به نقل از «خبرگزاری آریا»

نگراني‌هاي تازه براي حفظ زمين!

تاریخ انتشار: ۱۶ خرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۵۶۲۰۵۵

خبرگزاري آريا - رئيس دانشگاه محيط‌زيست: آمريکا فقط اهداف تجاري خود را در نظر دارد، در حالي که آينده زمين به تصميم همه بستگي دارد .
 
از دست رفتن بيش از دوميليون هکتار جنگل در سال جاري، نابودي نزديک به سه ميليون هکتار زمين زراعي بر اثر فرسايش خاک، متصاعد شدن بيش از ١٦ ميليارد تن دي اکسيد کربن، بيش از ٥ ميليون هکتار بيابان زايي؛ اين آمار جهاني از بخشي از بلايايي است که همين امسال بر سر زمين آمده.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

سياره آبي روزهاي سختي از سر مي گذراند؛گرمايش جهاني، خشکسالي، سيل، طوفان و هزاران بلايي که زندگي را براي ساکنان  زمين سخت کرده است. حالا با آغاز هفته محيط زيست، رهبران جهان بار ديگر گرد هم آمده اند که تصميمي دوباره براي حفظ زمين بگيرند. کارشناسان محيط زيست مي گويند حفظ زمين به رفتار تک تک افراد وابسته است اما درست در آستانه روز جهاني محيط زيست، رئيس جمهور  ايالات متحده آمريکا يکي از مهم ترين توافقات جهاني را کنار گذاشت تا ١٩٥ کشور ديگر بار مقابله با اثرات گرمايش زمين را به دوش بگيرند. سازمان ملل ديروز، ميزبان رهبران جهان براي مذاکره درباره محيط زيست بود و اين شعاري بود که براي اين روز برگزيده شد:«ارتباط با طبيعت، من هواي محيط زيست را دارم.»
توافق پاريس
در روزهاي تبليغات نامزدهاي رياست جمهوري ايالات متحده آمريکا، اظهارات دونالد ترامپ در مخالفت با توافق پاريس جنجال به پا کرده بود. اتفاق بالاخره افتاد و آمريکا به عنوان يکي از بزرگترين کشورهاي آلاينده محيط زيست جهان، چند روز پيش در آستانه روز جهاني محيط زيست، معاهده تغييرات اقليمي پاريس را ترک ‌كرد. در حالي که هدف اصلي توافق پاريس گسترش استفاده از انرژي‌هاي تجديدپذير است و ١٩٥ کشور به آن پيوسته اند؛ آمريکا به عنوان يکي از اعضاي سازمان ملل در کنار سوريه و نيكاراگوئه قرار گرفت و از اين توافق کنار کشيد. 
ايران اما از ابتدا با توافق پاريس همراهي داشت. اگرچه لايحه پيشنهادي دولت در مورد موافقتنامه پاريس  آبان پارسال در مجلس شوراي اسلامي به تصويب رسيد اما شوراي نگهبان اوايل دي ماه همان سال مصوبه مجلس را واجد ابهام دانست و عودت داد و اين لايحه هنوز در مثلث دولت-مجلس-شوراي نگهبان بلاتكليف مانده است. بر اساس اين توافق ايران متعهد به کاهش گازهاي گلخانه اي تا 4 درصد تا سال 2030 شده و اعلام کرده با برداشته شدن همه تحريم ها و همکاري سازمان هاي بين المللي مي توان 8 درصد ديگر به اين مقدار اضافه کرد.
رهبران جهان از ديروز به مدت پنج روز در نيويورک، مقر سازمان ملل گردهم جمع شده اند تا براي جدي‌ترين مشکلات اقيانوس‌هاي جهان از جمله پديده سفيدشدگي مرجان‌ها، آلودگي ناشي از مواد پلاستيکي، صيد بيش از اندازه و افزايش سطح آب درياها به دليل تغييرات اقليمي به دنبال راه حلي باشند.
بي‌اطلاعي کامل سياسيون از مسائل محيط‌ زيست
