به نقل از «فرارو»

آنچه در حاشیه مراسم تحلیف گذشت؟

تاریخ انتشار: ۱۵ مرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۲۹۱۰۵۷

موگرینی، مسئول سیاست خارجي اتحادیه اروپا، جمعه‌شب به منظور شرکت در مراسم تحلیف حسن روحانی در رأس هیئتی وارد تهران شد و شنبه صبح، قبل از برگزاری مراسم تحلیف رئیس‌جمهوری، دیدارهای رسمی خود را با حسن روحانی، محمدجواد ظریف، کمال خرازی و علی‌اکبر ولایتی آغاز کرد.
به گزارش شرق، عصر روز گذشته، بهارستان شاهد مراسم به‌جاآوردن سوگند دوازدهمین دوره ریاست‌جمهوری ایران بود؛ مراسمی با حضور بی‌سابقه میهمانان خارجی.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

یکی از میهمان‌های ویژه، فدریکا موگرینی، دومین مسئول زن سیاست خارجی اتحادیه اروپا بعد از کاترین اشتون بود. موگرینی، مسئول سیاست خارجي اتحادیه اروپا، جمعه‌شب به منظور شرکت در مراسم تحلیف حسن روحانی در رأس هیئتی وارد تهران شد و شنبه صبح، قبل از برگزاری مراسم تحلیف رئیس‌جمهوری، دیدارهای رسمی خود را با حسن روحانی، محمدجواد ظریف، کمال خرازی و علی‌اکبر ولایتی آغاز کرد.
موگرینی: ما دنبال برنامه‌ای برای تضمین اجرای کامل برجام هستیم
اولین دیدار مسئول سیاست خارجي اتحادیه اروپا با حسن روحانی، دوازدهمین رئیس‌جمهوری ایران، است. روحانی در دیدار موگرینی، با تأکید بر اینکه ایران هیچ مانعی برای توسعه مناسبات با اتحادیه اروپا قائل نیست، گفت: «امیدواریم در دولت دوازدهم شاهد استحکام برجام، افزایش مناسبات با اتحادیه اروپا و توسعه همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی میان دو طرف باشیم». روحانی گفت: «ایران و اتحادیه اروپا در چهار سال گذشته، گام‌های مثبت و مهمی را در راستای توسعه روابط و همکاری‌ها برداشته‌اند که این مناسبات، در شرایطی که نقاط مختلف جهان به‌ویژه منطقه خاورمیانه با نگرانی‌ها، تنش‌ها و مشکلات فراوان و پیچیده‌ای مواجه است، بسیار حائز اهمیت خواهد بود». روحانی حضور نمایندگانی از اتحادیه اروپا در مراسم تحلیف رئیس‌جمهور ایران را به معنای اراده مستحکم ایران و اروپا برای توسعه مناسبات همه‌جانبه برشمرد. فدریکا موگرینی هم با اشاره به اینکه توافق برجام دستاوردهای بسیار بزرگی برای ایران و اتحادیه اروپا داشته است، بر ضرورت توسعه همکاری‌های دوجانبه در بخش‌های مختلف تجاری، اقتصادی و گفت‌وگوهای سیاسی میان ایران و اتحادیه اروپا تأکید کرد. موگرینی گفت: «حضور هیئتی از اتحادیه اروپا در مراسم تحلیف رئیس‌جمهوری ایران، یک تصمیم مهم سیاسی بوده و نشان‌دهنده اراده کشورهای اروپایی برای گسترش روابط با ایران و حراست از برجام است». او گفت: «برجام فقط مختص به یک طرف نیست و همه طرف‌های مذاکره‌کننده و جامعه بین‌المللی باید برای حفظ و حراست از آن تلاش کنند».
اتحادیه اروپا قاطعانه از برجام حمایت می‌کند
بعد از دیدار با روحانی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هیئت همراه او با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه، دیدار کردند. در این دیدار، درباره مسائل مربوط به اجرای برجام، روابط دوجانبه ایران و اتحادیه اروپا و اوضاع در منطقه گفت‌وگو و تبادل نظر شد. ظریف در این دیدار با اشاره به مشکلاتی که آمریکا در راه اجرای برجام ایجاد کرده است، گفت: «دولت جدید آمریکا دنبال آن است تا نگذارد جمهوری اسلامی ایران از منافع برجام استفاده کند و این نقض متن برجام به شمار می‌رود». موگرینی گفت: «جامعه بین‌الملل منافع مشترکی با ایران در اجرای برجام دارد. اتحادیه اروپا قاطعانه از برجام حمایت می‌کند و این موضع مشترک تمام کشورهای اروپایی است. مواضع اتحادیه اروپا در این زمینه روشن است و ما تلاش داریم تا آمریکا را هم در برجام کنار خود داشته باشیم».
دیدار موگرینی با خرازی و ولایتی
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، پیش‌ازظهر روز گذشته با سیدکمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی ایران، دیدار و گفت‌وگو کرد. خرازی در این دیدار گفت: «از اروپایی‌ها انتظار داریم واقع‌گرایانه‌تر به مسائل خاورمیانه نگاه کرده و به صلح و ثبات منطقه کمک کنند». موگرینی، هم در این ملاقات با بیان اینکه ایران و اروپا منافع مشترکی دارند، گفت: «ما نگران منطقه و به‌ویژه تداوم درگیری در سوریه هستیم؛ ازاین‌رو، اولویت ما نیز مبارزه با گروه‌های تروریستی است». او در بخش دیگری از سخنان خود به برجام اشاره کرد: «ما خواهان تداوم برجام هستیم و این توافق به ما امکان تعامل بیشتری را بین ایران و اروپا می‌دهد. نیت اروپا گسترش تعامل در بخش‌های انرژی، گردشگری، منطقه و... است. خرازی، پیش‌ازظهر روز شنبه با «ژان باتیست لمون»، دبیر دولت در وزارت اروپا و وزارت امور خارجه فرانسه، نیز در محل شورای راهبردی روابط خارجی دیدار کرد. موگرینی صبح روز شنبه با علی‌اکبر ولایتی، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، نیز دیدار کرد. ولایتی در این دیدار گفت: «انتظار این است که اتحادیه اروپا و کشورهای اروپایی، سیاست مستقل‌تری را مانند گذشته‌های خود اتخاذ کنند». موگرینی نیز گفت: «امیدوارم شاهد رشد و ارتقای هرچه بیشتر تفاهم‌ها و همکاری‌های اتحادیه اروپا و ایران باشیم».
گسترش همکاری‌های تهران – آستانه در همه عرصه‌ها
حسن روحانی، همچنین با «غیرت عبدالرحمان‌اف»، وزیر امور خارجه قزاقستان، دیدار کرد. او با اشاره به تحکیم همکاری تهران - آستانه و وجود روابط برادرانه بین رؤسای جمهور دو کشور، گفت: «در دولت یازدهم، توافق‌های بسیار خوبی بین ایران و قزاقستان منعقد شده که تسریع در اجرائی و عملیاتی‌شدن آنها، می‌تواند به‌نفع منافع دو ملت و منطقه باشد». رئیس‌جمهور تأکید کرد: «دو کشور همچنین در زمینه انرژی، حمل‌ونقل ریلی و جابه‌جایی توریسم و کالا از طریق دریای خزر و نیز کشاورزی و کشت فرا‌سرزمینی می‌توانند همکاری‌های خود را گسترش دهند».
روحانی اهمیت همکاری تهران – آستانه و نیز کشورهای حوزه دریای خزر را درباره حل‌وفصل نهایی مسائل مربوط به همکاری در دریای خزر مورد تأکید قرار داد. غیرت عبدالرحمان‌اف، نیز با تأکید بر اهتمام آستانه برای تقویت بیش‌از‌پیش روابط خود با تهران گفت: «رئیس‌جمهور قزاقستان با جدیت اجرا و تکمیل توافقات انجام‌شده با ایران را پیگیری می‌کند و امروز به واسطه تلاش‌های مشترک رؤسای جمهور دو کشور، روابط تهران – آستانه به سطح مشارکت راهبردی رسیده است».
آماده گسترش و تقویت روابط با عراق هستیم
