قرآن بیش از آنکه موضوعمحور باشد نقشمحور است
تاریخ انتشار: ۲۴ مرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۴۰۲۴۱۱
ایکنا نوشت:
ایرج گلجانیامیرخیز، استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه بینالمللی قزوین در پاسخ به این پرسش که با توجه جاودانگی و جهانشمولی قرآن، نسبت بین تفسیر و شرایط عصری چیست؟ گفت: پاسخ به این پرسش به این بر میگردد که قاعده جری را در نظر بگیرد. در روایات ما نیز آمده است که قرآن کریم در طول تاریخ جریان دارد و برای معاصرین نزول خود نیست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی ادامه داد: در اینجا باید پرسید ملاک و مناط این قاعده چیست؟ و بر چه اساسی قرآن در طول تاریخ جریان دارد؟ عدهای بسیاری این ملاک را روی موضوعات قرآن قرار دادهاند. یعنی معتقدند موضوعات قرآن جاودانه است و به همین خاطر با معضلی مواجه شدهاند و آن اینکه موضوعات عوض میشود. موضوعات جامعه انسانی در نهادهای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اندیشه و باورها عوض میشود و چطور قرآن ادعای جاودانگی میکند؟
استادیار دانشگاه بینالمللی قزوین تصریح کرد: در واقع باید گفت قرآن بیش از آنکه موضوعمحور باشد، نقشمحور است. در واقع این انسان و نقشهای انسان است که میتواند موضوعاتی را ایجاد کرده، تداوم بخشد و موضوعاتی را از میان ببرد و این نقشها بنابر فطرت انسان و یا انصراف از فطرت انسان هستند.
گلجانی افزود: به همین جهت با این رویکرد در قرآن، تمام توصیفات انسان در خصوص کارکرد و نقش اوست. فرض کنید نقشهایی مانند صدقین، کاذبین، مکذبین، ابرار، منافقین، ریاکاران و محسنین همه مربوط به نقشهاست و نه موضوعات، از این رو موضوعات مربوط به امور انتزاعی هستند. این اموری خودشان در جهان خارج وجود ندارند، بلکه انسان آنها را در جهان خارج به وجود میآورد. برای مثال ربا موضوعی است که در قرآن هست، اما ربا را انسان به وجود میآورد و کارکرد انحرافی از فطرت انسان است که ربا را به وجود میآورد. وقتی انسانی به دنبال ربا نباشد و به دنبال معاملاتی باشد که در آنها ظلم و اجحاف نیست، ربا از بین میرود.
وی با بیان اینکه نگاه ما به قرآن باید نگاه روایتی باشد، گفت: یعنی دیدگاه قرآن مربوط به جهان فیزیکی و زمانه نیست که تسلسل حوادث و موضوعات در آن اتفاق بیفتد. از این رو قرآن کتاب تاریخی نیست که تسلسل موضوعات را بیان کند و حوادث را در تاریخ بیان کند. قرآن مبتنی بر زمان داستانی است. زمان داستانی مبتنی بر تسلسل حوادث و یا موضوعات پدید آمده توسط انسان نیست، بلکه زمانی مبتنی بر جریان علی و معلولی در جهان است؛ یعنی کدام حادثه و موضوع که انسان به وجود میآورد، ایجادکننده کدام دسته از حوادث و موضوعات در جهان هستند.
استادیار دانشگاه بینالمللی قزوین تصریح کرد: برای مثال فسق در قرآن کریم و آیه «وَإِذَا أَرَدْنَا أَنْ نُهْلِكَ قَرْيَةً أَمَرْنَا مُتْرَفِيهَا فَفَسَقُوا فِيهَا فَحَقَّ عَلَيْهَا الْقَوْلُ فَدَمَّرْنَاهَا تَدْمِيرًا؛ و چون بخواهيم شهرى را هلاك كنيم خوشگذرانانش را وا مى داريم تا در آن به انحراف [و فساد] بپردازند و در نتيجه عذاب بر آن [شهر] لازم گردد پس آن را زير و زبر كنيم»(اسرا، ۱۶)، بر میگردد به رابطه علی و معلولی فسق توسط مترفین و نابودی جامعه. این بخش در سنتهای قرآنی وجود دارد؛ یعنی زمان داستانی که مبتنی بر رابطه علی و معلولی موضوعات و حوادث است که در قرآن وجود دارد.