بهروز دهزاد کارشناس محيط ‌زيست، در شرايطي که رهبران جهان براي حفظ محيط ‌زيست گرد هم جمع شده‌اند از اين ترکيب ياد مي‌کند و مي‌گويد: «بسياري تصور مي‌کنند محيط‌ زيست خوان نعمتي است که گسترده شده و فقط بايد از آن بهره برد؛ هم در جامعه و هم در بين مسئولان.» او به «شهروند» دراين‌باره بيشتر توضيح مي‌دهد:  «ما شاهد يک بي اطلاعي کامل و ناآگاهي عميق از مسائل محيط‌ زيست از سوي سياسيون هستيم. آنها با مفهوم محيط‌ زيست آشنايي ندارند و بايد آموزش ببينند. با همين روند آموزش در جامعه هم شرايط استانداردي ندارد. در اين شرايط بايد از طريق رسانه‌هاي گروهي، راديو و تلويزيون و روزنامه‌ها، گرد هم آيي جوانان و تشکل‌هاي محيط زيستي آموزش را از سر گرفت تا مفاهيم اوليه اين بار به درستي جا بيفتد، به‌خصوص نزد افکار مسئولان.»
او جهل را مهم‌ترين عامل از بين برنده زمين مي‌داند و ادامه مي‌دهد: «وظيفه ما به‌عنوان کارشناس محيط‌زيست آموزش قوانين آفرينش است؛ قوانيني که سينه به سينه توسط پدران ما به ما آموزش داده شده است. اگر قوانين آفرينش را فراموش کنيم، زمين هم با خطر مواجه خواهد شد. اين درحالي است که ما فرهنگي غني در ايران داريم که پيامش زندگي سازگار با تمام عناصر زمين است.»
اين کارشناس محيط‌زيست با ياد کردن از گونه‌هايي چون گور ايراني، تمساح پوزه کوتاه و يوز آسيايي، دليل اين‌که بعضي گونه‌هاي آسيايي در آسيا از بين رفته و در ايران هنوز زندگي مي‌کنند، همين فرهنگ غني مي‌داند:  « مردم با موجودات زنده و طبيعت ارتباط داشتند تا اين‌که تکنولوژي مخرب و توسعه بي رويه به ايران وارد شد و اين تفکر را از بين برد و انسان‌ها را به قاتلان بالفطره موجودات تبديل کرد. راه حل اين است که ما به فرهنگ گذشته مان برگرديم و آموزه‌هاي قديمي مان را باب کنيم؛ احترام به خاک، آب، هوا و موجودات زنده.»
حضور مردم، راه نجات زمين است
دهزاد با انتقاد از شکل مديريت مسائل محيط‌ زيست ايران در سازمان حفاظت محيط زيست، مي‌گويد: «متخلفان وقتي نام سازمان محيط ‌زيست آمريکا را مي‌شنوند پشتشان مي‌لرزد اما نگاه سازمان ما که از ابتدا شکارباني بوده و حالا دچار تحول شده، هنوز همان نگاه قديم است. بايد حفظ محيط‌ زيست را به خود مردم محول کرد. مفهوم رايج درباره وظيفه سازمان را بايد شکست و نهاد محيط زيستي قدرتمندي با بدنه قوي کارشناسي به وجود آورد که کار را بين مردم و سازمان‌هاي دولتي و غيردولتي تقسيم کرد.»
او راه نجات زمين را حضور مردم مي‌داند و ادامه مي‌دهد: «يکي از دلايل روند کند حفظ محيط‌زيست در ايران، نبود مردم در صحنه است اما به شکل دستوري هم نمي‌توان زمين را حفظ کرد چون اصلا حفاظت نمي‌تواند دستوري باشد. حفاظت کاري مردمي است نه دولتي.بنابراين حتي سازمان حفاظت محيط‌زيست هم بايد بيشتر فعاليت‌ها و اجراي قوانين براي جلوگيري از آلودگي و آسيب به آب، خاک و هوا را نظارت کند.»
اين اکولوژيست معتقد است آموزش بايد ادامه پيدا کند تا از معجزاتي که در محيط‌زيست وجود دارد بيشتر آگاه شويم و در جهت حفظ آن بکوشيم: «در گذشته تصور غالب اين بود که حيوانات وحشي راس هرم، مانند پلنگ و شير و عقاب از بين برنده حيوانات ديگر و دشمن انسان هستند. اما حالا مي‌دانيم که اين حيوانات براي نمونه گرگ‌ها، نقش مهمي در جدا کردن حيوانات بيمار از گله‌ها دارند.»
