به نقل از «جماران»

انتقاد کمال خرازی از حمایت دولت فرانسه از منافقین/ تغییر رژیم در منطقه به ثبات و استقرار دمکراسی منجر نمی شود

تاریخ انتشار: ۳۱ تیر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۱۱۴۵۷۹

رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران با انتقاد از دولت فرانسه در حمایت از منافقین «که یک سازمان جنایتکار است»، گفت: باید بدانیم که دولت شما نمی تواند ادعای حفظ روابط محترمانه با ایران داشته باشد در حالیکه سیاست دو گانه ای در مواجهه با گروههای تروریستی دارد.

به گزارش جماران،«سید کمال خرازی» در نشستی با عنوان «ایران، جزیره امنیت در منطقه پرتنش خاورمیانه» در محل آکادمی بین المللی علوم در پاریس، با تبیین وضعیت ژئوپولیتیک خاورمیانه، تاکید کرد: ایران بر خلاف دشمنانش، عامل ثبات و ضامن صلح در منطقه خاورمیانه است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند! در این چنین شرایطی، جمهوری اسلامی ایران توانسته است جزیره ثبات در اقیانوس بی ثباتی باشد.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران با بیان اینکه ایران از لحاظ تنوع قومی، جایگاه نخست منطقه را داراست و تنوع قومی بیشتر خطرهای ناشی از بی ثباتی را افزون می کند، گفت: با این حال، ایران با وجود تنوع قومی و مذهبی، موفق شده است وحدت ملی و ثبات خود را حفظ کند.
خرازی اضافه کرد: از نقطه نظر تاریخی نیز از زمان های قدیم، مردم ایران به دنبال همزیستی مسالمت آمیز بوده اند و با ظهور اسلام، این وضعیت تقویت شده است؛ به طوری که حتی حمل های مخرب مغول ها، عثمانی ها و منفقین در جنگ جهانی دوم، نتوانست این وحدت باستانی را خدشته دار کند.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی، با بیان اینکه 38 سال پیش ملت ایران برای بار دیگر انسجام عظیم خود را با پیروزی انقلاب اسلامی نشان داد، افزود: دشمنان منطقه ای و فرا منطقه ای ایران، تلاش های بسیاری کردند تا میوه این پیروزی را با تحمیل جنگ هشت ساله، به کام ملت تلخ کنند.
خرازی اضافه کرد: تحلیلگران سیاسی با منطق، از دیدن اینکه مردم ایران از جنگی که توسط قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای از جمله کشورهای ثروتمند حاشیه جنوبی خلیج فارس تحمیل می شد، سربلند بیرون آمدند، شگفت زده شدند.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران ادامه داد: برخلاف فروپاشی ساختار نظامی و امنیتی کشور پس از انقلاب، تغییر اساسی در نظام سیاسی و تحریم های ناعادلانه تحمیل شده توسط قدرت های بزرگ علیه ایران، مردم وطن پرست ایران از هر قوم و مذهبی، در برابر این حمله گسترده بسیج شدند و دشمن را را به خارج از مرزهای ایران بیرون راندند.