روحانی روز گذشته در دیدار با «فؤاد معصوم»، رئیس‌جمهور عراق، تسریع در حل‌وفصل نهایی مشکلات و گسترش روابط بانکی بین دو کشور را ضروری خواند و گفت: «توسعه همکاری‌های بانکی نقش عمده‌ای در تقویت روابط اقتصادی و تجاری دو کشور ایفا می‌کند». فؤاد معصوم نیز در این دیدار گفت: «روابط مستحکم ایران و عراق زمانی خود را نشان داد که عراق گرفتار یک دشواری بزرگ شده بود و گروهک تروریستی داعش تعدادی از شهرهای عراق را اشغال کرده و قصد اشغال تعداد دیگری از شهرها را داشت که در این مقطع کمک‌های جمهوری اسلامی به دولت و ملت عراق برای مقابله با داعش بسیار مؤثر بود».
دولت دوازدهم از همکاری همه‌جانبه ایران و کره‌جنوبی حمایت می‌کند
روحانی در دیدار «چون سون کیون»، رئیس مجلس کره‌جنوبی، با اشاره به اینکه امروز در بخش انرژی، نفت، گاز و پتروشیمی ایران، ٢٠٠‌ میلیارد دلار پروژه آماده برای سرمایه‌گذاری وجود دارد، گفت: «سرمایه‌گذاران و بخش خصوصی کره‌جنوبی هم می‌توانند در اجرای این پروژه‌ها مشارکت داشته و فعالیت کنند». رئیس‌جمهوری با تأکید بر ضرورت و اهمیت امنیت و ثبات در آسیا به‌ویژه در منطقه شرق آسیا، گفت: «معتقدیم در دنیای امروز همه کشورها باید اختلاف نظرها را از طریق گفت‌وگو و راه‌حل سیاسی حل‌وفصل کنند». رئیس‌جمهور در این دیدار، امضای ٥٠ سند همکاری میان مسئولان دو کشور را در سفر رئیس‌جمهور سابق کره‌جنوبی به کشورمان، موجب تحولی مثبت در روابط مشترک برشمرد و بر ضرورت تلاش در راستای توسعه روابط و همکاری‌های همه‌جانبه در بخش‌های مختلف اقتصادی و سرمایه‌گذاری میان تهران - سئول تأکید کرد. «چون سون کیون» رئیس مجلس کره‌جنوبی نیز اسناد امضا‌شده و توافقات دو کشور را تضمینی برای توسعه همکاری‌ها و روابط مشترک عنوان کرد.
تهران از گسترش و تقویت همکاری‌ها با کابل استقبال می‌کند
روحانی همچنین با «محمد اشرف غنی»، رئیس‌جمهور افغانستان، دیدار کرد. او با تأکید بر اهمیت تقویت ارتباطات و تعاملات گسترده و عمیق دو کشور، گفت: «بندر چابهار با توجه به اتصال به خط ریلی می‌تواند مورد استفاده افغانستان نیز باشد و از این طریق همکاری‌های دو کشور در عرصه‌های اقتصادی، تجاری و معدنی را گسترش دهد». روحانی به موضوع اهمیت محیط ‌زیست و ضرورت تلاش همگانی کشورها برای حفظ آن اشاره کرد و گفت: «اگر دریاچه‌ها و تالاب‌های موجود در مناطق مرزی ایران و افغانستان احیا نشوند، گردوغبار در آینده می‌تواند مشکلات بسیار جدی برای همه مردم ساکن در این مناطق ایجاد کند. این یک انتخاب نیست؛ بلکه یک ضرورت زیست‌محیطی است». رئیس‌جمهور افغانستان امنیت و ثبات را نیاز جدی افغانستان برشمرد.
دیدارهای رسمی معاون‌اول رئیس‌جمهوری
اسحاق جهانگیری، معاون‌اول رئیس‌جمهور، با «مؤسس علی»، معاون‌اول نخست‌وزیر اوگاندا، دیدار کرد. او گفت: «زمینه‌های فراوانی برای توسعه همکاری‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی میان دو کشور وجود دارد که امیدواریم با حضور مقامات عالی‌رتبه دو کشور، از این ظرفیت‌ها بیشتر استفاده شود». جهانگیری از مواضع مستقل و رأی منفی اوگاندا به قطع‌نامه حقوق‌بشری علیه ایران قدردانی کرد.
جهانگیری، در دیدار با «دیمیتریس سیلوریس»، رئیس مجلس قبرس، با اشاره به ظرفیت‌های فراوان همکاری میان دو کشور ایران و قبرس، گفت: «تهران برای همکاری با نیکوزیا هیچ محدودیتی قائل نیست و از هر توافقی که منجر به افزایش مناسبات فرهنگی، اقتصادی و سیاسی شود، استقبال می‌کند». معاون‌اول رئیس‌جمهور حل موانع بانکی را عاملی مهم بر سر راه توسعه همکاری‌های دو کشور ارزیابی کرد. رئیس مجلس قبرس با اشاره به سفر آتی هیئتی از بازرگانان و تجار کشورش به ایران، گفت: «تجار قبرسی از فراهم‌شدن زمینه روابط میان دو کشور استقبال می‌کنند و اگر مشکلات بانکی مرتفع شود، این همکاری‌ها مؤثرتر خواهد شد».
نیازمند کار جدی در اوکراین هستیم
جهانگیری، در دیدار با «استپان کوبیو»، معاون‌اول نخست‌وزیر اوکراین، تبادل هیئت‌ها و آمد‌و‌رفت مقامات دو کشور را گامی مؤثر در تقویت مناسبات تهران ـ کیف برشمرد و گفت: «ایران و اوکراین در دو دهه گذشته از روابط سیاسی خوب و صمیمانه برخوردار بوده‌اند که این روابط بر پایه احترام متقابل و براساس منافع دو کشور در حال توسعه بوده است». معاون‌اول نخست‌وزیر اوکراین نیز در این ملاقات با بیان اینکه دو کشور می‌توانند روابط دوجانبه خود را در زمینه‌های مختلف ارتقا دهند، گفت: «انرژی و کشاورزی از مهم‌ترین زمینه‌های همکاری برای ایران و اوکراین است و دو کشور می‌توانند نقش مهمی در تأمین امنیت غذایی و تأمین انرژی برای یکدیگر ایفا کنند».
دیدارهای ظریف
«رابرت راسی» وزیر امور خارجه توگو، با محمدجواد ظریف دیدار کرد. او گفت: «مایلیم روابط دو کشور را در همه زمینه‌ها گسترش دهیم و در همین راستا علاقه‌مند هستیم شرکت‌های ایرانی فعالیت‌های اقتصادی خود را در توگو افزایش دهند. ظریف نیز تأکید کرد: «ما هم مایلیم در زمینه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مناسبات دوجانبه را گسترش دهیم. همچنین آمادگی داریم درخصوص مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی همکاری و تبادل‌نظر داشته باشیم». «کارل هاینس کویف»، نایب‌رئیس اول پارلمان اتریش هم در ملاقات با وزیر امور خارجه کشورمان درخصوص موضوعات دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی گفت‌وگو کرد.
«کارلوس خوزه منندز»، معاون رئیس‌جمهور و وزیر برنامه‌ریزی ونزوئلا با وزیر امور خارجه ایران دیدار کرد. منندز با اشاره به تهدیدها و فشارهای آمریکا علیه کشورش، از حمایت‌های ایران از ونزوئلا قدردانی کرد. او گفت: «تلاش‌های جمهوری اسلامی ایران در برابر تحریم‌ها و فشارهای یک‌جانبه و خارجی قابل توجه بوده و ونزوئلا خواهان استفاده از تجارب شما در زمینه مقابله با تحریم‌هاست». معاون رئیس‌جمهور ونزوئلا افزود: «باید از هر تهدید و فشاری که آمریکا به ما وارد می‌کند، به‌عنوان فرصتی در تقویت روابط با یکدیگر استفاده کنیم». وی با تأکید بر اینکه ونزوئلا همواره در کنار ایران خواهد ماند، به تلاش‌های دولت متبوعش در برگزاری انتخابات و تشکیل مجلس مؤسسان اشاره کرد. ظریف هم گفت: «ما تحریم‌های جدید آمریکا علیه ونزوئلا را به شدت محکوم کردیم».
نیاز به گام‌های بلند‌تر در روابط بانکی با اوکراین
ظریف در ملاقات با «استفان کوبیف» معاون‌اول نخست‌وزیر و وزیر توسعه اقتصادی اوکراین گفت: «اوکراین یکی از دوستان قدیمی ماست و باید به‌طور مشترک تلاش کنیم تا موانع موجود بر سر راه افزایش مناسبات برداشته شود». به گفته ظریف، در زمینه روابط بانکی لازم است گام‌های بلندتری برداریم. برگزاری کمیسیون مشترک اقدام مناسبی برای توسعه روابط بود. معاون‌اول نخست‌وزیر اوکراین گفت: «آمادگی داریم در سازمان ملل هم‌افزایی داشته باشیم». ظریف همچنین در دیدار با «رشید مردوف»، وزیر امور خارجه ترکمنستان بر توسعه همه‌جانبه روابط ایران و ترکمنستان تأکید كرد. مردوف نيز گفت: درخصوص تدوین رژیم حقوقی دریای خزر به تبادل نظر با ایران ادامه خواهیم داد.

