چرا 68 درصد مردم استان کرمانشاه به روحانی رای دادند؟!

استان کرمانشاه در سال 1395 نرخ بیکاری 22 درصدی داشته است و این نرخ بالاترین و بدترین نرخ بیکاری در بین 31 استان کشورمان بوده است.

در 4 استان زنجان، سمنان، مرکزی و همدان، نرخ بیکاری تک رقمی و زیر 10 درصد بوده است. یکی از شعارهای محوری نامزدهای اصولگرای انتخابات ریاست جمهوری، ایجاد اشتغال بود. به نظر می رسید شعار محوری ایجاد اشتغال در برخی استان ها که نرخ بیکاری بالایی دارند برای مردم جذابیت داشته باشد و مردم به کاندیدایی که این نوع وعده ها را مطرح می کند رای بدهند و او به قدرت برسد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در عمل اما استان هایی که نرخ بیکاری تک رقمی داشتند به آقای رئیسی رای دادند و در استان کرمانشاه که نامناسب ترین و بالاترین نرخ بیکاری را نسبت به 30 استان دیگر کشور داشت، آقای روحانی رای بالاتری کسب کرد. حسن روحانی در کل کشور 57 درصد آرا را به خود اختصاص داد ولی در استان کرمانشاه 68 درصد از رای دهندگان به روحانی رای دادند یعنی 699 هزار و 654 رای به دست آورد و در مقابل، سیدابراهیم رئیسی در این استان 386 هزار رای کسب کرد.

بررسی نوع رای دهی مردم استان کرمانشاه، محور گفت و گوی «عصر ایران» با دکتر جهانبخش امینی فعال سیاسی اصلاح طلب بود. دکتر امینی نماینده دوره های هفتم و هشتم شهرستان کرمانشاه در مجلس بوده و به مدت 8 سال، نمایندگی شهرستان کرمانشاه را به عهده داشته است.استان کرمانشاه 14 شهرستان دارد و در انتخابات اخیر در هر 14 شهرستان این استان، آقای روحانی رای بیشتری داشته است.

گفت و گوی ما با این عضو پیشین کمیسیون بهداشت و درمان و کمیسیون انرژی در دوره های هفتم و هشتم مجلس در پی می آید.

***

*در سال 1395 فقط 4 استان کشور نرخ بیکاری تک رقمی داشته اند یعنی استان های سمنان، مرکزی، همدان و زنجان. این 4 استان اتفاقا در انتخابات ریاست جمهوری به رقیب آقای روحانی رای داده اند. اما استان کرمانشاه در سال 1395 بالاترین نرخ و در واقع بدترین نرخ بیکاری را در کل کشور داشته ولی در انتخابات به آقای روحانی رای داده است.

به نظر می رسد که آن 4 استان که نرخ بیکاری تک رقمی داشته و بیکاری کمتری داشته اند باید به آقای روحانی رای می دادند. چه تغییر و تحولی اتفاق افتاده که استان کرمانشاه با این که بالاترین نرخ بیکاری را بین همه استان های کشور داشته اما باز به آقای روحانی داده و این رای دادن درصد قابل توجهی هم بوده است؟

-استان کرمانشاه یکی از استان هایی است که آمار بالای بیکاری دارد. اما استان کرمانشاه یکی از استان هایی که بالاترین حضور را در پای صندوق های رای داشته است و هم این که در این استان، بالاترین رای مردم به آقای روحانی بود.

از نظر مسائل اقتصادی و اجتماعی شاید تصور می شد که مردم استان کرمانشاه به رقیب آقای روحانی رای بدهند. چون به هر حال شاید به صورتی که شایسته بوده دولت نتوانسته کاری برای این استان انجام بدهد.

محرومیت استان کرمانشاه و عقب ماندگی های استان، ناشی از دوره آقای روحانی و حتی دوره قبل از آقای روحانی نیست. به خاطر این که در مدت هشت سال دوران دفاع مقدس، زیرساخت های استان تخریب شد. تعداد زیادی از جمعیت شهرهای مرزی استان و حتی از استان های همجوار استان، به شهر کرمانشاه و مناطق شرقی استان مهاجرت کردند.