برخی کشورهای همسایه ایران همچون عربستان مبالغ هنگفتی برای ایجاد اختلاف های مذهبی و قومی در ایران هزینه کرده اند
خرازی اظهار داشت: از زمان پیروزی انقلاب اسلامی در ایران یعنی از 38 سال پیش، دشمنان ایران تلاش های بسیاری برای شکستن وحدت مردم این کشور کرده اند. برخی از کشورهای همسایه در جنوب ایران همچون عربستان سعودی مبالغ هنگفتی برای ایجاد اختلاف های مذهبی و قومی در ایران هزینه کرده اند.
وی با بیان اینکه دولت سعودی انتظار داشت که تبلیغ دین افراطی وهابی در ایران، وحدت مردم این کشور را بشکند، تاکید کرد: اما دیدیدم که چگونه این راهبرد شکست خورد و ایران یک کشور متحد بزرگ و بسیار پایدار در میان دیگر کشورهای همسایه که در آتش خصومت مذهبی و قومی گرفتار هستند، باقی ماند.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی با بیان اینکه ریشه های این ثبات ایرانیان از واقعیتی تغذیه می شود که به سختی در دیگر کشورهای منطقه قابل مشاهده است، گفت: ساختار قوی و غنی فرهنگ اساطیری ایرانیان، تشکیل دولت-ملت در تاریخ ایران که در عصر معاصر تقویت شده، تمدن بزرگ و غنی که زاینده بسیاری از شاعران و نویسندگان بزرگ فارسی گو از اقلیت های قومی شده را از عوامل موثر در این ثبات برشمرد.
خرازی با بیان اینکه پذیرفته شدن اقلیت های فرهنگی به عنوان یک ارزش در میان فرهنگ غالب از دیگر عوامل بشمار می رود، تاکید کرد: برخلاف سیاست های سرکوبگر رژیم سابق، جمهوری اسلامی اصرار به «وحدت در کثرت» اقلیت های قومی و مذهبی سراسر کشور دارد.
خرازی با اشاره به ایکه پس از انقلاب اسلامی ایران، ساختارهای دمکراتیک همچون انتخابات به طور متوسط سالانه یک بار برگزار می شود، افزود: دمکراسی در ایران از حمایت مردم برخوردار است و از همین رو، با وجود فراز و نشیب ها و فشارهای سیاسی و اقتصادی که ایران متحمل شده است، دمکراسی مسیر خود را ادامه می دهد.

وجود نیروهای مسلح قدرتمند برای خنثی کردن و جلوگیری از توطئه دشمنان/ آرامش امروز به معنای دست کشیدن دشمن از توطئه نیست
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران، عدالت اجتماعی را از دیگر دستاورهای انقلاب اسلامی ایران برشمرد و گفت: پس از انقلاب اسلامی، رفاه و دسترسی به مزیت هایی همچون آب، برق، تلفن، اینترنت، آموزش، بهداشت و جاده ها در شهرها و روستاهای مناطق محروم حتی مناطقی با کمتر از 20 خانوار، افزایش یافته است.
خرازی وجود نیروهای مسلح قدرتمند و ایثارگر، آموزش های نظامی سخت، تولید سلاح های راهبردی و ارتقاء امنیت اطلاعات برای جلوگیری و خنثی کردن توطئه دشمنان را از دیگر عوامل تقویت ثبات و پایداری در کشور ارزیابی کرد.
وی یادآوری کرد: آرامش امروز ایران بدین معنا نیست که دشمن از توطئه علیه ایران دست کشیده است. اگرچه نیروهای امنیتی به طور مداوم بر هرگونه اقدام خصمانه نظارت دارند و آنها را با هوشیاری خنثی می کنند؛ رژیم صهیونیستی و کشورهایی همچون آمریکا، عربستان و متاسفانه باید بگویم فرانسه، از منافقین که یک سازمان جنایتکار است و هزاران تن از مردم عادی کشور را به قتل رسانده، پشتیبانی می کنند. در حالی که این سازمان، به خاطر جنایت های بیشمار بی گناهان و خیانت در جنگ عراق علیه ایران با حمایت از صدام حسین و جاسوسی برای آمریکایی ها، امروزه در گروه منفورترین گروه ها در ایران است.

