Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «خبرگزاری آریا»
2024-05-06@02:25:58 GMT

رقابت نابغه‌ها از پشت رايانه

تاریخ انتشار: ۱۸ مرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۳۲۶۱۶۲

خبرگزاري آريا - سالن برگزاري المپياد جهاني کامپيوتر در محل هتل آزادي تهران به مدت 5 ساعت در سکوت کامل بود. فقط رفت‌وآمد اعضاي کميته‌هاي برگزاري ديده و گاهي صداي شاتر دوربين‌ها شنيده مي‌شد. 308 دانش‌آموز با مليت‌هاي مختلف کنار يکديگر پشت سيستم‌ها نشسته بودند و به نوشتن برنامه مشغول بودند. دانش‌آموزاني که احتمالا تا چند سال ديگر هر کدام در شرکت‌هاي بزرگ برنامه‌نويسي و فناوري اطلاعات، دنياي ما را متحول خواهند کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!



در ساعت پاياني، همراهان تيم‌ها به مرور پشت در سالن برگزاري مي‌آمدند و با اضطراب منتظر نتيجه بودند. نکته جالب المپياد اين بود که نتايج به صورت آنلاين روي نمايشگري در سالن برگزاري ديده مي‌شد. بلافاصله پس از پايان زمان مسابقه و خروج شرکت‌کنندگان از سالن، از برگزيده مرحله دوم مسابقه استقبال شد، در حالي که اين دانش‌آموز خودش از نتيجه با خبر نبود و خبر را با ناباوري شنيد!
المپياد جهاني کامپيوتر از 6 تا 13 مرداد 1396 در شهر تهران برگزار شد. وزارت آموزش و پرورش، مجري اصلي برگزاري المپياد جهاني کامپيوتر 2017 در ايران بود. به همين منظور ده کارگروه با ده ماموريت مشخص تشکيل شد که برگزاري آزمون‌ها و مراسم را به عهده داشتند.
سومين المپياد علمي جهاني در ايران چطور برگزار شد؟
دانش‌آموزان تيم‌هاي ايران نيز در همه اين المپيادها در سال‌هاي اخير درخشيده‌اند. اما اين سومين بار بود که ايران ميزبان برگزاري يک المپياد جهاني بود. ايران پيش از اين سال 1386 ميزبان المپياد جهاني فيزيک و سال 1388 ميزبان المپياد جهاني نجوم و اخترفيزيک بود و سال آينده نيز المپياد جهاني زيست‌شناسي در ايران برگزار خواهد شد. برگزاري المپيادهاي جهاني در ايران، مي‌تواند نويد ادامه فعاليت‌هاي بين‌المللي در حوزه‌هاي علمي در ايران باشد.
المپيادهاي علمي دانش‌آموزي با هدف شناسايي استعدادهاي درخشان در سطح جهان برگزار مي‌شود و فرصت مناسبي است تا دانش‌آموزان سراسر جهان اطلاعات علمي خود را با يکديگر به اشتراک بگذارند و در فضايي کاملا علمي به رقابت با يکديگر بپردازند. المپيادهاي رياضي، فيزيک، شيمي، کامپيوتر، نجوم و زيست‌شناسي، المپيادهايي هستند که هر سال در سطح جهاني برگزار مي‌شوند. انتخاب تيم شرکت‌کننده در المپياد جهاني هر رشته به اين شکل است که در مرحله اول حدود 300نفر از دانش‌آموزان 15 تا 18 ساله انتخاب مي‌شوند. در مرحله دوم 80نفر از ميان شرکت‌کنندگان انتخاب مي‌شوند و اين تعداد در مرحله سوم به 40 نفر مي‌رسد. در نهايت منتخبان اين 40 نفر، هشت نفر خواهند بود و چهار نفر برگزيده راهي المپياد جهاني مي‌شوند. نکته جذاب اين است دانش آموزان ايراني که در اين المپياد شرکت کرده‌اند، مانند ديگر المپيادهاي جهاني مي‌توانند بدون شرکت درکنکور سراسري وارد دانشگاه شوند.
طراحي و بهبود سامانه‌هاي اجرايي در المپياد کامپيوتر
المپياد جهاني کامپيوتر (IOI) با حضور 85 تيم چهار نفره در تهران برگزار شد. در برگزاري اين المپياد سه کميته بين‌المللي، علمي و فني کنار يکديگر مسئوليت برگزاري اين المپياد را به عهده داشتند. علاوه بر اين 65 دانشگاه در برگزاري مسابقات همکاري داشتند. در طراحي سوالات نيز از مدال‌آوران ايراني و خارجي دوره‌هاي قبل کمک گرفته شده بود.
دکتر محمدعلي آبام، رئيس کميته برگزاري المپياد جهاني کامپيوتر 2017، درباره فعاليت اين کميته‌ها به جام‌جم مي‌گويد: برگزاري خوب اين مسابقه، نگاه مثبتي به ايران ايجاد مي‌کند. امسال ما سامانه‌هاي نرم‌افزاري را بهبود داديم و سامانه جديدي ايجاد کرديم و احتمالا سال‌هاي بعد نيز از اين سامانه‌ها در المپيادها استفاده خواهد شد. در واقع سامانه داوري و ترجمه ارتقا داده و سامانه آماده‌سازي سوالات ايجاد شد. يکي از بازخوردهاي مثبت برگزاري اين المپياد در ايران اين است که افراد نخبه از سراسر جهان اکنون به ايران آمده‌اند. اين افراد تا ده سال آينده در شرکت‌ها و دانشگاه‌هاي مطرح جهان مشغول به فعاليت مي‌شوند و نگاه مثبت آنها نسبت به ايران مي‌تواند در تصميم‌ها و برنامه‌ريزي‌هاي آنها تاثيرگذار باشد.
وي در‌خصوص بخش فني برگزاري المپياد جهاني کامپيوتر مي‌گويد: ما سيستم شبکه را براي نزديک به 400 کامپيوتر راه‌اندازي کرديم. امسال مسابقات به جاي لپ‌تاپ با ميني‌کامپيوترها برگزار شد که با وجود هزينه بسيار زياد، شرايط راحت‌تري براي دانش‌آموزان در آزمون به وجود مي‌آورد.
سرمايه انساني، کليد موفقيت در برگزاري المپياد
يکي از چالش‌هاي برگزاري المپياد جهاني کامپيوتر، پشتيباني فني و تدارک ديدن دستگاه به تعداد شرکت‌کنندگان بود. در المپياد کامپيوتر امسال بيش از 300دستگاه براي آزمون‌ها در نظر گرفته شده بود و داوران حين برگزاري مسابقه روي دستگاه‌ها نظارت دارند.
دکتر حميد ضرابي‌زاده، رئيس کميته اجرايي و عضو کميته علمي المپياد جهاني کامپيوتر در ايران درباره تدابير فني اين مسابقات به جام‌جم مي‌گويد: براي برگزاري اين مسابقه با توجه به رقابت سنگيني که وجود دارد نياز به فراهم کردن تمهيدات فني مناسب داشتيم.از نظر نرم‌افزاري هم سه سامانه بزرگ آماده‌سازي سوالات، ترجمه سوالات به زبان‌هاي مختلف و پايش شبکه را راه‌اندازي کرديم. سوالات مسابقه بايد براي همه کشورها ترجمه شود و امسال همه کشورها از سامانه طراحي شده به همين منظور براي ترجمه سوالات استفاده کردند.
با توجه به اين که نزديک به 500سيستم در زمان برگزاري وجود دارد که به صورت همزمان کار مي‌کنند، بايد در کمترين زمان ممکن به مشکلات احتمالي رسيدگي شود. سيستم پايش شبکه و کامپيوترها به همين منظور آماده شد. همچنين آماده‌سازي محيط مسابقه زمانبر و انرژي‌بر بوده است، اما تلاش کرديم استانداردها را به طور کامل رعايت کنيم و مسابقات بخوبي و منظم برگزار شد.
وي مي‌افزايد: ممکن است امکان برگزاري اين مسابقات در هر کشوري هر 40 سال يک‌بار پيش آيد و ما توانستيم همين فرصت را غنيمت بشماريم و با آمادگي کامل مسابقات را برگزار کنيم. نقطه قوت ما اين است که براي قسمت فني يک گروه 50 نفره از اعضاي هيات علمي دانشگاه شريف و بسياري از المپيادي‌هاي سال گذشته را کنارمان داشتيم. همين‌طور در کميته علمي حدود 20 نفر از فارغ‌التحصيلاني که اکنون در خارج از کشور مشغول تحصيل يا تدريس هستند، حضور فعال داشتند. به اين ترتيب سرمايه ما نيروي انساني خوب بود و نياز به کمک گرفتن از کشورهاي ديگر
