به نقل از «خبرگزاری آریا»

تنفس زبان فارسي در مهمترين دانشگاه‌هاي بريتانيا

تاریخ انتشار: ۱۸ تیر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۳۹۵۷۲۲۴

خبرگزاري آريا - بريتانيايي‌ها به علت حضور در هند و رواج زبان فارسي در اين کشور، آموختن اين زبان را ضروري ديدند‌، از قرن 17 به تدريج آموزش فارسي به دانشگاه‌هاي بريتانيا نظير دانشگاه آکسفورد راه يافت. به گزارش خبرنگار فرهنگي باشگاه خبرنگاران پويا‌،انگليسي‌ها از دوره صفويه رفته رفته پايشان به ايران باز شد و همين امر آغازي بر آشنايي دانشمندان انگليسي با علوم و حکمت اسلامي ايران که بخش مهمي از فرهنگ جهان اسلام به شمار مي‌رود، بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در همان زمان بود که ترجمه آثاري از دانشمندان ايراني نظير محمد زکرياي رازي، فارابي، ابوعلي سينا و امام محمد غزالي به زبان انگليسي و لاتين آغاز شد. توجه جهانگردان انگليسي به زبان فارسي، گرايش انگليسي‌ها را به فارسي­‌آموزي زياد کرد و همين موضوع، بعدها انگليسي‌ها و بعد اروپاييان را به آشنايي با هنر و ادب و فرهنگ و دانش ايراني و ايجاد دانش جديدي به نام ايران­شناسي و ظهور مستشرقان وادار کرد. پس از استقرار ملل اروپايي در هند، با توجه به اين که در سرتاسر هندوستان، فرهنگ و ادب و تمدن ايراني رواج داشت و زبان فارسي، زبان ادبي و ديواني هنديان بوده، اهميت دو چندان يافت و اروپاييان به ويژه، انگليسي‌ها را به آموختن اين زبان ناگزير کرد.
در قرن 17 در دانشگاه کمبريج، نخستين فارسي­دانان و استادان ايران­شناس پا به عرصه ظهور گذاردند و در همان دوران آثار فراواني از فارسي به انگليسي ترجمه و منتشر شد.بريتانيايي‌ها به علت حضور در هند و رواج زبان فارسي در اين کشور، آموختن اين زبان را ضروري ديدند و نخستين ترجمه‌­هاي آثار مشهور شعراي ايراني به زبان انگليسي به همين دوره بازمي‌گردد. به تدريج آموزش اين زبان به دانشگاه­‌هاي بريتانيا نظير دانشگاه آکسفورد نيز راه يافت و چند کتاب دستور زبان فارسي تهيه و تدوين شد.
در قرن 19 ايران­شناسي در انگلستان رونق گرفت و شمار فراواني از ايران­شناسان انگليسي به پژوهش در زبان و ادبيات فارسي همت گماردند. ادوارد فيتز جرالد، متيو آرنولدو از همه معروف­تر، ادوارد براون انگليسي، از ايران­شناسان معروف انگليسي­‌اند. کارنامۀ انگليسي‌ها دربارۀ زبان و ادبيات فارسي و پژوهش آنان دربارۀ آثار ادبي ايراني از جايگاه ممتازي برخوردار است.
فيتز جرالد در سال (1859)، 250 نسخه از ترجمه رباعيات خيام را چاپ کرد که آوازه اين ترجمه، همه جا را گرفت. جيمز موريه، ديپلمات انگليسي که دو بار به ايران سفر کرد علاوه بر دو سفرنامه خود، کتاب مشهوري به نام «ماجراهاي حاجي باباي اصفهاني» (1823) دارد که از «هزار و يک شب» الهام گرفته است.
در دانشگاه‌هاي اکسفورد، کمبريج، منچستر، ادينبورگ، دورهام و دانشگاه لندن، کرسي‌هاي زبان فارسي هنوز وجود دارند و در کنار آن­ها، ده‌ها مرکز فارسي به وجود آمده­‌اند.
زبان فارسي در مراکز تحقيقاتي و آموزشي :
در دانشگاه‌­هاي بريتانيا رشتۀ خاصي به عنوان «مطالعات ايراني» در مقطع ليسانس به ندرت وجود دارد و دروس ايران شناسي يا زبان فارسي جزء دروس رشته­‌هاي مطالعات خاورميانه و شرق­شناسي است. به عنوان مثال در دانشگاه کمبريج که يکي از قديمي‌­ترين دانشگاه­‌ها در زمينۀ ادبيات فارسي است، زبان فارسي به عنوان يک درس اختياري به دانشجويان رشته‌‌‌‌هاي مطالعات خاورشناسي تدريس مي­‌شود. با اين حال درس­‌هايي در اين زمينه که بيشتر روي تحصيلات تکميلي تمرکز دارند کم نيست. محورهاي مهم مطالعات ايراني يا ايران‌‌شناسي در بريتانيا را مي­‌توان در اين موارد خلاصه کرد:
زبان فارسي به عنوان زبان بيگانهادبيات کلاسيک فارسيتاريخ ايران با گرايش تاريخ معاصر و تاريخ باستانشناخت اقوام (مردم شناسي)جامعه شناسيمطالعات رسانه ايسياست و روابط بين المللشيعه شناسي که عملاً در بسياري موارد به ايران مربوط مي شود.دانشگاه­ها و مراکز تحقيقاتي
1. دانشگاه لندن- مدرسۀ مطالعات شرق شناسي و آفريقايي SOAS: رشتۀ زبان و ادبيات فارسي در سطح کارشناسي در دانشگاه سواز ارائه مي­‌شود.
2. دانشگاه کمبريج- دپارتمان مطالعات خاورميانه: دپارتمان خاورميانه در سال 40 دانشجو مي­گيرد و حدود 7 نفر زبان فارسي را انتخاب مي‌­کنند.

