درب مسجد نباید بعد از نماز بسته شود/باید و نبایدهای یک مسجد
تاریخ انتشار: ۲۹ مرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۴۵۴۷۸۱
درب مسجد نباید بعد از نماز بسته شود. این آفت مسجد است. در خیلی از مسجدها نماز که خوانده می‌شود، درب مسجد بسته می‌شود.
به گزارش خبرگزاری مهر، مسجد به عنوان جایگاه عبادت مسلمانان، از مهمترین نهادهای جامعه‌ی اسلامی با کارکردی چندمنظوره به شمار می‌آید و همواره در طول تاریخ اسلام نقشی بنیادین و اصلی ایفا نموده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در اهمیت مسجد همین بس که خداوند می‌فرماید من کره‌ی زمین را که خلق کردم، ابتدا مسجدالحرام را برای عبادت قرار دادم. «إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِی بِبَکَّةَ مُبَارَکًا وَ هُدًی لِّلْعَالَمِینَ» (آل عمران، ۹۶) پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم در بدو ورود به مدینه اولین کاری که انجام دادند، ساختن مسجد بود. در قبا مسجد ساختند، بعد از ورود به مدینه هم مسجد ساختند.
مسجد خیلی مورد توجه اسلام است. اصولاً محل‌های عبادت حتی اگر مربوط به غیر مسلمانان باشد، در اسلام احترام زیادی دارد. در قرآن آمده است که: «لَوْلا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ وَ بِیَعٌ وَ صَلَواتٌ وَ مَساجِدُ یُذْکَرُ فیهَا اسْمُ اللَّهِ کَثیراً» (حج، ۴۴) می‌فرماید باید مقابل متجاوزین ایستاد وگرنه صومعه‌ها و دیرها و مساجد که محل عبادت هستند، خراب می‌شود. پس باید عده‌ای قیام کنند تا این مراکز عبادت آسیبی نبیند.
در اسلام نماز خواندن در مسجد آن‌قدر اهمیت دارد که می‌گویند اگر انسان نماز اول وقتش را تأخیر بیندازد اما در مسجد بخواند، بهتر است از این که نمازش را اول وقت و در خانه بخواند.
مسجد در اسلام محلی است که باید استفاده‌ی چندمنظوره داشته باشد. در صدر اسلام مسجد کوفه محل مشورت، قضاوت، سؤال و جواب، عبادت و دیگر امور بود. مسجد باید به محور فعالیت‌های دینی و فرهنگی در جامعه‌ی اسلامی تبدیل بشود. مؤمنین باید مسجد را به عنوان محور فعالیت‌های خودشان قرار بدهند. حتی برنامه‌ی روزانه‌ی خود را با توجه به وقت نماز در مسجد تنظیم کنند. مؤمنین می‌توانند قرار ملاقات‌های خود را در مسجد قرار دهند.
مسجد باید به گونه‌ای باشد که همه‌ی مردم به‌راحتی در برنامه‌های آن شرکت کنند. این‌گونه نباشد که مسجد در اختیار حزب یا گروه خاصی باشد و این مسأله باعث شود که عده‌ای از مردم به مسجد نیایند. مراکز فرهنگی دیگر مانند حسینیه‌ها باید مؤید مسجد باشند و نه رقیب آن. این‌گونه نباشد که مثلاً در ایام محرم در کنار مسجدی یک حسینیه برپا شود و جوان‌ها به حسینیه بروند و پیرمردها به مسجد.
در سال‌های دفاع مقدس، بیش از ۹۰ درصد شهدای ما از مساجد بودند و نه از مراکز دیگر. بنابراین ما باید به مسجد بیش از آن‌چه که امروز بها می‌دهیم توجه کنیم. روحانیون ما باید توجه بیشتری به مسجد داشته باشند. این‌گونه نباشد که عده‌ای از روحانیون به خاطر مشغله‌های دولتی مساجد را رها کنند. مسجد همواره در اولویت است.
برنامه‌های مسجد
مساجد ما باید علاوه بر اینکه محل عبادت، نماز و دعا باشند، هرکدام پاسخگوی یک نیاز مشخص و ویژه‌ای هم باشند. مثلاً یک مسجدی باشد که پاسخگوی شبهات جوانان باشد و بتواند برای کسانی که سالی یک بار و آن هم در شب قدر به مسجد می‌آیند، حرف داشته باشد. آدم شبهه‌دار مانند آدم تیرخورده است. باید تیر را از پایش کشید. باید شبهه‌ی او را برطرف کرد وگرنه شاید از دست برود.
یک مسجدی باشد که در آن برای بچه‌ها قصه بگویند. بچه‌ی کوچک که تحمل دعای طولانی را ندارد. بنابراین در کنار مساجد ما باید یک اتاقکی باشد که بچه‌ها در آن بازی کنند. برای آنها اشعار و سرودهای خوب دینی بخوانند. در یکی از کشورهای کوچک عربی برای بچه‌های ابتدایی سرود درست کرده بودند بر وزن این شعر فارسی که «من راست می‌گم همیشه، دروغ سرم نمی‌شه» آنها می‌گفتند «ساداتی الائمه، بابُ نَجاة الأمّة، اَوّلهم علیٌّ، آخرهم مهدیٌ». باید برای بچه‌ها خوراک بچگانه درست کنیم و در مسجد این خوراک را عرضه کنیم.
یک مسجد دیگری باید باشد که برای اساتید دانشگاه برنامه‌های ویژه داشته باشد. منبر و وعظ و نماز و امام جماعت این مسجد باید جور دیگری باشد. یعنی ما باید برای انواع نیازها، انواع پاسخ‌ها را در مسجد عرضه کنیم. در حدیث داریم کسی که به مسجد برود، هشت مطلب نصیبش می‌شود. یکی از آنها علم مستطرف است. علم مستطرف یعنی حرف تازه. یعنی پیشنماز باید هر روز مطالعه‌ی جدید کند و مطالب جدیدی را به مردم عرضه کند.
جلسات معرفتی و معنوی مسجد باید به صورت تناوبی برگزار شود. این‌طور نباشد که دهه‌ی اول محرم در یک خیابان چندین جا روضه باشد، اما چند ماه بعد هیچ خبری از مجلس وعظ در آن خیابان نباشد. همچنین مناسب است پیشنماز مسجد در مناسبت‌های مختلف از روحانیون منبری خوب دعوت کند که مردم نهایت استفاده را از برنامه‌های مسجد ببرند.
غیر از صدای اذان نباید صدایی از مسجد پخش شود؛ چه به اسم مناجات، چه به اسم پیش‌خوانی یا سحرخوانی. هیچ مرجعی اجازه نمی‌دهد که شما قبل از اذان صبح مردم را از خواب بیدار کنید. فقط برای اذان می‌شود مردم را برای نماز از خواب بیدار کرد.
درب مسجد نباید بعد از نماز بسته شود. این آفت مسجد است. در خیلی از مسجدها نماز که خوانده می‌شود، درب مسجد بسته می‌شود. توجیه‌شان هم این است که ما نمی‌توانیم یک مسجد بزرگ را با کولرها یا بخاری‌ها و چراغ‌های روشن باز نگهداریم برای اینکه یک نفر می‌خواهد نماز بخواند. بله این درست است، اما شما می‌توانید در حیاط مسجد، یک جایی را بگذارید مخصوص نماز خواندنِ بعد از وقت جماعت. یک وقت کسی مسافر است، رهگذر است، می‌خواهد نماز بخواند، درب مسجد باید باز باشد.
در مسجد همه‌ی افراد حق برابر دارند. اگر یک بچه‌ی دوساله آمد در مسجد نشست، هیچ‌کس حق ندارد او را از سر جایش بلند کند. همه‌ی مسلمانان در مسجد یک حق مساوی دارند.
ساختمان مسجد
مسجد باید محکم، ساده و بدون تزئینات باشد. اگر مساجد ما این‌گونه می‌بود، ما الان نباید هیچ شهرک و روستای بدون مسجد داشته باشیم. اما اگر برویم دنبال هزینه‌های تزئینات برای مسجد، هزاران منطقه‌ی بی‌مسجد خواهیم داشت. مسجد باید کوچک و فراوان و در دسترس باشد. نه اینکه بزرگ، کم‌تعداد و دور از دسترس باشد. مگر چقدر انسان همت می‌کند که بلند شود مسافت زیادی را طی کند تا به یک مسجد برسد؟
مسجد باید جایگاهی داشته باشد برای کسانی که نمی‌توانند داخل مسجد شوند اما می‌خواهند از برنامه‌های مسجد استفاه کنند. مسجد امام علی علیه‌السلام در هامبورگ که مرکز تبلیغ دکتر بهشتی بود، یک بنای دایره‌شکلی بود که از یک دایره‌ی مرکزی و یک حاشیه‌ی پیرامونی تشکیل شده بود. مسلمانان در دایره‌ی مرکز آن و غیر مسلمانان یا کسانی که نمی‌توانستند وارد مسجد شوند، در حاشیه‌ی پیرامونی می‌نشستند. به این ترتیب وقتی کسی سخنرانی می‌کرد و جمعیت را نگاه می‌کرد، همه در یک سطح قرار می‌گرفتند و این امکان وجود داشت که همگان از برنامه‌های مسجد استفاده کنند
کاشی‌کاری‌های مسجد باید در موضوعات و معارف مسجد و قابل استفاده برای مردم باشد. مثلاً شکیات نماز، شرایط امام جماعت و آداب مسجد را با خط خوانا و زیبا در آن نوشته باشند. یعنی کاشی‌کاری‌ها باید الهام‌بخش باشد. ما آمده‌ایم با خط کوفی که هیچ‌کس از آن سر در نمی‌آورد، آیات و روایات را در کاشی‌کاری‌های مساجد می‌نویسیم و مثلاً دیوار مسجد را تزئین می‌کنیم. این خطوط ناخوانا چه فایده‌ای دارد؟
تقسیم مسجد برای آقایان و خانم‌ها باید بر اساس نفرات باشد. این‌گونه نباشد که بیشتر فضای مسجد را به آقایان بدهند و قسمت کوچک‌تر را به خانم‌ها. فضای مسجد که ارث نیست که مردان دوبرابر زنان حق داشته باشند! اگر تعداد خانم‌ها در مسجد بیشتر است، فضای بیشتری هم باید برای آنها اختصاص داد. نباید این‌گونه باشد که امکانات خوب برای یک قسمت باشد و امکانات نامناسب برای یک قسمت دیگر. اگر مساجد دوطبقه است، طبقه‌ی بالا را برای خانم‌ها نگذارند، چون که خانم‌ها از نظر جسمانی ضعیف‌تر از آقایان هستند و بالا رفتن از پله‌ها برای آنها مشکل‌تر است.
مسجد را باید در محلی ساخت که آن مکان خوش‌سابقه باشد. قرآن می‌گوید در محل غار اصحاب کهف مسجد بسازید و این به خاطر سابقه‌ی خوب آن مکان است.
رابطه‌ی مردم و مسجد
وقتی مردم به مسجد می‌روند، باید زینت‌های خودشان را همراه ببرند. قرآن صریحاً گفته: «یا بَنی آدَمَ خُذُوا زینَتَکُمْ عِنْدَ کُلِّ مَسْجِدٍ» (اعراف، ۳۱) مؤمنان باید با بهترین لباس و عطر در مسجد حاضر شوند. آیه‌ی دیگر می‌فرماید «الْمالُ وَ الْبَنُونَ زینَةُ الْحَیاةِ الدُّنْیا» (کهف، ۴۶) اموال و اولاد زینت است. مسجد می‌روی، زینتت را همراهت ببر. یعنی دست فرزندت را بگیر و او را هم به مسجد ببر. مال زینت است. یعنی مسجد می‌روی پول همراهت ببر تا فقیری سیر شود یا نیاز مؤمنی برطرف شود.
مسجد نباید تبدیل شود به محل عبادت پیرمردها و پیرزن‌ها. همه‌ی مردم در همه‌ی سنین باید به مسجد بیایند. این‌گونه نباشد که مثلاً پیرمردها بیایند مسجد و جوان‌ها در مغازه و در حال کسب‌وکار باشند. خداوند در آیه‌ی ۱۰۱ سوره‌ی نساء به پیغمبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم می‌فرماید وقتی در جنگ و رویارویی با دشمن هستی و می‌خواهی نماز بخوانی، همه‌ی لشکر به تو اقتدا نکنند. مثلاً اگر دویست نفر هستید، صد نفر به تو اقتدا کنند، صد نفر نگهبانی بدهند که دشمن حمله نکند. رکعت اول را بخوان، رکعت دوم که گفتی بحول‌الله و قوّته أقوم و أقعد، این ۱۰۰ نفر که به تو اقتدا کرده‌اند قصد فُرادی کنند و خودشان سریع نماز را به پایان برسانند و بروند اسلحه را از آن گروه دیگر بگیرند تا آنهایی که نگهبانی می‌دادند، به رکعت دوم نماز برسند.
یعنی در یک نماز دو رکعتی، همه‌ی سپاه شرکت کنند. ما از این چه می‌فهمیم؟ از این می‌فهمیم که مثلاً اگر دو زن در خانه هستند که یکی از آنها سالخورده و دیگری جوان است، این‌گونه نباشد که همیشه زن سالخورده به مسجد بیاید و زن جوان به کارهای منزل و رسیدگی به فرزندان برسد. بلکه یک روز او به مسجد بیاید و روز دیگر زن جوان‌تر به مسجد بیاید. یکی از آفت‌های جامعه‌ی ما این است که مسجدی‌ها یک قشر هستند و در غیر مسجد یک قشر دیگر هستند.
متولیان مسجد
در هر مسجدی یک نهاد باید متولی و مدیر امور باشد. این‌گونه نباشد که چندین شخص و مجموعه و نهاد و کانون داعیه‌ی اداره‌ی مسجد را داشته باشند. از قدیم گفته‌اند آشپز که دو تا شد، آش یا شور می‌شود یا بی نمک. حالا بعضی اوقات ما در مسجد ۱۳- ۱۴ نفر آشپز داریم! آشپز مسجد باید یک نفر تا بتواند یک تصمیم جدی برای مسجد بگیرد و او باید رئیس مسجد باشد. حتی مسجد نباید در اختیار واقف باشد. واقف هم وقتی مسجد را وقف کرد، دیگر کدخدای مسجد نیست. این‌طور نیست که عزل و نصب با او باشد.
هیئت امنای مسجد بایدافراد باتقوا باشند. قرآن می‌گوید «إِنْ أَوْلِیاؤُهُ إِلاَّ الْمُتَّقُونَ» (انفال، ۳۴) اولیای مسجد فقط باید افراد باتقوا و آدم‌های شجاع باشند. «إِنَّمَا یَعْمُرُ مَسَاجِدَ اللّهِ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَ الْیَوْمِ الآخِرِ وَ أَقَامَ الصَّلاَةَ وَ آتَی الزَّکَاةَ وَ لَمْ یَخْشَ إِلاَّ اللّهَ» (توبه، ۱۸) فقط کسانی حق تعمیر مسجد را دارند که علاوه بر ایمان به خدا و قیامت، نترس باشند. آدم ترسو وقتی متصدی مسجد شد، مسجدداری‌اش هم همراه ترس می‌شود.
هر پولی را نباید برای مسجد پذیرفت. قرآن می‌گوید مشرکین حق ندارند پول بدهند برای تعمیر مسجد. (توبه، ۱۷) بلکه مسجد باید با پول پاک آدم باتقوا و شجاع ساخته شود
پیشنماز مسجد باید کسی باشد که افراد زیادتری را به مسجد بکشاند. باید از نظر قرائت بهترین باشد. باید از دیگران عادل‌تر باشد. پیشنمازهای پیرمرد که قدرت ارتباط با نسل جوان را ندارند، باید با یک طلبه‌ی جوان خوش‌سلیقه در کار امامت جماعت مسجد شریک شوند. شرکت در کار تبلیغات اسلامی و دینی در قرآن آمده است. خدا وقتی به حضرت موسی گفت برو پیش فرعون که او طغیان کرده است، موسی گفت برای من وزیر و یاوری قرار بده و برادرم هارون را در کار من شریک کن. (طه، آیات ۲۴ تا ۳۳) مثلاً هر دو باهم به مسجد بروند. آن پیرمرد نماز را بخواند و این طلبه‌ی جوان با جوانان ارتباط بگیرد. یک طلبه‌ی جوان برای درس دادن، پاسخ دادن به سؤالات مردم، عیادت از بیماران، تقدیر و تشکر و خدمات اجتماعی توانایی دارد، اما آن پیرمرد توانایی این کارها را ندارد. پیرمرد ۷۰-۸۰ ساله که نمی‌تواند با بچه‌ی سیزده ساله ارتباط برقرار کند.
روحانی مسجد باید از احوال نمازگزاران اطلاع داشته باشد. پیغمبر صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم فرمود هر کسی که فرزنددار شد، به من خبر دهید. هر کسی هم از دنیا رفت، به من خبر دهید. منِ امام جماعت نباید بیایم در مسجد، نماز بخوانم و بروم و نفهمم چه کسی فرزنددار شده، چه کسی ازدواج کرده، و چه کسی از دنیا رفته است. باید بین امام جماعت و نمازگزاران ارتباط عاطفی برقرار باشد. حضرت رسول صلّی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم نماز که می‌خواندند، بلند می‌شدند در صفوف نگاه می‌کردند و سراغ افراد غایب را می‌گرفتند. اگر می‌گفتند فلانی مریض است، حضرت می‌فرمودند برویم عیادت کنیم. اگر می‌گفتند مسافرت است، حضرت در حقش دعا می‌کردند. مسجد سالن حضور و غیاب امت اسلامی است.
مردم هم باید پیشنماز را دوست داشته باشند. اگر مردم در یک مسجدی با روحانی مسجد مشکل دارند و رابطه‌شان شکرآب است، آن روحانی باید از آن مسجد به مسجد دیگری برود. حدیث داریم اگر پیشنماز محبوبیت نداشته باشد، آن نماز جماعت قبول نیست. صحیح است، اما قبول نیست.
خادم مسجد هم باید کسی باشد که اولاً جوان، خوش‌صدا و خوش‌قیافه باشد. ثانیاً استاد قرآن باشد و خودش بتواند به بچه‌های محله قرآن بیاموزد و سوم اینکه حداقل تحصیلاتش دیپلم باشد. اگر جوانی این‌گونه بود می‌تواند خادم مسجد شود و زندگیش هم از این طریق تأمین شود.
منبع: مهر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۴۵۴۷۸۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چرا به سمت قبله نماز می‌خوانیم؟ + دلائل علمی
زمانی که جهت قبله ی مسلمانان از مسجد الاقصی به سمت مسجد الاحرام و مشخصاً کعبه تغییر یافت، قوم یهود به انکار متوسل شدند و بهانه جویی و ایراد که …«مگر می‌شود قبله را تغییر داد؟»
در این هنگام این آیه «وَلِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ ۚ فَأَیْنَمَا تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ ۚ إِنَّ اللَّهَ وَاسِعٌ عَلِیمٌ / مشرق و مغرب هر دو ملک خداست، پس به هر طرف روی کنید به سوی خدا روی آورده‌اید، که خدا (به همه جا) محیط و (به هر چیز) داناست[۱]» بر رسول خدا نازل شد و جواب آنان را چنین داد که شرق و غرب و هر جهتی که خداوند متعال صلاح بداند، باید قبله گاه مسلمین باشد؛ زمانی مسجد الاقصی و اینک کعبه.
اما نشان دادن اقتدار خداوند تمام ماجرا نبوده و نیست. محققان و دانشمندان پس از مطالعات فراوان به این مهم دست یافته اند که قرار گرفتن انسان به سمت قبله، از لحاظ علمی فواید ثابت شده ای برای سلامت جسم و روح انسان دارد.
برای آگاهی از دلایل علمی رو به قبله نماز خواندن، در این مقاله همراه ما باشید.
در اثبات دلایل علمی، مراد کدام شاخه از علم است؟
البته این موضوع از ابعاد و شاخه های گوناگون علم، قابل بررسی و تأمل است زیرا احکام و فرامین الهی با در نظر گرفتن تمام جوانب امر و ظرفیت ها و نیازهای انسان، وضع شده است.
اساساً رویدادهایی که در زندگی با آنها مواجه می شویم، تلفیقی از علوم گوناگون هستند. چنانچه مسائل مربوط به الکترو مغناطیس که در حیطه ی علم فیزیک قرار دارند، بر کارکرد اندام ها و سلامتی سلول ها و اعصاب بدن که زیرمجموعه ی علوم زیستی هستند تأثیرگذارند. از این رو، در این مطالعه، موضوع رو به قبله نماز خواندن را هم از نظر علوم زیستی و فیزیولوژی و هم از دیدگاه علوم انسانی و اجتماعی بررسی خواهیم نمود.
دلایل علمی رو به قبله نماز خواندن رابطه قبله، نماز و میدان مغناطیسی زمین با توجه به تصاویر به دست آمده از نقشه میدان مغناطیسی زمین، در می یابیم که به صورت شگفت آوری، چنانچه انسان در هر نقطه از کره زمین، به سمت قبله بایستد، میدان مغناطیسی بدن وی بر میدان مغناطیسی زمین منطبق شده و در طول مدتی که در حال خواندن نماز است، میدان مغناطیسی بدنش منظم می‌شود.پروفسور هارول بور از دانشگاه ییل [۲] برای اولین بار با انجام یک آزمایش ساده، به وجود میدان مغناطیسی در اطراف موجودات زنده پی برد. وی پس از اینکه دریافت در بدن سمندر مورد آزمایشش، میدان مغناطیسی وجود دارد، این آزمایش را بر روی تعدادی از دانشجویان خویش نیز انجام داد. یکی از مطالب بسیار جالبی که پروفسور بور کشف کرد، این بود که دریافت؛ در بدن همه ی دانشجویان مؤنث مورد آزمایش، ماهی یک مرتبه تغییر ولتاژ نسبتاً شدیدی ایجاد می شود و این میدان دربدن آنها به منظم ترین حالت خود می رسد و دقیقاً به این علت است که زنان در این مدت نیازی به خواندن نماز ندارند.
اخیرا هم در همین راستا، محققان دریافته اند؛ علت اینکه قلب زنان منظم تر و قویتر از قلب مردان می زند به دلیل همین تغییر ولتاژ ماهیانه در بدن آنهاست.
رابطه ی نماز و بارهای الکتریکی
بارهای زائد و آسیب رسانی که در اثر تحریکات الکتریکی اعصاب بدن به وجود می آیند هم بر روی میدان مغناطیسی بدن و هم بر روی امواج مغزی اثر سوء و مخرب دارند و این اثرات مخرب در قسمت هایی که اعصاب در آن تحرک بیشتری دارند، خطرات جدی تری ایجاد می کنند و الزامیست که هرچه سریعتر از آن نواحی دور شوند. حیرت آور است اگر بدانید که این قسمت ها، دقیقاً همان نواحی هستند که طی وضو گرفتن شسته می شوند و نیز اعصاب مربوط به فوقانی ترین قسمت بدن انسان، یعنی جمجمه!
طی انجام مراحل نماز، از قبیل وضو گرفتن و رو به قبله ایستادن و پیشانی بر خاک نهادن و … این بارهای زائد و آسیب رسان از بدن شخص نمازگزار تخلیه و دفع می شوند و این، موهبتی است که در قالب معجزه ای به نام نماز، به انسان هدیه شده است.
رابطه ی نماز و امواج مغزی
از دیگر دلایل علمی رو به قبله نماز خواندن تخلیه بار های زائد الکترو مغناطیسی بدن است. پس از دفع بارهای زائد بدن طی عمل وضو، امواج مغزی در مطلوب ترین حالت قرار می گیرند. به علاوه، حالت تمرکزی که در هنگام خواندن نماز در شخص نمازگزار به وجود می آید، باعث می شود که تشعشع امواج آلفا، به اندازه قابل توجهی بالا رفته و توانایی مغز نیز، در تولید این امواج بالا خواهد رفت.
علاوه بر بارهای زائد داخلی، بدن انسان به طور روزانه و متناوب، مقدار زیادی امواج الکترومغناطیسی را از محیط خارج دریافت می کند. بدن، هنگام استفاده از امواج الکترومغناطیس میزان قابل توجهی از آن امواج را دریافت می کند که البته راه گریزی نیست. امواجی که از طریق جریان برق از وسایل برقی مختلف، از طریق لامپ های روشن که حتی برای مدت کوتاهی هم خاموش نمی شوند، از طریق تماس مداوم با گوشی های تلفن همراه و کار با آنها در هنگام اتصال به شارژر و استفاده ی بیش از حد از هندزفری و امثال آن وارد بدن می شوند. به این طریق، انسان منبعی است که مقدار بسیار زیادی امواج الکترومغناطیسی را دریافت می کند و به عبارت دیگر انسان یک وسیله ی برقی است که همواره مقدار قابل توجهی از امواج را دریافت می کند بدون این که خود متوجه باشد.
قبله، نماز و تخلیه بارهای منفی
اما، نماز گزاردن و سجده کردن مانند سیم ارت، با نهادن پیشانی بر خاک، و تکرار چند باره ی آن، امواج الکترومغناطیسی را از بدن نمازگزار تخلیه خواهد کرد. این موضوع دقیقاً شبیه اتصال زمین به ساختمان ها و سازه های بلندی است که احتمال برخورد سیگنال های شدید الکتریکی مانند رعد و برق به آنها بالاست، اما اتصال به زمین باعث می شود که این امواج از طریق زمین تخلیه شده و آسیبی به مردم وارد نشود.
و شگفت انگیزتر آنکه؛ بهترین راه برای بهره مندی از این سم زدایی الهی، این است که هنگامی که پیشانی تان را بر خاک بندگی می گذارید، رو به مرکز زمین باشید زیرا در این حالت است که امواج الکترومغناطیسی بهتر و سریع تر تخلیه می شوند و حیرت انگیزتر اینکه بر اساس یافته ها و اصول علمی ثابت شده، مرکز زمین مکه و خانه ی کعبه است.
کعبه ای که قبله گاه مسلمانان قرار داده شده، دقیقاً در نقطه ی وسط زمین است. از این روست که گفته می شود سجده کردن به سمت قبله ی مسلمین جهان، بهترین و سریع ترین راه تخلیه ی سیگنال های مضر و بارهای منفی و مضر از بدن انسان است. تحقیقات علمی که در این زمینه انجام شده اند، سند محکم و مستدلی هستند برای اثبات این موضوع که دستورات و فرایض دین مبین اسلام، کاملاً دلایل علمی داشته و بر پایه مصلحت اندیشی و خیر خواهی پروردگار برای نوع بشر تدوین شده اند.
نماز گزارانی که هر روز، ۳۴ مرتبه در رکعات ۱۷ گانه نمازهای یومیه شان سجده می کنند، یقیناً بیشتر از هر کس دیگری انرژی های منفی و بارهای مضر کسب شده در طول روز را تخلیه می نمایند.
نماز و سلامت اجتماعی
علاوه بر تأثیراتی که نماز خواندن به سوی قبله بر روی سلامتی روح و روان و جسم فرد نمازگزار دارد، تأثیرات شگرفی نیز بر روی سلامت اجتماعی مسلمانان می گذارد. رو به سوی قبله نماز خواندن، سوای تحقیقات علمی و آثار فیزیولوژیک، یک موضوع فقهی و دینی است. فرامین خداوند متعال، با ریشه یابی های دقیق نیازهای بشری، سرشار از حکمت ها و منافع بی شمار در همه ی ابعاد زندگی انسان است. هم از بعد فردی و هم از بعد اجتماعی …
درست است که عبودیت، امری درونی است و روح و ریشه ی آن، احساس بندگی درونی عبد نسبت به معبود است، لیکن، نمود عینی این احساس الزامی است و این توجّه و خضوع قلبی باید به صورت عملی هم اجرا شود. به همین دلیل هم خداوند، کعبه را قبله گاه مسلمانان معین نمود تا انسان ها را با همۀ اختلافاتی که از نظر نژاد و زبان و رنگ پوست و فرهنگ و تفاوت جغرافیایی دارند، متوجه به یک مرکز واحد کرده و با این مرکزیت، وحدت فکری، معنوی و عملی آنان را تضمین کند.[۳]
نمودِ وحدت در همه ی ابعاد اجتماع مسلمین، یکی از اهداف رو به قبله نماز خواندن است تا وحدت و یکرنگی و هماهنگی در صفوف مسلمانان نمازگزار پیدا شود و از تفرقه و جدایی که عامل هرج و مرج و اغتشاش و فروپاشی نظم اجتماعی است، جلوگیری شود. علاوه بر این، کعبه، به عنوان نقطه ی مرکزی زمین، مکانی مقدس است که یکی از قدیمی‌ترین پایگاه‌های توحید و خداپرستی می‌باشد و توجه به آن، بیدار کننده ی سوابق و خاطرات گذشته ی انسان ها در زمینه ی توحید و بندگی پروردگار است.[۴]
رو به قبله نماز خواندن، اقتضای جسمانیّت انسان
ذات پروردگار، به عنوان وجودی مجرّد، محدود و محصور در مکان و جهت خاصی نیست و از آن جایی که وجودی مطلق و فراگیر و نامتناهی نیز هست، هرگز نمی توان جایی را تصوّر کرد که خداوند در آنجا حضور نداشته باشد. همانگونه که در آیه ۱۱۵ سوره بقره به این حقیقت اشاره شده و مشرق و مغرب و کل هستی مملو از نور الهی معرفی شده است. بنابر این، به یک قبله نماز گزاردن، یقیناً حکمت و هدف مشخصی دارد که وجود انسان، تنها برنده و ذی نفع این فلسفه و حکمت الهی خواهد بود.
