به نقل از «نامه نیوز»

موسوی لاری: روحانی در ابتدا می‎گفت کاندیدای پوششی طراحی جناح رقیب است/ بازنده اصلی انتخابات قالیباف و برنده هاشمی‌طبا بود

تاریخ انتشار: ۲۰ خرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۶۱۲۰۷۹

حجت الاسلام عبدالواحد موسوی‌لاری بعد از موفقیت دو جانبه اصلاح‌طلبان در انتخابات 29 اردیبهشت توصیه‌هایی به حسن روحانی دارد و می‌گوید او باید پیام رای مردم را درک کند و گرنه مردم مایوس خواهند شد. هنوز هم که هنوز است، وقتی نام او می‌آید، عمامه سیاه در حال سقوطش، نخستین تصویر او در یادهاست؛ تصویر چهره آشفته و نگران او، وقتی در مقام وزیر کشور به دانشگاه تهران رفته بود تا دانشجویان عصبانی را در بحبوحه اتفاقات تیر 78 آرام کند و البته خودش ناآرام و شاید مستاصل از میان آنها برگشت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش نامه نیوز، حالا اما دیگر از آشفتگی آن روزها در چهره «عبدالواحد موسوی لاری» خبری نیست؛ او در همه این سال‎‌ها آرام‌تر از همیشه شده و در قالب نایب رییسی شورای‌عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان، به خط و ربط دادن‌های انتخاباتی برای اردوگاه چپ‌ها مشغول است. آن روز هم که قبول کرد به کافه دنج تحریریه خبرآنلاین بیاید، یک روزه دار آرام بود که به سبک سال‌های گذشته‌اش که عضو تحریریه روزنامه سلام بود، اول از همه سراغ خبرنگارها را گرفت: «همه هستند دیگر؟» این جمله را می‌گوید و پایش را به تحریریه می‌گذارد و بعد از خوش و بش با سرویس‌های مختلف خبری، از زیاد شدن زنان خبرنگار در مطبوعات حال حاضر ایران ابراز خوشحالی می‌کند.

«روزنامه سلام مسیر جدیدی در مطبوعات باز کرد» این را در همان ابتدای گفت وگو می‌گوید و نقبی می‌زند به آن روزهای روزنامه نگاری‌اش؛ «ما روزنامه سلام را با گرفتاری های زیادی منتشر می‌کردیم. از آقای موسوی خوئینی‌ها گرفته تا من و دیگر دوستان تا نصفه شب درگیر همه کارهای روزنامه بودیم؛ از حروف‌چینی گرفته تا ویرایش و چاپ روزنامه. بعد از انتشار روزنامه سلام، روزنامه‌های همشهری، ایران و جام جم تاسیس شدند. روزنامه همشهری تنها روزنامه پول‌دار بین همه روزنامه ها بود. حتی خیلی از نیروهای روزنامه سلام به دلیل مشکلات مالی جذب همشهری شدند.

ما قبل از انتشار روزنامه سلام دو پیش شماره منتشر کردیم و به دلیل اینکه آگهی نداشتیم در یک قسمت از صفحات آگهی آموزش خبرنگاری منتشر کردیم. یادم هست که فردای آن روز آقای دعایی ساعت 11 صبح به من زنگ زد و بدون سلام و احوالپرسی و با خنده گفت «شما دیگر چقدر رو دارید! شما خودتان نیروی خبرنگار ندارید و می‌خواهید آموزش خبرنگاری هم راه بیندازید؟!»

او بعد از مروری بر این خاطرات، در جایگاه نایب رییسی شورای عالی سیاست گذاری اصلاح‌طلبان از عملکرد این شورا در بستن لیست امید در انتخابات شورای شهر و روستا دفاع می‌کند و می‌گوید مردم به خردورزی جمعی این شورا ایمان آورده‌اند.

وزیر کشور دولت اصلاحات همچنین روایت‌هایی دارد از ساعات مذاکره با حسن روحانی برای گرفتن موافقتش با ورود نامزد پوششی به انتخابات ریاست جمهوری؛ مذاکراتی که بالاخره موفقیت آمیز تمام شده و نتیجه آن ورود اسحاق جهانگیری به انتخابات می شود.

موسوی‌لاری حالا بعد از موفقیت دو جانبه اصلاح‌طلبان در انتخابات 29 اردیبهشت توصیه‌هایی به حسن روحانی دارد و می‌گوید او باید پیام رای مردم را درک کند.

از او درباره دلایل شکست اصولگرایان در انتخابات، احتمال تشکیل دولت در سایه از سوی آنها، عملکرد وزارت کشور در این انتخابات، ضرورت تغییر در کابینه دوازدهم و ... پرسیدیم که مشروح این گفت وگو را در زیر می خوانید؛

***

آقای موسوی! تکلیف اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری در حمایت از حسن روحانی از مدت‌ها پیش مشخص بود. اما شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان چه روندی را برای این انتخابات طی کرد؟

شورای عالی اصلاح طلبان یک فرآیند طبیعی را طی کرد تا به اینجا رسید. ما از تجربیات گذشته و انتخابات 92 استفاده کردیم تا برای انتخابات بعدی پیش برویم. شاید رمز موفقیت کار این بود که همه احزاب حرکت جبهه ای را پذیرفتند تا علی‎رغم تنوع سلایق کنار هم باشند. تا حدود زیادی هم در این زمینه موفق شدیم و عمده احزاب و شخصیت های اصلاح طلب در این ساختار خودشان را تعریف کردند. کمک معنوی آقای خاتمی و حضور ایشان در ساحت عمومی سیاسی کشور نیز کمک کرد. اگرچه ایشان در جزئیات امور دخالتی نمی کردند اما در انسجام تشکیلات، نقش تاثیر گذاری داشتند.

ما انتخابات مجلس 94 را با مکانیزمی پشت سر گذاشتیم. در انتخابات ریاست جمهوری نیز با دو مساله روبرو بودیم. نخست اینکه احزاب و تشکل های همسو با شورای سیاست گذاری گلایه هایی از مدیران ارشد دولت داشتند و مسیر دولت را مطلوب نمی دانستند. ما در شورای سیاست گذاری باید این گلایه ها را به حداقل می رساندیم که آنها هم پای کار بیایند. وقت زیادی برای این کار گذاشتیم. نکته دوم این بود که کارنامه دولت در دوره اول مورد توجه و قضاوت مردم بود. نامزدهایی که چنین مسئولیتی نداشتند می توانستند راحت تر وعده بدهند اما دولت مستقر باید نشان می داد که چه کرده و چه دورنمایی را متصور است.

ما معتقد بودیم که دولت در اطلاع رسانی و توجه به افکار عمومی قصورهایی داشته و مردم آنچنان که باید در جریان اقدامات دولت نبودند و خیلی از مواردی را که مربوط به دولت قبل بود در جریان این انتخابات، به پای این دولت نوشتند. در حالیکه اگر درست اطلاع رسانی شده بود مردم می دانستند که این موارد ریشه در دولت قبل دارد. بنابراین اعلام اقدامات دولت، نقد منصفانه کارنامه این دولت و حمایت از تمدید آن از دستورکارهای شورای عالی سیاست گذاری بود و با وجود امکانات محدودمان، موفق شدیم و به دوستانمان در شهرستان ها نشان دادیم که راه این دولت، راه نجات کشور است و گفتیم که نگاه انبساطی به دیپلماسی و پیش بردن ادامه راه برجام و افزایش دوستانمان در فضای بین الملل و کاستن از دشمنان از کارهای مهم دولت در گذشته بوده است. مهمترین کاری که انجام شد، رفع دوگانگی بین جریانات حامی دولت بود. آقای شریعتمداری با مشورت دوستان ما ستادهای روحانی را در سراسر کشور با حضور چهره های اصلاح طلب تشکیل داد و در نهایت هم به پیروزی رسیدیم.

در انتخابات ریاست جمهوری نیز با دو مساله روبرو بودیم. نخست اینکه احزاب و تشکل های همسو با شورای اطلاع رسانی گلایه هایی از مدیران ارشد دولت داشتند و مسیر دولت را مطلوب نمی دانستند. باید این گلایه ها را به حداقل می رساندیم که آنها هم پای کار بیایند. وقت زیادی برای این کار گذاشتیم. نکته دوم این بود که کارنامه دولت در دوره اول مورد توجه و قضاوت مردم بود. نامزدهایی که چنین مسئولیتی نداشتند می توانستند راحت تر وعده بدهند اما دولت مستقر باید نشان می داد که چه کرده و چه دورنمایی را متصور است.

اما در انتخابات شوراهای شهر و روستا حرف و حدیث های زیادی درباره عملکرد شورای عالی سیاست گذاری زده شد. شما یکی از نفرات اصلی در بستن لیست امید بودید. درباره چگونگی بستن این لیست توضیحاتی بفرمایید.

در انتخابات شوراها، علاوه بر سیاست های کلان و ملی باید مناسبات قومی و محلی نیز در شهرهای کوچکتر رعایت می شد. فعال کردن اصلاح طلبان در تمامی استان‎ها برای انتخابات زمان بر شد و ما تصمیم گیری را به شورای اصلاح طلبان استان‎ها سپردیم. در مواردی که نگاه های سیاسی حاکم بود همچون کلان شهرها، شوراهای اصلاح طلبی استان مستقیما تصمیم گیری می کردند اما در شهرهای کوچکتر انتخاب را به خود فعالان محلی واگذار کردیم و لزوما لیست ندادیم.

در تهران هم شورای عالی و کارگروه های مرتبط با آن لیست را بستند. مهمترین مساله این بود که لیست را چگونه ببندیم. در مرحله اول بررسی کردیم که چه کسانی ثبت نام کردند و بعد چه کسانی از فیلتر نظارت عبور می کنند و در مرحله سوم افراد داوطلب حضور در لیست را بررسی کردیم. کارگروه 7 نفره ای زیر نظر هیات رئیسه شورای عالی اصلاح طلبان تشکیل شد تا نامزدها را شناسایی کنند و ستادی هم برای فعالیت های تبلیغاتی آماده شد. بیش از 600 نفر از داوطلبین به دبیرخانه شورای عالی مراجعه کرده و فرم حضور در لیست را امضا کردند. از این افراد تعداد زیادی از سوابق روشن و درخشانی برخوردار بودند. اما انتخاب 21 نفر از میان 600 نفر کار مشکلی بود. باید از هر 30 نفر یک نفر را انتخاب می کردیم. برای همین کارگروه 14 نفره ای برای غربال افراد بر اساس شاخص های تعیین شده شورای عالی تشکیل دادیم تا 150 نفر را از میان 600 نفر برگزیدند. صدوپنجاه و چند نفر به این ترتیب به مرحله دوم انتخاب رسیدند.

درباره همین فرایند گزینش 21 نفر از بین 150 نفر هم انتقاداتی وجود داشت. در آخر چگونه به این 21 نفر برای لیست امید در شهر تهران رسیدید؟

سعی ما بر این بود که گزینش‌ها چارچوب و شاخص داشته باشد که بتوانیم بعدا پاسخگو باشیم. علاوه بر تخصص های مرتبط با شوراها، شاخص های فرعی دیگری هم داشتیم. از جمله آنکه 50 درصد لیست را به زنان و جوانان اختصاص دهیم. البته با پیش فرض اینکه تخصص مرتبط هم داشته باشند. این کار دو سه هفته وقت گرفت و با وسواس فراوان و دقت بالایی انجام شد. در مرحله بعدی 10 گروه تخصصی در شورای شهر را شناسایی کردیم، از مسائل شهرسازی و اجتماعی و فرهنگی و حقوقی و ... سپس سهم هر یک از این تخصص ها در لیست 21 نفره را مشخص کردند. آن 150 نفر را بر اساس خوداظهاری شخصی شان در این تخصص ها طبقه بندی کردیم. ابتدا می خواستیم که همین افراد از میان خوشان کسانی را انتخاب کنند و خودشان به خودشان رای بدهند. جلسه ای هم با حضور آنان گذاشتیم ولی گفتند که ما شورای عالی را قبول داریم و داوطلبانه تصمیم گیری نهایی را به شورای عالی واگذار کردند. به همین دلیل در جلسه دیگری کارگروه ها 42 نفر را از 150 نفر انتخاب کردند و شورای عالی از بین آنها 21 نفر را انتخاب کردند. مکانیزم ما انتخاب بر اساس تخصص ها بود و روش دموکراتیک و صحیحی پیش گرفتیم.