فرانسه نمی تواند ادعای حفظ روابط محترمانه با ایران داشته باشد در حالیکه سیاست دوگانه ای در مواجهه با تروریست ها دارد
خرازی تاکید کرد: باید بدانیم که دولت شما نمی تواند ادعای حفظ روابط محترمانه با ایران داشته باشد در حالی که سیاست دوگانه ای در مواجهه با گروه های تروریستی دارد. برای مردم ما قابل توجیه نیست که فرانسه در برابر نگرانی در مورد فعالیت این گروه تروریستی، مامن این گروه جنایتکار که مورد نفرت مردم ایران هستند، باشد.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران با اشاره به اقدامات منافقین همچون ترور دانشمندان هسته ای، جمع آوری اطلاعات برای آمریکا و رژیم صهیونیستی اضافه کرد: اگر حقیقت دارد که فعالیت آنها توسط سرویس های امنیتی فرانسه رصد و تمام فعالیت های تروریستی این گروه در خاک فرانسه خنثی می شود، این اقدام مانع نشده منافقین که دستشان به خون آلوده است، جنایت های خود را در ایران ادامه ندهند.
خرازی اضافه کرد: واقعیت این است که حذف نام این گروه از فهرست گروه های تروریستی، نشان می دهد که مبارزه علیه تروریسم به یک اقدام سیاسی بر اساس منافع لحظه ای تبدیل شده است. برای مثال زمانی که سودان به عنوان سیاست مخالف شناخته شد، در فهرست کشورهای حامی تروریسم قرار گرفت و هنگامی که به بمباران مردم بیگناه یمن اقدام کرد، نامش از این فهرست خارج شد.
وی ادامه داد: متاسفانه برخی کشورها امنیت ملی خود را برای منافع مالی گذرا قربانی می کنند؛ به عنوان مثال دولت انگلیس از انتشار گزارشی مبنی بر نقش عربستان سعودی در توسعه تروریست وهابی و گروه های تکفیری جلوگیری یا دولت آمریکا انتشار گزارش محرمانه کنگره در مورد نقش عربستان سعودی در حملات 11 سپتامبر را ممنوع کرد.

ایران و فرانسه ظرفیت های فراوانی برای همکاری در حوزه های سیاسی و حتی امنیتی دارد
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی، تاکید کرد: باید یادآوری کنم که در طول چهار دهه گذشته، روابط ایران و فرانسه فراز و فرود و ظرفیت های بسیاری برای همکاری قابل اعتماد در حوزه های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و حتی امنیتی داشته است.

هیچ محدودیتی برای فعالیت های اقتصادی فرانسه در ایران وجود ندارد
خرازی با اشاره به خرید هواپیما، تولید خودرو مشترک و توسعه منابع نفت پس از امضای توافق هسته ای، یادآوری کرد: هیچ محدودیتی برای فعالیت های اقتصادی فرانسه در ایران وجود ندارد. همکاری بین دو کشور در زمینه های سیاسی و امنیتی به ثبات منطقه و امنیت فرانسه و اروپا، کمک خواهد کرد.
وی با بیان اینکه این دو کشور منافع مشترکی در منطقه به ویژه در مشرق زمین دارند، افزود: حضور تاریخی فرانسه و ایران در این منطقه، می تواند به همکاری موثر در جهت بازگشت امنیت و ثبات به منطقه، منجر شود.

فرانسه سیاست منصفانه ای در منطقه اتخاذ نکرد
خرازی اضافه کرد: متاسفانه دولت فرانسه پس از ظهور انقلاب های عربی و بحران در سوریه، سیاست منصفانه و بی طرفی در این منطقه اتخاذ نکرد. اگر در آن دوران، همکاری ایران و فرانسه در سوریه موفق می شد، امروزه مساله سوریه به یک وضعیت غم انگیز تبدیل نمی شد و فرانسه از اقدامات تروریستی گروه های وهابی و تکفیری رنج نمی برد.
وزیر امور خارجه ایران در سال های 1376 تا 1384 با بیان اینکه ما از همان ابتدا هدف کشورهای درگیر در سوریه را می دانستیم و از خطرهایی که گروه های ترویستی از طریق مرزهای عراق و سوریه منطقه و ایران را تهید می کنند، آگاهیم، افزود: به همین دلیل ما منتظر نماندیم و بلافاصله به تماس های دولت های عراق و سوریه واکنش نشان دادیم. برای اینکه ما در درجه نخست نگران امنیت مرزهای خود بودیم.
وی اضافه کرد: ما اعتقاد داشتیم که تروریست های تکفیری در صورت پیروزی قتل عام گسترده ای علیه مسیحیان، یزدانی ها، شیعیان و همچنین سنی ها، تا رسیدن به مرزهای ایران به راه می اندازند.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران با بیان اینکه در درجه نخست مقام ها و مسیحیان لبنان خطر گروه های وهابی و تکفیری تروریستی را احساس کردند، گفت: به طوری که سال گذشته در سفر به لبنان، برخی مسئولان به من اطمینان دادند که فرانسه آنها را در برابر تروریست ها رها کرده است.
خرازی تاکید کرد: برای درک اهمیت واکنش ایرانیان در مبارزه علیه داعش، کافی است بپرسید که سرنوشت امنیت اروپا و فرانسه چه می شد اگر داعش برای همیشه در دمشق و موصل به پیروزی دست می یافت؟
وی افزود: ما در زبان فارسی ضرب المثلی داریم که می گوید «ماهی را هر زمان از آب بگیری، تازه است» و «جلوی ضرر را هر وقت بگیری، منفعت است»، افزود: ما معتقدیم فرانسه می تواند نقشی فعال در بازگشت صلح و ثبات در مشرق زمین بازی کند.
خرازی اضافه کرد: خوشحالم که امانوئل مکرون رئیس جمهوری فرانسه به درک عینی تر از بحران در منطقه دست یافته است؛ چراکه فرانسه اعلام کرد که دیگر به برکناری رئیس جمهوری سوریه برای ثبات در این کشور به عنوان اولویت نخست، فکر نمی کند. این موقعیت باعث می شود که شرایط مساعد تری برای همکاری بین دو کشور فراهم شود.

