اما و اگرهایی برای حل مشکل بیکاری/ کاروزی طرحی که نباید به بیراهه رود
تاریخ انتشار: ۱۱ مرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۲۵۲۷۷۷
یک اقتصاددان میگوید برای انتقاد علیه طرحهایی مانند کارورزی باید نگاه ایدئولوژیک را کنار گذاشت و همه جوانب را بررسی کرد. ما برای حل مشکل بیکاری با اما و اگرهای بسیاری روبهرو هستیم. برخی راهکارها از قبیل طرح کارورزی در دولت پیش بینی شده که باید دید هر کدام به چه نتیجهای منجر خواهد شد.
محسن ایزدخواه در گفتوگو با ایسنا، درباره وضعیت بازار کار در ایران توضیح داد: مطابق آمار رسمی که دولت اعلام کرده است بیش از سه میلیون و ۲۰۰ هزار نفر بیکار در ایران داریم و اگر ملاحظه سازمان بینالمللی کار که همان در نظر گرفتن در هفته یک ساعت کار برای خروج از شمول بیکاران است را در نظر نگیریم آمار بیکاری در ایران به بالای شش میلیون نفر میرسد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی همچنین گفت: این در حالی است که مطابق آمار رسمی بیش از ۵۰ درصد از بیکاران فارغالتحصیلان دانشگاهی هستند بنابراین ما با خیل عظیم بیکاران تحصیلکرده روبهرو هستیم و از طرفی دیگر در برنامه ششم توسعه اعلام شده است که اگر دولت بخواهد سطح اشتغال از چیزی که اکنون هست پایین نیاید، باید سالانه ۹۵۰ هزار شغل ایجاد کند که نرخ بیکاری را در سطح کنونی آن حفظ کند. این در حالی است که برای ایجاد رشد اقتصادی پیش بینی شده در برنامه ششم توسعه که به ایجاد اشتغال و کاهش نرخ بیکاری منجر خواهد شد، سالانه ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری پیش بینی شده است.
ایزدخواه درباره طرح کارورزی توضیح داد: ما در گذشته هم با مشکل بیکاری روبهرو بودهایم، ولی اکنون با بیکارانی روبهرو هستیم که تحصیلکرده هستند و برای خود منزلت اجتماعی دارند که حاضر نیستند تن به هر کاری دهند. از سوی دیگر هیچ پیوندی با دانشگاه و صنعت وجود ندارد و هر یک جزیرهای کار میکنند. در نتیجه ما با انبوهی از نیروی کار روبهرو هستیم که تحصیل کردهاند و تحصیلات آنها در صنعت کارایی ندارد. اکنون ما در تولید انبوه مهندس جزو پنج کشور نفر اول دنیا هستیم که برای آنها نمیتوان کار مناسبی پیدا کرد.
این اقتصاددان توضیح داد: درباره طرح کارورزی باید بگویم که این طرح در موفقترین حالت خود میتواند ۱۰۰ هزار نفر را جذب کار کند. برای افراد در زمان کارورزی هم بیمه مسوولیت تعیین شده و کارفرمایان ملزم شدهاند یک سوم حداقل دستمزد را به آنها بدهند و دولت خود را مکلف کرده و اگر این افراد جذب شدند دولت تا دو سال بیمه آنها را پرداخت کرده و تحت حمایت تامین اجتماعی قرار بگیرد.
وی توضیح داد: به این ترتیب افراد در پروسه کارورزی قرار میگیرند. پس از کسب مهارت اگر کارگاهها پذیرا بودند آنها استخدام میشوند و اگر نبودند به عنوان خویشفرما مهارتهایی آموختهاند که میتوانند در قالب شخصیتهای حقیقی و حقوقی فعالیتهایی را به راه بیندازند.
ایزدخواه همچنین درباره بخشی از انتقادات مطرح شده دربارهی طرح کارورزی مطرح کرد: برای طرح انتقادات باید دید که وضعیت بازار کار در ایران چگونه است و چگونه میتوان برای خیل عظیم بیکاران شغل ایجاد کرد. در حدود دو دهه قبل سازمان بین المللی کار یکی از اجلاسهای خود را به کار شایسته اختصاص داد. در تفسیر این نوع کار گفته شده بود در کشورهای متفاوت از لحاظ سطح توسعه یافتگی اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی کار شایسته متفاوت قلمداد میشود. به عبارتی اگر در یک کشور آفریقایی فرد بتواند خود را از لحاظ نیازهای اولیه تامین کند. از نظر سازمان بین المللی کار شایستهای دارد ولی در کشورهای توسعه یافته علاوه بر این فرد باید بتواند نیازهایی از قبیل بهداشت و آموزش فرزندان خود را تامین کند که کار وی کار شایستهای قلمداد شود. در نتیجه برای مشکلات مربوط به طرح کارورزی باید دید که در چه شرایطی قرار داریم و راههای موجود برای بیکاری بالا در ایران چیست.