نداشتيم.
درخشش کشورهاي آسيايي در المپياد امسال
المپياد جهاني کامپيوتر در واقع يک رقابت برنامه‌نويسي است که از سال 1368/ 1989 در جهان برگزار مي‌شود و ايران نيز از سال 1370 در اين رقابت شرکت مي‌کند. با توجه به درخشش تيم ايران در المپياد جهاني کامپيوتر دوره‌هاي قبل و بخصوص در چهار سال گذشته، ايران به عنوان ميزبان المپياد 2017 انتخاب شد.
کميته جهاني المپياد نيز با توجه به بررسي روند اجرايي اين رويداد جهاني، با برگزاري اين المپياد در ايران موافقت کرد و به اين ترتيب ايران ميزبان 308 شرکت‌کننده از 82 کشور شد. تيم ايران در المپياد جهاني سال 2012 رتبه هشتم، سال 2013، 2014 و 2015 رتبه ششم و سال 2016 رتبه سوم را بين 80 کشور شرکت‌کننده کسب کرده است.
در المپياد جهاني کامپيوتر 2017 که در تهران برگزار شد، تيم ژاپن با سه مدال طلا جايگاه نخست را کسب کرد و تيم‌هاي چين و روسيه رتبه‌هاي دوم و سوم را به دست آوردند. ايران نيز به دليل ميزباني با دو تيم در المپياد شرکت کرده بود که تيم اصلي با يک مدال طلا و سه مدال نقره تيم چهارم و تيم دوم ايران رتبه يازدهم المپياد را از آن خود کرد. يکي از دانش‌آموزان شرکت‌کننده از کشور ژاپن که بالاترين امتياز را در روز دوم مسابقات کسب کرد، درباره سطح آزمون به جام‌جم مي‌گويد: مسائلي که مطرح شده بود بسيار جالب بود و من امروز توانستم از عهده همه آنها برآيم و خوشحال هستم. من حدود چهار سال است براي شرکت در المپياد کامپيوتر تلاش مي‌کنم و اين چهارمين بار است که در المپياد جهاني کامپيوتر شرکت مي‌کنم و اولين بار است که موفق به کسب رتبه در اين مسابقات مي‌شوم!
مربي تيم شرکت‌کننده از کشور هلند نيز درباره المپياد کامپيوتر 2017 مي‌گويد: من از سال 2006 در المپياد جهاني کامپيوتر همراه دانش‌آموزانم هستم، بنابراين اين دهمين سال است در اين مسابقه حضور دارم. در ساعت‌هاي برگزاري مسابقه مشکلاتي به وجود آمد که غيرمنتظره بود، اما در مجموع برنامه‌ريزي‌ها و هماهنگي‌ها، محل برگزاري آزمون در تهران و شرايط زمان امتحان بخوبي مديريت شده بود و مسابقات خوب پيش رفت.
رويايي با مسائل سخت و آسان
در طول اين مسابقات که بزرگ‌ترين مسابقات برنامه‌ريزي در سطح جهاني به شمار مي‌رود، دانش‌آموزان 5 ساعت براي حل سه مساله الگوريتمي فرصت داشتند و برنامه‌هايي که مي‌نوشتند با داوري اتوماتيک ارزيابي مي‌شد. دانش‌آموزان به کمک زبان‌هاي پاسکال، C و ++C به حل مسائل پرداختند. دکتر علي شريفي، رئيس کميته علمي المپياد جهاني کامپيوتر، درباره نحوه برگزاري مسابقه و رقابت بين شرکت‌کنندگان به جام‌جم مي‌گويد: اين المپياد بين حدود 308 دانش‌آموز از بيش از 80 کشور دنيا برگزار شد. مسابقات در روز اول و دوم بسيار خوب و مطابق انتظارات پيش رفت و فضاي دوستي خوبي بين آنها شکل گرفت. اين المپياد در دو نوبت برگزار شد که شرکت‌کنندگان در هر نوبت به سه سوال پاسخ دادند و زمان پاسخگويي در هر نوبت 5 ساعت بود.
وي‌ ادامه مي‌دهد: مسائل روز اول کمي سخت بود، اما روز دوم مسابقات يک مساله سخت، يک مساله آسان و يک مساله متوسط در نظر گرفته شده بود. هر مساله در هر روز صد نمره داشت، بنابراين در مجموع سقف امتيازات هر دانش‌آموز 600 امتياز در نظر گرفته شده بود. در نهايت برنده مسابقات کسي است که بيشترين امتياز را کسب مي‌کند.

سپيده شعرباف

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۳۲۶۱۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جمهوری اسلامی؛ عصر شکوفایی ادبیات اقوام/ شیرنوایی نابغه ای که ناشناخته مانده است

خبرآنلاین - مهرداد خوشکار مقدم: «غلامرضا رزمی» متولد ۱۳۵۷ تبریز، شاعر و پژوهشگر ادبیات ترکی آذربایجانی است که با انتشار مجموعه ای پنج جلدی، جایگاه «نظام الدین امیر علی‌شیر نوایی» را در ادبیات ترکی و فارسی احیا و مسیر جدیدی در حوزه پژوهش آثار فراموش شده ایجاد کرده است. در عشق و علاقه وی به پژوهش همین بس که با وجود از دست دادن شغل خود در دوران کرونا، تمام پس انداز خود را صرف پژوهش و خلق این اثر کرده است.

به همین مناسبت گفتگویی با وی ترتیب داده ایم که می خوانید:

غلامرضا رزمی کیست و چگونه به حوزه شعر و ادب گرایش پیدا کرد؟

از کودکی به واسطه پدرم که عاشق ادبیات عاشقی بود با فولکلور و داستانهای قدیمی آذربایجان آشنا شده و گلستان سعدی نیز اولین کتاب در حوزه ادبیات فارسی بود که از عمویم هدیه گرفتم. بعدها با اشعار شعرای ترکی چون صراف و سیدعظیم شیروانی نیز آشنا شده و اواخر دبیرستان متوجه شوم می توانم شعر بگویم… با حضور در جلسات کتابخانه شهید مطهری دبیرستان فردوسی و نیز انجمن های ادبی، رفته رفته وارد این حوزه شدم.

آیا عشق به ادبیات را در دانشگاه نیز ادامه دادید؟

در دانشگاه تا ارشد اصلاح نباتات تحصیل کردم اما ادبیات را رشته دانشگاهی ندیدم، ذات ادبیات عشق و تحقیق است… مواردی که در دانشگاه های امروزی بدان توجهی نمی شود.

با توجه به حضورتان در انجمن های ادبی مختلف، نقطه عطف ورود شما به حوزه ادبیات ترکی آذربایجانی کجا بود؟

تا ۸۵ در هر دو حوزه ادبیات فارسی و ترکی فعالیت داشتم. در اواسط دهه ۸۰ بود که به دنبال تاسیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تبریز، سیدقاسم ناظمی (کاردار فرهنگی ایران در ترکیه) آن زمان به عنوان نخستین رئیس این سازمان به ما اعتماد کرد و منجر به ایجاد فضای جدیدی در ادبیات ترکی آذربایجانی شد.

تاسیس جشنواره بین المللی خط سوم به صورت دو زبانه (ترکی-فارسی) با حمایت سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تبریز یکی از شاهکارهای آن ایام بود که فضای افراطی و حساسیت به ادبیات اقوام را به سوی عقلانیت و اعتدال سوق داد… البته مسیری که بعدها با کج سلیقگی برخی مدیران تداوم نیافت.

به نظر می رسد چاپ دوره پنج جلدی «نظام الدین امیر علی‌شیر نوایی» با اقبال گسترده ای در محافل علمی داشته است در این مورد بگوئید که چگونه با این شخصیت آشنا شده و پروژه تحقیقاتی خود را چگونه آغاز کردید؟

سال ۹۱ بود که یکی از دوستان ادیب ام دوره چهار جلدی از کتاب امیرعلی شیرنوایی را که در استانبول منتشر شده بود به من اهدا کرد و این موضوع نقطه آآغاز آشنایی ام با آثار این ادیب و شاعر توانمند قرن نهم شد.

اهمیت علمی و ادبی «امیر علی‌شیر نوایی» چیست و چه چیزی باعث گرایش شما به سمت تحقیق و پژوهش در آثار وی شد؟

«امیر علی‌شیر نوایی» در ۳۰ سالگی به عنوان مشاور سلطان حسین بایقرا، آخرین پادشاه تیموری منصوب شد. تاثیر وی در شکوفایی علمی و فرهنگی هرات در جهان اسلام را با جایگاه خواجه نظام الملک در دوره ایلخانان مقایسه می کنند.

با اینحال اما چهره این ادیب و دانشمند ایرانی در داخل کشور شناخته شده نیست. او ۳۰ اثر تالیف کرده که ۲۹ جلد آن در کتابخانه های مهم جهان اسلام موجود بوده اما کتاب «زبده التواریخ» او هنوز پیدا نشده است.

آثار وی به چه زبان هایی منتشر شده اند؟

دو کتاب «دیوان فارسی» و «رساله معما» از آثار او به زبان فارسی بوده و بقیه آثارش به زبان ترکی تالیف شده است. در آن عصر فارغ از اینکه کتاب های مولفان به چه زبانی نگاشته شده، نام آن باید عربی می بود لذا عنوان تمام آثار امیرعلی شیرنوایی و نویسندگان هم عصر او، عربی است.

عمده آثار امیرعلی شیرنوایی در چه حوزه هایی است؟

از ۲۹ جلد موجود تعداد ۱۳ دیوان نظم است و بقیه به صورت نثر نگاشته شده اند.

مهمترین کتاب وی کتاب «محاکمه اللغتین» است که در حوزه ادبیات، به مقایسه زبان ترکی و فارسی پرداخته و با کتاب «میزان الاوزان» برای اولین بار رساله عروض ادبیات ترکی را نگارش کرد که کاملترین اثر ادبیات ترکی در این حوزه محسوب می شود.

علی شیر نوایی همچنین اولین تذکره الشعرای ترکی را به نام «مجالس النفائس» منتشر کرده که بعد از او مرجع تمام تذکره نویسان ادبیات ترکی و فارسی شده و حتی تذکره دولتشاهی سمرقندی نیز به سفارش او نگاشته شده است.

او در حوزه عرفان نیز دست به قلم بوده به طوریکه در کتاب «نسائم المحبه» تذکره و اندیشه ۷۷۰ عارف و صوفی آن عصر را جمع آوری و به زبان ترکی منتشر کرده است.

در سایر حوزه های علوم چه آثاری پدید آورده است؟

یکی از آثار قابل تامل امیرعلی شیرنوایی در حوزه تاریخ نگاشته شده… وی با تحقیق در سلسله های پادشاهی ایران «تاریخ ملوک عجم» را از ابتدا تا یزدگرد سوم جمع آوری و به رشته تحریر درآورده است.

کتاب «تاریخ انبیا و حکما» نیز یکی دیگر از آثار او به شمار می رود که به زندگی پیامبران حضرت آدم تا حضرت محمد (ص) و فیلسوفان و حکمای یونان و ایران اختصاص دارد.

در حوزه سیاسی اجتماعی نیز کتاب «محبوب القلوب» را نوشته و همچنین مشاغل و اصناف و مناصب و شرح وظایف و حدود شرعی و فقهی و وظایف حکومتی عصر تیموری را به رشته تحریر درآورده که برای پژوهش در دوران تیموری منبعی ارزشمند به شمار می آید.

با توجه به شرایط آن دوران، امیرعلی شیرنوایی تابع چه مذهبی بوده است؟

شاید بتوان گفت که او پاسخ به این سئوال را در کتاب «نظم الجواهر» داده است. او در این اثر ۲۸۸ حدیث از حضرت علی (ع) را در قالب رباعی سروده و در اثبات شیعه بودن خود، به حضرت امیر (ع) تقدیم کرده است.