تغییر رژیم در منطقه به ثبات و استقرار دمکراسی منجر نمی شود
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران با تاکید بر اینکه تغییر رژیم در منطقه با دخالت خارجی و استفاده از زور و تسلیحات، لزوما به ثبات و استقرار دمکراسی در کشورها منجر نمی شود، گفت: اکنون وضعیت حاکم در افغانستان، عراق، سوریه، یمن، لیبی و بحرین نمونه ای از عواقب ناشی از این سیاست های اشتباه است.
وی با تاکید بر اینکه ناامنی هایی که ما امروز در برخی کشورهای اروپایی همچون فرانسه، آلمان، انگلیس و سوئد محکوم می کنم، نیز از دیگر نتایج این سیاست های نادرست بشمار می رود، گفت: برای برقراری دمکراسی در این کشورها، باید اراده مردم بدون دخالت خارجی در نظر گرفته شود.

کشورهای دیکتاتور منطقه به آتش ناامنی در کشورهای بحران زده دامن می زنند
خرازی اضافه کرد: متاسفانه در منطقه ما، دیکتاتورها و حاکمان مستبد و عاری از هرگونه نشان دمکراسی، هر زمان که خلاء سیاسی بوجود می آید، به بهانه حافظت از مردم، مزدوران خود را با تزریق دلارهای نفتی، در کشورهای بحران زده فعال می کنند و به آتش ناامنی ها دامن می زنند.
وی با یادآوری این مطلب که ما در مصر شاهد روی کار آمدن یک دولت مورد حمایت مردم بودیم، اما با کمک سعودی ها، یک کودتا به این تجربه دمکراتیک پایان داد، افزود: با توجه به نزدیکی این منطقه به اروپا و تاثیر فوری که بر امنیت اروپا دارند، باید دولت های اروپایی به صلح و امنیت در این منطقه به دور از سیاست های مداخله جویانه آمریکا و کشورهای عربی خلیج فارس، کمک کنند.

اروپا واکنش مناسبی در برابر جنابت های سعودی ها در یمن و بحرین نداشته است
خرازی ادامه داد: شگفت انگیز است اروپایی که حساسیت زیادی نسبت به هرگونه تخلف از حقوق بشر نشان می دهد، واکنشی مناسبی در برابر جنایت های سعودی ها در یمن و بحرین، نداشته است.
رئیس شورای راهبردی روابط خارجی بار دیگر تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک دولت ملی قوی، حاضر به همکاری با فرانسه به نفع صلح و آرامش در منطقه و مبارزه با تروریسم برای بازگردان ثبات در منطقه است.

منبع: جماران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۱۱۴۵۷۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بالانسر ایران و اسرائیل

نشریه فارن‌افرز در تحلیلی از چشم‌انداز تنش در منطقه می‌نویسد: تشکیل اتحاد ضدایرانی نوظهور در خاورمیانه پس از حملات بی‌سابقه جمهوری اسلامی علیه (رژیم) اسرائیل آن‌گونه که صهیونیست‌ها به تصویر می‌کشند و از آن به تغییر پارادایم یاد می‌کنند، با پیچیدگی‌های خاورمیانه ناسازگار و بیش از حد ساده‌انگارانه است. واقعیت این است که اعراب دیگر سر ستیز با ایران ندارند.

به گزارش دنیای اقتصاد، دالیا داسا کای عضو ارشد مرکز روابط بین‌الملل یوسی‌اِل‌اِی و صنم وکیل مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا چتم هاوس ۲۶ آوریل ۲۰۲۴ در نشریه فارن افرز نوشتند: زمانی که ایران در ۱۳ آوریل بیش از ۳۰۰ موشک و پهپاد را به سمت اسرائیل پرتاب کرد، اردن به دفع حملات کمک کرد.

گزارش‌های اولیه رسانه‌ها حاکی از آن بود که چند کشور عربی دیگر در دفاع از اسرائیل مشارکت داشته‌اند، تلاش‌هایی که البته این کشورها آن را رد کردند. با وجود این، گروهی از رهبران اسرائیل و همچنین برخی ناظران در واشنگتن، این اقدامات را نشانه‌ای از یک تغییر بزرگ تفسیر کردند. مبنی بر اینکه کشورهای عربی در صورت ادامه تشدید درگیری (رژیم) اسرائیل با ایران، سمت اسرائیل خواهند بود. هرزی هالوی، رئیس ستاد کل نیروهای نظامی (رژیم) اسرائیل، اعلام کرد که حمله ایران «فرصت‌های جدیدی برای همکاری در خاورمیانه ایجاد کرده است.»

موسسه مطالعات امنیت ملی، یک اندیشکده اسرائیلی، اعلام کرد که «ائتلاف منطقه‌ای و بین‌المللی‌ای که در رهگیری حملات ایران به اسرائیل مشارکت داشت، پتانسیل ایجاد اتحاد منطقه‌ای علیه ایران را نشان می‌دهد.»

پس از آنکه پاسخ (رژیم) اسرائیل به حمله ایران با یک ضربه نسبتا محدود به تاسیساتی در ایران انجام شد، دیوید ایگناتیوس ستون‌نویس واشنگتن پست، اظهار کرد که اسرائیل «مانند رهبر یک ائتلاف منطقه‌ای علیه ایران رفتار می‌کند.»

او نوشت: «به نظر می‌رسد که (رژیم) اسرائیل با پاسخ محدود، منافع متحدانش را در این ائتلاف - عربستان سعودی، امارات متحده عربی، اردن - که همگی در رهگیری آخر هفته گذشته بی‌صدا کمک کردند، مورد سنجش قرار داد.» به نظر ایگناتیوس، این یک «تغییر پارادایم بالقوه برای (رژیم) اسرائیل» است. تغییری که به خاورمیانه «شکل جدیدی» می‌بخشد. با این حال، این ارزیابی‌ها بیش از حد ساده انگارانه هستند و نمی‌توانند پیچیدگی چالش‌های منطقه را درک کنند.

مطمئنا، با توجه به ماهیت بی‌سابقه تبادلات نظامی آوریل، استراتژی آینده اسرائیل علیه ایران ممکن است ملاحظات منطقه‌ای را بیشتر در نظر بگیرد. اما واقعیت‌های منطقه که مانع همکاری اعراب و اسرائیل می‌شود، تغییر قابل‌توجهی نکرده است. حتی قبل از حمله حماس در ۷ اکتبر و متعاقب آن جنگ (رژیم) اسرائیل با غزه، کشورهای عربی که توافق‌نامه ۲۰۲۰ ابراهیم را امضا کردند و عادی‌سازی با (رژیم) اسرائیل را پذیرفتند، از حمایت بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل از گسترش شهرک‌سازی‌های اسرائیل در کرانه باختری و رویکرد او نسبت به غزه، ناامید شده بودند.

مجموعه‌ای از حملات مرگبار شهرک نشینان اسرائیلی به فلسطینی‌ها در کرانه باختری در بهار سال ۲۰۲۳ به تنش‌های منطقه‌ای دامن زد. پس از آغاز عملیات نظامی اسرائیل در غزه در ماه اکتبر، که موجی از اعتراضات را در سراسر خاورمیانه برانگیخت، رهبران عرب تردید بیشتری در حمایت آشکار از (رژیم) اسرائیل پیدا کردند، چرا که می‌دانستند همکاری آشکار می‌تواند به مشروعیت داخلی آن‌ها لطمه بزند.