دهزاد که در سال‌هاي ٦٤ تا ٦٨ مسئول محيط طبيعي سازمان حفاظت محيط‌زيست بوده، اينها را مي‌گويد و از اوايل انقلاب اسلامي حرف مي‌زند:  «آن زمان اسلحه دست خيلي‌ها افتاده بود. مثلا در کردستان بسياري افتاده بودند به جان گرگ ايراني و داشتند اين گونه را منقرض مي‌کردند. طوري شده بود که گله‌ها بيمار شده بودند و اين بيماري به گله‌هاي ديگر هم سرايت مي‌کرد. جلوي اين روند را گرفتيم و با حمايت موثر از گرگ‌ها جامعه آنها را احيا کرديم وگرنه گله داري منسوخ مي‌شد.»
رويکرد سياسي –جناحي محيط زيست
اصغر محمدي فاضل، رئيس دانشکده محيط‌زيست و دکتراي علوم محيط‌زيست هم در گفت‌وگو با «شهروند» چالش‌هاي اصلي کشور براي حفظ زمين را در سه گروه جاي مي‌دهد؛ حوزه فني، سياسي و حوزه اجتماعي. او درباره چالش فني به «شهروند» چنين توضيحي مي‌دهد: «ما در ايران داده‌هاي صحيح علمي و فني از محيط‌زيست نداريم يا اگر داريم متمرکز و ثبت شده نيست. مراکز علمي پژوهشي داده‌هايشان را تا زمان انتشار مقالات عمومي نمي‌کنند و همين باعث ميشود اطلاعات علمي دير منتشر شود. در نتيجه رسانه‌ها به گفته‌هاي شفاهي و عمومي توجه مي‌کنند و افراد ديگر بر همين اظهارات موضع گيري مي‌کنند.»
او به‌عنوان کارشناس محيط‌زيست مهم‌ترين چالش را نبود سازوکار مديريت داده‌هاي علمي مي‌داند و ادامه مي‌دهد:  «اين روند باعث مي‌شود رويکرد محيط‌زيست سياسي –جناحي شود و يک وقت بگوييم هوا خوب است و وقت ديگر با زاويه‌اي سياسي بگوييم هوا آلوده است. همين باعث شده درباره درياچه اروميه صدها اظهارنظر متنوع گفته شده باشد که بسياري از آنها علمي نيست.»
رويکرد محيط زيستي دولت / پالس‌هاي منفي بعضي وزرا
محمدي فاضل همچنين بعد سياسي را اينطور تشريح مي‌کند:  «در يک نظام سياسي بايد يک به هم پيوستگي و وابستگي در تصميم گيري‌ها باشد. خلا اين هماهنگي به شدت در ايران حس مي‌شود.»
او با اشاره به اين‌که در ايران با کمبود قانون و دستور العمل مواجه نيستيم مي‌گويد: «قانون اساسي، افق ١٤٠٤،سياست‌هاي کلي ابلاغي از سوي مقام رهبري و برنامه ششم توسعه همه اينها به‌عنوان قانون وجود دارد اما در عين حال بايد يکپارچگي هم براي تصميم در اين خصوص داشته باشيم.» محمدي فاضل با بيان اين‌که وقتي از يکپارچگي در حوزه سياسي حرف مي‌زنيم يعني حرکت‌هاي نمايشي و همايشي خارج از چارچوب مي‌تواند تمام بازي را به هم بريزد؛ ادامه مي‌دهد:  «در دولت يازدهم رويکرد و گفتمان محيط‌زيستي حاکم بود اما گاهي پالس‌هايي از سوي بعضي وزرا دريافت مي‌کرديم که نشاني از رويکرد محيط زيستي رئيس‌جمهوري نداشت.»  به گفته او چالش سوم درباره حفظ زمين در ايران اجتماعي است: «رفتار مردم با محيط‌زيست و زمين متاثر از رفتارهاي احساسي است. بدين معني که آگاهي‌رساني و آموزش‌هاي مناسب در اختيار جامعه قرار نداده‌ايم و اين باعث شده بعضي تصميمات حاکميت در محيط‌زيست اثر گذار نباشد.»