دیدار ظریف با وزیر مشاور در امور دولت هلند
«ویم کوک»، نخست‌وزیر پیشین و وزیر مشاور فعلی در امور دولت هلند با ظریف ملاقات کرد. او گفت: «ایران و هلند در زمینه‌های مختلف از جمله کشاورزی، مدیریت آب و سایر زمینه‌های اقتصادی قادر به همکاری‌های بیشتر هستند. برجام حرکتي رو به جلو است و همکاری‌ها را تسریع کرد و این اقدام مهمی بود که انجام شد». همچنین ظریف نیز در این دیدار بر تقویت همکاری‌ها در زمینه‌های مختلف سیاسی- اقتصادی به‌ویژه بانکی با هلند تأکید کرد.
لاریجانی: تجدید جنگ سرد به نفع هیچ کشوری نیست
روز گذشته علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، نیز دیدارهای رسمی با نمایندگان برخی از کشورها داشت. یکی از دیدارهای او با ایگور دودون، رئیس‌جمهور مولداوی بود. لاریجانی گفت: «قطع‌نامه اخیر آمریکا علیه روسیه قطعا به نفع آمریکا نخواهد بود و تحریم‌ها علیه ایران هم خلاف توافق‌نامه هسته‌ای است و این جنگ سردی است که مسلما نتیجه آن به‌نفع هیچ کشوری نخواهد بود».
لاریجانی با «مؤسس علی» معاون نخست‌وزیر اوگاندا نیز دیدار کرد؛ او گفت: «اوگاندا کشور حاصلخیزی است و ظرفیت‌های زیادی برای همکاری‌های دوجانبه وجود دارد و ما هم آماده هستیم در زمینه‌های مختلف به شما کمک كنيم». لاریجانی با «ماهامادو بادومیا»، معاون رئیس‌جمهور غنا دیدار و گفت‌وگو کرد. او گفت: «ایران علاقه‌مند به توسعه روابط تجاری، آموزشی، درمانی، صنعتی و کشاورزی با کشور غناست». دیدار بعدی رئیس مجلس با «نبیه بری» رئیس مجلس لبنان و هیئت همراه او بود. لاریجانی در این دیدار گفت: «ایران از مذاکرات آستانه برای حل مشکلات سوریه استقبال کرد به دلیل آنکه معتقد است بهترین روش برای حل مسائل، گفت‌وگوهای سیاسی است و می‌توان گفت در مذاکرات آستانه قدم‌های مثبتی هرچند جزئی در این راه برداشته شده است و همین جای امیدواری دارد». در این دیدار رئیس مجلس لبنان هم گفت: «ما هم معتقدیم باید به دنبال راه‌حل سیاسی بود و نباید فريب عناوین شیرینی مثل بهار عربی را خورد زیرا اسرائیل و آمریکا با این عناوین دهان‌پرکن به دنبال رسیدن به اهداف خود هستند و ما نباید بگذاریم چنین اتفاقی بیفتد و ما امیدواریم که بتوانیم مشکلات منطقه را با گفت‌وگوهای دیپلماسی میان خودمان حل کنیم و به دیگران اجازه مداخله در سرنوشت کشورمان را ندهیم».
مالزی در مسائل جهان اسلام در کنار ایران است
«تان سری پاندیکار امین حاجی مولیا»، رئیس مجلس مالزی، در دیدار با لاریجانی با اشاره به روابط گسترده و مثبت ایران و مالزی گفت: «کشور مالزی همواره در مسائل مختلف از جمله موضوع فلسطین و موضوعات جهان اسلام در کنار ایران بوده است». وی بر لزوم گسترش روابط و همکاری‌ها، به‌ویژه در حوزه انرژی تأکید کرد. بعد از آن لاریجانی نشست مشترک خبری با همتای کره‌جنوبی «چانگ سی کیون» برگزار کرد.
در دیدار با نایب‌رئیس مجلس اتریش
دیدار بعدی لاریجانی با «کارل هاینس کیف»، نایب‌رئیس مجلس اتریش، بود. بعد از آن او با «میخائیل ولادیمیروویچ میاسنیکوویچ»، رئیس مجلس ملی بلاروس، «جاب ایندوگامی» رئیس مجلس تانزانیا، «ژان ماکس راکوتومانجی»، رئیس مجلس ملی ماداگاسکار، «زبیری علی مولدی»، رئیس مجلس زنگبار و «دمیتریس سیلوریس»، رئیس مجلس قبرس، دیدار کرد.
تأکید موگرینی بر ادامه تعهد به برجام در سفرش به ایران
اتحادیه اروپا بیانیه صادر کرد؛ اتحادیه اروپا با اشاره به دیدارهای فدریکا موگرینی با مقامات ایرانی در تهران اعلام کرد: «مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در سفر خود به ایران درباره اجرای توافق هسته‌ای گفت‌وگو و بر تعهد اتحادیه اروپا بر ادامه این توافق تأکید کرد». در این بیانیه آمده است: «این نماینده بلندپایه در دیدارهای دوجانبه خود که به‌عنوان هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) نیز حضور یافته بود درباره اجرای توافق هسته‌ای رایزنی کرد.وی تأکید کرد که برجام همان‌گونه که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشات خود تأیید کرده و آن‌گونه که نتایج اقتصادی پس از رفع تحریم‌های اقتصادی و مالی ایران نشان می‌دهد، به اهداف خود دست یافته است». موگرینی همچنین بر تعهد این اتحادیه نسبت به توافق هسته‌ای تأکید و اهمیت تاریخی، ابعاد چندجانبه و اهمیت توافق برای ثبات منطقه‌ای و جهانی را خاطرنشان کرده است. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا همکاری دوجانبه میان این اتحادیه و ایران را در زمینه‌های مختلف مورد بازبینی قرار داد و دو طرف تأیید کردند که منافعشان در افزایش این همکاری‌هاست و گفت‌وگوها در دیدارهای بعدی در این سطح بلندپایه ادامه خواهد یافت. موگرینی علاوه‌براین درباره وضعیت منطقه با مقامات ایرانی رایزنی کرد. وی حمایت خود را از یک سازوکار منطقه‌ای برای گفت‌وگو اعلام و بر لزوم یافتن راه‌حل سیاسی برای درگیری‌ها در سوریه تأکید کرد.

