به نقل از «خبرگزاری آریا»

اعلام آمارهاي متناقض از رتبه‌بندي‌هاي جهاني در کشور!

تاریخ انتشار: ۲۰ خرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۶۱۴۶۴۷

خبرگزاري آريا - درحالي که آمارهاي منتشرشده از سوي پايگاه‌هاي استنادي از رتبه‌بندي دانشگاه‌ها در بيشتر کشورهاي دنيا به منظور اندازه‌گيري فاصله و شکاف دانشگاه‌هاي خود با ساير دانشگاه‌هاي برتر دنيا و برنامه‌ريزي در جهت کاهش اين فاصله است، در ايران شاهد انتشار اخبار متفاوت از يک داده جهاني هستيم!

به گزارش خبرنگار ايسنا، «ايران در 8 حيطه موضوعي مهندسي، علم مواد، شيمي، فيزيک، رياضي، علوم کشاورزي، علوم کامپيوتر و علوم گياهي ــ دامي داراي دانشگاه، در جمع 250 دانشگاه برتر دنيا قرار گرفته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

»

«حضور دانشمندان ايراني در ميان دانشمندان يک درصد برتر دنيا»
«قرار گرفتن دانشگاه‌هاي ايران در ميان 500 دانشگاه برتر دنيا»
«قرار گرفتن ايران در ميان هزار دانشگاه برتر دنيا»
« 11 دانشگاه ايران در رتبه بندي سال 2017 يو اس نيوز»
« رتبه ايران از نظر شاخص جهاني نوآوري در سال ٢٠١٦ نسبت به سال ٢٠١٥، ٢٨ رتبه ارتقا داشته است»
اينها تنها بخشي از هزاران هزار تيتري است که مخاطبان رسانه‌ها و پايگاه‌هاي خبري هر روز با آن مواجه مي‌شوند.
اين آمارها همگي از سوي پايگاه‌هاي معتبر علم‌سنجي در دنيا اعلام مي‌شود که بر اساس شاخص‌هايي چون تعداد محققان در يک ميليون نفر جمعيت، درصد اعتبارات تحقيقاتي از توليد ناخالص ملي (GNP)، تعداد طرح‌هاي تحقيقاتي مصوب و فعال به تفکيک بنيادي، کاربردي و توسعه‌‏اي، تعداد طرح‌هاي تحقيقاتي پايان يافته که نتايج آن مورد استفاده قرار گرفته است، تعداد مقالات منتشر شده در مجلات معتبر علمي خارجي، تعداد اختراعات و اکتشافات به ثبت رسيده و تعداد ارجاعات به مقالات علمي منتشر شده دانشگاه‌ها و مراکز تحقيقاتي ارزيابي و رتبه‌بندي مي‌شوند.
کشورهاي مختلف با استفاده از اين آمارها نقشه راه آينده خود را در دنيا و اينکه تا چه ميزان در توليد علم جهاني سهيم باشند، تدوين مي‌کنند.
ولي در ايران وضعيت به گونه ديگر است. هر چند که پايگاه استنادي جهان اسلام (ISC) به عنوان مرجع اعلام رتبه‌بندي‌ها معرفي شده است ولي در حال حاضر نه تنها نهادهاي مختلف اقدام به اعلام نتايج رتبه‌بندي مي‌کنند، بلکه دانشگاه‌ها و مراکز تحقيقاتي که اسامي آنها در رتبه‌بندي‌هاي جهاني آمده است نيز اقدام به انتشار افتخارات خود مي‌کنند که بعضا شاهد اعلام اخبار ضد و نقيض در اين زمينه هستيم.
در حال حاضر پايگاه‌هايي چون مؤسسه اطلاعات علمي( ISI - Institute for Scientific Information)، موسسه QS، پايگاه اسکوپوس (Scopus) و شانگهاي اقدام به اعلام رتبه‌هاي علمي مي‌کنند که هر کدام از اين پايگاه‌ها بر اساس شاخص‌هايي تعدادي از مراکز علمي، دانشگاه‌ها و يا دانشمندان را مورد ارزيابي قرار مي‌دهند و بر اساس تعداد موارد ارزيابي، وضعيت دانشگاه‌هاي کشور متغير است که اين امر دستاويزي براي آمارسازي در کشور از سوي برخي از موسسات در حوزه رشد علمي شده است!
بر اين اساس ممکن است دانشگاه‌ها و مراکز تحقيقاتي کشور در يک پايگاهي در رتبه‌هاي بالاتر و در پايگاه ديگر در جايگاه پايين‌تري قرار گرفته باشد، ولي در کشور بدون ذکر منبع با استناد به اين آمارها اقدام به انتشار آمارهايي در حوزه علم و فناوري مي‌کنند.
نمونه بارز اين امر را مي‌توان در خبر امروز مربوط به حضور دانشگاه‎هاي ايران در ميان هزار دانشگاه برتر دنيا در نظام رتبه‌بندي Q.S اشاره کرد.
بر اساس اعلام پايگاه استنادي علوم جهان اسلام (ISC)، نتايج رتبه‌بندي سال 2018 ميلادي کيو.اس که به تازگي منتشر شده است، نشان از حضور 5 دانشگاه صنعتي شريف، صنعتي اميرکبير، علم و صنعت ايران، تهران و شهيد بهشتي در جمع 959 دانشگاه برتر جهان دارد.
در اين رتبه‌بندي دانشگاه صنعتي شريف با کسب رتبه 480-471، صنعتي اميرکبير با رتبه 550-501، علم و صنعت ايران با رتبه 600-551، تهران با رتبه 650-601 و شهيد بهشتي با رتبه 1000-801 حضور يافتند.
بعد از آن خبر ديگري به نقل از رييس پژوهشگاه علوم و فناوري اطلاعات ايران (ايرانداک) منتشر و در آن اعلام مي‌شود بر اساس نظام رتبه‌بندي کيو.اس دانشگاه‌هاي «صنعتي شريف» و «تهران» به ترتيب در جايگاه نخست و دوم «ملي» در اين نظام قرار گرفتند.
در اين خبر آمده است: «اشتهار علمي، اشتهار شغلي، نسبت دانشجو به هيات علمي، سرانه استناد به هر عضو هيات علمي، نسبت اعضاي هيات علمي بين‌المللي و نسبت دانشجويان بين‌المللي 6 سنجه کليدي اين نظام براي ارزيابي مؤسسه‌ها هستند.
منابع گردآوري داده براي اندازه‌گيري اين سنجه‌ها پيمايش‌هاي جهاني، نمايه استنادي اسکوپوس و پرسشنامه تکميل‌شده توسط مؤسسه‌ها هستند.»
آمارهاي منتشر شده از سوي پژوهشگاه علوم و فناوري اطلاعات ايران
نام موسسه رتبه ملي رتبه در آسيا رتبه جهاني دانشگاه صنعتي شريف 1 108 471-480 دانشگاه تهران 2 165 510-650
اين روند با انتشار اخبار ديگري از سوي دانشگاه‌ صنعتي شريف ادامه مي‌يابد. در خبر دانشگاه شريف اعلام مي‌شود که تنها دو دانشگاه تهران و صنعتي شريف در فهرست برترين‌هاي «کيو.اس.» 2018 قرار گرفته‌اند.

نظام‌هاي رتبه‌بندي روشي براي ارتقاي سطح علمي دانشگاه‌ها
ايده اوليه رتبه‌بندي دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالي جهان توسط دانشگاه «شانگهاي» در سال 1998 پايه‌گذاري شد. طرح اين ايده در پاسخ به دغدغه رئيس جمهور وقت چين بود که تأکيد داشت تعدادي از دانشگاه‌هاي چين بايد در سطح بين‌المللي فعال باشند و در ميان دانشگاه‌هاي برتر جهان قرار گيرند.
براي دستيابي به اين هدف سياستگذاران چيني تصميم گرفتند ابتدا مدلي براي رتبه‌بندي دانشگاه‌هاي جهان طراحي کنند و سپس با بهره‌گيري از نتايج آن نخست جايگاه دانشگاه‌هاي چين در مقايسه با ساير دانشگاه‌هاي جهان مشخص شود و در گام دوم نقاط قوت و ضعف دانشگاه‌هاي چين بر اساس نتايج حاصل شناسايي شود و در نهايت براي بهبود وضعيت و ارتقاي جايگاه دانشگاه‌هاي چين در رتبه‌بندي جهاني اقدامات لازم صورت گيرد.
از اين رو طي پروژه‌اي به دانشگاه شانگهاي مأموريت داده شد دانشگاه‌هاي جهان را رتبه‌بندي و جايگاه دانشگاه‌هاي چين را در سطح جهاني مشخص کنند.
اين رتبه‌بندي در واقع اندازه‌گيري فاصله و شکاف دانشگاه‌هاي چين با دانشگاه‌هاي برتر دنيا و برنامه‌ريزي در جهت کاهش فاصله و بهبود کيفيت دانشگاه‌هاي چين و ارتقاي جايگاه آنها در سطح بين‌المللي بوده است.
نتايج اين رتبه‌بندي که در نظام رتبه‌بندي دانشگاه شانگهاي صورت گرفت، براي اولين بار در سال 2003 در سطح بين‌المللي منتشر شد و از آن سال به بعد به طور سالانه به‌روز مي‌شود.
نظام رتبه‌بندي علمي دانشگاه‌هاي جهان بر مبناي اين فرض که نمي‌توان همه دانشگاه‌هاي جهان را با هم مقايسه کرد، تمرکز و جامعه هدف خود را بر دانشگاه‌هاي تحقيقاتي برتر دنيا قرار داده است.
بر اين اساس دانشگاه‌هايي که داراي جايزه نوبل، پژوهشگران داراي استناد بالا يا مقاله‌هاي منتشر شده در مجلات Nature و Science هستند در اين رتبه‌بندي مورد بررسي قرار مي‌گيرند. علاوه بر اين دانشگاه‌هايي که داراي تعداد زيادي مقاله‌هاي نمايه شده در نمايه گسترده استنادي علوم و نمايه استنادي علوم اجتماعي هستند نيز توسط اين نظام رتبه‌بندي، مورد ارزيابي قرار مي‌گيرند؛ بنابراين از بين دانشگاه فعال جهان حدود 1000 دانشگاه در اين رتبه‌بندي بررسي مي‌شوند و در نهايت در جدول رتبه‌بندي ليست 500 دانشگاه برتر دنيا منتشر مي‌شود.
اين روش اساس فعاليت ساير مؤسسات شد که در اين حوزه فعال هستند که از جمله آنها موسسه کيو.اس (Quacquarelli Symonds) است.
اين موسسه يک سازمان انگليسي است که در گذشته با بخش تحصيلات عالي نشريه تايمز براي انتشار رتبه‌بندي دانشگاه‌هاي جهان همکاري داشت، ولي از سال 2010 اين موسسه رتبه‌هاي خودش را بر طبق متدولوژي پيشين با نشريه تايمز منتشر مي‌کند. اين در حالي است که نشريه تايمز از آن زمان از روش ديگري استفاده مي‌کند که توسط شرکت تامسون رويترز بکار گرفته شده است.
هر دو رتبه‌بندي تايمز و کيو.اس کاربرد زيادي دارند و در هر دو رتبه‌بندي نقش برجسته‌‎اي براي دانشگاه‌ها دارد.