3. دانشگاه اکستر- مرکز مطالعات ايراني: دانشگاه اکستر، يک دانشگاه پژوهشي دولتي در جنوب‌غربي انگلستان است. دانشگاه در سال 1955 تأسيس شد و امتياز سلطنتي را دريافت کرد. اين دانشگاه 18 هزار دانشجو دارد و يکي از 9 دانشگاه برتر انگلستان است که در سال 2007 به عنوان دانشگاه سال معرفي شد. مرکز مطالعات ايراني دانشگاه اکستر، خود، بخشي از انستيتوي مطالعات عربي و اسلامي است. اين دانشگاه، در سطح ليسانس دانشجوي زبان فارسي مي­‌پذيرد.

4. مرکز شاهنامه در دانشگاه کمبريج: دانشگاه کمبريج واحدي با عنوان «مرکز شاهنامه»‌‌‌‏ در «کالج پمبروک» دارد. در اين مرکز، آرشيو بزرگي از تصاوير نسخه‌هاي خطي شاهنامه، مربوط به سده‌هاي مختلف و پژوهش‌‌‌‏ها و مقالات محققان در باب شاهنامه فردوسي و ساير زمينه‌‌‌‏هاي فرهنگ و ادب پارسي‌‌‌‏، گردآوري شده است
مرکز شاهنامه درنظر دارد، ضمن انجام تحقيقات جديد و فعاليت در جهت معرفي اين اثر ارزشمند تاريخي در سراسر جهان، کامل‌ترين آرشيو آن‌لاين از نسخه‌هاي خطي شاهنامه را به همراه تصاوير و نقاشي‌هاي هر نسخه، در دسترس کاربران اينترنت قرار دهد. هم‌‌‌‏اکنون نيز بيش از 1500 نسخه از شاهنامه‌هاي مختلف و تعدادي از صفحات تک‌‌‌‏برگي و1800 نقاشي و 1200 تصوير مربوط ديگر با اين اثر تاريخي، بر روي وب‌سايت مرکز موجود است.
5. دانشگاه آکسفورد- کالج وادهام و مرکز مطالعات شرق شناسي: کالج وادهام از کالج‌­هاي دانشگاه آکسفورد، در زمينه زبان فارسي درس‌­هايي را ارائه مي­‌دهد و کتابخانه خوبي هم از کتب فارسي در اختيار دارد.
6. دانشگاه دورهام- مرکز مطالعات ايراني: مرکز «مطالعات ايراني» به عنوان يک نهاد تحقيقاتي وابسته به موسسۀ مطالعات اسلامي و خاورميانه در دانشگاه دورهام تأسيس شد. هدف اصلي از تأسيس اين مرکز، تشويق اساتيد، پژوهشگران و دانشجويان به انجام تحقيق در زمينه مطالعات ايراني در کشور انگلستان است.

