دومینوی استعفای ائمه جمعه به کجا ختم میشود/از استعفای ائمه جمعه کرمان و بیرجند تا خداحافظی آیت‌الله جوادی آملی
تاریخ انتشار: ۴ مرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۱۶۷۹۴۲
مقارن با ۵ مرداد سالروز اقامه اولین نمازجمعه کشور به امامت مرحوم آیت‌الله طالقانی در تهران، دو امام جمعه کرمان و بیرجند به فاصله چند روز استعفا دادند. اینکه تصمیم آن‌ها اتفاقی با سالروز اولین نماز جمعه کشور مقارن شد یا فلسفه‌ای در پشت آن وجود دارد موضوعی است که می‌تواند مورد واکاوی قرار گیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
استعفا از مسئولیت امری عادی و پذیرفته شده است، اما استعفاهایی بوده‌اند که بعد از اعلام، محل گمانه‌زنی و نقد و نظر قرار گرفتند. مخصوصا اگر استعفا از جایگاهی باشد که فرد مستعفی سال‌ها در آنجایگاه بوده و با مردم ارتباط کلامی داشته اما ناگهان تصمیم میگیرد که مسئولیت را به کس دیگری واگذار کند.
استعفای روحانیون حامی دولت؛ از شایعه در فضای مجازی تا واقعیت
وقتی خبر استعفای سیدیحیی جعفری امام جمعه کرمان از یاران مرحومان هاشمی رفسنجانی، شهید محمدجواد باهنر، حجتی کرمانی و سیدمحمود دعایی و دارای مواضع اعتدالی اعلام شد، همین وضعیت پیش آمد. برخی معتقد بودند که او با اراده خود به چنین تصمیمی نرسید.
موضع حمایتی حجت الاسلام جعفری از دولت روحانی برکسی پوشیده نبود او در یکی از خطبه‌های نمازجمعه گفت «همه ما باید از این دولت و کارگزاران حمایت کنیم» و در خطبه دیگری قیاس معناداری انجام تا تفاوت دولت یازدهم با دولت نهم و دهم بیشتر برای مردم مشخص شود، او گفت «فرق احمدی‌نژاد و روحانی از زمین تا آسمان است».
با انتشار دیدگاه‌هایی‌هایی که فشارهای پشت پرده را علت کنارگیری امام جمعه کرمان می‌دانستند، حجت‌الاسلام سیدرضا تقوی رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور در مقام روشنگری برآمد و ضمن تأیید خبر استعفا، گفت: حضرت حجت‌الاسلام و المسلمین جعفری خطاب به مقام معظم رهبری نامه نوشتند که به دلیل کهولت سن و وضعیت نامناسب جسمانی، ادامه فعالیت به عنوان امام جمعه و نمایندگی ولی فقیه در استان کرمان برایم مقدور نیست و خواهشمندم که با کناره‌گیری اینجانب موافقت کنید. رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز بعد از پذیریش استعفای آقای جعفری، جانشین ایشان را انتخاب خواهند کرد.
اما این توضیح قانع کننده نبود و یک روز بعد از پیامی توئیتری اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهور که نوشت «آیت‌الله جعفری یار دیرین امام و انقلاب و امام جمعه با سابقه کرمان، نماد روحانیت روشن ضمیر، آگاه، خوشنام و معتدل است که خبر استعفایش نگرانم کرد»، باردیگر پرداختن به چرایی این استعفا به موضوع گزارش‌های تحلیلی برخی رسانه‌ها تبدیل شد تا ابعاد مختلف نگرانی معاون اول رئیس جمهور رمزگشایی شود. از جمله آنکه روزنامه قانون نوشت «فشار‌ها برای استعفای حجت الاسلام جعفری از ۱۵ روز پیش شدت گرفت و هسته اصلی این فشار‌ها، نزدیکان فکری به آیت‌الله مصباح یزدی در کرمان هستند».