منبع: فرارو

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۲۹۱۰۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آنچه دربارۀ دیکتاتوری گفتم جدی نبود- ترامپ

  
منبع: تایم
تاریخ انتشار: 30 آوریل 2024
گفتگوی اریک کورتسا با دونالد ترامپ
مترجم: لیلا احمدی

➖➖➖➖➖➖➖➖➖

  عصر ایران/ ترجمه: دو بخش از گفت و گوی مفصل و 16 هزار کلمه ای مجله تایم با ترامپ را در روزهای گذشته خواندید. عصر ایران شاید نخستین رسانه ایرانی بود که ساعاتی بعد از انتشار مجله تایم بخش اول گفت و گو را منتشر کرد که در آن گفته بود اشتباه او در دوره اول این بوده که زیادی خوب بوده! در بخش دوم هم گفت در دوره بعدی تلافی خواهد کرد ( البته اگر دوره بعدی در کار باشد). و حال نوبت به بخش سوم رسیده با این مقدمه مصاحبه کننده:

ترامپ از زمان خروج از قدرت، کوشیده تا گروهی از موافقان را مهندسی کند و میادین اولیه را در رقابت‌های سنا و مجلس نمایندگان در اختیار بگیرد. امیدوار است که بدنۀ جمهوری‌خواهان مملو از افراد سرسخت ماگا باشد تا بتواند بر دستورکار قانون‌گذاری و نامزدها تأثیر بگذارد. 

"جیم بنکس" (نمایندۀ ایندیانا، رئیس پیشینِ کمیتۀ مطالعات جمهوری‌خواهان (RSC) و نامزد حزب جمهوری‌خواه در مجلس سنای ایالت)، جلسۀ برنامه‌ریزی RSC در آگوست 2022 را با حضور ترامپ در اقامتگاهش واقع در بدمینسترِ نیوجرسی به یاد می‌آورد. 

او به خاطر می‌آورد که با ورود گروه هواداران ترامپ اخباری منتشر شد مبنی بر این‌که اف‌بی‌آی به مارالاگو حمله کرده است. بانک‌ها مطمئن بودند که این جلسه لغو خواهد شد، اما لحظاتی بعد، ترامپ با بی‌قیدی از درها عبور کرد و متعهد شد که دوباره نامزد می‌شود.

 بنکس ترامپ را با این گفته به‌خاطر می‌آورد: «وقتی انتخاب شوم به متحدانی در کنگره نیاز دارم». حالا بنکس می‌گوید «تفاوت دورۀ دوم ترامپ این است که او پشتیبان‌هایی در کنگره خواهد داشت که پیش از این نداشته است».

قصد ترامپ برای بازسازی روابط آمریکا در خارج از کشور می‌تواند در همین‌حد تأثیرگذار باشد. ایالات متحده از زمان تأسیس، به‌ دنبال برپاییِ اتحادهایی براساس ارزش‌های مشترکِ مبتنی بر آزادی سیاسی و اقتصادی بود. ترامپ نسبت به پیشینیان خود و درقبال روابط بین‌الملل رویکرد معامله‌گرایانه‌تری دارد ولی از  متحدان سودجو و رهبران خودکامه‌ای مثل "شی‌جین‌پینگ" (رئیس‌جمهور چین)، "ویکتور اوربان" (نخست‌وزیر مجارستان)، یا " ژائیر بولسونارو" (رئیس‌جمهور سابق برزیل) بیزار است.

به‌همین‌دلیل وقتی همین اواخر در یکی از گردهمایی‌های تبلیغاتی گفت که روسیه می‌تواند با کشور ناتویی [که او معتقد است به قدر کافی برای دفاع جمعی هزینه نمی‌کند]، «هر کاری می‌خواهد بکند» متحدان سنتی آمریکا را به وحشت انداخت. 

ترامپ به من می‌گوید این سخن بی‌راه نبوده است و اضافه می‌کند: «اگر نمی‌خواهید هزینه کنید، پس خودتان هستید و بس. ترامپ از مدت‌ها پیش گفته است که ائتلاف آمریکا را از بین می‌برد. "ینس استولتنبرگ"(دبیرکل سابق ناتو)، تهدید دورهٔ نخست ترامپ برای خروج از ائتلاف را عامل تشویق سایر اعضا به افزودن بیش از 100 میلیارد دلار به بودجۀ دفاعی ناتو می‌داند.

اما ناتوی ناامن همان‌قدر که به نفع آمریکاست، به نفع روسیه نیز خواهد بود. تهاجم سال 2022 رئیس‌جمهور ولادیمیر پوتین به اوکراین از نظر خیلی‌ها در اروپا و ایالات متحده، آزمونی برای رویکرد مبسوط او به بازسازیِ امپراتوری شوروی قلمداد می‌شود. در زمان بایدن و کنگرۀ دوحزبی‌اش، ایالات متحده بیش از 100 میلیارد دلار برای دفاع از خود به اوکراین ارسال کرد. بعید است ترامپ همین میزان حمایت را از کی‌یف ارائه کند. 

او پس از بازدید اوربان از مارالاگو در ماه مارس گفت: «یک پنی هم به اوکراین نخواهم داد.» ترامپ در مصاحبۀ ما می‌گوید: «هیچ هزینه‌ای نمی‌کنم مگر اینکه اروپا هم‌تراز عمل کند. اگر اروپا قرار نیست پولی بپردازد، چرا ما باید پرداخت کنیم؟ جنگ آن‌ها را بیشتر تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. ما یک اقیانوس در میانمان داریم.» (کشورهای اتحادیۀ اروپا بیش از 100 میلیارد دلار به اوکراین کمک کرده‌اند.)

ترامپ از لحاظ تاریخی تمایلی به انتقاد یا مقابله با پوتین ندارد. ادعای دخالت روسیه در انتخابات 2016، او را در کنار خودکامۀ روسی قرار می‌دهد. حتی ترامپ درحال‌حاضر نیز از پوتین برای اهداف سیاسی‌اش استفاده می‌کند. وقتی از ترامپ پرسیدم که چرا فراخوانی برای "ایوان گرشکویچ" (خبرنگار وال‌استریت‌ژورنال که یک سال است به ناحق و به اتهامات واهی در زندان مسکو زندانی است) نداده، گفت: «دارم روی این موضوع کار می‌کنم. گرشکویچ باید آزاد شود و تردید دارم این اتفاق پیش از انتخابات رخ دهد.» ترامپ می‌گوید: «این خبرنگار باید آزاد شود. نمی‌دانم در زمان بایدن آزاد شد یا نه، ولی من او را آزاد خواهم کرد.»

متحدان آسیاییِ آمریکا هم مثل متحدانِ اروپایی‌اش، ممکن است به‌سببِ رهبری ترامپ تنها بمانند. وزیر امور خارجۀ تایوان اخیراً اعلام کرده است که کمک به اوکراین برای جلوگیری از حملۀ "شی‌جین‌پینگ" به جزیره بسیار مهم است. ترامپ می‌گوید: «رهبران کمونیست چین باید درک کنند که چنین چیزهایی آسان نیست»، اما مشخص نمی‌کند که به دفاع از تایوان خواهد آمد یا نه.
 
موضع ترامپ دربارۀ استقرار نیروهای فعلی آمریکا در آسیا مشخص‌تر است. اگر کرۀ جنوبی هزینۀ بیشتری برای حمایت از نیروهای آمریکایی و جلوگیری از رژیم جنگ‌طلبِ "کیم‌جونگ‌اون" در شمال پرداخت نکند، ترامپ پیشنهاد می‌کند که ایالات متحده نیروهای خود را خارج کند. او به تایم می‌گوید: «ما 40هزار سرباز داریم که در موقعیتی ناایمن قرار دارند (تعداد واقعی 28هزار و پانصد نفر است.) و این وضع هیچ معنایی ندارد. چرا باید از دیگری دفاع کنیم آن هم وقتی که از کشوری بسیار ثروتمند صحبت می‌کنیم.»

«انزواگرایی معامله‌ای» می‌تواند اهرم فشار اصلیِ سیاست خارجی ترامپ باشد، اما محدودیت‌هایی نیز وجود دارد. ترامپ می‌گوید: «در رویارویی با ایران به اسرائیل می پیوندم» و می‌افزاید: «اگر آن‌ها به اسرائیل حمله کنند... بله، ما آن‌جا خواهیم بود.» او می‌گوید به این باور رسیده که بعید است دو دولتِ فلسطین و اسرائیل در کنار هم و در صلح به سر ببرند. او می‌گوید: «زمانی فکر می‌کردم ایدۀ دودولتی می‌تواند کارساز باشد، اما اکنون فکر می‌کنم تحقق این ایده بسیار دشوار است.»

بااین‌حال حتی حمایت او از اسرائیل نیز تمام‌و‌کمال نیست. او از رفتار اسرائیل در جنگش علیه حماس (که منجر به کشته‌شدن بیش از 30 هزار فلسطینی در غزه شد)، انتقاد کرده و از ملت خواسته «جنگ را به پایان برسانند. » وقتی می‌پرسم آیا او برای سوق‌دادن اسرائیل به خاتمۀ جنگ، توقفِ کمک‌های نظامی آمریکا به اسرائیل را در نظر دارد، نمی‌گوید بله، اما رد هم نمی‌کند. او به‌شدت از "بنیامین نتانیاهو"، (نخست‌وزیر اسرائیل) که زمانی متحد نزدیکش بود، انتقاد می‌کند. ترامپ می‌گوید: «تجربۀ بدی با بی‌بی داشتم.» به‌گفتۀ ترامپ، عملیات ژانویۀ 2020 ایالات متحده برای ترور ژنرال ارشد ایرانی قرار بود حملۀ مشترک ما باشد تا این‌که نتانیاهو در آخرین لحظه پا پس‌ کشید. او می‌گوید: «هرگز این پاپس‌کشیدن را فراموش نمی‌کنم.» او نتانیاهو را به خاطر ناتوانی در جلوگیری از حملۀ 7 اکتبر و نفوذ شبه‌نظامیان حماس به جنوب اسرائیل مقصر می‌داند و می‌گوید: «آن‌ها حدود 1200 نفر را با اعمال وحشیانه‌ای از جمله زنده‌سوزاندنِ خانواده‌ها و تجاوز به زنان و دختران به قتل رساندند.» ترامپ می‌گوید: «این واقعه در زمان ریاست بی‌بی اتفاق افتاد.»

من در دومین روز محاکمۀ ترامپ در نیویورک به تاریخ 17 آوریل، پشت پیشخوان فروشگاهی در خیابان 139 و برادوی ایستاده‌ام. آمده‌ام او را ببینم که قرار است برای توقفِ کمپین (که درخلال برگزاری دادگاه برگزار می‌شود) صحبت کند. بودگای کالیفرنیا را برای سخنرانی انتخاب کرده است. در سال 2022، یکی از کارمندان فروشگاه، مشتری‌ای را که به او حمله کرده بود، با چاقو به قتل رساند و دادگاه او را به قتل درجه دو متهم کرد. 

این اتهامات بعدها در میانۀ خشم عمومی نسبت به ویدئوهایی که نشان می‌داد کارمندی برای دفاع از خود دست به این کار زده، کنار گذاشته شد. چوب بیسبالِ پشت پیشخوان به بیم فروشنده از حملات احتمالی اشاره دارد. وقتی ترامپ وارد می‌شود، از مالک فروشگاه، معد احمد (مهاجر یمنی) دربارۀ وضعیت امنیتی سؤال می‌کند. ترامپ به احمد می گوید: «باید جواز اسلحه داشته باشی. اگر تفنگ داشتی، هرگز سرقت اتفاق نمی‌افتاد.»

به گفته اف‌بی‌آی، ترامپ در مسیر مبارزات انتخاباتی‌اش همیشه به جرم و جنایت اشاره دارد و آمریکای شهری را عرصۀ نبرد درنده‌خویان ترسیم می‌کند. این در حالی است که طبق آمار، جنایات خشونت‌آمیز در سال‌های اخیر کمتر شده و به‌گفتۀ FBI، میزان قتل‌های شهری در سال 2022، 6 درصد و در سال2023، 13درصد کاهش یافته است.

 وقتی به این موضوع اشاره می‌کنم، ترامپ می‌گوید که فکر می‌کند داده‌های گردآوری‌شده در ادارات پلیس ایالتی و محلی، دستکاری‌شده و نادرست است. او می گوید: «کاهش جرم و جنایت کذب است.» او متعهد شده گارد ملی را در دورۀ دوم (حتمالاً بدون درخواست فرمانداران) به شهرهایی که با جرم و جنایت دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند، بفرستد و قصد دارد کمک‌های وزارت دادگستری را فقط در شهرهایی که روش‌های پلیسیِ ترجیحی‌اش (مانند طرح «توقف و حرکت») را اتخاذ می‌کنند، تصویب کند.