این اقتصاددان و پژوهشگر در حوزه کار همچنین درباره انتقادات مطرح شده مربوط به بهرهکشی مدام کارفرمایان از تحصیلکردگان مطرح کرد: در آییننامه برای برخی مسائل چارهاندیشی شده است. مثلا اینکه نمیتوان از افراد بسیاری در مدت تعیین شده به عنوان کارورز استفاده کرد و پس از آن افراد دیگری را نیز بر سر کار آورد. نکته اینجاست که برخی انتقادات مطرح شده با نگاه ایدئولوژیک ارائه میشوند. اکنون برخی تصور میکنند که باید با ایجاد شکاف بین کارگر و کارفرما حقوق کارگر را استیفا کنند در حالی که میدانیم اکنون سوداگران و دلالان زیادی هستند که بدون تماس با نیروی کار بیشترین درآمد را داشتهاند بدون این که حضور آنها در اقتصاد کشور منجر به ایجاد اشتغال شده و نفعی هم برای کارگران داشته باشد.
ایزدخواه ادامه داد: انتقادات صحیح علیه طرحهای دولت قطعا باید مورد توجه قرار گیرد، ولی باید از رفتن به بیراهه جلوگیری کرد.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۲۵۲۷۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بیشترین نرخ بیکاری متعلق به این استان کردنشین است
به گزارش خبرآنلاین، مرکز آمار در آخرین گزارش خود اقدام به انتشار نرخ بیکاری زمستان ۱۴۰۲ کرده است. شواهد آماری حاکی از آن است که در زمستان ۱۴۰۲ از مجموع ۲۶ میلیون و ۴۶۲ هزار و ۵۴۰ فرد ۱۵ ساله و بیشتری که تمایل به کار داشته و با این هدف به جستوجوی شغل پرداختهاند، ۲ میلیون و ۲۶۸ هزار و ۹۵۴ نفر بیکار ماندهاند.
روزنامه اعتماد در گزارشی نوشت: بر این اساس نرخ بیکاری در زمستان سال گذشته به ۸.۶درصد رسیده است. این رقم در مقایسه با زمستان ۱۴۰۱ کاهش ۱.۱ واحد درصدی را تجربه کرده است. اما نکته مهمتر، روند رو به کاهش بیکاری «جوانان» است. البته تعریف «جوانان» در گزارش مرکز آمار، جمعیت ۱۵ تا ۲۴ سال جویای کار است.
مرکز آمار نسبت میان این دسته از جمعیت به کل جمعیت فعال را «جمعیت جوان» محسوب میکند. همانطور که در نمودار پیوست این گزارش دیده میشود نرخ بیکاری جوانان از سال ۹۵ تا سال گذشته روندی رو به کاهش داشته است، به طوری که از ۲۸.۱درصد در زمستان ۱۳۹۵ به ۲۲.۵درصد در زمستان ۱۴۰۲ رسیده است. البته برخی تحلیلگران بازار کار، افت نرخ بیکاری جوانان را به دلیل بیشتر شدن جمعیت غیرفعال در بازار کار عنوان میکنند، ضمن اینکه در نمودار پیوست نیز مشخص است که نرخ بیکاری جوانان در زمستان سال گذشته دوباره رو به افزایش گذاشته، اما باید توجه داشت که بازار کار در ایران عمدتا یک «بازار فصلی» محسوب میشود و برای مقایسه بهتر، عموما آمارهای بیکاری با آمار فصل مشابه مقایسه میشود. فصلی بودن بازار کار به این معناست که شاخصهای آن تحتتاثیر تغییرات فصلی قرار میگیرد، زیرا رونق و افول بسیاری از مشاغل وابسته به فصلهای سال است. به طور مثال در فصل تابستان که رونق برداشت محصولات کشاورزی و باغداری است، معمولا نرخ بیکاری در بخش کشاورزی کاهش پیدا میکند. از آن سو در فصل زمستان که عمده فعالیتهای بخش خدمات با رکود مواجه شود، نرخ بیکاری نیز در این بخش بالاتر میرود، بنابراین ابتدا باید پذیرفت که اشتغال در ایران یک موضوع «فصلی» است و بعد از آن به بررسی تحولات آن پرداخت. اما فارغ از اینکه در زمستان سال گذشته، نرخ بیکاری جوانان ۱۴ تا ۲۴ ساله رو به افزایش گذاشته، اما بررسی روند سالهای ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۲ نشان میدهد که نرخ بیکاری جوانان در این مدت از ۲۸.۱درصد به ۲۲.۵درصد رسیده و طی یک بازه ۷ ساله، ۵.۶ واحد درصد افت کرده است. بنابراین میتوان گفت بیکاری این قشر در سالهای اخیر کاهش یافته است.