گلجانی ادامه داد: همچنین آیه «سُنَّةَ اللَّهِ فِي الَّذِينَ خَلَوْا مِنْ قَبْلُ وَلَنْ تَجِدَ لِسُنَّةِ اللَّهِ تَبْدِيلًا؛ در باره كسانى كه پيشتر بوده اند [همين] سنت خدا [جارى بوده] است و در سنت خدا هرگز تغييرى نخواهى يافت»(احزاب، ۶۲). بیان رابطه علی و معلولی در جهان آمده است که قوانین و کارکردهای حاکم بر زندگی فردی و اجتماعی انسان است. اما قرآن به زمان داستانی محدود نمیشود و به زمان روایی ارتقا مییابد. در زمان روایی، موضوعات و حوادثمحور نیستند، بلکه پدیدارشدگی آن موضوعات و حوادث در دنیای درونی انسان موضوع قرآن است. یعنی جهان خارجی که جهان پدیدارهاست به خاطر نقش و عملکردی که انسان در این جهان دارد، موضوعات در درون دنیای انسان پدیدار میشود و به انسان شخصیت خاص و سپس نقش خاص میدهد، موضوع قرآن است.
وی افزود: زمان روایی زمانی است که جهان خارج به عنوان پدیدارها و هستها در درون دنیای انسان پدیدار میشود، به او شخصیت و ویژگیهای خاص روانی میدهد که موضوع قرآن هستند و هیچگاه عوض نمیشوند؛ زیرا ویژگیهایی که از جهان خارج در دنیای انسان پدیدار میشود، در او متعاقبا نقشهایی ایجاد میکند که موضوع قرآن هستند و این نقشها در طول تاریخ ثابتاند.
استادیار دانشگاه بینالمللی قزوین ادامه داد: در واقع یک رابطه سه ضلعی وجود دارد. اولا کارکرد و نقش انسان در جهان، ثانیا ایجاد کردن حوادثی در جهان خارج و ثالثا پدیدار شدن آن حوادث در دنیای درون انسانها که متعاقبا نقشهایی را ایجاد میکند.
گلجانی با تصحیح سوالات اولیه بیان کرد: بنابراین به جای اینکه که در پاسخ به سوال شما برگردیم به موضوعات و به جای اینکه بپرسیم موضوعات قرآن علیرغم تحول موضوعات در جهان خارج چگونه جاودانه هستند، سوال را تصحیح میکنیم و میگوییم نقشهایی که انسان در تعامل با جهان ایجاد میکنند، ثابت بوده و قرآن کریم تمام صفاتی را که برای انسان بر میشمارد، فطری هستند و در روایات هم میبینیم که بافت زمان روایت با بافت زمان طبیعی که به تعاقب حوادث و موضوعات است، مربوط نیست.
وی در پایان گفت: نکته دوم اینکه زمان روایی مربوط به زمان داستانی که رابطه علی و معلولی حوادث در جهان است، صرفا مربوط نیست و سوم زمان روایی وابسته است به تعامل انسان و جهان به گونهای که حوادثی در جهان که توسط انسان ایجاد میشود، از جهان طبیعی به دنیای درونی انسان منتقل میشود و انسان متعاقبا نقشهایی را در جهان ایجاد میکند که به صورت نفاق، فسق، احسان، ایمان، ظلم، عدل و صفاتی این گونه بر میگردد که مبتنی بر تقابلهای دوگانه است.
منبع: فرارو
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۴۰۲۴۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
گزارش تسینم از مراسم جزءخوانی در اصفهان+ تصاویر و فیلم
همزمان با فرا رسیدن سال جدید و تقارن بهار قرآن و طبیعت، مراسم تلاوت قرآن در عصرهای چهارباغ عباسی مشام جان را نوازش میدهد. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، همزمان با فرا رسیدن سال جدید و تقارن بهار قرآن و طبیعت، مراسم تلاوت قرآن در عصرهای رمضان مشام جان را نوازش میدهد.
این مراسم هرساله در ایام ماه مبارک رمضان و در چهارباغ عباسی برگزار میشود و روزهداران و مردم مومن اصفهان با شرکت در آن، به صورت دستجمعی قرآن کریم را تلاوت میکنند.
.
امسال نیز مطابق با رویه سابق، این مراسم پیش از از افطار برگزار و حضور مسافران نوروزی باعث پربارتر شدن این مراسم نوروزی شده است.
انتهای پیام/170