از نظر منتقدان، توجه ترامپ به جنایت قابل‌توجه است. در نظرسنجی‌ها، تعداد زیادی از حامیان او بر این عقیده‌اند که اکنون در ایالات متحده نژادپرستیِ ضدسفیدپوستان معضلی بزرگ‌تر از نژادپرستیِ سیستماتیک است (که مدت‌هاست سیاهپوستان آمریکایی را در مضیقه قرار داده است). وقتی از او می‌پرسم که آیا با این گفته موافق است، ترامپ مخالفتی ابراز نمی‌کند و به تایم می‌گوید: «گرایشی آشکارا ضدسفیدپوست در کشور پدید آمده و نباید مجاز قلمداد شود.» مشاوران می‌گویند دولت ترامپ در دورۀ دوم، دستورات اجرایی بایدن را که برای تقویت تنوع و برابری نژادی طراحی شده، لغو خواهد کرد.
 
توان ترامپ در مبارزات انتخاباتی برای رسیدن به کاخ سفید در بحبوحۀ برگزاریِ چنین دادگاه جناییِ بی‌سابقه‌ای، محصول کارزار حرفه‌ای‌تری است که از درگیری‌های داخلی اجتناب کرده است. "الیز استفانیک" (نمایندۀ نیویورک) می‌گوید: «او تیم بسیار منسجمی دارد و حکایت از این دارد که دورۀ دوم ریاستش بسیار منظم و متمرکز خواهد بود.» چنین سازوکاری به حزب بزرگ جمهوری‌خواه نیز تعمیم خواهد یافت. 

تشکیلات جمهوری‌خواه در سال 2016 موفق نشد کارزار انتخاباتی ترامپ را از ریل خارج کند، به‌همین‌دلیل تلاش کرد تا او را با کارکنان تعدیل‌گر احاطه کند، ولی حالا بیشتر جمهوری‌خواهان ماگائیست‌های تبشیری هستند. ترامپ کمیتۀ ملی جمهوری‌خواهان را تصفیه کرده و رهبران دستچین‌شده - از جمله عروسش - را بر کار گمارده است. آن‌ها طبق گزارش‌ها آزمایش‌های وفاداری را بر متقاضیان شغلی بالقوه تحمیل می‌کنند و از داوطلبان می‌پرسند که آیا ادعای تقلب در انتخابات 2020 را باور دارند یا نه؟ ترامپ با جذبِ هر فردی که معتقد به بُرد بایدن است، مشکل دارد و می‌گوید: «به طرفداران بایدن حس خوبی ندارم.»

گروه‌های سیاست‌گذاری در حال ایجاد دولتی مملو از مؤمنان واقعی و مسیحیان تبشیری هستند. پروژۀ 2025 "بنیاد هریتیج" با آموزش پرسنل احتمالی برای دورۀ دوم ترامپ، برنامه‌هایی را برای قوانین و دستورات اجرایی طراحی کرده است. مرکز نوسازی آمریکا به رهبری "راسل ووت" (مدیر سابق دفتر مدیریت و بودجۀ ترامپ)، وقف سلب قدرت از دولت اداری شده است، مجموعه‌ای از بوروکرات‌ها بر همه‌چیز (از تصمیمات ایمنی دارو گرفته تا محتویات ناهار مدارس) احاطه دارند. موسسۀ سیاسی "اول آمریکا" (America First)، پناهگاه تحقیقاتی پوپولیست‌های راست‌گرای طرفدار ترامپ شده و به رهبری "استیون میلر"(مشاور مهاجرتی ترامپ) در حال تشدید مبارزات دادگاه علیه دولت بایدن است.

هدف این گروه ها این است که چشم‌انداز ترامپ را از روز نخست تحقق بخشند. ووت می‌گوید: «رئیس‌جمهور هیچ‌گاه فرآیند سیاست‌گذاریِ درخور و دستاوردی نداشت که واقعاً در پی آن باشد و بتواند با افتخار در کارزار انتخاباتی از آن یاد کند. ما به مدد مراجع قانونی، مکانیسم‌ها را مرتب و مسیر حرکت دولت آینده را هموار خواهیم کرد.» این مکانیسم‌ها شامل مجموعه‌ای از سیاست‌های راست‌گرای مرزی (ازجمله کاهش بودجۀ وزارت دادگستری و کاهش مقررات آب‌و‌هوا و محیط‌زیست) است.

ستاد انتخاباتی ترامپ می‌گوید که او تصمیم‌گیرندۀ نهایی است و سیاست‌های پیشنهادیِ این سازمان‌ها به فرمان ترامپ اجرا می‌شوند، اما این مشاوران دست‌کم می‌توانند خط مقدمِ جدال برنامه‌ریزی‌شده علیه دولت پنهان (دیپ‌استیت) باشند و هوش بوروکراتیک را با غیرتِ ضدبوروکراتیکِ رهبرشان پیوند بزنند. 

یکی از سلاح‌های دور دوم ترامپ، راهکار شکاکانۀ «جنگ علیه واشنگتن» است. این راهکار به‌معنای بازگرداندن قدرت توقیف است و به رؤسای‌جمهور این امکان را می‌دهد تا از بودجه‌های اختصاص‌یافته از سوی کنگره خودداری کنند. «توقیف» یکی از مانورهای مورد علاقۀ نیکسون بود. او از اختیارات خود برای مسدودکردن بودجه درخصوص مسکن یارانه‌ای و آژانس حفاظت از محیط‌زیست استفاده کرد. به گفتۀ مشاوران سیاست مبارزات انتخاباتی، ترامپ و متحدانش قصد دارند قانون 1974 را (که استفاده از این امکان را ممنوع می‌کند) به چالش بکشند.

یکی دیگر از اقدامات داخلی او، اجرای «برنامۀ اِف» است که به رئیس‌جمهور اجازه می‌دهد مقامات دولتیِ غیرسیاسی را اخراج کند و ترامپ می‌گوید از آن استقبال خواهد کرد. او می‌گوید: «شما افرادی دارید که مصونیت دارند و نباید از آنها محافظت شود. این افراد باید برکنار شوند» یکی از قضات ارشد آمریکایی مثالی ارائه می‌کند که نشان‌دهندۀ پیامدهای چنین اقدامی است. فرض کنید بیماری همه‌گیر دیگری به راه بیفتد و پرزیدنت ترامپ اصرار داشته باشد از داروی آزمایش‌نشدۀ دیگری استفاده کند (همان‌ کاری که با هیدروکسی‌کلروکین در خلال همه‌گیریِ کووید19 انجام داد). براساس «برنامۀ اِف»، اگر بازرس پزشکی دارو در «سازمان غذا و دارو» از تأیید استفاده از دارو امتناع کند، ترامپ می‌تواند او و هرکس دیگری که از میل او سرباز زده را اخراج کند. تیم ترامپ می‌گوید رئیس‌جمهور به قدرتی نیاز دارد تا بوروکرات‌ها را در برابر رأی‌دهندگان پاسخگو کند. ووت می‌گوید: «برنامۀ اِف به‌خودی‌خود تضمین می‌کند که بوروکراسی همسو با منافع شما باشد.»

گاهی‌اوقات تشخیص مقاصد واقعی ترامپ دشوار است. او در گفتگو با تایم، از پاسخ به خیلی از سؤالات طفره می‌رفت یا به روش‌های متناقضی به آن‌ها پاسخ می‌داد. نمی‌توان توصیف کرد که نفس و رفتار خودویرانگرش چگونه می‌تواند مانع تحقق اهداف شود و به‌رغم همۀ هنجارشکنی‌هایش، خطوطی وجود دارد که او می‌گوید از آن‌ها عبور نخواهد کرد.
 
وقتی از او پرسیده شد که آیا از تمام دستوراتِ تأیید شده ازسوی دیوان عالی تبعیت می‌کند، می‌گوید این کار را خواهد کرد.

اما مشغله‌های سیاسی او روشن و ثابت است. حتی اگر ترامپ بتواند بخشی از اهدافش را تحقق را بخشد، تأثیر آن می‌تواند به اندازۀ هر دورۀ ریاست‌جمهوری در بیش از یک سدۀ گذشته، تحول‌ساز باشد. "استفان بنن" (مشاور سابق و معتمد ترامپ) می‌گوید: «او در موضع حمله قرار دارد. نگاه ترامپ به وضعیت کشور، «کاملاً آخرالزمانی» است. قلب او این‌جا می‌تپد و میلی وسواس‌گونه به تغییر دارد.»

این وسواس‌ها می‌توانند بار دیگر کشور را به مرز بحران بکشانند. ترامپ احتمال خشونت سیاسی پیرامون انتخابات را رد نمی‌کند. او به تایم می‌گوید: «اگر ما پیروز نشویم ...  بحث عادلانه‌بودن یا نبودنِ انتخابات پیش کشیده می‌شود.» وقتی می‌پرسم منظورش از ادعای بی‌اساسِ دزدیده‌شدنِ انتخابات در سایت تروث‌سوشال (Truth Social) چه بوده و چطور می‌تواند به این راحتی از «اجازۀ خاتمه‌دادن به همۀ قوانین، مقررات و لوایح و محتویات قانون اساسی» حرف بزند؟ ترامپ با انکار موضوع پاسخ می‌دهد و می‌گوید از پروندۀ «دادگاه هدایت‌شده ازسوی بایدن» که در نیویورک با آن روبه‌رو است شکایت کرده و اعلام کرده «فاشیست‌ها» در دولت آمریکا بزرگترین تهدید به شمار می‌روند. او به من می‌گوید: « فکر می‌کنم دشمنان داخلی در بسیاری از موارد برای کشور ما بسیار خطرناک‌تر از دشمنان خارجی ازقبیل چین، روسیه و سایرین هستند.»

 
در پایان مکالمۀ ما در مارالاگو، از ترامپ می‌خواهم دربارۀ یکی دیگر از اظهارات نگران‌کننده‌اش توضیح دهد. چرا گفتید می‌خواهم برای یک روز هم که شده دیکتاتور باشم؟ اشاره‌ام به سخنان او در سالن شهرداری "فاکس‌نیوز" و گفتگو با "شان‌هنیتی" (مجری محافظه‌کار آمریکایی) است که به ترامپ فرصت داد نگرانی‌های مبنی بر سوء‌استفاده از قدرت یا انتقام‌گیری از مخالفان سیاسی را بیان کند. ترامپ آن‌جا گفت: «اگر رئیس‌جمهور شوم به‌جز روز اول، دیکتاتور نخواهم بود. می‌خواهم مرز را ببندم و حفاری (نفت) کنم.»

ترامپ می‌گوید این اظهارات را به شوخی و با طعنه‌ بیان کرده و این موضوع را با لحظۀ جالبی از مبارزات انتخاباتی ۲۰۱۶ قیاس می‌کند که روس‌ها را تشویق کرده تا ایمیل‌های "هیلاری‌کلینتون" را هک و افشا کنند. رسانه‌ها به این اظهارات دامن زدند اما روس‌ها شوخی نداشتند. در بحبوحۀ تلاش برای تأثیرگذاری بر نحوۀ اجرای دموکراسی آمریکایی در آن سال، آنها سرورهای کمیتۀ ملی دموکرات‌ها را هک و ایمیل‌ها را در ویکی‌لیکس منتشر کردند.

آیا او از خاتمۀ جبارانه به آزمون 248 سالۀ دموکراسیِ ما حرف می‌زند؟ از او می‌پرسم: «نمی‌دانید چرا بسیاری از آمریکایی‌ها چنین سخنانی در باب دیکتاتوری را مغایر با گرامی‌ترین اصول ما می‌دانند؟» ترامپ می‌گوید: «چنین نیست....حرف شما صحت ندارد.... خیلی‌ها شیفتۀ سخنان من هستند.»

کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: اشتباه مهم من در دوره اول این بود: زیادی خوب بودم!- ترامپ  دورۀ دوم علیه دشمنانم تلافی می‌کنم - ترامپ