بنابراین علاوه بر جوانان بیکار استان کرمانشاه، بیکاران استان های همجوار هم به تعداد بیکاران استان افزوده شد. از طرفی در دولت های بعد از جنگ یعنی دولت آقای هاشمی رفسنجانی، دولت آقای خاتمی و دولت آقای احمدی نژاد، با وجود این که اقدامات خوبی انجام شد اما محرومیت ها برطرف نشد.

در دولت آقای هاشمی و دولت آقای خاتمی، سه مجتمع پتروشیمی و یک نیروگاه و یک کارخانه سیمان در کرمانشاه افتتاح شد ولی این نوع اقدامات نتوانست میزان بیکاری را به طور قابل ملاحظه ای کاهش بدهد. اما این وضع در بحث انتخابات اخیر ریاست جمهوری، خودش را برعکس نشان نداد. یعنی این طور نبود که مردم، میزان بیکاری را در نظر بگیرند و رای بدهند.

من احساس می کنم آن چیزی که باعث شد در استان کرمانشاه، مردم تصمیم بگیرند و به آقای روحانی رای بدهند، مشکلاتی بود که در مدت هشت سال قبل از آقای روحانی در کشور ایجاد شد. در آن دوره تغییرات ناگهانی در قیمت ها و بی ثباتی بازار را داشتیم و مسائلی اتفاق افتاد که موجب شد خیلی ها پولدار شوند و خیلی ها نیز در آن دوره فقیر شدند.

یعنی افرادی بودند که ملک و اموال خودشان را فروختند و می خواستند به اصطلاح تبدیل به احسن کنند ولی در یک مقطع چنان جهش قیمت رخ داد که آنها دیگر نتوانستند چیزی را که از دست داده بودند به دست بیاورند. به همین دلیل آنها تقریبا دچار ضرر جدی شدند.

افرادی هم بودند که در آن دوره ثروت های زیادی جمع کردند به خاطر تغییر قیمت ها. این باعث شد که این موضوعات برای مردم خیلی اهمیت داشته باشد. چون با وجود بی ثباتی در بازار و جهش قیمت ها، امکان دارد مردم نتوانند زندگی روزمره خودشان را اداره کنند.

رقیب آقای روحانی بحث یارانه ها و بحث افزایش هزینه های کشور را در شعارها لحاظ کرد. الان از نظر درآمدی، واقعا مردم استان کرمانشاه وضع خوبی ندارند. یعنی میزان فقر در استان ما، بالاتر از استان های دیگر کشور است.

اما مردم ما نگران بودند و احساس کردند اگر کشور در یک ثبات قیمت و وضعیت ثابتی برای اقلام مختلف باشد، شاید بهتر بتوانند زندگی خودشان را اداره کنند.

افرادی هم که در انتخابات برای آقای روحانی کار می کردند این موضوعات را تبیین می کردند که مردم روی این موضوعات، تمرکز و تفکر کنند.

*سرشماری سال 1395 نشان می دهد که به لحاظ چمعیت، استان کرمانشاه با یک میلیون و 952 هزار نفر رتبه 13 را در کل کشور دارد. اما استان کرمانشاه در تعداد رای دادن به آقای روحانی رتبه 11 را کسب کرده است. محوریت اصلی شعارهای آقای روحانی، در خصوص آزادی بود. آیا از لحاظ فکری، تحول فکری هم در استان کرمانشاه با وجود آن نرخ بیکاری 22 درصدی رخ داده است که به این صورت رای داده اند؟

-استان های تهران، اصفهان، آذربایجان شرقی و خراسان رضوی، استان های سیاسی هستند. استان کرمانشاه هم تقریبا یکی از استان های سیاسی کشور است و مسائل سیاسی در استان کرمانشاه جدی گرفته می شود.

وقتی مردم از فرد خاصی طرفداری می کنند رفتار، گفتمان، نوع بیان و نوع موضع گیری های آنها در مسائل مختلف، بی ارتباط نیست با ایده و دیدگاهی که آن کاندیدا در انتخابات مطرح می کند.

