آیا ایران هم از واژه‌های تاجیکی استفاده می‌کند؟
تاریخ انتشار: ۳۰ مرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۴۶۴۲۰۵
صراط: اخیراً «هزار واژه پزشکی» با همکاری فرهنگستان زبان فارسی در تاجیکستان به چهار زبان منتشر شد. انتشار این اثر انعکاس بسیاری در میان اهالی فرهنگ و ادب این کشور داشت.
دو ملت ایران و تاجیکستان به یک زبان سخن می‌گویند و این سرمایۀ بزرگی است که می‌تواند راه را برای همکاری‌های فرهنگی و علمی و اقتصادی بین دو دولت و ملت هموار کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در سال 2014م، به‌منظور عملی کردن همکاری‌های اصطلاح‌شناختی ایران و تاجیکستان، یادداشت تفاهمی بین کمیتۀ زبان و اصطلاحات تاجیکستان و فرهنگستان زبان و ادب فارسی ایران به امضا رسید که انتشار فرهنگ‌ها و واژه‌نامه‌های علمی چندزبانه بخشی از مفاد آن بود. چندی پیش نخستین جلد از فرهنگ هزارواژۀ پزشکی فرهنگستان از سوی پژوهشگاه فرهنگ فارسی ــ تاجیکی منتشر شد. این اثر که به چهار زبان فارسی، انگلیسی، تاجیکی و روسی به چاپ رسیده، با استقبال خوبی از سوی فرهنگ‌دوستان تاجیکستان همراه بوده است. این در حالی است که پیش از این شایعهای در برخی از رسانه‌ها مبنی بر رد واژگان پیشنهادی فرهنگستان زبان و ادب فارسی از سوی تاجیک‌ها مطرح شد. با حسن قریبی،رئیس پژوهشگاه فرهنگ فارسی_ تاجیکی ونماینده فرهنگستان زبان و ادب فارسی در مراکز علمی و پژوهشی تاجیکستان در گفت‌وگویی با تسنیم به اهمیت انتشار این اثر در تاجیکستان اشاره کرده است:
*شایعهای مبنی بر رد 16 هزار واژه پیشنهادی فرهنگستان از سوی تاجیک‌ها در برخی از رسانه‌ها مطرح شد که به قول شما، یک شیطنت رسانه‌ای بود. حالا این اثر ارزشمند چاپ شده، سوال اینجاست که واکنش جامعه فرهنگی و نخبگانی تاجیکستان به چاپ این اثر چه بود و چقدر از آن استقبال شد؟
البته به نظر من این ماجرا قدری فراتر از یک شیطنت بود و چون دست ما پر بود به همین قدر بسنده کردیم. در پاسخ به پرسش اول باید گفت که هزارواژه چند روزی است که منتشر شده و باید قدری بگذرد تا واکنش‌ها را بررسی کنیم؛ ولی عجالتاً در طول این چند روز که خبر انتشار به فیس‌بوک _که شبکه رایج تاجیکان است_ رسیده واکنش‌ها مثبت بوده است. می‌شود مجموعه‌ای از اظهار نظرها را در این رابطه گردآوری کرد. بنا به سابقه معمولاً از مصوبات فرهنگستان در تاجیکستان استقبال شده است. اصطلاحات «رایانه»، « پیامک»، «بارگذاری» و «بارگیری» در تاجیکستان اصطلاحات بیگانه‌ای نیستند.