7. دانشگاه سنت اندروز در اسکاتلند -انستيتوي مطالعات ايراني:در اين مرکز در 10 سال اخير يک برنامه ايران‌شناسي کامل راه‌اندازي شده است، زبان و ادبيات فارسي و تاريخ تدريس مي‌شود و شايد بيش از بقيه به طور اختصاصي روي ايران تمرکز دارد. با اين حال به نظر مي­‌رسد بيشتر روي مسائل قومي و سياسي متمرکز باشد.
8. موسسۀ ايران شناسي بريتانيا يا BIPS : مؤسسۀ ايران شناسي بريتانيا BIPS نيز از مؤسسات مشهور ايران‌شناسي بريتانياست. اين مؤسسه در سال 1976 تأسيس شد. اين مؤسسه علاوه بر برگزاري هر ساله کنفرانس بزرگي درباره ايران، براي تحقيقات ايران‌شناسي به دانشجويان و محققان گرنت اعطا و مجلۀ ايران را منتشر مي‌کند و حدود 400 محقق در رشته‌­هاي مختلف از دانشگا‌ه‌­هاي متفاوت عضو افتخاري آن هستند.اين مؤسسه اگرچه دانشگاه نيست اما مؤسسۀ بسيار معتبري است و تقريباً با تمام افراد و دانشگاه­‌هاي شاخص در زمينۀ ايران­شناسي در تماس و ارتباط است.
9. کتابخانه مطالعات ايراني: کتابخانۀ مطالعات ايراني، در تاريخ 16 نوامبر 1991 برابر25 آبان 1370 تأسيس شد. در حال حاضر بيش از سي هزار جلد کتاب و نشريه و اسناد فرهنگي و سياسي در محل کتابخانه براي استفادۀ فرهنگي و سياسي نگهداري مي­‌شود. بيشتر اين کتاب­ها و نشريات به زبان فارسي است.
10. آکادمي مطالعات ايراني لندن: اين مرکز تحقيقاتي،که در بهار 1382 در لندن تأسيس شد، پل گفت‌و‌گوهاي فلسفي و عرفاني ايران و جهان غرب است.
11. دانشگاه منچستر-بخش مطالعات خاورميانه : (غير فعال) از معدود دانشگاه­‌هايي است که رشتۀ مخصوص آموزش زبان فارسي به عنوان يک رشتۀ مستقل در سطح ليسانس دارد. تدريس رشتۀ مطالعات خاورميانه، در ميانۀ قرن نوزدهم در اين دانشگاه شروع شده است و عمري بيش از صد و پنجاه سال دارد و بخش ايران، جايگاه ويژه‌اي از اواخر قرن نوزده در آن پيدا کرده است. آموزش زبان فارسي در بخش مطالعات خاورميانه اين دانشگاه در گذشته داير بوده که هم اکنون به سبب مشکلات مالي، متوقف شده است. در مرکز نسخ خطي دانشگاه منچستر، بالغ بر 2000 نسخۀ خطي از انواع کتاب­‌هاي کلاسيک به زبان­هاي فارسي و عربي وجود دارد.
12. دانشگاه ادينبورگ در اسکاتلند
مدارس
فدراسيون مدارس فارسي بريتانيا:
بيش از 200هزار ايراني در بريتانيا زندگي مي‌کنند و آموزش زبان فارسي به فرزندان نسل دوم و سوم و حفظ علقه‌هاي فرهنگي آنان مهمترين عامل تأسيس مدارس تکميلي فارسي بوده است که عمدتاً در يکي از روزهاي پاياني هفته فعال هستند.
فدراسيون مدارس فارسي بريتانيا به عنوان رابط بين مدارس عضو با دستگاه‌­ها و ارگان­هاي آموزشي و دولتي مسئول در ايران و انگلستان عمل مي­‌کند. اين فدراسيون همچنين تجربيات و جديدترين نظريه‌هاي آموزش و يادگيري زبان مادري را براي نسل‌هاي دوم و سوم مهاجران در مدارس تکميلي در اختيار مؤسسات آموزشي عضو قرار مي­‌دهد.

1. مدرسه انديشه: مدرسه انديشه در سال 2008 در ساختمانِ کليسا در محله «گولدرز گرين»- در شمال غرب لندن- تأسيس شد. با حدود 100 شاگرد، مدرسه آغاز به کار کرد. به مرور تعداد شاگردان افزايش پيدا کرد تا اينکه در چند سال اخير، با وجود فراز و نشيب‌هايي که وجود داشت، به طور ميانگين 70 دانش‌آموز داشته است.
2. زبانکده خرد پارسي: کلاس­ها از آمادگي تاGSCE & A-Levelشنبه­‌ها از ساعت 11 الي 2 بعد از ظهر در شهر لندن داير است.
3. انستيتو زبان و ادبيات فارسي: اقدام شايسته کتابخانه مطالعات ايراني، تأسيس انستيتوي آموزش زبان و ادبيات فارسي در سال 1993 است. اين مؤسسه، کار آموزش زبان فارسي در سطوح گوناگون را وجهه همت خود قرار داده و تاکنون توانسته به فارسي‌­آموزي بسياري از افراد اقدام نمايد.
4. مدرسه ايرانيان: اين مدرسه يکي از مدارس باسابقه ايراني در انگليس است که در سال 1991 به ثبت رسيده است. هدف اصلي مدرسه، آموزش فارسي به ايرانيان، افغانستاني‌ها و تاجيک‌ها اعلام شده است.
5. مدرسه صمد بهرنگي:اين مدرسه به آموزش زبان فارسي در دو سطح مقدماتي و پيشرفته مي­‌پردازد. اين مدرسه 32 دانش آموز در سال 2004 داشته است.
6. آموزشگاه فردوسي:اين آموزشگاه از سال 1990 در دبيرستان اکتون بنياد نهاده شده است. کلاس­ها از ساعت دوازده روزهاي شنبه داير است. در اين آموزشگاه، آموزش از ابتدايي تا دانشگاه برقرار است و امتحانات با ارائه مدرک رسميبرگزار مي­‌شود.
7. مدرسه فارسي ادينبورو: اين مدرسه در محل مدرسه ابتدايي برونتزفيلد در شهر ادينبورو در روزهاي شنبه هر هفته کلاس زبان فارسي داير مي‌­کند و فرزندان ايرانيان و افغان­ها و تاجيک­ها در اين ساعات، به فارسي­‌آموزي اشتغال دارند.
8. مدرسه زبان فارسي رستم:رستم يک مدرسۀ مستقل و آزاد است که از 30 سال پيش در لندن به صورت رسمي کار خود را آغاز کرد. در حال حاضر بيش از 300 نفر دانش‌آموز دختر و پسر ايراني از 3 سالگي تا 18 سالگي در مدرسه رستم به تحصيل مشغولند. بيشتر شاگردان مدرسه يا در انگليس به دنيا آمده و در محيط انگليسي زندگي مي‌کنند و يا «دورگه» هستند. يکي از اهداف مهم مدرسه، استحکام بخشيدن به هويت فردي و نهايتاً هويت دوفرهنگي در دانش‌آموزان است که بخشي از اين مهم از طريق مطالعه، تدريس و گسترش زبان و ادبيات فارسي محقق مي‌شود. علاوه بر اين، تدريس تاريخ و جغرافياي ايران و انواع هنرهاي ايراني نيز جايگاهي ويژه در مدرسه دارد. به دليل فعاليت خوب اين مدرسه، امروزه به عنوان بهترين مدرسۀ فارسي آموزي انگلستان شناخته شده و توانسته حمايت مالي بنياد ميراث ايران را نيز به خود اختصاص دهد.
9. مدرسه کانون ايران
10. مدرسه پرشين
11. مدرسه هدف لندن: اين مدرسه براي دوره آمادگي يا پيش دبستاني، دوره ابتدايي، دوره GCSE کلاس برگزار مي‌­کند و دانش آموزان بعد از گذراندن سال تحصيلي و موفقيت در آن، کارنامه پايه تحصيلي خود را مي­‌گيرند.
12. مدرسه تربيت ايراني:اين مدرسه با هدف آموزش فارسي به دانش­‌آموزان ايراني از سن 5 تا 16 ساله، در روزهاي آخر هفته اقدام به برگزاري کلاس مي­‌کند.
13. مدرسه پارسي آبردين: در سال 1389 با هدف آموزش فارسي به دانش‌­آموزان ايرانيان مقيم تأسيس شد.تعداد 29 فارسي آموز از کلاس اول تا ششم ابتدايي در اين مدرسه به يادگيري زبان فارسي مي‌پردازند.
14. مدرسه فارسي زبان رهپويان لندن:تعداد 85 فارسي آموز از کلاس اول تا پنجم ابتدايي در اين مدرسه به يادگيري زبان فارسي مي­‌پردازند.

15. مدرسۀ فارسي آکسفورد:
16. مدرسۀ فارسي حافظ شفيلد: تعداد 35 فارسي آموز از کلاس اول تا هفتم در اين مدرسه به يادگيري زبان فارسي مي­‌پردازند.
17. مدرسۀ فارسي ابوعلي سينا ناتينگهام: تعداد 29 فارسي آموز از کلاس اول تا سوم ابتدايي در اين مدرسه به يادگيري زبان فارسي مي­‌پردازند.
18. مدرسه فارسي آموزي امام رضا (ع) شهر بيرمنگام: تعداد 46فارسي آموز از کلاس اول تا ششم ابتدايي در اين مدرسه به يادگيري زبان فارسي مي­‌پردازند.
در انگلستان علاوه بر اين مراکز‌، دانشگاه‌ها و مدارس دوره‌هاي آموزش آزاد نيز برگزار مي‌شود که از آن جمله مي‌توان به مسجد شيعيان پيتربرو و مرکز اسلامي الهدي گلاسگو اشاره کرد.
اما با وجود اين پيشينه خوب آموزش زبان فارسي در انگلستان،‌ آسيب‌هايي نيز وجود دارد که از مهمترين آن‌ها مي‌توان به موارد زير اشاره کرد.
قديمي بودن متون درسي و روش­هاي آموزش زبان فارسي در دانشگاه­هاعدم برنامه‌ريزي جهت نظام آموزشي زبان فارسي متناسب با مقاطع مختلفاستفاده از زبان انگليسي به عنوان زبان واسط در کتاب­هاي آموزشيعدم تجهيزات و امکانات آموزشي از جمله : امکانات سمعي و بصري در دانشگاه­ها و مدارس زبان فارسينبود استادان بومي جوان با توجه به بازنشسته شدن استادان زبان فارسي* برگرفته از شناخت‌نامه زبان فارسي تهيه شده توسط بنياد سعدي
انتهاي پيام/

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۳۹۵۷۲۲۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مردم تخلفات مربوط به صیانت از زبان پارسی را گزارش بدهند

 

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز خراسان رضوی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی حمایت عموم مردم استان در اجرای قانون منع استفاده از عناوین بیگانه و ناملموس بر سر در اماکن تجاری و عمومی را با ارسال گزارش مکتوب و مصور، خواستار شد و گفت: بستر دریافت گزارش مردمی تخلف از قوانین مربوط به صیانت از زبان پارسی فراهم شده و لازم است مردم تخلفات در این زمینه را گزارش دهند.

محمد حسین زاده افزود: در کنار جغرافیای سرزمین کهن ایران به عنوان مؤلفه میراث ملموس کشور و دین مبین اسلام در حیطه میراث معنوی، زبان و ادب پارسی به عنوان مهمترین دارایی به جا مانده از پیشینیان و یگانه رشته پیوند دهنده اقوام ایرانی مطرح است.

وی با اشاره به اهمیت راهبردی زبان وحدت بخش پارسی و لزوم پاسداشت آن در برابر هجوم رقبا و اقتضائات دنیای مدرن امروز ادامه داد: بحران هویت ملی و زبان پارسی را می توان به سادگی در ادبیات نسل جدید مشاهده و عمق آسیب به این مؤلفه هویتی - فرهنگی را درک کرد.

دبیر شورای فرهنگ عمومی خراسان رضوی گفت: در روند دهشتناکی که در تغییرات نامحسوس دستوری آرام آرام پیش می رود، بیم آن است که در آینده ای نزدیک، نسل های جدید در فهم و خوانش متون زیبای فارسی و اشعار بلند شاعران وزین ایرانی مشکل مفاهمه پیدا کنند.

حسین زاده افزود: استفاده بی رویه از واژه های غیر فارسی، به گسست فرهنگی میان ما و فرهنگ غنی ایرانی اسلامی به ویژه در حوزه ادبیات منجر می شود لذا با توجه به همه این تفاسیر و بنا بر وظایف ذاتی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در مسیر پاسداشت از حریم زبان و ادبیات پارسی از عموم هم استانی های گرانقدر دعوت می کنم تا برای حفظ شأن این سرمایه ملی و میراث گرانبها و وجوب رعایت قوانین مربوط به صیانت از زبان پارسی در صورت مشاهده اسامی و یا خط بیگانه بر سر در محل کسب اصناف و مجتمع های تجاری و یا واحدهای مسکونی با ارسال تصویر و گزارش ما را در پاسداشت زبان و خط فارسی یاری دهند.

وی گفت: راه های ارتباطی از بسترهای مختلف برای دریافت گزارشهای مردمی شامل شناسه در پیام رسان ایتا: @pasdasht_zaban_farsiُ سامانه پیامکی: ۵۰۰۰۲۳۸۵۹۴۰۰۱ پست الکترونیکی khrz@farhangmail.ir لینک سایت https://khrz.farhang.gov.ir/fa/zabaneparsi می شود.