در ضمن افرادی که از رقیب آقای روحانی طرفداری کردند و عملکرد و موضع گیری های آنها در نوع رای دادن مردم استان کرمانشاه به آقای روحانی بی تاثیر نبوده است. برخی افراد در استان کرمانشاه مورد وثوق مردم بودند ولی یک طیف سیاسی خاص نسبت به آن افراد موضع گیری خوبی نداشتند یا حتی موضع گیری منفی داشتند. این عوامل نیز در رای دادن، بی تاثیر نیست.

استان کرمانشاه هم اهل تسنن دارد، هم اهل حق دارد و هم شیعه. از نظر پایبندی به نظام، در زمان جنگ نیز مردم استان کرمانشاه این موضوع را ثابت کردند. اقشار مردم استان و حتی اهل حق هم در کنار برادران شیعی و حتی اهل تسنن در دفاع از نظام، واقعا کم نگذاشتند.

اقداماتی که اهل حق در استان کرمانشاه و در عملیات مرصاد انجام داد، بی نظیر بود. یعنی منافقین نتوانستند از بعضی از محورهایی که اهل حق مستقر بودند، عبور کنند. به خاطر این که اهل حق به طور یکدست علیه منافقین اقدام کردند.

می خواهم بگویم دیدگاه آنها، خدای نکرده دیدگاهی نیست که در بحث آزادی، خلاف چارچوب ارزش های نظام باشد. در کرمانشاه، دیدگاه مردم بیش تر، به سمت این است که به اهل تسنن و اهل حق، در حوزه سیاسی جایگاه خاصی داده شود.

البته در دولت آقای روحانی، خیلی اقدامات واضحی در راستای توجه به این اقشار ندیدم و اقدامی انجام نداده است. یعنی با دولت های قبلی فرقی نکرده است. اما این اقشار به شعارهای آقای روحانی توجه کردند و اکثریت مردم، تقریبا همگن و هماهنگ شدند یعنی هم اکثریت اهل تسنن و هم اکثریت اهل حق و هم اکثریت شیعه ها به برنامه ها و دیدگاه های سیاسی آقای روحانی رای دادند.

این موضوع نشان می دهد که اگر گاهی اوقات برخی افراد و مسئولان، تنگ نظری هایی اعمال می کند این موجب می شود بر رای مردم در حوزه ملی تاثیر بگذارد. افرادی که در کرمانشاه، طرفدار یک دیدگاه سیاسی خاص هستند، شاید با مردم مراوده خوبی نداشته باشند یا این که نتوانسته اند ارتباط اجتماعی خوبی با مردم برقرار کنند.

*آقای روحانی در انتخابات سال 92 تعداد 567 هزار رای در استان کرمانشاه آورده بود و نفر بعدی ایشان که آقای قالیباف بوده در استان کرمانشاه 162 هزار رای آورده بود. در سال 96 آقای روحانی 699 هزار و 654 رای در استان کرمانشاه آورده یعنی تقریبا 700 هزار رای و آقای رئیسی 313 هزار رای.
در ارتباط با افزایش رای تقریبا 130 هزاری آقای روحانی در استان کرمانشاه، در این دوره شعارهای آقای روحانی چه جذابیتی داشته است؟

-من یک واقعیت اجتماعی را خدمت شما بگویم. در انتخابات مجلس شورای اسلامی سال 1394، تقریبا اکثر افرادی که همفکر آقای روحانی و اصلاح طلب بودند در استان کرمانشاه رد صلاحیت شدند از جمله بنده.

به طور قطع تمام نیروهایی که مقابل طیف اصولگرا بودند رد صلاحیت شدند. در کل استان کرمانشاه از مجموع 8 نماینده در مجلس فعلی، تعداد 7 نفر اصولگرا هستند. درباره آن یک نماینده دیگر هم بگویم که باور نمی کردند رای بیاورد. از هر 8 نماینده استان می شود گفت هر 8 تا و در خوشبینانه ترین حالت می توانیم بگوییم 7 نماینده از یک طیف سیاسی یعنی اصولگرا هستند و جایی برای تفکر مقابل در استان کرمانشاه نگذاشتند.

این نوع رفتار در انتخابات مجلس، روی رفتار مردم در انتخابات ریاست جمهوری تاثیر می گذارد. وقتی که اینقدر سختگیرانه برخورد می شود، همان مردمی که زمینه برای رای دادن آنها در انتخابات مجلس فراهم نشد، به آقای روحانی رای دادند. در حالی که در دولت آقای روحانی، از لحاظ اقتصادی کار چندانی در استان کرمانشاه انجام نشده است ولی وقتی مردم دیدند تمام آن 7 نماینده در استان کرمانشاه به طور کامل از آقای رئیسی حمایت می کنند، مردم استان کرمانشاه برعکس عمل کردند.

من اعتقاد دارم کاندیداهایی را در انتخابات مجلس تایید صلاحیت کردند که بعدا بتوانند در چنین روزی به دردشان بخورند. ما باید واقعیت را بپذیریم. مردم در کشور دنبال این هستند که تعادلی در کشور حاکم باشد. در انتخابات مجلس، تعداد زیادی از کاندیداها را رد صلاحیت می کنند ولی در انتخابات شورا به صورت دیگری عمل می شود. در چنین فضایی در انتخابات ریاست جمهوری وقتی مردم بتوانند به فردی که مورد اعتمادشان است رای بدهند، رای می دهند.

یکی از علل افزایش رای آقای روحانی در استان کرمانشاه، آن رفتار سختگیرانه ای بود که در رد صلاحیت کاندیداهای تفکر اصلاح طلبی اتفاق افتاد. مردم استان کرمانشاه در انتخابات ریاست جمهوری، تقریبا موضع گیری منفی علیه دیدگاه مقابل انجام دادند. چرا که 7 نماینده استان کرمانشاه از آقای رئیسی حمایت کردند و مردم استان هم برعکس نمایندگان تصمیم گرفتند.

*در کل استان کرمانشاه تعداد 700 هزار نفر به آقای روحانی داده اند. آمار شهرستان کرمانشاه منتشر شده. به غیر از شهرستان کرمانشاه، این استان 13 شهرستان دیگر دارد که اگر آرای این 13 شهرستان را از رقم کلی استان کم کنیم به تعداد رای حدودا 350 هزاری به آقای روحانی در شهرستان کرمانشاه و شهر کرمانشاه می رسیم.

این میزان رای شهرستان کرمانشاه به آقای روحانی را چگونه تحلیل می کنید؟

-نمایندگان استان کرمانشاه در مجلس، خودشان همایشی در حمایت از آقای رئیسی برگزار کردند. در یک مقطع هم آقای رئیسی را به کرمانشاه بردند.

در انتخابات مجلس مردم کلا احساس کردند کسی ندارند که تایید شده باشد و بخواهند به او رای بدهند. در انتخابات ریاست جمهوری، رای مردم کرمانشاه یک مقابله به مثل بود. می خواستند بگویند شما که نماینده مجلس شده اید نماینده واقعی همه ما نیستید. چون همه کاندیداهای طیف اصلاح طلب تایید نشده بودند.

اگر اشتباه نکنم فقط یک نماینده از 8 نماینده استان کرمانشاه همراه آقای روحانی بود. مردم می خواستند در کرمانشاه به نمایندگان کرمانشاه بگویند که واقعیت ها این نیست و آن چیزی که ما خواستیم شما نبودید.

کرمانشاه، آمار بیکاری بالایی دارد و وضع اقتصادی، خراب است. اما نوع رای دادن مردم کرمانشاه را در انتخابات ریاست جمهوری دیدیم. یک طیف سیاسی در کرمانشاه هستند که از یک دیدگاه خاص دفاع می کنند ولی به جز خودشان، کسی را قبول ندارند. به جز خودشان، مردم را حامی انقلاب نمی دانند.

در انتخابات مجلس کسانی که رد صلاحیت شدند فرزند شهید بودند یا جانباز بودند یا از خانواده شهدا بودند. حتی افراد ارزشی بودند. یعنی افرادی که در دفاع مقدس، حضور داشتند. افرادی پایبند به ولایت فقیه و نظام جمهوری اسلامی و انقلاب بودند. اما با فشار طیف مقابل، این افراد حذف شدند. بالاخره این افرادی که می خواستند کاندیدا شوند، طرفدار دارند و به طرفداران خود می گویند به آقای روحانی رای بدهید.

زور این نوع افراد به نمایندگان فعلی کرمانشاه چربید و آقای روحانی توانست رای بالاتری در استان کرمانشاه کسب کند. البته نمایندگان فعلی کرمانشاه هم فضای سیاسی را دو قطبی کردند. اگر نمایندگان کرمانشاه دعوت نمی کردند و به همه مردم نمی گفتند به آقای رئیسی رای بدهید شاید مردم این طور موضع نمی گرفتند.

در استان هایی که نمایندگان مجلس، دیدگاه میانه دارند آرای مردم آن استان ها در انتخابات ریاست جمهوری، خیلی تفاوت آنچنانی ندارد. در شهرهایی که نمایندگان مجلس، در انتخابات ریاست جمهوری از آقای رئیسی پشتیبانی کردند در همان شهرها، اتفاقا بالاترین رای را آقای روحانی داشت.

*با این توضیحات شما، رفتار اکثریت مردم استان کرمانشاه به نوعی عکس العملی بوده و نه این که ناشی از آزادی خواهی مردم استان کرمانشاه باشد؟

-به نظر من، عکس العملی به رفتار نمایندگان بود. بالاخره افراد ذی نفوذ و خوبی، رد صلاحیت شدند. این افراد، طرفداران زیادی دارند. آن فردی که زمینه برایش فراهم شد نماینده مجلس شد. اما آن افراد دارای نفوذ اجتماعی می گویند تو که نماینده شده ای می گویی به آقای رئیسی رای بدهید.

این افراد دارای نفوذ به مردم گفتند که به آقای روحانی رای بدهید. یعنی مردم گوش به فرمان این افراد هستند. بنابراین رفتار برخی افراد و مسئولان در استان کرمانشاه، موجب چنین تصمیم گیری ای از طرف مردم شد.

*شعار محوری آزادی که آقای روحانی مطرح می کرد چندان تاثیرگذار نبوده است در نوع رای دادن مردم؟

-مردم کرمانشاه، مردم مقیّدی هستند. شیعیان آن، بالاخره ولایی هستند. مردم کرمانشاه، مردمی نیستند که برای مسائلی مثل بی حجابی سینه چاک کنند. اما این مردم ممکن است به نماینده مجلس مراجعه کنند و بگویند در تامین آب و برق مشکل دارند یا بگویند فرزندشان شغل ندارد. نماینده باید واسطه مردم و دولت باشد. البته به طور جدی و نه این که فقط در حد ظاهری باشد.

مردم کرمانشاه، رابط واقعی بین خودشان و دولت ندارند. یعنی پیش فردی بروند و دادخواهی کنند که مشکل دارند. کمتر استانی وجود دارد که از هر 8 نماینده مجلس، تقریبا همه آنها ازیک طیف سیاسی باشند. چنین وضعی، موضع گیری منفی ایجاد می کند.

*استان کرمانشاه به خاطر تنوع ادیان و مذاهب و این که پیروان این مذاهب و آیین ها به طور مسالمت آمیز در شهرهای این استان زندگی می کنند معروف به هند ایران است. در استان کرمانشاه، تساهل و مدارا وجود دارد و درگیری بین پیروان ادیان و مذاهب وجود ندارد. آیا چنین وضعی باعث یک نوع نزدیکی فکری بین مردم کرمانشاه و شعارهای آقای روحانی شده بود؟

-آقای روحانی در شعارهایش، مردم را تقسیم بندی نکرد. یکی از اقدامات دولت آقای روحانی این بود که در ارتباط با فِرق و مذاهب، یک معاونت در اقوام و مذاهب در نهاد ریاست جمهوری تاسیس کرد. در استان ها نماینده ای داشتند که در جلسات حضور پیدا می کنند.