سهم كالاهاي مصرفي از صادرات تنها ١٧ درصد/۳۲ ميليارد دلار خام‌فروشي
تاریخ انتشار: ۲۱ مرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۳۵۸۵۵۹
صادرات ايران همچنان بر محور فروش محصولات خام و واسطه‌اي مي‌چرخد. به جز نفت كه با خام فروشي آن كشور را از ارزش افزوده حاصله از فروش فرآورده‌هاي آن محروم مي‌كنيم؛ در فروش كالاهاي غيرنفتي نيز با معضل خام‌فروشي روبه‌رو هستيم.
طبق آمار وزارت اقتصاد و دارايي سال ١٣٩٥ سهم بزرگي از صادرات غيرنفتي ايران به كالاهاي واسطه‌اي اختصاص داشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
از اين مقدار كالاي واسطه‌اي بيش از ١٣ ميليارد دلار مواد خام بدون ايجاد ارزش افزوده داراي رديف مستقل صادر شده است. بررسي سهم و ارزش دلاري صادرات كالاها گوياي تركيب نامتوازن سبد صادرات كشور است كه به نظر مي‌رسد اين تركيب ارزش افزوده كمتري را براي كشور در بر داشته است چراكه صادرات كالاهاي واسطه‌اي كشور مي‌تواند نمايي از خام‌فروشي با ارزش افزوده كمتر باشد.
رشد ۴۰ درصدي صادرات كالاهاي واسطه‌اي
كالاهاي اقتصادي با توجه به نوع كاربردي كه دارند به دو طبقه كالاهاي واسطه‌اي و كالاهاي نهايي تقسيم مي‌شوند. كالاي واسطه كالايي است كه براي توليد كالاهاي ديگر مورد استفاده قرار مي‌گيرد و برخلاف كالاهاي نهايي براي استفاده كننده نهايي عرضه نمي‌شود. كالاهاي نهايي هم با توجه به ماهيت آنها و نوع تقاضاي خانوار يا بنگاه به كالاهاي مصرفي و سرمايه‌اي تقسيم مي‌شوند.
در سال ۱۳۹۵ بخش عمده‌اي از صادرات غيرنفتي كشور را كالاهاي واسطه‌اي با سهمي در حدود ۷۴ درصد تشكيل داده و كالاهاي نهايي اعم از مصرفي و سرمايه‌اي در مجموع سهمي در حدود ۱۸ درصد از صادرات غيرنفتي كشور را به خود اختصاص داده‌اند. بنابراين رشد مثبت صادرات كشور در سال ۱۳۹۵ نسبت به سال ۱۳۹۴ به طور عمده مربوط به كالاهاي واسطه‌اي بوده است به طوري كه اين بخش از افزايش ٨/١٣ درصدي در سهم سبد صادراتي و در حدود ۴۰ درصد رشد ارزش دلاري صادرات برخوردار بوده، در حالي كه كالاهاي سرمايه‌اي با كاهش ١٢/١ درصدي و كالاهاي مصرفي با افزايش ٧٤/٧ درصدي در ارزش دلاري صادرات مواجه بوده‌اند.
صادرات كالاهاي واسطه‌اي در سال گذشته هم در ارزش و هم در سهم سبد صادراتي كشور نسبت به سال ۱۳۹۴ با رشد قابل ملاحظه‌اي روبه‌رو بوده است به‌طوري كه از نظر ارزشي در حدود ٢/٤٠ درصد رشد را تجربه كرده و سهم آن نيز از ۶۵ درصد در سال ۱۳۹۴ به حدود ۷۴ درصد در سال ۱۳۹۵ افزايش يافته است.
در حالي كه سهم كالاهاي مصرفي در سال جاري با وجود رشد هفت درصدي در ارزش صادرات كاهش يافته است. سهم كالاهاي مصرفي در سبد صادرات كشور از ٢١/١٩ درصد در سال ۱۳۹۴ به حدود ٧٤/١٦ درصد كاهش و در مقابل ارزش آن در اين مدت از ۶ ميليارد و ۸۴۳ ميليون دلار به ۷ ميليارد و ۳۵۴ ميليون دلار افزايش يافته است. همچنين كالاهاي سرمايه‌اي صادراتي كشور در اين مدت داراي سهمي تقريبا ثابت در حدود يك درصد بوده و از نظر ارزشي نيز با يك درصد كاهش روبه‌رو بوده است.