روندها رو به کاهش است
افت نرخ بیکاری در جوانان ۱۵ تا ۲۴ سال را از طرفی میتوان به علت نیاز بازار کار به نیروی جوان و حرکت مشاغل به سمت فضای نو و تناسب بیشتر آنها با مهارتهای بهروزتر دانست. از طرف دیگر اما این موضوع را نیز باید درنظر گرفت که کاهش نرخ بیکاری لزوما به معنای اشتغال بیشتر نیست، زیرا نرخ بیکاری به معنای تعداد جمعیت بیکار در جمعیت فعال در بازار کار است و منظور از جمعیت فعال در بازار کار افرادی است که شاغل یا در جستوجوی شغل هستند، بنابراین میتوان گفت فردی که از شمار بیکاران خارج شده یا شاغل شده یا به طور کلی از بازار کار خارج شده است.
خروج از بازار کار در سن جوانی نیز دلایل متفاوتی میتواند داشته باشد؛ تمایل به مهاجرت، دستمزدهای پایین و شرایط کاری نامناسب و علاقه به ادامه تحصیل را میتوان از دلایل این امر ذکر کرد.
تکرقمی شدن نرخ بیکاری در ۲۱ استان
نرخ بیکاری یکی از شاخصهای مهم بازار کار است که نشان میدهد از مجموع افراد ۱۵ ساله و بیشتری که تمایل به کار کردن داشته و در این راستا اقدام به جستوجوی شغلی کردهاند، چه تعداد موفق به یافتن کار نشده و ناکام ماندهاند. در زمستان ۱۴۰۲، نرخ بیکاری در ۱۵ استان کشور بیشتر از میانگین کل کشور بوده است.
استان «کرمانشاه» با ثبت نرخ بیکاری ۱۷.۴درصدی، بیشترین سطح این رقم را در بازه زمانی بررسی شده داشته است. این رقم نشان میدهد که در استان کرمانشاه از هر ۱۰ فرد جویای کار تقریبا دو نفر موفق به پیدا کردن یک کار شدهاند. در این فهرست پس از کرمانشاه، استانهای «کردستان»، «اردبیل»، «لرستان»، «خوزستان»، «سیستان و بلوچستان»، «گلستان»، «خراسان شمالی»، «هرمزگان» و «کرمان» با نرخ بیکاری بیشتر از ۱۰درصد قرار گرفتهاند. در باقی استانهای کشور این رقم کمتر از ۱۰درصد گزارش شده است. «خراسان جنوبی» با کسب نرخ بیکاری ۵درصدی و «قزوین» با قرارگیری بر پله ۴.۷درصدی کمترین نرخ بیکاری را در آخرین فصل از سال گذشته تجربه کردهاند.
نرخ بیکاری ۲۰ استان پایین آمد
مقایسه تغییرات نرخ بیکاری ۳۱ استان کشور در زمستان سال گذشته با زمستان سال ۱۴۰۱ حاکی از همسو شدن روند تغییرات نرخ بیکاری در ۲۰ استان کشور با تغییر نرخ بیکاری کل کشور است. به بیان دقیقتر در زمستان سال گذشته نرخ بیکاری ۲۰ استان کشور در مقایسه با زمستان ۱۴۰۱ کمتر شده است. همچنین این نرخ در استان اصفهان بدون تغییر مانده است. استان خراسان شمالی با ثبت افزایش
۳ واحد درصدی بیشترین افزایش و استان کردستان با سقوط ۶.۲ واحد درصدی بیشترین کاهش را نسبت به دیگر استانها به ثبت رساندهاند.
نرخ بیکاری ۱۴۰۲ در نقطه ۸.۱درصد ایستاد
البته برای تجزیه و تحلیل بهتر از وضعیت بازار کار در سال ۱۴۰۲ باید منتظر گزارشهای مفصل مرکز آمار بود، اما به نظر میرسد که در سال گذشته، بازار کار نسبت به سالهای پیشین خود روند مناسبتری را طی کرده است. وبسایت اکوایران از شاخصهای عمده بازار کار در این سال برآورد کرده که نرخ مشارکت به ۴۱.۳درصد رسیده است. به بیان دیگر ۴۱.۳درصد از جمعیت بالای ۱۵ سال کشور در تلاش برای یافتن شغل هستند که یا به نتیجه رسیده و شاغل شدهاند یا اینکه هنوز شغل مدنظر خود را پیدا نکرده و بیکارند. ازسوی دیگر ۵۸.۷درصد از جمعیت بالای ۱۵ سال کشور از یافتن شغل ناامید شدهاند و در جمعیت غیرفعال قرار گرفتهاند. جمعیت فعال از افرادی تشکیل شده که به دنبال کار هستند، حال ممکن است در این جمعیت برخی شاغل و برخی بیکار باشند. درنتیجه میتوان گفت جمعیت فعال از دو دسته جمعیت شاغل و بیکار تشکیل شده است. نسبت جمعیت بیکار به جمعیت فعال، نرخ بیکاری را ساخته و نسبت جمعیت شاغل به جمعیت فعال نرخ اشتغال در کشور را میسازد.
۴۷۲۳۶
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1900567