البته شاید می شد لیست بهتری هم بست اما از میان 150 نفر با مکانیزم امتیاز و نمره و با آرای کارگروه، هیات رئیسه و شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان، لیست 21 نفره را انتخاب کرد.

اما یک سری انتقادات به آن وجود داشت؛ از جمله اینکه لیست ناشناخته است و بعضی ها با سهمیه برخی آقایان وارد لیست شده‌اند...

نه هیچ کدام از این اظهارات کامل نیست. انتقاداتی وجود دارد و من هم نمی‌توانم بگویم همه اش بی ربط است اما مکانیزم ما مشخص بود. هیات رئیسه شورا، کارگروه هایی را تعیین کرد (14 نفر کارشناس غربالگری و 7 نفر کارگروه تخصصی) و نهایتا هیات رئیسه از بین 150 نفر، 42 نفر را تعیین و شورای عالی به 21 نفر در پایان رای داد. طبیعی است که وقتی موضوعی به رای گذاشته می شود، هر کسی که بیشترین آرا را داشت، بالا می آید. ما متعهد به کار تخصصی و سهمیه 50 درصدی زنان و جوانان بودیم و شاید اگر این محدودیت را برای خودمان نگذاشته بودیم، چهره‌های شناخته شده تری وارد لیست می شدند. این هم بر اساس تصمیمات همگانی شورای اصلاح طلبان بود. البته صرف امتیاز زن و جوان بودن، باعث حضور افراد دراین لیست نشد. بلکه تخصص و تجربه مرتبطشان باعث حضورشان در لیست شد. مثلا در حوزه شهرسازی یک خانم متخصص و یک جوان زیر چهل ساله با دانش مرتبط انتخاب شدند. نهایتا لیست ارائه شده ترکیب قابل دفاعی بود. مردم چهره های شناخته شده مثل مسجدجامعی، محسن هاشمی، الویری در لیست را می شناختند. اگر هم جوانانی آمدند که کمتر شناخته شده بودند اما نباید شایستگی ها و توانایی های آن ها را زیر سوال ببریم.

ممکن است افراد توانمند دیگری وجود داشته باشند که می توانستند در لیست شوراها باشند اما در مجموع لیستی که ارائه شده، قابل دفاع بود. اگر ما محدودیت استفاده از جوانان و زنان را نداشتیم ممکن بود افراد مناسب تری بیایند اما ما دنبال این بودیم که زنان 30 درصد از سهم لیست را داشته باشند. بنابراین ما در بستن لیست محذوراتی هم داشتیم همه اعضای لیست با رای اکثریت انتخاب شدند.

شورای عالی برای اعمال سهمیه‎های زنان و جوانان مکانیزم مشخصی نداشت. مثلا شما کمیته زنان یا جوانان نداشتید که این سهمیه‌ها از کانال آنها به شورای عالی معرفی شوند. این یکی از نقاط ضعف شورای عالی بود. برای انتخابات آتی مجلس این مساله را حل می‌کنید؟

بله این ضعف وجود دارد. ملاک در مراحل دوم و سوم و چهارم انتخاب اعضای لیست شوراها، یعنی تعیین 150 و 42 و 21 نفر، بر اساس خود اظهاری کسانی بود که داوطلب شده بودند. مثلا خانمی با تخصص خودش و معیارهایی که داشته به جمع 150 نفر رسیده بود. مثلا تخصص ایشان محیط زیست بوده ولی از اینجا به بعد در کارگروه محیط زیست قرار می گرفت و بعد به میزان آشنایی تصمیم گیرندگان در حوزه محیط زیست درباره او تصمیم گیری شد. مثلا در حوزه حقوق 10 نفر حقوقدان وارد جمع 150 نفر شده اند. از میان آنها دو نفر باید به جمع 42 نفر می رسیدند. رای به آنها بر اساس شناخت شخصی افراد یا شناخت از بیرون بوده و هیچ سهمیه ای به حزب یا گروهی داده نشده بود.

اما باید سهمیه زنان و جوانان را لحاظ می کردیم. برای همین محدودیت برخی افراد با تجربه نتوانستند به لیست راه یابند. با مکانیزم امتیاز دهی تا 150 نفر و مکانیزم رای تا 21 نفر با لحاظ تخصص های مورد نیاز و سهمیه زنان و جوانان، ترکیب موجود ترکیب قابل دفاعی است. از نظر من ممکن است افراد توانمند دیگری وجود داشته باشند که می توانستند در لیست باشند. اما در مجموع لیستی که ارائه شده، قابل دفاع بود. اگر ما محدودیت استفاده از جوانان و زنان را نداشتیم ممکن بود افراد باتجربه تری بیایند اما ما دنبال این بودیم که زنان 30 درصد از سهم لیست را داشته باشند. بنابراین ما در بستن لیست محذوراتی هم داشتیم همه اعضای لیست با رای اکثریت انتخاب شدند.

آقای موسوی! ما بعد از انتخابات سال 88 شاهد نقد درونی اصلاح طلبان از سوی خودشان و رو آوردن به خط اعتدال بودیم. اما در دو انتخابات گذشته گویی شاهد شخص محور شدن جریان اصلاحات هستیم. به گونه ای که انگار تا زمانی که آقای خاتمی پیام تصویری ندهند و مردم را به رای دادن به اصلاح طلبان دعوت نکنند؛ گویی حرکت ناقص است. به نظر شما آیا این موضوع می تواند آسیبی برای جریان اصلاحات باشد یا خیر؟

اگر ما بخواهیم بر روی کل دستاورد همگرایی اصلاح طلبان انگشت بگذاریم، باید بر روی شکل گیری شورای عالی اصلاح طلبان و روش مند کردن کارهایی که باید انجام شود، تاکید کنیم. ما وقتی می خواستیم شورای عالی را راه بیندازیم تعداد زیادی از احزابی که عضو شورا بودند اعلام کردند که ما دیگر نمی خواهیم ادامه بدهیم. به تدریج هرچه پیش رفتیم همه به این نتیجه رسیدند که باید در ترکیب شورای عالی بمانند و در این چارچوب خودشان را تعریف کنند. عملا این شورا محور شد و کارامدی خودش را به شکل بارزی نشان داد. اولین شکل بارزش کاندیداتوری آقای روحانی در انتخابات اردیبهشت ماه بود. قبل از اینکه دیگران چیزی بگویند در یک نشست دوساعته با شرکت آقای شریعتمداری از سوی حسن روحانی، بحث نقادانه ای درباره عملکرد دولت یازدهم انجام گرفت و بعد شورای عالی در یک انتخاب اجماعی به آقای روحانی رای داد و از آن به بعد او کاندیدای اجماعی اصلاح طلبان شد. کار دیگری که شورای عالی انجام داد این بود که تصمیم گرفت در کنار حسن روحانی فرد یا افراد دیگری هم باید در انتخابات شرکت کنند که بتوانند از فرصتی که صداوسیما ایجاد می کند از دولت و دستاوردهایش دفاع کنند.

البته این موضوع هم خیلی مورد نقد آقایان رییسی و قالیباف قرار گرفت...

بله چون آن ها می دانستند که چه اتفاقی افتاده است. در نهایت ما به این جمع بندی رسیدیم که آقای روحانی کاندیدای ما است و از او دفاع کردیم. اما اینکه آقای روحانی، منحصر به فرد است، زمانی معلوم می شود که خودش را نشان بدهد. یک بار هیات رئیسه شورا شامل من و اقایان عارف و مرعشی با آقای روحانی صحبت کردیم و یک بار دیگر هم من و آقایان مرعشی و کمالی آخرین صحبت ها را با آقای روحانی انجام دادیم. در مرحله اول آقای روحانی نسبت به اینکه یک نفر دیگر در کنار او وارد انتخابات شود ذهنیت داشت و معتقد بود که بودن فرد دیگر ممکن است تبعات منفی داشته باشد. وقتی ما دلایل حضور شخص دیگر در انتخابات را توضیح دادیم، آقای روحانی که خیلی مخالف بود با ما همراه شد و استدلال ما را قبول کرد. آقای روحانی در ابتدا خیلی به این موضوع حساس بود و می گفت این طراحی جناح رقیب است. اما ما برایش توضیح دادیم و در نهایت او پذیرفت. اما هنوز به ما اعلام نشده بود. روز چهارشنبه که ثبت نام نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری، سه روز بعد از آن تمام می شد من گفتم که