افزايش صادرات به عنوان يكي از شاخص‌هاي اقتصادي و جزيي از توليد ناخالص داخلي مي‌تواند در رشد اقتصادي نقش تعيين كننده‌اي داشته باشد. البته اگر از تاثير مستقيم صادرات كالايي بر رشد اقتصاد صرف نظر كنيم تاثير مستقيم آن شايد به مراتب براي نقش ايران در جهان تعيين كننده‌تر باشد.
حضور در بازارهاي جهاني و رقابت پذيري ناشي از اين حضور، بهبود شاخص‌هاي اقتصادي، صرفه‌هاي بهره‌وري، تنوع محصولات، ارتقاي سطح تكنولوژي توليد و بهبود فرآيندهاي مديريتي بنگاه از اثرات غيرمستقيم صادرات كالايي محسوب مي‌شود.
با توجه به نتايج به دست آمده از تحليل آمارهاي صادراتي مشخص مي‌شود بيش از ۸۷ درصد از صادرات غيرنفتي ايران از نظر وزني و در حدود ۷۴ درصد از ارزش دلاري آن در اختيار اقلام واسطه‌اي است. همچنين در سال ۱۳۹۴ نيز مانند سال ۱۳۹۵ كالاهاي واسطه‌اي داراي بيشترين سهم و كالاهاي نهايي مصرفي و سرمايه‌اي داراي سهم ناچيزي از سبد صادرات غيرنفتي كشور هستند.
دو گروه كالا كه از عمده‌ترين اقلام واسطه‌اي صادراتي كشور به شمار مي‌روند شامل فرآورده‌هاي نفتي تصفيه شده شامل گازهاي نفتي و هيدروكربورهاي گازي شكل مايع همچنين ميعانات گازي و مواد شيميايي مانند اتانول و ديگر هيدروكربورهاي حلقوي است.
رشد خام فروشي مرهون توسعه ميادين گازي
تركيب كالاهاي واسطه‌اي به عنوان بزرگ‌ترين بخش صادرات كشور علاوه بر اينكه مرهون توسعه بهره‌برداري از ميادين گازي پارس جنوبي بوده، مي‌تواند گوياي اين باشد كه محصولات صادراتي ايران در پايه نفت و گاز به دليل واسطه‌اي مطرح شدن آنها با توسعه فعاليت‌هاي پايين دستي صنايع نفت و گاز مي‌تواند ارزش افزوده بيشتري براي كشور ايجاد كند.
در هر حال در بين گروه‌هاي كالايي بيشترين سهم صادرات غيرنفتي كشور مربوط به كد ۲ يعني محصولات صنعتي است كه سهم آن از ٥٥/٥٢ درصد در سال ۱۳۹۴ به ٨٧/٤٣ درصد در سال ۱۳۹۵ كاهش يافته است. كمترين سهم در بين محصولات صادراتي كشور را تجهيزات و لوازم جانبي حمل و نقل داشته كه از ٨٠/٠ درصد در سال ۱۳۹۴ به٤٠/٠ درصد در سال ۱۳۹۵ كاهش يافته است. سهم محصولات سوختي و روان‌كننده‌ها در اين مدت نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزايش قابل ملاحظه‌اي داشته كه اين افزايش مرهون ورود ميعانات گازي در بين محصولات صادراتي غيرنفتي از ابتداي سال ۱۳۹۵ است كه سهم آن را از ٣٣/١٥ درصد در سال ۱۳۹۴ به ٠٦/٣٦ درصد در سال ۱۳۹۵ افزايش داده است. سهم مواد غذايي و آشاميدني نيز از ٧٦/١٥ درصد در سال ۱۳۹۴ به ٥١/١٣ درصد در سال ۱۳۹۵ كاهش يافته است.
۶۶ درصد از صادرات مواد غذايي خام‌فروشي است
در حدود ۶۶ درصد از مواد غذايي و آشاميدني صادراتي كشور در سال ۱۳۹۵ را مواد خام و در حدود ۳۴ درصد آن را محصولات فرآوري شده با مصارف خانگي و صنعتي تشكيل داده است. ارزش صادرات هر دو گروه مواد خام و محصولات فرآوري شده مواد غذايي و آشاميدني در سال ۱۳۹۵ نسبت به سال ۱۳۹۴ به ترتيب با رشد ٧٤/١ و ٧٣/١٤ درصد مواجه بوده است.
از نظر وزني صادرات مواد خام غذايي و آشاميدني براي مصارف صنعتي تقريبا ثابت ولي براي مصارف خانگي ٤٨/٢٢ درصد رشد داشته است و مصارف صنعتي محصولات فرآوري شده از نظر وزني داراي ۱۰۷ درصد و از نظر ارزشي داراي ٣١/٦١ درصد رشد بوده است.
همچنين در حدود ٢٧/٩ درصد از ارزش محصولات صنعتي صادراتي كشور را مواد خام و ٧٣/٩٠ درصد آن را محصولات فرآوري شده تشكيل داده است. با توجه به عملكرد صادراتي كشور در اين بخش درصد تغييرات ارزش مواد خام و محصولات فرآوري شده در سال ۱۳۹۵ نسبت به سال ۱۳۹۴ به ترتيب ١٧/٣٩ و ٣٢/٠ درصد بوده است.
منبع: اعتماد
منبع: الف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۳۵۸۵۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دولت چقدر ارز ۲۸۵۰۰ تومانی پرداخت کرد؟
به گزارش خبرگزاری مهر، علی طرزعلی معاون ارزی مرکز مبادله ارز و طلا در برنامه تلویزیونی در خصوص روند تامین ارز در سال جاری گفت: از اول فروردین ماه تا دهم اردیبهشت ماه ۱۴۰۳، ۴ میلیارد و ۸۴۵ میلیون دلار ارز برای واردات کالاهای اساسی، دارو، کالاهای تجاری و بازرگانی، واردات در مقابل صادرات و خدمات تامین شده است. از این میزان سهم کالاهای اساسی و دارو در نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان، یک میلیارد و ۱۱۲ میلیون دلار، کالاهای تجاری و بازرگانی، در نرخ ۴۱ هزار تومان، دو میلیارد و ۷۸۲ میلیون دلار، بابت واردات در مقابل صادرات با نرخ توافقی ۸۲۴ میلیون دلار و بخش خدمات در نرخ ۴۴ هزار و ۳۱۴ تومان، ۱۲۷ میلیون دلار ارز بوده است است.
ویتأکید کرد: میزان تأمین ارز بابت کالاهای اساسی و دارو از ابتدای سال تاکنون یک میلیارد و ۱۱۲ میلیون دلار تخصیص یافته است که از این میزان سهم کالاهای اساسی و کشاورزی ۹۹۸ میلیون دلار بابت گندم، دانه های روغنی، نهاده های دامی و سایر کالاها بوده است.
معاون ارزی مرکز مبادله ارز و طلا افزود: در خصوص دارو و تجهیزات پزشکی، ۱۱۴ میلیون دلار بابت مواد اولیه دارویی، دارو و تجهیزات پزشکی تخصیص یافته است.
طرزعلی خاطرنشان کرد: میزان تأمین ارز در بخش صنایع از ابتدای سال تاکنون در سامانه نیما، دو میلیارد و ۷۸۲ میلیون دلار و در بخش واردات در مقابل صادرات ۸۲۴ میلیون دلار تخصیص یافته است. تامین ارز نیمایی برای «صنایع حمل و نقل و خودرو» معادل ۵۴۴ میلیون دلار، «صنایع تجهیزات برق و الکترونیک» معادل ۲۷۹ میلیون دلار، «صنایع معدنی» معادل ۱۹۶ میلیون دلار، «ماشین آلات و تجهیزات تولید» معادل ۱۷۱ میلیون دلار و «منسوجات و پوشاک» معادل ۲۱۲ میلیون دلار صورت گرفته است. این گروه های صنایع همچنین به ترتیب ۲۳۸، ۳۵، ۲۰۴، ۱۱۴ و ۲ میلیون دلار ارز توافقی یا واردات در مقابل صادرات تا پایان روز دهم اردیبهشت ماه سال جاری دریافت کرده اند.
وی گفت: علاوه بر این گروه ها، یک میلیارد و ۳۸۰ میلیون دلار ارز نیمایی و ۲۳۱ میلیون دلار ارز واردات در مقابل صادرات به سایر صنایع اختصاص داده شده است.
معاون ارزی مرکز مبادله ارز و طلا اضافه کرد: امروز سه شنبه ۱۱ اردیبهشت ماه نرخ ارز در مرکز مبادله ارز و طلای ایران در تالار اسکناس، دلار ۴۴ هزار و ۳۱۴ تومان، یورو ۴۷ هزار و ۴۹۱ تومان و درهم ۱۲ هزار و ۶۶ تومان معامله شد. وی درخصوص نرخ ارز در تالار حواله ارز عنوان کرد: دلار ۴۱ هزار و ۳۷۶ تومان، یورو ۴۴ هزار و ۳۴۲ تومان و درهم ۱۱ هزار و ۲۶۶ تومان معامله شد
کد خبر 6093432
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت