی(ره) می‌باشد.»
وی با بیان این که امام خمینی از ظرفیت آحاد ملت برای سرنگونی رژیم طاغوت استفاده کردند می‌افزاید: «قبل از دهه 40 و فوت آیت‌الله بروجردی الگوی سنتی در مبارزات روحانیت و حوزه‌ها وجود داشت، ژان‌پیر دیگارد نویسنده کتاب «ایران در قرن بیستم» در این زمینه می‌گوید: « تحولات قبل از [امام] خمینی مبتنی بر الگوهای سنتی مبارزاتی توسط روحانیت بوده، روحانیت پیش از دهه 40 بیشتر اهل تقیه و اصلاح وضع موجود بوده است.»
قربی همچنین می‌افزاید: « فرق شیوه مبارزاتی امام خمینی در انقلابی‌گری ایشان بود ، پیش از امام خمینی، آیت‌الله بروجردی و آیت‌الله کاشانی به اصلاح وضع موجود اعتقاد داشتند، آنان به دنبال این بودند که با اصلاحات اقتصادی، فرهنگی و سیاسی، وضعیت مطلوب شود، امام خمینی با تجمیع دستاوردهای گذشته به انقلابی‌گری روی آوردند و از این رو سبک و سیاق مدیریتی ایشان با گذشته تفاوت داشت.»
این پژوهشگر تاریخ در ادامه همین بحث می‌گوید: «در بررسی روند حوادث و جریانات یک قرن اخیر به چند دسته تحولات برخورد می‌کنیم، از زمان سیدجمال الدین اسدآبادی اعتقاد بر این بود که با یک سری نصیحت‌ها می‌توان به اصلاح حکومت‌ها دست زد ، آنان بیشتر برای بهبود اوضاع به نصیحت و ارشاد حکومت‌ها دست می‌زدند و معتقد بودند با ایجاد عدالت می‌توانند فساد در مدیریت نظام سیاسی را کاهش داده و از منافع ملی حراست کنند. شیوه این افراد تلاش برای براندازی سیستم حکومتی نبود.»
وی همچنین تصریح می‌کند: «در دوره مشروطه علما کوشیدند با محدود کردن سلطنت و شخص شاه به قوانین و پیگیری آن در اصلاح نظام سیاسی بکوشند، در این دوره مبارزات یک گام از نصیحت به اصلاح ارتقا پیدا کرد. با این وجود علما در این دوره معتقد بودند با قرار دادن حق وتوی روحانیون عالی رتبه ، محدود سازی قدرت شاه و دربار و نظارت مجلس، نظام اصلاح شده و دیگر نیازی به انقلاب نیست.»
قربی معتقد است: «آیت‌الله کاشانی نیز الگوی اصلاح محور با بهره گیری از نیروهای فراملی را در دستور کار قرار داده بود، در این دوره با انشقاق میان رهبریت، مبارزه همبستگی ملی دچار خدشه شد و اختلافات مانع همبستگی گردید، آیت‌الله کاشانی خود به اصل تقیه اعتقاد داشتند و از این رو به اصلاح محدود روی آورده و به سمت انقلاب نرفتند.»
امام و تجمیع دستاوردهای مبارزاتی روحانیت
سیدمحمد جواد قربی پژوهشگر تاریخ در ادامه به گزارشگر روزنامه کیهان می‌گوید: «امام با تجمیع دستاوردها و تجربیات مبارزاتی روحانیت الگوی جدیدی را به جامعه عرضه کردند، در این الگو امام برای از بین بردن مفاسد هیچ توجهی به غرب و شرق نداشتند و معتقد بودند نمی‌توان مفاسد را با وجود سلطنت از بین برد و از این رو به سمت براندازی رژیم طاغوت حرکت کردند.»
وی با اشاره به این که در دوره‌های قبل از امام علما با تاکید بر اصل تقیه به مبارزه روی نمی‌آوردند می‌گوید: «امام خمینی در این دوره برای حفظ منافع مسلمین و مردم اصل تقیه را حرام دانستند و با این حکم یکی از مهمترین موانع حضور فعال حوزه‌ها و علما در مبارزات ضد رژیم برداشته شد. امام در مرحله دوم به تز استعماری جدایی دین از سیاست پرداخته و با برداشتن این مانع باعث حضور فعال همه ظرفیت‌های مبارزاتی حوزه‌ها و علما وسط میدان شدند.»
قربی می‌افزاید: «امام همچنین در گام سوم بر روی نقطه استراتژیک حکومت پهلوی یعنی مشروعیت سلطنت انگشت گذاشته و تاکید کردند؛ رسیدن به عدالت و نظام سیاسی مطلوب در چهارچوب سلطنت ممکن نیست و از این رو بعد از سال 1341 نقطه محوری مبارزات امام و انقلابیون خود نهاد سلطنت بود. امام در این برهه معتقد بودند که با از بین رفتن نهاد سلطنت ریشه تمامی مفاسد از بین می‌رود.»
این پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی در پایان می‌گوید: «علیرغم دوره مشروطه که انقلابیون سر از سفارت انگلیس در آوردند و دوره مبارزات ملی شدن صنعت نفت که برخی شخصیت‌ها فکر می‌کردند می‌توانند از شر انگلیس با اتکا به آمریکا رهایی یابند امام خمینی(ره) معتقد بودند «آمریکا از انگلیس بدتر، انگلیس از آمریکا بدتر، شوروی از هر دو بدتر، همه از هم بدتر، همه از هم پلید‌تر.» از این رو بود که روش مبارزاتی امام خمینی با تجمیع تجربیات و دستاوردهای گذشته به پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی در 22 بهمن 1357 منتهی شد.»
مبارزه همزمان با استبداد و استعمار
قیام خونین 15 خرداد دارای ابعاد ناشناخته فراوانی است که تاکنون به خوبی به معرفی آن پرداخته نشده است.
سیدحمید روحانی پژوهشگر تاریخ معاصر در این زمینه معتقد است: «در نهضت‌هاي گذشته موضوع براندازي نظام شاهنشاهي هيچ گاه مطرح نبود. چه بسا رهبران حرکت‌ها و نهضت‌ها گاهي مراتب وفاداري خويش را نسبت به شاه نيز اعلام مي کردند و از او ستايش به عمل مي‌آوردند و به رغم خيزش‌ها وخروش‌هاي دامنه دار مردم، شخص شاه و رژيم او از حمله، آسيب و تعرض مصون بود. در نهضت ملي شدن صنعت نفت، آنگاه که به مصدق توصيه شد شاه را دستگير و از قدرت برکنار کند، واکنش او اين بود که: من در مراسم تحليف، به کلام الله مجيد سوگند ياد کرده‌ام که به شاه خيانت نکنم!»
این پژوهشگر تاریخ معاصر می‌گوید: «امام از آغاز نهضت در سال 1341 هدف براندازي را در سر داشت و در راه واژگوني رژيم شاه و برچيدن سلطنت دودمان پهلوي مبارزه را آغاز و دنبال کردند و به آن جهت دادند. نگاهي کوتاه به روش و منش سیره امام در مبارزه و شيوه موضع‌گيري‌هاي او اين ايده و انديشه امام را به درستي آشکار مي سازد. حرکت‌های اعتراضی هم عصر قیام خونین 15 خرداد علاوه بر آن که براندازانه نبودند یا علیه استبداد به مبارزه و مقابله برخاسته بودند یا استعمار خارجی و هیچ کدام این دو قدرت سلطه‌جو را توامان با هم به چالش نکشیده بودند و قیام 15 خرداد از این حیث با دیگر حرکت‌ها و جنبش‌ها متفاوت بوده است.»
در این زمینه سیدحمید روحانی تصریح می‌کند: « امام با عبرت پذيري از تاريخ، مبارزه با استبداد و استعمار را همزمان آغاز کرد و تا روز پيروزي، نهضت اسلامي ايران را در اين دو جبهه رهبري کرد و سرانجام نيز توانست فروپاشي نظام 2500 ساله شاهنشاهي را با قطع دست اجانب از سرنوشت ملت همراه سازد و به سلطه بيگانگان در ايران براي هميشه پايان بخشد.»
نقطه عطف تحولات مرحله نوین ایران معاصر
بر اساس آنچه ذکر شد می‌توان گفت: بدون شک قیام 15 خرداد 1342 نقطه عطف تحولات مرحله نوین ایران معاصر محسوب می‌شود.
در این زمینه سیدمصطفی تقوی کارشناس تاریخ معاصر می‌گوید: «قیام 15 خرداد نقطه عطف تحولات مرحله نوین ایران معاصر است. این قیام سرآغاز روند جدیدی بر تحولات جامعه ایران شد به این دلیل که در شرایطی شکل گرفت که همه جریان‌های فکری سیاسی دیگر اعم از جریان‌های ملی مذهبی، چپ کمونیسم و حزب توده هیچکدام در برابر طرح‌های جدید رژیم پهلوی مانند لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی و انقلاب سفید حرف نو و تدبیر تازه‌ای نداشتند و به گونه‌ای دچار انفعال شده بودند. 15خرداد به این دلیل نقطه عطف است که با مدیریت تازه تحت عنوان مدیریت دینی شرایط جدید رقم زده و حوادث تازه‌ای خلق شد و این تغییر مدیریت از نخبگان سیاسی محافظه کار سنتی و انتقال آن به مرجعیت دینی خود از پایه‌های قیام 15 خرداد است که آن را یک نقطه عطف قرار می‌دهد.»
وی ادامه می‌دهد: «اصولا پیام قیام 15 خرداد و حاملان این پیام؛ کسانی که بر آن مسیر به صحنه آمدند و شهید شدند و حادثه را رقم زدند و به اصطلاح بازیگران آن صحنه، مطالبه دیگر و طرحی نو و خواسته‌های جدیدی داشتند که فراتر از مطالبات نخبگان سیاسی جامعه ایرانی در آن روزگار بود. آن حادثه با اندیشه و به وسیله کسانی رقم خورد که رویکرد جدیدی را در منحنی تحولات ایران شکل دادند و این مصداق بارز و علمی نقطه عطف بودن قیام 15 خرداد است. نا امیدی مردم از نظام پهلوی و اقداماتی که در راستای حرکت‌های انقلابی شکل گرفت، همه اینها بخشی از مواردی است که ثابت می‌کند 15 خرداد 1342 نقطه عطف و آغاز روندی نو در تحولات سیاسی ایران بود.»
--------------------------------------------------------------------------
تذکر: کاربر محترم! انتشار مطالب دیگر رسانه‌ها از سوی پایگاه خبری تحلیلی بی‌باک لزوما به معنای صحت و تایید محتوای آنها نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود. در ضمن شما می توانید اخبار و مطالب وزین خود را که تا کنون در هیچ رسانه‌ای منتشر نشده است از طریق بخش "تماس با ما" یا پل ارتباطی این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید برای ما ارسال نمایید تا در صورت دارا بودن مولفه‌های لازم، منتشر گردد.
------------- با کلیک بر روی لینکهای ذیل تمامی روزنامه‌های کشور را رایگان مطالعه کنید -------------
روزنامه‌های عمومی | روزنامه‌های اقتصادی | روزنامه‌های ورزشی | سایر روزنامه‌ها| هفته‌نامه و ماهنامه | نشریات استانی
منبع: بی باک نیوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.bibaknews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «بی باک نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۵۵۴۸۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
والیبال ایران چگونه المپیکی می‌شود؟
مرحله مقدماتی لیگ ملت‌های سال ۲۰۲۴ در گروه مردان از ۱۶ خرداد تا سوم تیرماه سال جاری پیگیری می‌شود و با معرفی تیم‌های صعود کننده به مرحله نهایی به پایان خواهد رسید. در پایان این مرحله رنکینگ فدراسیون جهانی به روز می‌شود و چهار تیم برتر از این طریق سهمیه المپیک را به دست می‌آورند.
به این ترتیب لیگ ملت‌های ۲۰۲۴ تنهاترین و آخرین راه صعود والیبال ایران به المپیک است، اما فدراسیون والیبال معتقد است باید برای حتی یک درصد شانس باقی مانده هم تلاش کرد.
در حال حاضر تیم‌های فرانسه به عنوان میزبان المپیک، لهستان، آمریکا، ژاپن، برزیل، آلمان و کانادا سهمیه مستقیم بازی‌های پاریس را به دست آورده‌اند که تنها پنج سهمیه باقی می‌ماند. از این تعداد هم یک سهمیه به قاره آفریقا تعلق می‌گیرد چرا که تمامی قاره‌ها باید در المپیک نماینده داشته باشند. در حال حاضر مصر به دلیل امتیاز بالاتر در رنکینگ جهانی بین سایر تیم‌های آفریقایی این سهمیه را دارد. به این ترتیب چهار سهمیه باقی می‌ماند.
برای چهار سهمیه باقی مانده چند تیم شرایط بهتر و شانس بیشتری دارند و می‌توانند در لیگ ملت‌ها با برنامه‌ای درست کار را تمام کنند و المپیکی شوند. ایتالیا، آرژانتین و اسلوونی فاصله امتیازی مطمئنی دارند و صربستان هم چهارمین تیمی است که با توجه به رنکینگ و امتیازش شانس بالاتری برای المپیکی شدن دارد، اما نمی‌توان کار را تمام شده فرض کرد.
کوبا، هلند، ترکیه و ایران هم هر چند شانس کمی دارند، اما نمی‌خواهند دست از تلاش برای المپیکی شدن بردارند و با امید ارائه بهترین نمایش و لغزش رقبا به لیگ ملت‌ها وارد می‌شوند تا شاید تلاش‌هایشان به پاریس ختم شود و خود را به بزرگترین رویداد ورزشی جهان برسانند.
در زیر، رده‌بندی جهانی و امتیاز‌های تیم‌های مدعی که هنوز سهمیه نگرفته‌اند را بررسی می‌کنیم:
(تنها ۴ تیم برتر از فهرست زیر المپیکی می‌شوند.)
ایتالیا با ۳۴۲.۴۳ امتیاز، رتبه سوم
آرژانتین با ۳۱۴.۳۵ امتیاز، رتبه ششم
اسلوونی با ۳۰۷.۱۲ امتیاز، رتبه هفتم
صربستان با ۲۵۳.۲۲ امتیاز، رتبه نهم
کوبا با ۲۳۶.۹۶ امتیاز، رتبه یازدهم
هلند با ۲۱۴.۵۸ امتیاز، رتبه سیزدهم
ترکیه با ۲۱۰.۷۳ امتیاز، رتبه چهاردهم
ایران با ۲۰۷.۸۲ امتیاز، رتبه پانزدهم
بر این اساس ایران از نظر امتیازی فاصله زیادی با ایتالیا، آرژانتین و اسلوونی دارد و شاید رقابت اصلی برای المپیکی شدن با صربستان باشد. البته این به معنی این نیست که تنها باید صربستان را ببریم، بلکه باید در حداقل ۹ مسابقه برنده از زمین خارج شویم و امید داشته باشیم که رقبایمان هم عملکرد خوبی از خود نشان ندهند.
نکته مهم دیگر این است که هر بردی نمی‌تواند امتیاز بالایی را برای ما داشته باشد. طبیعتا برد مقابل تیم‌هایی که در رنکینگ جایگاه بالاتری دارند، امتیاز بیشتری هم دارد و می‌تواند رنکینگ ایران را ارتقاء دهد. ایران در هفته اول با تیم‌های صربستان (نهم جهان)، ایتالیا (سوم جهان)، کوبا (یازدهم جهان) و آرژانتین (ششم جهان) مسابقه دارد و در صورت برد می‌تواند امتیازات خوبی به دست بیاورد.
برنامه مسابقات تیم ملی در لیگ ملت‌ها به شرح زیر است:
هفته نخست
پنجشنبه، سوم خرداد
ایران – صربستان، ساعت ۳:۳۰
شنبه، پنجم خرداد
ایران – ایتالیا، ساعت صفر بامداد
یکشنبه، ششم خرداد
ایران – کوبا، ساعت ۳:۳۰
دوشنبه، هفتم خرداد
ایران – آرژانتین، ساعت صفر بامداد
هفته دوم
سه‌شنبه، ۱۵ خرداد
ایران – ژاپن، ساعت ۱۳:۵۰
پنجشنبه، ۱۷ خرداد
ایران – برزیل، ساعت ۶:۳۰
جمعه، ۱۸ خرداد
ایران – بلغارستان، ساعت ۶:۳۰
شنبه، ۱۹ خرداد
ایران – ترکیه، ساعت ۶:۳۰
هفته سوم
چهارشنبه، ۳۰ خرداد
ایران – آمریکا، ساعت ۱۴:۳۰
پنجشنبه، ۳۱ خرداد
ایران – هلند، ساعت ۱۰:۳۰
جمعه، یکم تیر
ایران – فرانسه، ساعت ۶:۳۰
یکشنبه، سوم تیر
ایران - آلمان، ساعت ۶:۳۰
منبع: ایسنا
باشگاه خبرنگاران جوان ورزشی توپ و تور
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»