او همچنین ۴۰ حدیث از پیامبر (ص) نیز به صورت رباعی سروده است.

افراد تاثیرگذار در زندگی امیرعلی شیرنوایی چه شخصیت هایی بودند؟

در وهله نخست، «سید حسین اردشیر» صوفی نامدار آن دوران در تشکیل شخصیت علمی و ادبی شیرنوایی، موثر بوده و پدر معنوی وی به شمار می رود.

سلطان حسین بایقرا دومین فرد تاثیرگذار زندگی وی به شمار می آید که از کودکی باهم دوست بوده و در دربار درس خوانده بودند. گرچه شیرنوایی در ۳۰ سال اول زندگی خود مشقت های زیادی متحمل شده اما بعد از روی کار آمدن سلطان حسین بایقرا، زندگی او نیز متحول می شود.

سومین فرد موثر در زندگی او، عبدالرحمن جامی شاعر بنام آن عصر است.

نوایی همچنین در کتابی از فردی به نام «پهلوان محمد» کشتی گیر نام برده که در زندگی او تاثیرگذار بوده است.

پس از عصر تیموری چه بر سر امیرعلی شیرنوایی و آثار او آمد؟

بعد از سقوط تیموری در سال ۹۱۷ شاه اسماعیل هرات را فتح کرده و نسخ بسیاری از آثار او را به تبریز منتقل و بخشی در هرات باقی ماند؛ اما با فتح تبریز توسط عثمانی ها اغلب نسخ خطی غارت و به استانبول منتقل شده و امروزه نیز همانجا نگهداری می شوند.

با اینحال آثار خطی امیر علی شیرنوایی در ایران هم کم نیست به طوریکه در همین کتابخانه مرکزی تبریز نیز ۲۰ اثر نفیس او نگهداری می شود که ۱۱ نسخه از آثار وی خطی است.

و بقیه آثار او در کجا نگهداری می شود؟

بر اساس تحقیقاتی که انجام داده ام، عمده آثار وی در موزه توپ قاپی استانبول بوده اما نسخه های نفیس دیگری در مصر، ازبکستان، روسیه، انگلیس و برخی از کتابخانه های معتبر جهان موجود است.

عمده اهمیت علمی و جایگاه ادبی امیر علی شیر نوایی در تاریخ ایران چیست؟

امیرعلی شیر نوایی در آثار خود روحیه ایران گرایی دارد و تمام اقوام را داخل تاریخ ایران می بیند. لذا می توان او را منادی وحدت ترکی و فارسی دانست.

گرچه تاثیرات او را نمی توان به یک حوزه خلاصه کرد اما شاید مهمترین تاثیر وی، ابداع زبان مرجع برای نگارش به ترکی با الفبای عربی و لهجه ترکی جیغاتای است که از قرن نهم تیموری تا عصر صفوی و قاجاریان و همزمان در دولت عصمانی مورد استفاده قرار می گرفت.

آثار و مکاتبات به جای مانده از منشی نادرشاه افشار و مکاتبات «نشاط اصفهانی» اولین وزیر خارجه ایران عصر فتحعلی شاه تا اذعان «یحیی کمال» عثمانی به رواج این خط و زبان حکایت از تاثیر او در این حوزه دارد.

چگونه این رسم الخط و زبان معیار از بین رفت؟

ترکی غرب شامل آذربایجان و قلمرو عثمانی تحت تاثیر زبان های عربی، فارسی و روسی بوده اما ترکی شرق از خراسان تا مرز سین کیانگ چین کمتر دچار تغییر و تحول شده بود.

در قرن ۱۹ و ۲۰ چندین حادثه تاریخی باعث می شود که این رسم الخط و زبان معیار از بین برود. جدایی هرات از ایران در زمان ناصرالدین شاه و معاهده گلستان و ترکمنچای و جدایی بخشی از ایران و تسلط روسیه به قفقاز جنوبی در دوران فتحعلی شاه است. وقوع جنگ جهانی اول و سقوط امپراطوری عثمانی نیز منجر به روی کار آمدن آتاتورک و تغییر رسم الخط از الفبای عربی به لاتین شده و بدین ترتیب اتصال نسل های بعدی به آثار فرهنگی و تمدنی گذشته قطع می شود.

همزمان با این تحولات، سلسله قاجار نیز در ایران سقوط کرده و با روی کار آمدن پهلوی، دشمنی با اقوام ایرانی آغاز می شود.

با این اوصاف، وضعیت در دوره جمهوری اسلامی چگونه است؟

هرچقدر هم از برخی سیاست های فرهنگی انتقاد داشته باشیم، باید اذعان داشت که انصافاً جمهوری اسلامی عصر شکوفایی ادبیات اقوام ایرانی به ویژه ترکی آذربایجانی است؛ چراکه در این دوره سیاست های کلان، ماهیت اسلامی دارد نه قومیتی. او عقیده دارد اگر کمی عقلانیت در حوزه فرهنگی و هنر حاکم شده و فضا بازتر شود، وضعیت بهتر از این هم خواهد شد.

جایگاه علی شیر نوایی را در حوزه شعر و ادبیات چگونه ارزیابی می کنید؟

سئوال خوبی است. باید در یک سطر اینگونه گفت که جایگاه امیر علی شیر نوایی در ادبیات ترکی مانند حافظ و سعدی و نظامی در شعر فارسی است با این تفاوت که شعرای فارسی هرکدام در یک حوزه نامدار هستند ولی علی شیر نوایی در تمام حوزه های شعر ترکی شاهکار است به حدی که از قرن ۹ به بعد تمام ادبیات ترکی و حتی بخشی از ادبیات فارسی تحت تاثیر او قرار دارد.

تحقیقات من نشان می دهد قله های ادبیات ترکی و فارسی تحت تاثیر آثار نوایی است به طوریکه دلیل اصلی ایجاد سبک هندی در شعر فارسی نیز آثار علی شیر نوایی بوده به طوریکه صائب تبریزی به عنوان یک شاعر ترک زبان، تحت تاثیر آثار نوایی قرار گرفته و با بازگردان سبک دیوان نوایی به فارسی، سبک هندی را بنیان نهاده است.

صائب تبریزی در یکی از سروده های خود، علاقه و تاثیر نوایی در آثار خود را اینگونه سروده است:

کاش آن ترک ستمکار به قرآن می‌داشت

اعتقادی که به دیوان نوایی دارد

تاثیرات نوایی تا صده های اخیر نیز تداوم داشته به طوریکه فضولی، دیگر شاعر بزرگ ادبیات ترکی نیز بیشترین تاثیر را از علی شیر نوایی گرفته است.

در ادامه راه چه برنامه ای برای آثار دیگر امیر علی شیر نوایی دارید؟

خمسه نوایی که نظیره ای است بر خمسه نظامی آماده چاپ است...

امیر علی شیر نوایی به میراث و هویت فرهنگی مشترک ایران با کشورهای ترک زبان منطقه تبدیل شده لذا تلاش می کنم جایگاه این شاعر، ادیب و دانشمند ارزشمند ایرانی را که در داخل کشور ناشناخته مانده احیا کنم.

سپاس از وقتی که در اختیار ما قرار دادید.

۴۶

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902915

دیگر خبرها

  • جمهوری اسلامی؛ عصر شکوفایی ادبیات اقوام/ شیرنوایی نابغه ای که ناشناخته مانده است
  • پنجمی حسن تفتیان در تور جهانی امارات
  • نمایشگاه گرافیک رایانه ای در ایوانکی
  • سهمیه جهانی زیر ۱۹ ساله‌های ساحلی ایران با صعود به جمع چهار تیم برتر آسیا
  • کسب سه مدال نقره توسط شناگر نابغه مهابادی
  • کسب سه مدال نقره شنا توسط شناگر نابغه مهابادی
  • کسب سه مدال نقره رقابت‌های پاراشنا کشور توسط ورزشکار سندروم داون مهابادی
  • المپیاد علمی سراسری طلاب حوزه‌های علمیه پاکستان برگزار شد
  • نتایج سومین المپیاد تخصصی برق دانشگاه آزاد اشکذر اعلام شد
  • برگزاری نخستین المپیاد ورزش‌های فناورانه ویژه دانشجویان سراسر کشور