هیچ چیزی درباره واکنش اعراب به این دور از رویارویی ایران و (رژیم) اسرائیل نشان نمی‌دهد که این مواضع تغییر کرده باشد. گروهی از دولت‌ها که بسیاری از اسرائیلی‌ها از آن‌ها به عنوان «اتحاد سنی» یاد می‌کنند، همچنان به دنبال متعادل کردن روابط با ایران و اسرائیل، حفاظت از اقتصاد و امنیت خود، و مهم‌تر از همه، جلوگیری از درگیری منطقه‌ای گسترده‌تر هستند.

آن‌ها همچنین احتمالا پایان دادن به جنگ فاجعه بار در غزه را بر رویارویی با ایران در اولویت قرار خواهند داد. با این حال، با افزایش تنش بین ایران و (رژیم) اسرائیل، اشتیاق کشورهای عربی برای تسریع در ادغام منطقه‌ای (رژیم) اسرائیل بیش از هر زمان دیگری به پذیرش تشکیل کشور فلسطینی از سوی اسرائیل بستگی دارد.

طرح موازنه

پیش از حمله ۱۳ آوریل ایران به اسرائیل، عربستان سعودی و امارات متحده عربی اطلاعاتی درباره این حمله قریب الوقوع با ایالات متحده به اشتراک گذاشتند. سپس فرماندهی مرکزی ایالات متحده از این اطلاعات برای هماهنگی پاسخ خود با (رژیم) اسرائیل و سایر شرکا استفاده کرد. اردن به هواپیماهای نظامی آمریکا و بریتانیا اجازه ورود به حریم هوایی این کشور را داد تا هواپیماهای بدون سرنشین و موشک‌های ارسالی ایرانی را رهگیری کنند. گزارش‌های اولیه رسانه‌ها به‌ویژه در ایالات متحده و (رژیم) اسرائیل، تاکید می‌کردند که تلاش‌های گسترده منطقه‌ای در مورد حمله تهران انجام شده است. اما به زودی مشخص شد که نقش اعراب در دفع حمله ایران محدود بوده است. هم عربستان سعودی و هم امارات به صراحت هرگونه کمک نظامی مستقیم به دفاع از اسرائیل را تکذیب کردند.

مقامات اردنی از مشارکت برای حفاظت از منافع خود دفاع کردند. ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن، با تاکید بر اینکه کشورش برای کمک به (رژیم) اسرائیل اقدامی نکرده است، اعلام کرد که «امنیت و حاکمیت» اردن بالاتر از همه ملاحظات قرار دارد. تلاش‌هایی که کشورهای عربی برای مقابله با ایران انجام دادند، تقریبا به طور قطع ناشی از تمایل به حفظ روابط با ایالات متحده بود، نه برای همسویی بیشتر با (رژیم) اسرائیل. از زمانی که اسرائیل عملیات خود را در غزه آغاز کرد، رهبران عرب از اینکه جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده نتوانسته در مهار رفتار (رژیم) اسرائیل در غزه موفقیتی کسب کند، شگفت زده شده‌اند. اما آن‌ها همچنان به دنبال تعمیق همکاری خود با واشنگتن هستند.

آن‌ها هیچ منبع جایگزینی برای نوع امنیتی که ایالات متحده تامین می‌کند، نمی‌بینند. در ماه‌های اخیر؛ کشورهای عربی خلیج فارس و همچنین مصر و اردن به تشویق واشنگتن، کمک به مدیریت پویایی‌های امنیتی خاورمیانه، مهار فعالیت‌های ایران و جلوگیری از یک جنگ منطقه‌ای گسترده‌تر را ادامه داده‌اند. پایان دادن به جنگ در غزه همچنان یک اولویت فوری منطقه‌ای است و کشورهای عربی در حال کار برای یک طرح صلح با دولت بایدن هستند. رهبران عربستان همچنان معتقدند که یک معاهده دفاعی دوجانبه با ایالات متحده باید بخشی از هر توافق عادی‌سازی آینده با اسرائیل باشد. امارات نیز به تلاش خود برای مذاکره درباره توافق‌نامه دفاعی با دولت بایدن ادامه داده است.

اما در عین حال کشورهای حوزه خلیج فارس اکنون تعامل نزدیک‌تری با تهران دارند. آن‌ها به خوبی می‌دانند که نزدیکی به ایران آن‌ها را در معرض خطر قرار می‌دهد. در سال ۲۰۱۹، پس از خروج دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا از توافق هسته‌ای که ایالات متحده و سایر قدرت‌های بزرگ با ایران بر سر آن توافق کرده بودند، تهران آنچه بی‌ثباتی در سراسر خلیج فارس خوانده می‌شود را گسترش داد، به کشتی‌ها در نزدیکی بنادر امارات حمله کرد و برای اولین بار حملات دقیقی را علیه تاسیسات نفتی عربستان انجام داد. پس از امضای توافق‌نامه ابراهیم، تهران به صراحت به بحرین و امارات هشدار داد که حضور نظامی اسرائیل در خلیج فارس خط قرمزی برای ایران خواهد بود.

خیلی پیش از حمله حماس در ۷ اکتبر، کشورهای عربی به طور کلی تصمیم گرفته بودند که بهترین راه برای کاهش خطر ایرانی که به طور فزاینده تهاجمی‌تر می‌شود، تلاش برای قرابت است، نه تلافی. امارات و عربستان سعودی روابط دیپلماتیک خود را با ایران به ترتیب در سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۳ احیا کردند.

از ۷ اکتبر، این کشورها همراه با بحرین و عمان، پیام‌ها و هشدارهایی را بین ایران و (رژیم) اسرائیل مخابره کرده و برای مدیریت تنش‌ها پیشنهادهایی را برای خروج از این پیچ دشوار، ارائه کرده‌اند. دو روز پس از حمله ایران در ۱۳ آوریل، وزیر امور خارجه مصر با همتایان ایرانی و اسرائیلی خود به منظور مهار تشدید درگیری به‌صورت تلفنی تماس گرفت.

منافع آینده

در ماه‌های آینده، کشورهای عربی احتمالا تلاش خواهند کرد تا این اقدام متعادل‌کننده را حفظ کنند و همه طرف‌ها را به خویشتنداری دعوت کنند و از اقدامات تهاجمی بیشتر اسرائیل فاصله بگیرند. اگر تشدید تنش بین ایران و (رژیم) اسرائیل ادامه یابد، آن‌ها احتمالا حتی بیشتر از اکنون تمایلی به حمایت از عملیات اسرائیل نخواهند داشت. هزینه‌های داخلی آن‌ها برای حمایت آشکار از اسرائیل احتمالا با گذشت زمان افزایش خواهد یافت، به‌ویژه اگر نیروهای اسرائیلی به سمت رفح حرکت کنند. بسیاری از کشورهای عربی نگرانی‌های اسرائیل در مورد فعالیت‌های منطقه‌ای ایران، به‌ویژه حمایت تهران از شبه‌نظامیان غیردولتی را دارند.

اما کشورهای عربی خلیج فارس، به وضوح محاسبه کرده‌اند که باز کردن باب گفت‌وگوهای مستقیم دیپلماتیک، اعمال فشار با انگیزه‌های اقتصادی، و انجام دیپلماسی پشتیبان با تهران امن‌ترین راه‌ها برای حفاظت از منافع آن‌ها و جلوگیری از سرریز درگیری است. به هر میزان که درگیری ایران و اسرائیل تشدید شود، کشورهای عربی احتمالا از این اشکال تعامل عقب‌نشینی نخواهند کرد. تلاش‌های آن‌ها برای عادی‌سازی روابط با ایران از زمان آغاز جنگ غزه سرعت گرفته است، در حالی که تلاش‌ها برای عادی‌سازی روابط آن‌ها با اسرائیل متوقف شده است.

در تلاش برای ترغیب اسرائیل به تفکر فراتر از جنگ غزه، عربستان سعودی همچنان چشم‌انداز عادی‌سازی را مشروط به مشارکت در یک فرآیند سیاسی با هدف ایجاد کشور فلسطینی خواهد کرد. با این حال، (رژیم) اسرائیل این درخواست‌های عربستان را نادیده گرفته است، شاید به دلیل اطمینان بیش از حد که پس از پایان جنگ در غزه، روند عادی‌سازی می‌تواند از همان جا که متوقف شده بود ادامه یابد. عادی‌سازی بیشتر اعراب و اسرائیل در این شرایط بعید است. کشورهای عربی به همکاری با واشنگتن در زمینه دفاع موشکی ادامه خواهند داد، اما این همکاری مستلزم هماهنگی مستقیم با (رژیم) اسرائیل نیست.

همچنین به این زودی‌ها به سطح یک اتحاد رسمی دفاعی نزدیک نخواهد شد. این امر مستلزم همسویی بهتر سیستم‌های دفاعی کشورهای عربی و همچنین اعتماد بیشتر است، که هر دوی این موارد در خاورمیانه وجود ندارد و ایجاد آن زمان‌بر است. کشورهای عربی، به‌ویژه دولت‌های عرب خلیج فارس، از تلاش‌های اسرائیل برای تنزل دادن توانایی‌های نیابتی ایران استقبال خواهند کرد.

اما آن‌ها به احتمال زیاد با هرگونه حمله مستقیم به ایران که می‌تواند چشم‌انداز اقتصادی شکننده منطقه را بی‌ثبات کند مخالفت خواهند کرد. با وجود اینکه کشورهای عربی علاقه‌مند به حفظ روابط دفاعی نزدیک با واشنگتن هستند، آن‌ها نمی‌خواهند به بلوکی بپیوندند که آشکارا علیه ایران و حامیان جهانی آن مانند روسیه عمل می‌کند.

آن‌ها ترجیح می‌دهند روابط چندمنطقه‌ای و جهانی را متعادل کنند، نه اینکه پل‌ها را پشت سر خود خراب کنند. با وجود این محدودیت‌ها، کشورهای عربی می‌توانند نقش مهمی در جلوگیری از تشدید بیشتر تنش بین ایران و (رژیم) اسرائیل ایفا کنند. تقویت خطوط ارتباطی بین دو طرف - و ایجاد خطوط گرم برای مدیریت بحران - بیش از هر زمان دیگری حیاتی است.

دقیقا به این دلیل که تعدادی از کشورهای عربی روابط خود را با ایران و اسرائیل تقویت کرده‌اند، آن‌ها می‌توانند از این روابط برای تشویق به خویشتن‌داری و کمک به انتقال پیام‌ها بین دو طرف استفاده کنند و در صورت شروع درگیری‌ها برای جلوگیری از درگیری یا کاهش آسیب تلاش کنند. در درازمدت، برای ایجاد ثبات در منطقه، کشورهای خاورمیانه باید پلتفرم خود را برای گفت‌وگوی منظم ایجاد کنند. حملات اخیر که ایران و (رژیم) اسرائیل را در آستانه جنگ قرار داد، نشان می‌دهد که تا چه میزان نیاز به چنین گفت‌وگویی ضروری شده است. اما جهان باید انتظارات خود را برای همکاری نزدیک‌تر بین کشورهای عربی و اسرائیل کاهش دهد.

همکاری کاملا فنی که کشورهای عربی و اسرائیل اخیرا در زمینه‌های مورد علاقه مشترک از جمله انرژی و تغییرات آب و هوا داشته‌اند، احتمالا ادامه خواهد داشت. با این حال، گردهمایی‌های منطقه‌ای پرمخاطب که آشکارا تعامل سیاسی کشورهای عربی با اسرائیل را تبلیغ می‌کنند، در کار نیست مگر اینکه اسرائیل به جنگ خود علیه غزه پایان دهد. تا آن زمان، تلاش کشورهای عربی برای حفظ روابط اقتصادی با اسرائیل نیز محدود خواهد بود. یک استراتژی کوتاه‌مدت واقع بینانه‌تر، حمایت از توانایی آن‌ها برای میانجی‌گری و جلوگیری از درگیری‌های آینده بین ایران و (رژیم) اسرائیل را در اولویت قرار خواهد داد.