*ما می‌دانیم که بخش واژه‌گزینی فرهنگستان برای گزینش واژه‌ها، توجیه و مبنای محکمی از زبان و ادبیات فارسی دارد و کمتر ذوق‌محور و سلیقه‌ای عمل می‌کند. سعی می‌شود که در این فرایند از تمام بضاعت فرهنگ ایرانی و گویش‌های موجود در جغرافیای آن مانند بلخی، سغدی، هروی و فرارودی استفاده کنند. با این حال، فکر می‌کنید چقدر این تعامل بین فرهنگ ایران/ تاجیکستان و زبان دری / فارسی برقرار است و آیا فرهنگستان ما هم از پیشنهادات اساتید آنجا استفاده می‌کند و اصلاً پیشنهاد می‌خواهد از آنها؟
کلاً با توجه به امکانات موجود سطح روابط رضایت‌بخش نیست، اما از ابتدای تأسیس کمیته زبان و اصطلاحات تاجیکستان ارتباط فعال بین دو دستگاه برقرار شد و اتفاقاً بنده به عنوان نماینده فرهنگستان در مراکز علمی فرهنگی تاجیکستان به طور مداوم با این کمیته در ارتباط بودم. به خاطر دارم اولین مجموعه‌ای که از مرحوم دادخدا سیم‌الدین، رئیس سابق کمیته زبان، دریافت کردیم مجموعه واژه‌هایی در حوزه طب بود. رفت و آمد کارشناسان کمیته و برگزاری دوره آموزشی در ایران و برگزاری دوره آشنایی با خط نیاکان برای کارکنان کمیته و تبادل منابع از جمله این همکاری‌ها بود.
*در سال‌های اخیر تلاش‌هایی از سوی رسانه‌ها و مراکز فرهنگی برای معرفی بیشتر ادبیات افغانستان در ایران صورت گرفته که تا حدود زیادی توانسته در آشنایی اهالی فرهنگ دو کشور از آثار و گنجینه‌های ادبی موثر باشد. این آشنایی در خصوص ادبیات تاجیکستان بسیار کم است. فکر می‌کنید چقدر حرف نگفته از ادبیات تاجیکستان در ایران وجود دارد؟ ظرفیت‌های ادبی تاجیکستان در جهان فارسی چقدر است و جایگاه آن کجاست؟
بنده به شخصه نسبت به آینده افغانستان در موضوع گسترش زبان فارسی بسیار خوشبین هستم و معتقدم که سرعت توسعه زبان افغانستان ملنندساحت‌های مختلف نظرگیر خواهد بود اماچون دلیل خاصی برای آن ندارم نتایج این پیش‌بینی باشد برای وقتی دیگر... .
اما نکته دیگر می‌دانیم که تاجیکان تاجیکستان برای نوشتن از خط سیریلیک استفاده می‌کنند. شاید یکی از اساسی‌ترین دلیل بی‌اطلاعی جامعه علمی ایران از دستاورد‌های قلمی تاجیکان در ایران همین خط باشد.
هرچند در قانون جمهوری تاجیکستان درباره زبان دولتی جمهوری تاجیکستان که در سال 2009 به تصویب مجلس نمایندگان و مجلس ملی تاجیکستان رسید، مطابق ماده 9 تحت عنوان آموزش زبان دولتی در مؤسسه‌های تعلیمی قانون زبان، جمهوری تاحیکستان شرایط را برای آموزش خط عربی اساس و طبع و نشر ادبیات به این خط فراهم آورده است.
دیگر اینکه بعد از فروپاشی حکومت شوراها و استقلال تاجیکستان، اولین کشوری که استقلال تاجیکستان را به رسمیت شناخت، ایران بود. درباره روابط ادبی ایران و تاحیکستان همین قدر کافی است که هیئت ایرانی در اولین حضور خود در تاجیکستان از فرودگاه دوشنبه به یک محفل شعر دعوت شد که این حرکت در آن زمان معنی خاص خود را داشت . همچنین از همان ابتدای تجدید روابط برگردان آثار تاجیکان به خط نیاکان و برعکس و نیز پژوهش‌های مشترک آغاز شد. بارها آثار دانشمندان تاجیک برگزیده کتاب سال شده‌اند و فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز چند عضو پیوسته از تاجیکستان داشت که شاخص‌ترین آنها مرحوم محمد‌جان شکوری بود. در ادبیات معاصر هم فعالان این حوزه به کار خود آشنا بوده‌اند و تاکنون مناسبات خوبی بین شاعران و نویسندگان دو کشور برقرار بوده است که امیدوارم در سایه روابط نیک، از این پس نیز شاهد همکاری‌های مفید دوجانبه و چند جانبه بین دو کشور باشیم.
منبع: صراط نیوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.seratnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «صراط نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۴۶۴۲۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تفاهم‌نامۀ همکاری دانشگاه سلمان فارسی کازرون و انجمن علمی تحقیق و تصحیح نسخه‌های خطی ایران امضا شد
علی‌محمد محمودی، سرپرست گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سلمان فارسی کازرون، با بیان اینکه با هدف توسعۀ همکاری‌های علمی دوجانبه و ارتقای سطح تعامل‌های علمی، تفاهم‌نامه همکاری این دانشگاه و انجمن علمی تحقیق و تصحیح نسخه‌های خطی ایران امضا شد، اظهار کرد: این تفاهم‌نامه می‌تواند گامی در جهت تسهیل دسترسی و تقویت پژوهش‌های دانشگاهیان دانشگاه سلمان فارسی کازرون در حوزه‌های مرتبط با نسخ خطی باشد.
او همچنین با بیان اینکه دانشگاه سلمان فارسی کازرون در ۳ مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری به تعلیم و تربیت دانشجویان در حوزۀ زبان و ادبیات فارسی توجه دارد، به ظرفیت‌های امیدبخش و ایده‌آل علمی و پژوهشی این دانشگاه و ضرورت تسهیل هرچه بیشتر بستر‌ها برای دسترسی مناسب پژوهشگران این دانشگاه به منابع مختلف پژوهشی اشاره کرد.
محمودی افزود: انعقاد این تفاهم‌نامه می‌تواند بسترساز بهبود ارتباط و دسترسی اعضای هیئت علمی، دانشجویان و پژوهشگران رشته‌های مختلف دانشگاه و به ویژه دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشتۀ زبان و ادبیات فارسی به گنجینۀ نسخه‌های خطی باشد.
او ادامه داد: علاوه بر آن، دانشگاه سلمان فارسی کازرون نیز آمادۀ ارائۀ خدمات علمی و پژوهشی و تبادل دستاورد‌های پژوهشی با انجمن علمی تحقیق و تصحیح نسخه‌های خطی ایران است.
سرپرست گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سلمان فارسی کازرون، گفت: بهره‌گیری متقابل از خدمات و تولیدات علمی، فرهنگی، آموزشی و پژوهشی طرفین، تصحیح و تحقیق، تألیف، ترجمه و انتشار مشترک آثار مورد توافق، اشتراک پایگاه‌های اطلاع‌رسانی، برگزاری نشست‌ها و گفتگو‌های علمی و فرهنگی با همکاری طرفین و انجام پژوهش‌های مشترک از جمله اهداف مهم این تفاهم‌نامه در نظر گرفته شده است.
انجمن علمی تحقیق و تصحیح نسخه‌های خطی ایران، از جمله انجمن‌های علمی مطرح کشور است که با گرفتن مجوز از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، به صورت تخصصی در حوزۀ نسخه‌های خطی مشغول به فعالیت است.
این انجمن دارای نشریۀ فارسی‌زبان علمی - پژوهشی معتبر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و نمایه شده در پایگاه بین‌المللی اسکوپوس است.
همچنین خدماتِ متعددی، چون عضویت در انجمن، درخواست تهیه نسخه خطی، اطلاع از کارگاه‌های آموزشی، همایش‌های بین‌المللی نسخه‌شناسی و نسخه‌پژوهشی از مسیر تارنمای این انجمن در اختیار پژوهشگران حوزۀ نسخ خطی فارسی قرار گرفته است. این مجموعه با فراهم آوردن ۷۰۰ هزار نسخه از ایران و برخی کشور‌های دیگر، مأخذ مهمی برای پژوهشگران محسوب می‌شود.
باشگاه خبرنگاران جوان فارس شیراز
تیم فوتسال افغانستان نیمی از راه جام جهانی را طی کرد