جسمانی بودن انسان و محصور بودن روح بشریت در کالبد بدن، دلیل متقنی برای توجیه این عمل است. رو به قبله نماز خواندن، به این دلیل نیست که خداوند در مکان یا جهت معیّنی قرار دارد؛ بلکه از این رو است که انسان زمینی، به دلیل فیزیک بدنی و ساختار جسمانی خود، ناگزیر است که هنگام نماز به یک سو متوجّه باشد زیرا از قدرت وی خارج است که در آنِ واحد، متوجه همه ی جهات باشد.[۵]
البته این موضوع که خداوند متعال در همه جا هست و بنده، به هر طرف که رو کند، در حقیقت روی به سوی معبود نهاده، لزوماً به این امر منتج نمی شود که به هر سمت و سویی می توان نماز خواند. همانطور که یقیناً، خالق همه ی انسان ها، همه ی زبان ها را می داند ولی نماز را باید به زبان عربی خواند و یا اینکه با علم به ازلی بودن و لایتناهی بودنِ خداوند و اینکه می دانیم خداوند، وجودی مقید به زمان و وقت به خصوصی نیست و محدودیت زمانی خاصی برای ارتباط و توکل به او وجود ندارد، لازم است که نماز را در اوقات خاص خودش بخوانیم.
بنا به توضیحاتی که در باب فلسفه و دلایل علمی رو به قبله نماز خواندن، ارائه شد، در می یابیم … حال که به خاطر محدودیّت های جسمانی، ناگزیر به ایستادن به یک سمتِ به خصوص در هنگام نماز هستیم، خدای تعالی در قالب احکام دین مبین اسلام خواسته است که از این امر، حدّاکثر استفاده را برای تکمیل بندگی و شکوه هر چه بیشتر عبادت بنماید و به جای آوردن این فریضه را مشروط به متوجّه شدن و روی کردن به سمت قبله نموده است.[۶]
نماز خواندن رو به قبله، مظهر وحدت اسلامی
همانگونه که می دانیم نمازهای یومیه این قابلیّت را دارند که به جماعت اقامه شوند. خداوند متعال، با توجه به این موضوع، برای اقامه ی این نمازها شرایط و ارکانی را مشخص فرموده تا به واسطه ی اجرای این ارکان، نظم در صفوف نماز جماعت مسلمین شکل گرفته و وحدت و یکپارچگی نهادینه گردد. لذا، چنانچه الزام رو به قبله نماز خواندن در نمازهای واجب که به جماعت نیز خوانده می شوند، وجود نداشت و هرکس به هر سمتی که دلش می خواست، نماز می خواند، اقامه ی نماز جماعت از اساس به هم می ریخت و بنیان آین فریضه ی با شکوه عبادی فرو می پاشید، جماعت مسلمانان و اتحاد آنها در پرستش خداوند، دچار درهم ریختگی و تشتت می گردید.
از همین روست که توجّه عموم مسلمانان نمازگزار به سمت کعبه، آن هم پنج مرتبه در هر شبانه روز، روح همبستگی و وحدت و یکدلی را در دل و جان انسان های با ایمان پرورش می دهد و به شکل گیری وحدت اسلامی و هماهنگی و شکوه صفوف مسلمین جهان کمک می کند و با رشته ای نامرئی، اجتماعات مختلف اسلامی را در سرتاسر کره ی خاکی، از شرق تا غرب عالم به هم مربوط و چون حلقه های زنجیر به یکدیگر متصل می سازد و عظمت و شوکت آنها را به منصه ی ظهور می رساند، چرا که خمیر مایه و جوهره ی تعالیم جهانی دین مبین اسلام، بر مبنای وحدت هدف و عقیده میان تمام مسلمین جهان است که با قرار گرفتن به سمت قبله ای واحد، به جهانیان نشان داده می شود.[۷]
قبله ای واحد، اقتدا به انبیا و اوصیای الهی در نماز
کعبه، قبله گاه ابراهیم خلیل الله و محمد رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم) و پیروان ایشان از صدر نبوت تا کنون، رمز وحدت میان مردم و نقطه ی ثقلی برای اجتماع دل های مؤمنان و کنگره ای عظیم و بی مثال در راستای استحکام پیوندهای گوناگون بشری میان مسلمین می باشد. پیوندهایی فرامرزی و فارغ از هرگونه تبعیض و تفاوتِ رنگ و نژاد و مذهب.
چه دلیلی علمی تر و اندیشمندانه تر از پیوند دادن میان انسان ها در سرتاسر کره ی زمین فارغ از زمان و مکان! تصور اینکه ما، به همان سمتی نماز می گذاریم که روزگاری حضرت ابراهیم و حضرت اسماعیل و حضرت محمد صلوات الله علیه نماز می خواندند، روزگاری امامان معصوم علیهم السلام و یاران ایشان، سالها پیش، اجداد و نیاکان ما و اینک خود ما … باعث می شود که خود را نزدیک و متصل به ایشان بدانیم و گویی در نمازی ایستاده ایم که مقتدایش، انبیا و اوصیای بزرگ الهی هستند و چه سعادتی از این بیشتر!
مسلمانان در پرتو این قبله گاه مقدّس و در سایه ی مرکزیّت و معنویّت بی بدیل آن می توانند بسیاری از نابسامانی های روزمره ی خود را سر و سامان داده و کاخ سعادت خود را بر پایه آن استوار سازند.[۸]
آیه مربوط به تحویل و تعیین قبله
«قَدْ نَرَیٰ تَقَلُّبَ وَجْهِکَ فِی السَّمَاءِ ۖ فَلَنُوَلِّیَنَّکَ قِبْلَهً تَرْضَاهَا ۚ فَوَلِّ وَجْهَکَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ ۚ وَحَیْثُ مَا کُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَکُمْ شَطْرَهُ ۗ وَإِنَّ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ لَیَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ ۗ وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا یَعْمَلُونَ»: ما توجه تو را بر آسمان (به انتظار وحی و تغییر قبله) بنگریم و البته روی تو را به قبله‌ای که به آن خشنود شوی گردانیم، پس روی کن به طرف مسجد الحرام و شما (مسلمین) نیز هر کجا باشید (در نماز) روی بدان جانب کنید. و گروه اهل کتاب به خوبی می‌دانند که این تغییر قبله به حق و راستی از جانب خداست (نه به دلخواه کس) و خدا از کردار آنها غافل نیست.[۹]
کلام آخر
باید بگوییم که رو به قبله نماز خواندن، هرگز به مفهوم محدود کردن ذات پاک خداوند در مکان و جهت معینی نیست، چنانچه پیش تر گفتیم که خدای تعالی حکیم است و تکالیف و احکام الهی همگی دارای حکمت و منفعتی هستند که به برخی از آنها اشاره کردیم. از تخلیه بارهای منفی و امواج الکترو مغناطیسی و امواج مضر گرفته تا وحدت و یکدلی میان همه ی مسلمانان در هر نقطه ای از زمین که هستند، پیشگیری از هرج و مرج و تشتت در صفوف مسلمین و نشان دادن عظمت و شکوه قدرت اسلام و مسلمین به سایر جهانیان، ناگزیری انسان از به یک سمت نماز خواندن به دلیل محدودیت های جسمانی و حفظ اریکه ی قدرت قدیمی ترین پایگاه توحید، یعنی کعبه، تنها بخشی از دلایل اثبات شده ی این امر می باشند که در این مقاله به آنها پرداختیم.
منبع: به قلم تحریریه ستاد اقامه نماز
پی نوشت ها۱. سوره بقره، آیه ۱۱۵
۲. دانشگاه ییل (به انگلیسی: LYale University) ) یک دانشگاه تحقیقاتی خصوصی و بسیار معتبر در شهر نیوهیون واقع در ایالت کنتیکت آمریکا است که در سال ۱۷۰۱ میلادی تأسیس شده است. بسیاری از رؤسای جمهور آمریکا و همچنین سران دولت آمریکا از جمله بیل کلینتون، جورج دبلیو بوش، جان کری و هیلاری کلینتون از این دانشگاه فارغ التحصیل گردیده اند.
۳. تفسیر المیزان، ج ۱، ص ۵۰۷
۴. برگرفته از: همان، تفسیر نمونه، ج ۱، ص ۴۱۵
۵. پاسخ به پرسش های مذهبی، مکارم شیرازی، سبحانی، ناصر، جعفر، قم، انتشارات مدرسه الامام علی بن ابی طالب (علیه السلام)، ۱۳۷۷هـ.ش، چاپ اول، ص ۲۹۵.
۶. همان
۷. پاسخ به پرسش های مذهبی، همان.
۸. تفسیر نمونه، همان، ج ۵، ص ۹۰.
۹. سوره بقره، آیه ۱۴۴، ترجمه الهی قمشه ای
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند