به نقل از «ایرنا»

شکرانه نعمت الهی با پرهیز از اسراف و مصرف گرایی

تاریخ انتشار: ۱۶ خرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۵۵۷۶۶۰

اسراف و هدر دادن منابع محدود، تشدید احساس محرومیت نسبی و شکاف و فاصله طبقاتی، بی توجهی به ارزش های فرهنگی و اجتماعی مانند قناعت، از میان بردن روحیه سرمایه گذاری و کار و تلاش و... بخشی از آشکارترین آثار مصرف زدگی در سطح فردی است. مصرف زدگی در سطح کلان اجتماعی نیز آثار مخرب بسیاری به دنبال دارد که وابستگی و توسعه نیافتگی از مهمترین آنها است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

البته آنچه که امروز بر مصرف گرایی دامن می زند، زیاده خواهی و قانع نبودن بر دارایی های خود، رشد فرهنگ تجمل گرایی است و ماه مبارک رمضان فرصتی مناسب ایجاد می کند تا انسان علاوه بر تقویت اراده و ایستادگی در برابر امیال درونی در رفتار و زندگی نیز تغییرهایی ایجاد کند و از هزینه های بیهوده بپرهیزد.

رمضان ماه چیدمان مواد غذایی نیست بلکه ماه درست مصرف کردن و نزدیک شدن به معنویات و خدای متعال محسوب می شود. این ماه، هنگامه ای ارزشمند برای درستکاری و کمک به فقرا بوده و ماه جلوگیری از اسراف است.

مقام معظم رهبری درباره مصرف گرایی فرموده اند: «مصرف گرایی برای جامعه بلای بزرگی است. اسراف، روزبه روز شکاف های طبقاتی و شکاف بین فقیر و غنی را بیشتر و عمیق تر می کند. یکی از چیزهایی که لازم است مردم برای خود وظیفه بدانند، اجتناب از اسراف است ... مصرف گرایی، جامعه را از پای درمی آورد. جامعه ای که مصرف آن از تولیدش بیشتر باشد، در میدان های مختلف شکست خواهد خورد. ما باید عادت کنیم مصرف خود را تعدیل و کم کنیم و از زیادی ها بزنیم».

ماه مبارک رمضان ماه دعوت به ساده زیستی است که رسانه ها باید با تبلیغ ساده زیستی در این ماه، مردم را برای زندگی ساده و اسلامی آماده کنند. سفره های رنگین که در آن هرگونه طعام و مواد غذایی وجود داشته باشد باعث تحریک حس رقابت در دیگران می شود. وظیفه مسلمانان این است که در این ضیافت الهی، ساده زیستی و سفره های ساده را تبلیغ و ترویج کنند چرا که فلسفه روزه، فاصله گرفتن از آلودگی به دنیا و دوری از تشریفات است.

پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به سبب تاثیرگذار بودن ماه رمضان در پرهیز از اسراف و مصرف گرایی در یازدهمین روز از این ماه با حجت الاسلام «محمد حسن سعیدی» کارشناس امور دینی و مشاور خانواده به گفت وگو پرداخت.

** اسراف به معنای زیاده روی در مصرف
حجت الاسلام سعیدی درباره اسراف و مصرف گرایی گفت: انسان نیازهایی دارد که با برآورده شدن آنها یک زندگی خوب و سالم برای او رقم می خورد و خداوند این را حق طبیعی هر انسانی می داند و اگر انسان نسبت به استفاده و مصرف این نعمت ها رفتار بی رویه ای داشته باشد و به نحوی برخورد کند که بیش از آن چیزی که نیاز دارد، استفاده کند و این استفاده هدر دادن نعمت تلقی می شود. زیرا ظرف نیاز انسان به اندازه معینی گنجایش دارد و اگر آن را بیش از اندازه پر کند نه تنها مفید نیست بلکه مضر است.

بنابراین اسراف به معنای زیاده روی در مصرف به شمار می رود و اگر انسان این کار را انجام دهد؛ یعنی مقداری از نعمت هایی که خداوند به انسان داده دور ریخته و هدر داده است که این امر می تواند به عنوان ظلم به دیگر انسان ها قلمداد شود؛ چرا که در جامعه بشری بسیاری از افراد برای تامین نیازهای اولیه خود با مشکل مواجه هستند و این هدر دادن نعمت های خداوندی یعنی افراد دیگری را از این نعمت ها محروم کردند.

**جلوگیری از مصرف بی رویه در ماه رمضان
این کارشناس امور دینی در ارتباط با جلوگیری از مصرف بی رویه در ماه رمضان، اظهار داشت: یکی از کارکردهای ماه مبارک رمضان این است که انسان با روزه داری، خود را تحت کنترل و مراقبت قرار دهد؛ یعنی انسان در این ماه تمام رفتارهای خود را تنظیم می کند و با خویشتن داری هایی که برای انسان در نظر گرفته شده است و همچنین احساس گرسنگی که به فرد دست می دهد، سبب می شود تا وضعیت محرومان جامعه را درک کند و با دوری از اسراف به آنها کمک کند و این محاسبه نفس و بررسی شیوه زندگی جزء دستورهای دینی ما قرار می گیرد.

وی در ادامه بیان داشت: در این ماه زیاده روی در مصرف نباید صورت بگیرد؛ چرا که گاهی مشاهده می شود که خانواده ها در این ماه اقلام مصرفی خود را افزایش می دهند و این مصرف نسبت به ماه های دیگر بسیار زیاد است. زیرا در طول روز هنگامی که انسان احساس گرسنگی و تشنگی می کند حس تمایل او نسبت به مواد غذایی باعث می شود که موادی بیش از مصرف خود تهیه کند و بعد از صرف افطاری امکان مصرف این مواد غذایی نیست و بسیاری از آنها بدون استفاده باقی می ماند و خراب و دور ریخته می شوند و این سبب اسراف مقدار زیادی از نعمت های خداوندی خواهد شد.

همچنین در این ماه مبارک در بسیاری از نهادها، مسجدها، هیات های مذهبی و ... نیز مواد غذایی زیادی برای افطار تهیه می شود که ممکن است مقداری زیادی از آنها باقی بماند و این زیاده روی مفهوم اسراف پیدا می کند. از این رو باید با استفاده از الگوهای صحیح مصرف از اسراف این مواد غذایی جلوگیری کرد.

**ماه رمضان؛ فرصتی برای از میان بردن حرص در مصرف
حجت الاسلام سعیدی ماه رمضان را فرصتی برای از میان بردن حرص در مصرف دانست و یادآور شد: در ماه رمضان به سبب تقرب و نزدیکی به خداوند، محاسبه گری و کنترل رفتار بسیار آسان تر می شود. به همین دلیل باید درباره مصرف نعمت های خدادادی نیز در این ماه بررسی های لازم صورت بگیرد و اگر این مصرف بیش از اندازه است و اسراف می شود باید در این ارتباط تجدیدنظر کرد و اقلام مصرفی در تمام زمینه ها متناسب با نیاز واقعی انسان تهیه شود.

این کارشناس امور دینی در ادامه افزود: این ماه فرصت مناسبی است تا انسان حرص نسبت به مصرف را از میان ببرد. به همین دلیل باید نیازهای غذایی، پوشاک و ... خود را مشخص کند و این عادت و روشی که در این ماه برای انسان ایجاد می شود تا حد ممکن برای روزهای آینده نیز حفظ کند.

**پرهیز از اسراف و مصرف گرایی در رمضان؛ جلوگیری از هدر رفتن سرمایه جامعه
وی پرهیز از اسراف و مصرف گرایی را در رمضان، جلوگیری از هدر رفتن سرمایه های اجتماعی ارزیابی کرد و گفت: در ماه رمضان باید این فرهنگ در جامعه ایجاد شود که علاوه بر مشخص شدن اندازه مصرف افراد از دور ریختن مواد غذایی نیز جلوگیری کنند. برای نمونه در این ماه باید موادی جزو زباله های خانواده ها باشد که هیچ مصرفی برای آن قابل تصور نیست و تا حد ممکن از دور ریختن بخشی از مواد غذایی و وسایل قابل استفاده پرهیز کرد.

حجت الاسلام سعیدی اظهار داشت: در این ماه نباید هیچ چیزی در چرخه مصرف هدر برود؛ چرا که در آیین های دینی نیز توصیه شده که خرده نان ها و ریزه های غذایی که در سفره ها باقی می ماند را برای مصرف حیوانات استفاده شوند. گاهی مشاهده می شود که مقدار زیادی از نان ها در سفره های افطاری خانواده بدون استفاده می مانند که باید تا حد امکان از این کار جلوگیری شود و برای هر سفره به مقداری که خانواده به آن نیاز دارد نان تهیه کرد و اگر این کار در تمام خانواده ها صورت پذیرد از هدر رفتن سرمایه های زیادی در جامعه جلوگیری می شود.

**فرهنگ سازی؛ راهکاری برای پرهیز از اسراف و مصرف گرایی
این مشاور خانواده فرهنگ سازی را یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین راهکارهای پرهیز از اسراف و مصرف گرایی دانست و گفت: گاهی مشاهده می شود که در ماه مبارک رمضان در استفاده از مواد غذایی اسراف و تا حدودی مصرف گرایی صورت می گیرد. به همین دلیل باید برای جلوگیری از این امر فرهنگ سازی کرد و به این فرهنگ سازی هم نگاه بلندمدت داشت و این فرهنگ سازی از سنین پایه و در دانش آموزان انجام شود؛ یعنی در مدرسه ها، نهادهای آموزشی و همچنین رسانه ها در جامعه نسبت به دوری از مصرف بی رویه و اینکه باید قدر نعمت های خداوند را دانست، آموزش داده شود تا افراد از همان سنین کودکی یاد بگیرند که مصرف خود را سازماندهی کنند.

وی در پایان یادآور شد: الگوهای فرهنگ سازی برای پرهیز از اسراف و مصرف گرایی در جامعه را باید عملیاتی کرد و تنها به بیان حرف های کلی اکتفا نکرد؛ یعنی اینکه گفته شود اسراف نکنید کفایت نمی کند؛ وقتی کودکان می بینند که در جامعه بزرگترها این کار را انجام می دهند خود به خود این فرهنگ در آنها به وجود می آید. بنابراین باید به صورت موردی رفتارها نقادی شود و الگوی صحیح برای جامعه ارایه داد و رفتاری صحیح جایگزین آن کرد.

*گروه اطلاع رسانی
خبرنگار: مهدی احمدی ** انتشاردهنده: شهربانو جمعه
پژوهشم**9370**2059**9131

منبع: ایرنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۵۵۷۶۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چالش‌ها و راهکار‌های مشارکت سیاسی آگاهانه

مشارکت سیاسی به صورت شرکت در انتخابات، یکی از بارزترین وجوه کنش سیاسی در جوامع است که به علت تاثیرگذاری گسترده در فرایند‌های سیاسی، وضعیت ساخت سیاسی، امنیت، توسعه و رفاه شهروندان بسیار مورد توجه قرار گرفته است. رفتار انتخاباتی یا رای دادن افراد در هر جامعه، تحت تاثیر عوامل متعددی است. در واقع، موقعیت‌ها و شرایط به همراه درک و تحلیل فرد، در نهایت منجر به رفتار یا کنشی می‌گردد که حاصل آن بروندادی به نام رای به سود شخص، حزب یا جریان سیاسی-فکری خاص است.

ترجیحات و تصمیات افراد بیش از هر چیز، تحت تاثیر ساخت‌ها، بافت‌های فرهنگی و اجتماعی، شکاف‌های سنی و جنسی، خصلت‌های ملی، نظام‌های سیاسی، نظام انتخاباتی متفاوت در جوامع متفاوت است. در جوامع سیاسی پیشرفته در سایه وجود احزاب سیاسی نوعی فرهنگ سیاسی مشارکتی مشاهده می‌گردد که شهروندان در آن با آگاهی و به صورت عقلانی وارد مشارکت سیاسی و کارزار انتخاباتی می‌شوند.

در واقع، در این جوامع احزاب سیاسی نقش مهمی در آموزش سیاسی شهروندان و آگاهی بخشی به آنها دارند، در حالیکه در جوامعی مثل ایران که احزاب سیاسی وجود ندارند، فاصله گرفتن از فرهنگ سیاسی مشارکتی و نمود فرهنگ سیاسی تبعی و محدود مشاهده می‌شود که در این راستا چالش‌ها و آسیب‌های زیادی متوجه مشارکت سیاسی شهروندان و به طور کلی توسعه نظام سیاسی می‌شود.

در این زمینه «محمد آریانپور»، «مرتضی اباذری» و «خلیل بهرامی قصرچمی» در پژوهشی با نام «بررسی چالش‌ها و راهکار‌های مشارکت سیاسی آگاهانه در نظام انتخاباتی جمهوری اسلامی ایران» به این مهم توجه کرده و ابعاد مختلف آن را مورد بررسی و واکاوی قرار داده‌اند که در ذیل مختصری از آن را می‌خوانید:

مسایل مشارکت سیاسی (رای دهندگان)

بومی‌گرایی

یکی از مسائلی که در انتخابات مختلف نمود دارد، این است که شهروندان به این مساله دارند که به کاندیدایی رای بدهند که بومی منطقه آنها است. اگرچه این شاخص را می‌توان در شاخص کلی قومیت‌گرایی بررسی کرد، اما به صورت جداگانه نیز می‌توان به آنها پرداخت.

در جوامع دارای احزاب سیاسی، انتخابات صحنه رقابت سیاسی احزاب برای کسب قدرت است و در حقیقت انتخابات پیروزی یک حزب به شمار می‌رود نه پیروزی اشخاص. برعکس در جوامعی که فرایند توسعه سیاسی کندتر انجام می‌پذیرد، در جریان انتخابات یکی از شاخصه‌های مورد قبول عموم، بومی بودن کاندیدا است.

در ایران در برخی انتخابات به ویژه در انتخابات نمایندگی مجلس هنوز هم رفتار انتخاباتی مبتنی بر ارجحیت مسائلی مانند بومی‌گرایی در برخی نقاط، برای شرکت در انتخابات و رای دادن به کاندیداست و نامزد‌ها در محله و منطقه محل تولد خود، بیشترین آراء را کسب می‌کننددر ایران در برخی انتخابات به ویژه در انتخابات نمایندگی مجلس هنوز هم رفتار انتخاباتی مبتنی بر ارجحیت مسائلی مانند بومی‌گرایی در برخی نقاط، برای شرکت در انتخابات و رای دادن به کاندیدا است و نامزد‌ها در محله و منطقه محل تولد خود، بیشترین آراء را کسب می‌کنند. در این صورت، شاخصه‌های دیگر نماینده مانند تحصیلات عالیه، سوابق خدماتی و سیاسی، وابستگی حزبی و... تحت الشعاع قرار می‌گیرد.

قومیت‌گرایی

در ایران به طور معمول رای‌دهنده ترجیح می‌دهد به کسی رای دهد که به لحاظ ایدئولوژی و حزبی و به لحاظ قومی، زبانی و مذهبی به او نزدیک باشد. به عنوان نمونه برخی شهر‌ها از نظر بافت اجتماعی دارای چندین ایل و طوایف مستقل است و بیشتر جمعیت شهر یا استان ترکیبی از ایلات و قبایل مختلف است. این مساله روی انتخابات نیز تاثیر داشته است. به نظر می‌رسد که تعصبات قومی و قبیله‌ای در چنین مراکزی به ویژه در انتخابات نمایندگان مجلس تاثیر به سزایی دارد.

کمبود اطلاعات و آگاهی سیاسی

به دلیل فقر اطلاعات در مورد انتخابات و ابعاد آن، رفتار‌های معلق در بین رای دهندگان بسیار زیاد است، زیرا فرد نه از حقوق خود در انتخابات آگاه است و نه بازیگران انتخاباتی را می‌شناسد. همچنین همیشه در تلاش است در لحظات پایانی اطلاعاتی کسب کند. در این شرایط، مکانیسم‌هایی هستند که با دادن اطلاعات نه چندان صحیح این خلا اطلاعاتی را پر می‌کنند. گاهی نیز فقط با صرف مهر خوردن شناسنامه‌ها در انتخابات شرکت می‌کنند و معمولا آراء باطله به صندوق می‌ریزند یا به خیل کسانی می‌پیوندند که از پا صندوقی‌ها برای رای دادن کمک می‌خواهند.

مسایل مشارکت سیاسی (کاندیداها)

تعدد ثبت نام‌کنندگان

یکی از معیار‌های آزاد و عادلانه بودن انتخابات به مقررات ناظر بر امکان نامزدشدن افراد در انتخابات برمی‌گردد. شاید تصور شود که در این زمینه وضعیت مطلوب این است که یک رقابت آزاد و بدون نظارت میان همه متقاضیان شرکت در انتخابات برقرار شود، زیرا در این صورت، حداکثر قدرت انتخاب به رای‌دهندگان داده می‌شود و آنها می‌توانند از بین طیف گسترده‌ای از افراد و افکار دست به انتخاب بزنند، اما واقعیت این است که قانون‌گذار همان قدر که باید دغدغه مشارکت و رقابت گسترده و حداکثری را داشته باشد، باید به مشکلاتی که از رهگذر تعداد زیاد داوطلبین گریبانگیر رای‌دهندگان و نهاد‌های نظارتی و اجرایی انتخابات می‌شود، نیز توجه کند.
قانون‌گذار همان قدر که باید دغدغه مشارکت و رقابت گسترده و حداکثری را داشته باشد، باید به مشکلاتی که از رهگذر تعداد زیاد داوطلبین گریبانگیر رای‌دهندگان و نهاد‌های نظارتی و اجرایی انتخابات می‌شود، نیز توجه کند

احتمال فقدان صداقت در گفتار کاندیدا‌های انتخاباتی

تمام تلاش کاندیدا‌ها این است که نظر رای دهندگان بیشتری را جلب کنند. در کلان شهر‌ها که وسعت جغرافیایی سبب کاهش تعاملات اجتماعی نزدیک و مستقیم شده، تبلیغات ابزار مناسبی برای شناخت کاندیدا‌ها است. همچنین تبلیغات به کاندیدا‌ها اجازه می‌دهد خود را به عنوان افرادی مطلوب به گروه‌های مختلف اقتصادی- اجتماعی معرفی کنند.

نبود فرصت‌های برابر برای تبلیغ

یکی از مواردی که باعث می‌شود مشارکت عاقلانه و منطقی در حوزه نامزد‌های انتخاباتی صورت نگیرد این است که بسیاری از افراد شایسته و دارای صلاحیت به دلایل مختلف از جمله دلایل اقتصادی، توان شرکت در انتخابات را ندارند و حتی اگر فرصت مشارکت را بیابند توانایی تبلیغات در برابر رقبای ثروتمند خود را ندارند، چرا که یکی از چالش‌های انتخاباتی خریدن رای در مناطقی از کشور است.

همچنین ممکن است نامزد‌های انتخاباتی زیادی دارای تمکن مالی باشند ولی صلاحیت و شایستگی احراز این جایگاه را نداشته باشند. بر این مبنا یکی از چالش‌های اساسی این است که فرصت‌های برابری برای تبلیغات وجود ندارد.

راهکارها:

با توجه به مسایل و چالش‌های مطرح شده در انتخابات، راهکار‌هایی مانند اطلاع رسانی و آموزش سیاسی، جامعه‌پذیری سیاسی، پاسخگویی دولتمردان و رفع نیاز‌های مردم، تبیین میانی دینی و گسترش آن در جامعه، ایجاد ضوابطی برای احراز شایستگی کاندیدا‌های انتخاباتی و معیار‌های سختگیرانه‌تر در مرحله ثبت‌نام و نظارت دقیق و عادلانه بر تبلیغات پیشنهاد می‌شود.
همچنین دولت‌ها باید بکوشند با کار فرهنگی و آموزش، زمینه را برای مشارکت سیاسی و انتخاباتی آگاهانه و عقلایی فراهم سازند و با نظارت‌های دقیق در انتخابات ملی، توانایی، دانش و بینش، راستگویی و درست‌کرداری، تجربه، آشنایی به مسائل جهانی، واقع گرایی، استواری و بردباری نامزد‌ها را تحت مدیریت و راستی آزمایی قرار دهند.

منبع: ایرنا

باشگاه خبرنگاران جوان وب‌گردی وبگردی