رويکرد غير علمي به يک حرکت علمي
اکنون ما در قرن بيست و يکم با تمام تجهيزات آن قرار داريم و قرار است با استفاده از ابزارهاي نظارتي و سنجشي عملکرد علمي و فناوري خود را در دنيا ارتقاء دهيم و اين همان رويکردي است که همه کشورها در مواجهه با آمارهاي رتبه‌بندي دارند.
اين حالي است که دانشگاه‌ها و برخي نهادها با آمارسازي‌ها در حوزه علم معلوم نيست که کدامين راه را طي مي‌کنند. ارتقاي علمي ما بسيار شايسته است؛ ولي اين زماني زيبنده کشور است که با واقعيات دنيا مطابقت داشته باشد؛ چرا که بررسي عملکرد دانشگاه‌هاي کشور بيشتر بر اساس تعداد مقالات منتشر شده در ژورنال‌هاي معتبر است و آمارهاي اين حوزه موجب شده است تا رشد آنها در حوزه‌هايي چون جذب دانشجويان و اعضاي هيات علمي بين‌المللي، نوآوري، توليد فناوري و ميزان رسوخ فناوري در بخش صنعت ناديده گرفته شود.

انتهاي پيام

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۶۱۴۶۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

داروخانه‌ها هم رتبه‌بندی می‌شوند

دکتر مینا آژوغ اظهار کرد: رتبه‌بندی داروخانه‌ها از سال گذشته در اداره کل دارو کلید خورد و در مرحله اول فهرست داروخانه‌های خاطی که تحویل دارو‌های دارای برنامه توزیع به آنان ممنوع بود، احصا شد.

به گزارش ایسنا، بنابر اعلام سازمان غذا و دارو، وی افزود: این پروژه با پایش در مورد داروی انسولین آغاز شد و فهرست داروخانه‌های خاطی که تحویل دارو‌های دارای برنامه توزیع به آنان ممنوع بود، احصا شد. همچنین در ادامه برای سایر دارو‌های دارای برنامه توزیع نیز اجرایی خواهد شد.