در حالیکه همچنان چرایی استعفای امام جمعه کرمان محل تحلیل و نقد و نظر رسانه‌ای بود، خبر استعفای حجت‌الاسلام علی رضایی بیرجندی امام جمعه بیرجند نیز اعلام شد. امام جمعه مستعفی بیرجند از ابتدای دولت یازدهم رویکرد حمایتی نسبت به قوه مجریه داشت و حتی جمله صریحی درباره این موضوع دارد که «حمایت از رییس جمهور طبق فرمایشات رهبری یک وظیفه است». اما اینکه چه شد که تصمیم به استعفا گرفت، شاید به زمستان ۹۵ برگردد که برخی با فشار و جوسازی در فضای مجازی، قصد داشتند القا کنند که استاندار بیرجند در دیدار هنرمندان جوان استان «رقص مختلط بین زن و مرد» را مجاز دانسته است! با وجودی که پایگاه اطلاع رسانی استانداری خراسان جنوبی نقل قول منتسب به استاندار را خلاف واقع اعلام و آن را تکذیب کرد اما آن‌ها نمی‌خواستند از موضع خود کوتاه بیایند و رویه تحصن را پیش گرفتند. برای بررسی این موضوع مقیمی قائم مقام وزیر کشور به مرکز خراسان جنوبی رفت و حجت الاسلام رضایی امام جمعه بیرجند او را پذیرفت. آن گروه قلیل وقتی نتوانستند با غوغاسالاری به مقصود خود برسند، امام جمعه شهر را از آن روز به بعد هدف هجمه‌ها و تخریب‌های خود قرار دادند. این هجمه‌ها آنقدر ادامه یافت که حجت الاسلام رضایی تصمیم به استعفا گرفت.
البته شایعه استعفای حجت‌الاسلام علی رضایی همچون خبر استعفای حجت الاسلام جعفری، مدت‌ها در فضاهای مجازی و واقعی مطرح بود و هر روز بر حرف و حدیث‌ها افزوده می‌شد تا آنکه سی‌ام تیر درست همان روزی که فرزند امام جمعه مستعفی کرمان صراحتا استعفای پدرش را بخاطر برخی فشار‌ها اعلام و علت مشکل جسمی را رد کرد، حجت‌الاسلام علی تابعی امام جمعه موقت بیرجند در جمع نمازگزاران از کنارگیری حجت الاسلام رضایی از امامت جمعه این شهر خبر داد.
امام جمعه بیرجند در حالی مکتوب نامه استعفای خود را برای شورای سیاستگذاری ائمه جمعه ارسال کرده که یک سال و نیم تا پایان حکم مأموریت او زمان باقی بود. البته پیش از ترک شهر بیرجند، حجت الاسلام رضایی برای تنویر افکارعمومی نشست خبری گذاشت و توضیح داد که استعفایش به گمانه‌زنی سیاسی رسانه‌ها ارتباط ندارد و با خواست خود از این شهر مهاجرت می‌کند.
بعد از استعفای امام جمعه کرمان و امام جمعه بیرجند این تحلیل نزد منتقدان شورای سیاستگذاری ائمه جمعه قوت گرفت که هدف، «هاشمی زدایی» از تریبون‌های نماز جمعه و تحویل دادن تریبون‌ها به حامیان آیت الله مصباح یزدی است. گرچه حجت الاسلام سیدرضا تقوی مدتی تحمل کرد تا موج انتقاد‌ها فروکش کند اما تاب نیاورد و به صحبت‌های مطرح شده واکنش نشان داد و گفت: «گفتند که تقوی به این‌ها فشار آورده و دارد هاشمی زدایی می‌کند و می‌خواهد طرفداران مصباح را بیاورد! انتخاب نمایندگان ولی فقیه در حیطه شخص رهبری است؛ بودن یا نبودن این‌ها به عهده رهبری است و ما نمی‌توانیم دخالت کنیم. آقای شبستری که امام جمعه تبریز بود و اخیرا کنار رفت، آیا هاشمی زدایی بود؟ این‌ها مسائل معمولی است.»
کسالت و کهولت سن واقعی یا مصلحتی؟
شورای سیاستگذاری ائمه جمعه مطابق ضوابط و موازین خود، فردی را برای دوره‌ای مشخص، به امامت جمعه یک شهرستان منصوب می‌کند اما آن شخص قبل از پایان دوره حکم مأموریت، می‌تواند در نامه‌ای از ادامه کار استعفا دهد. محمدتقی رهبر امام جمعه اصفهان نیز در گفتگو با خبرآنلاین به همین نکته اشاره کرد و گفت: «هر امام جمعه‌ای می‌تواند نامه بنویسد و از ادامه انجام مأموریت به دلیل مریضی، کهولت سن، مسافرت یا سایر علل استعفا دهد. البته شورای سیاستگذاری ائمه جمعه براساس شایستگی، صاحب بیان بودن و داشتن جایگاه اجتماعی افراد را به این مسئولیت منصوب می‌کند اما اگر فردی را موفق نبیند یا به این جمع بندی برسد که دیگر واجد شرایط برای ادامه کار در این مسئولیت نیست می‌تواند او را عزل و فرد جدیدی را به امامت جمعه آن شهرستان منصوب کند.»
استعفای ائمه جمعه به دلیل کهولت سن و مشکل جسمانی اتفاقی است که تازگی ندارد. کما اینکه آیت الله حسنی سال ۹۲ از امامت جمعه ارومیه و آیت الله باریک‌بین سال ۹۳ از امامت جمعه قزوین به همین دلایل کناره‌گیری کردند. آنچنانکه حجت الاسلام سیدرضا تقوی گفت، پیش از حجج اسلام جعفری و رضایی، آیت‌الله «محسن مجتهدشبستری» نماینده ولی فقیه و امام‌جمعه تبریز نیز خردادماه امسال به علت کهولت سن، کمردرد و بیماری گوارشی از ادامه حضور در اینجایگاه انصراف داد.
رویکرد سیاسی شورای سیاستگذاری ائمه جمعه
اما آنچه شائبه ایجاد می‌کند تصمیماتی است که شورای سیاستگذاری ائمه جمعه در سال‌های اخیر به ویژه در شهر قم و تهران اتخاذ کرد. اهمیت جایگاه نمازجمعه شهر قم اگر بیش از جایگاه نمازجمعه تهران نباشد قطعا کمتر نیست. بعد از حوادث سال ۸۸، تدوین برنامه‌های دعوت از ائمه موقت جمعه تهران و قم برای اقامه نماز با ملاحظاتی همراه شد.
گرچه راهکار عزل برای برخی خطبای شهیر به کار گرفته نشد اما روند امور به گونهای بود که برخی را به تصمیم برای اعلام استعفا برساند. آذر سال ۸۸ آیت الله جوادی آملی از امامت جمعه قم خداحافظی کرد. برخی این تصمیم را به اعلام مرجعیت ایشان دلالت دادند و در مقابل نیز کسانی رسیدن به چنین تصمیمی را به روابط پرچالش آیت الله جوادی آملی و رئیس دولت نهم در قضیه «هاله نور» و تایید این داستان توسط دفتر این مرجع عالی قدر در انتخابات ریاست جمهوری دهم و گلایه حامیان احمدی‌نژاد از حضرت آیت الله و حمایت ایشان از مرحوم آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی در انتخابات ریاست جمهوری ۸۴ ارجاع می‌دادند.
البته خطبایی هم بودند که هیچ‌گاه اعلام انصراف نکردند و در مقابل حکم عزل هم دریافت نکردند اما دیگر برای اقامه نماز جمعه دعوت نشدند. اتفاقی که برای مرحوم آیت الله هاشمی در تهران و آیت الله امینی و آیت الله استادی در قم رخ داد.
محمد هاشمی یک سال قبل از فوت مرحوم برادر گفت: الان هم آقای هاشمی مشکلی با حضور در نماز جمعه ندارند. مردم هم در این سال‌ها از ایشان خواسته‌اند در نماز جمعه حضور پیدا کنند اما موانعی وجود دارد که اجازه نمی‌دهد آیت‌الله هاشمی در نماز جمعه شرکت کند.
روحیه تمرکزگرایی شورای سیاستگذاری در حال تقویت است؟
در این میان منتقدانی هم هستند که فلسفه کنارگذاشتن برخی ائمه جمعه را شدت یافتن روحیه تمرکزگرایی شورای سیاستگذاری ائمه جمعه می‌دانند. یعنی معتقدند این شورا علاقه دارد ائمه جمعه سراسر کشور متن ارسالی از مرکز را محور خطبه‌های خود قرار دهند. به همین دلیل‌گاه خطبا صفات و تعابیر مشابه هم را در تریبون نمازجمعه نقاط مختلف کشور به کار می‌برند. اما برخی از امامان جمعه مستثنا بوده‌اند. آیت الله سیدیحیی جعفری امام جمعه مستعفی کرمان نیز در این طیف از ائمه جمعه قرار می‌گرفت. در مقابل این دیدگاه حجت الاسلام محمدتقی رهبر به خبرآنلاین گفت «ستاد مرکزی هر هفته نشریه‌ای را برای ائمه جمعه سراسر کشور ارسال می‌کند که حاوی اطلاعات و مسائل روز است. امامان جمعه مختار به استفاده از مطالب آن نشریه هستند یعنی این طور نیست که ستاد مرکزی امام جمعه را ملزم به بیان مطالبی در خطبه‌ها کند.»
در مجموع اینکه اصرار ستاد مرکزی در هماهنگی محتوای خطبه‌های بیان شده از تریبون‌های نمازجمعه سراسر کشور چقدر در عزل یا استعفا‌ها تأثیر دارد؟، آیا عواملی در استعفای امام جمعه کرمان و امام جمعه بیرجند دخیل بوده‌اند یا آنکه همه اتفاقات روی پرده رخ داده؟ طرح دلایلی همچون کهولت سن و وضعیت نامناسب جسمانی چه میزان مصلحتی و چه میزان واقعی است؟ موضوعاتی است که افکار عمومی می‌تواند بهترین قضاوت را درباره آن داشته باشد.
منبع: خبرآنلاین
منبع: ایلنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۱۶۷۹۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
واکنش ائمه جمعه به برخورد مقامات غربی با تجمع دانشجویان
ائمه جمعه شهرستان‌های استان تهران با تأکید بر اینکه نگاه جهان به محور مقاومت تغییر و محبوبیت مظلوم افزایش یافته، ابراز داشتند که برخورد مقامات غربی با تجمعات به‌حق دانشجویان معترض به جنایات اسرائیل در غزه، نشانگر پوچ بودن ادعاهای آن‌هاست. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شهرستان‌های استان تهران، حجت‌الاسلام حسین قدوسی نژاد در خطبه‌های نماز جمعه ورامین طی سخنانی ضمن تقدیر از اجرای طرح نور توسط نیروی انتظامی گفت: باید در مبارزه با بی‌حجابی استمرار داشت و دستگاه‌ها و آحاد مردم باید از نیروی انتظامی در اجرای طرح نور حمایت کنند.
وی با تأکید بر لزوم بزرگداشت سالروز شهادت امام صادق (ع) افزود: از مردم مؤمن و انقلابی ورامین دعوت می‌کنم، در مراسم بزرگداشت شهادت امام صادق (ع) در روز شنبه در مسجد صاحب‌الزمان (عج) شرکت کنند.
امام‌جمعه موقت ورامین ضمن تبیین آثار دفاع مشروع ایران در حمله به پایگاه نظامی صهیونیست‌ها گفت: این دفاع مشروع موجی از امید و اقتدار را برای ایران در نگاه سایر ملت‌ها رقم‌زده است.
خطیب جمعه ورامین با تجلیل از مقاومت فلسطین و فراگیری دفاع از مردم فلسطین در سراسر دنیا گفت: قطعاً فلسطین در نهایت پیروز خواهد بود.
وی سپس ضمن تجلیل از مقام معلم و گرامیداشت یاد شهید مطهری و یادآوری رسالت معلم در پرورش دانش آموزان گفت: تربیت و آموزش صحیح معلم دانش آموزان را در برابر فتنه‌ها و شبهات بیمه می‌کند.
قدوسی‌نژاد سپس با اشاره به مرحله دوم انتخابات در حوزه انتخابیه ورامین، پیشوا و قرچک بر حضور مردم در مرحله دوم انتخابات تأکید کرد و افزود: مردم می‌بایست، در تعیین سرنوشت خود نقش ایفا کنند.
وی از مردم خواست، درباره قیمت خانه و پول پیش و اجاره خانه رعایت حال یکدیگر را داشته باشند، دولت و مسئولان جهت مدیریت این وضع و جلوگیری از سو استفاده‌ها اقدام لازم را داشته باشند.
ستاد کل نیروهای اقتصادی با فرماندهی واحد شکل بگیرد
حجت‌الاسلام‌والمسلمین رضا جوکار با اشاره به فرارسیدن شهادت ششمین اختر تابناک امامت و ولایت امام‌جعفرصادق (ع) اظهار داشت: به مناسبت فرارسیدن شهادت امام جعفر صادق (ع) مراسم عزاداری با حضور دسته‌های عزاداری از مقبره الشهدای دانشکده پردیس ابوریحان تا حوزه علمیه امام جعفر صادق (ع) برگزار میشود از عموم مردم دعوت میشود در این مراسم شرکت کنند.
وی در ادامه با اشاره به موج جدید رشد اسلام در جهان و دفاع از مردم غزه افزود: امروز در دل استکبار جهانی روشنگری‌ها و بازتاب نامه چند سال پیش رهبری به جوانان اروپا نمود پیدا کرده و شاهد این جوشش و خروش در راستای حمایت از مردم مظلوم غزه هستیم.
امام‌جمعه پاکدشت در ادامه گفت: به رفتارهای 2 گانه پلیس آمریکا با دانشجویان و پلیس ایران با مردم در اغتشاشات 1401 توجه کنید. چه اتفاقی افتاده مگر دانشجویان آمریکایی مکانی را از بین بردند، آتشی برافروختند که این‌گونه بازداشت و اخراج می‌شوند اما در ایران چگونه نیروهای انتظامی زخمی و به شهادت می‌رسیدند چون مورد هجمه‌های گسترده قرار می‌گرفتند.
وی در ادامه به جایگاه ایران اسلامی در منطقه اشاره کرد و تصریح کرد: قدرت نظامی ایران صهیونیست‌ها را به‌زانو درآورد و ترقه‌بازی آنان را حتی اجازه نداد به مرزهای کشور برسد.
حجت‌الاسلام جوکار تصریح کرد: عملیاتی را در بخش اقتصادی نیاز داریم، وعده صادق در بخش گسترش معیشت مردم و رفع تورم و رشد تولید و مشارکت مردمی باید انجام شود.
امام‌جمعه پاکدشت در پایان خاطرنشان کرد: اتاق فکر اقتصادی با فرماندهی واحد 3 قوه کشور و بهره‌گیری از بهترین فرماندهان اقتصادی باید تشکیل شود تا ضمن ایجاد فضای ایمن اقتصادی دست دلالان و اخلال گران اقتصاد کشور قطع شود.
شهید مطهری اهرمی جهت تغییر افکار عمومی از مسیر انحرافی بود
حجت‌الاسلام‌والمسلمین اسماعیلی امام‌جمعه قرچک در نماز جمعه عبادی سیاسی این هفته شهرستان با اشاره به هفته گرامیداشت معلم اظهار داشت: مقام و رسالت معلم یک امر مقدس و انبیایی است که در همین راستا نبی‌اکرم مقام معلم را دانشمند برتر دانسته چراکه معلم دل‌ها را باز می‌کند.
وی افزود: شهادت معلم اسوه، شهید دانش و بینش عاملی شد تا این روز را به نام معلم نام‌گذاری کنند چراکه شهید مطهری معلم دین و دانش در راه خدا بود؛ نتیجه معلمی با دیدگاه الهی، هدایت و سعادت جامعه است چراکه معلم رهبر افکار و رفتار نسل مستعد است.
امام‌جمعه قرچک در ادامه گفت: مقام معظم رهبری در میان سخنانشان آورده‌اند که تمام دعواهای ما با دشمنانمان سر عقیده دینی و فرهنگی ماست، در ادامه الزامی است در مدارسی که با کارهای انقلابی و عقیدتی مخالفت یا کوتاهی میشود، برخورد شود.
برخورد غرب در تجمعات حمایتی دانشجویان از غزه زننده است
حجت‌الاسلام‌والمسلمین سید سجاد موسوی امام‌جمعه گلستان در خطبه‌های این هفته نماز جمعه با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران معادلات استکبار را به هم زده و ریاست آن‌ها را نمی‌پذیرد، اظهار داشت: نگاه جهان به محور مقاومت تغییر و محبوبیت مظلوم افزایش یافته است.
وی با اشاره به سالروز وضع تحریم‌های اقتصادی و خروج آمریکا از برجام گفت: خوی آمریکا خوی استکباری، خونخواهی، قدرت‌طلبی و زورگویی است و جمهوری اسلامی حاضر نیست از ارزش‌های انقلابی و ملی خود حتی یک گام عقب‌نشینی کند و از تهدیدهای آنان هم نمی‌هراسد.
امام‌جمعه گلستان تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران سیاست خارجه خود را بر اساس 3 اصل عزت، حکمت و مصلحت قرار داده است و عملیات وعده صادق هم در راستای همین اصول انجام شد.
موسوی در ادامه افزود: نوع برخورد و مواجهه مقامات اروپایی و آمریکایی با تجمعات به‌حق دانشجویان معترض به جنایات رژیم منحوس اسرائیل در غزه نشان از پوچ بودن ادعاهای غرب در دفاع از کرامت انسانی و حقوق بشر دارد.
مسئولان با جدیت بیشتری پای کار حل مشکل کشاورزان بیایندمرحله دوم انتخابات در پردیس اهمیت بیشتری دارد
حجت‌الاسلام سید حسین حسینی در خطبه‌های نماز جمعه شهرستان پردیس با دعوت نمازگزاران به تقوی الهی اظهار داشت: حضور مردم در پای صندوق آرا برای انتخاب افراد شایسته و لایق یک وظیفه است و برای انتخاب یک فرد اصلح فرصتی مناسب است.
وی با انتقاد از نحوه عملکرد نمایندگان قبلی مجلس شورای در رفع موانع شهرستان پردیس، افزود: متأسفانه در شهرستان پردیس با داشتن 30 نماینده در تهران هیچ اقدام مؤثری از سوی نمایندگان ندیدیم و مشکلات مردم هم چنان پا بر جاست.
امام‌جمعه شهرستان پردیس تصریح کرد: مردم شهرستان پردیس پای بند نظام مقدس جمهوری اسلامی و ولایت فقیه رهبری هستند و با حضور با شکوه در انتخابات امید دارند که نمایندگان جدید جبران کاستی‌های قبلی در شهرستان داشته باشند.
حسینی یادآور شد: ای‌کاش از 30 نماینده تهران فقط یک نماینده به پردیس اختصاص می‌داند و مردم می‌توانستند مشکلات خود را چهره به چهره با نماینده انتخابی خود در میان می‌گذاشتند.
امام‌جمعه پردیس در پایان خاطرنشان کرد: از نمایندگان دوازدهمین مجلس شورای اسلامی انتظار می‌رود مردم شهرستان پردیس را همچنان که در حوزه رأی‌گیری خود محسوب می‌کنند، در زمان نشستن بر کرسی مجلس پردیس را فراموش نکنید.
انتهای پیام/
هوادار خاطی سپاهان ۱۰ سال محروم شد