او براي بيان مصداقي دراين‌باره مي‌گويد:  «به مناطق گردشگري مي‌رويد و فرشي از زباله در طبيعت مي‌بينيد. اينها نشان اين است که چالشي جدي در حوزه رفتار اجتماعي مواجه ايم. در موارد ديگر چون شکار، قطع درختان، آلوده کردن خاک و آب هم همين‌طور است. اين درحالي است که ارزش‌هاي ويژه‌اي جامعه ايراني و ارزش‌هاي مذهبي و آموزه‌هاي ايراني و اسلامي خلاف اين روند است. اگر همين آموزه‌هاي پيشينيان را نشر بدهيم در رفتار اجتماعي هم به شدت اثر گذار خواهد بود. نه در بازه زماني کوتاه کافي است در حوزه اطلاعات پايه، سياست‌گذاري و اجرا و در حوزه اجتماعي اقدامات جدي انجام دهيم تا شرايط براي همه بهبود پيدا کند.»
دوباره با طبيعت ارتباط برقرار کنيم
سازمان ملل شعاري انتخاب کرده که معني آن ارتباط با طبيعت است و شعار تکميلي آن اين است: من هواي طبيعت را دارم. حالا رئيس دانشکده محيط‌زيست براي حفظ زمين توصيه‌هايي دارد؛ به اعتقاد او انجام کارهاي ساده در هفته محيط‌زيست شروعي براي برقرار ارتباط با طبيعت است و اين گام مهمي در حفظ زمين خواهد بود: «روز ما با ساختمان، ماشين، مترو و انواع سازه‌هاي خشن آغاز مي‌شود و خانه‌هاي ما پر است از تجهيزات غيرطبيعي. توجه به حيوانات خانگي هم درحال منسوخ شدن است و حتي ديده‌ايم که بعضي از ترس شکايت همسايه ديگر براي پرنده‌ها هم دانه نمي‌پاشند، اينها يعني ما از طبيعت فاصله گرفته‌ايم.»
او اينها را مي‌گويد و توصيه مي‌کند که در هفته محيط‌زيست هر کسي کار ساده‌اي براي ارتباط با طبيعت انجام دهد:  «ارتباط با برگ درختان و گل‌ها، ارتباط معنوي با آب، اينها برگرفته از آموزه‌هاي اخلاقي ايراني و اسلامي است. ايرانيان ناني که بر زمين افتاده را مثل جسمي مقدس برمي دارند و گوشه‌اي مي‌گذارند؛ مي‌توان همين برخورد را با ديگر عناصر طبيعت داشت. باعث مي‌شود قدم بزرگي براي نجات زمين برداشته شود.»
تصميم ترامپ فرصتي براي ايران است
درباره تصميم ترامپ، محمدي فاضل معتقد است اين اتفاق حتي جامعه آمريکا را به موضوع گرمايش زمين حساس کرده است:   «دليل اين تصميم که قابل پيش‌بيني هم بود اين است که آمريکا فقط اهداف تجاري و کوتاه مدت خود را در نظر دارد. تعبير ترامپ اين است که گرمايش جهاني ساخته و پرداخته چيني‌هاست تا بازار آمريکا تخريب شود.» او اما معتقد است همين خروج از معاهده پاريس موضوع را براي مردم آمريکا جذاب‌تر کرده است و حالا اجراي توافق اقبال بيشتري دارد:  «شايد اگر اينطور نبود اطلاعات و حساسيت مردم کمتر از حالا بود. در آماري ديدم که بيشتر از ٧٠‌درصد مردم اعلام کرده‌اند که مخالف خروج از پيمان تغييرات اقليمي اند؛ نيمي از اين افراد کساني بودند که به ترامپ هم راي داده اند. اقدام ترامپ در جهت وفاي به عهدي بود که قرار بود انجام دهد. اما در جامعه جهاني جبهه‌اي عليه رفتار آمريکا بوجود آمده و در حوزه محيط‌زيست اين کشور را تحت فشار قرار خواهد داد.» او ادامه مي‌دهد: «اگرچه متحدان آمريکا در کشورهاي عربي، آمريکاي لاتين و آفريقا به تصميم ايالات متحده نظر دارند اما ايران در اين شرايط مي‌تواند نقش خود را در ديپلماسي پررنگ‌تر کند.»
به گفته اين متخصص محيط‌زيست کساني که در ديپلماسي بين‌المللي فعال هستند مي‌دانند که کشوري مثل ايران در اين حوزه برخورد فعالي داشته است. در اين شرايط اين کار ترامپ فرصتي براي ايران است و تاکيدي بر عهدشکني آمريکاني و ايران مي‌تواند روي آن مانور دهد. در اين باره دهزاد، اکولوژيست هم معتقد است اگرچه مي‌گويند چين اولين کشور توليد‌کننده گازهاي گلخانه‌اي است اما آمريکا دراين‌باره رکورد چين راه هم زده است: «آمريکا به تنهايي ٤٠‌درصد گازهاي گلخانه‌اي را توليد مي‌کند، چين ٣٠‌درصد و سهم ايران در توليد گازهاي گلخانه‌اي ١,٥‌درصد است. وقتي چنين کشوري با اين سهم بزرگ از چنين توافقي بيرون مي‌آيند يعني فقط به بازار فکر مي‌کند و درباره آينده زمين و محيط‌زيست آگاهي ندارد. ترامپ تاجري است که رئيس‌جمهوري شده و مشاوران تاجر مسلکي دور او جمع شده‌اند که به آينده جهان توجهي ندارند. اين موضوع اگرچه باعث مي‌شود توافق خيلي عقب بيفتد اما باعث نمي‌شود که تفکر ترامپ در آمريکا جا بيفتد و همه گير شود.»
اديان بايد به صورت جدي‌تر به موضوع حفظ زمين و محيط‌زيست وارد شوند
«علي يخکشي» که از او به عنوان پدر دانش محيط‌زيست ايران ياد مي‌شود و مديريت چندين پروژه بين‌المللي در زمينه محيط زيست را برعهده داشته معتقد است وقتي سياستمداران به دليل نگراني از کاهش آراي خود توجه جدي به مسئله محيط‌زيست ندارند بزرگان اديان مختلف مي‌توانند به حفظ زمين کمک کنند. او با اشاره به تصميم جديد رئيس‌جمهوري آمريکا مبني بر خروج اين کشور از توافق پاريس، مي‌گويد: «در پاريس تصميم گرفته شده بود که دنيا براي مقابله با گرمايش زمين چه کاري انجام دهد و اين اميد مردم را افزايش داده‌بود و با پيوستن چين اميدها بيشتر شد. اما با آمدن ترامپ اين نگراني‌ها زياد شد و در همين هفته او آمريکا را از اين توافق خارج کرده که نگراني‌ها افزايش يافته است. البته الان چين حاضر به همکاري است و اميدواريم هندوستان هم به عنوان يکي از کشورهاي آلوده‌کننده محيط زيست هم اقدامات جدي انجام دهد.» يخکشي در ادامه از اهميت شيوه برخورد ايران به عنوان يکي از 10 کشور مهم آلوده‌کننده زمين هم اشاره مي‌کند: «کشور ما هم مهم است و ما جزو ده کشور اول آلوده‌کننده دنيا هستيم با اينکه جزو ده کشور اول صنعتي يا جمعيتي نيستيم. اميدواريم که دولت روحاني در اين زمينه اقدامات جدي انجام دهد.»
عضو هيئت علمي دانشگاه گوتينگن آلمان درباره اقداماتي که دنيا براي حفظ زمين بايد انجام دهد هم مي‌گويد: «اگر معاهده پاريس رعايت شود و به جاي به کارگيري تکنولوژي ناسازگار با محيط زيست به سمت تکنولوژي سازگار برويم اميد به حفظ زمين و نگهداري از محيط زيست افزايش خواهد يافت؛ مانند آنچه در اروپاي مرکزي مثل آلمان و اروپاي شمالي اتفاق افتاد و تکنولوژي سازگار با محيط‌زيست در اين کشورها گسترش يافت. در اين زمينه کشورهاي حوزه اسکانديناوي هم پيشگام هستند.»
روزنامه شهروند

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۵۶۲۰۵۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مشارکت اجتماعی در حفظ محیط زیست

 

به گزارش خبرگزاری صدا وسیمای مرکز سیستان وبلوچستان، رئیس سازمان فرهنگی اجتماعی و ورزشی شهرداری زاهدان گفت: این برنامه با هدف فرهنگ سازی و هدف گذاری برای نسل آینده شهر زاهدان انجاج شد.
نارویی افزود: به منظور آگاهی بیشتر دانش آموزان با محیط زیست و راهکار‌های حفاظت از آن کارگاه‌های آموزشی در سطح مدارس زاهدان برگزار شده است.

کد ویدیو دانلود فیلم اصلی