پیچ و خم فرایند استیضاح یک رئیسجمهور در آمریکا
تاریخ انتشار: ۳۱ مرداد ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۴۷۴۲۳۶
دونالد ترامپ مساله استیضاح خود را "خندهدار" خوانده و گفته که هیچ کاری انجام نداده که تخلف یا جرم تلقی شود. از دیگر سو تاریخ آمریکا هم نشان داده که اگر دونالد ترامپ به مرحله استیضاح برسد کنارهگیریاش از ریاست جمهوری قطعی نخواهد بود.
استیضاح چیست؟
استیضاح فرایندی است که به موجب آن یک مقام مشغول به کار آمریکایی طبق بند دوم قانون اساسی این کشور رسما متهم به "خیانت، ارتشا و یا تخلفات و جرائم عالی" میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
استیضاح در آمریکا چطور انجام میشود؟
این فرایند زمانی آغاز میشود که کنگره آمریکا (مجموع مجلس نمایندگان و سنا) رای به استیضاح دهد. اگر کنگره این طرح را با اکثریت تصویب کند چند نماینده را به عنوان "دادستان" در فرایندهای بعدی در مجلس سنا منصوب میکند. تمام سناتورها در این فرایند حکم "هیات منصفه" را دارند و رئیس دیوان عالی آمریکا هم حکم قاضی را دارد. فرایند استیضاح رئیسجمهور در کنگره به اجرا در میآید و نیازمند آرای سرنوشت ساز هم در مجلس نمایندگان و هم در مجلس سنا است. درباره این فرایند گفته شده که "مجلس نمایندگان استیضاح میکند و سنا محاکمه میکند". اساسا ابتدا مجلس نمایندگان تصمیم میگیرد که دلیل موجهی برای استیضاح رئیسجمهور وجود دارد یا خیر و اگر به چنین نتیجهای برسد مجلس سنا محاکمه رسمی رئیسجمهور را برگزار میکند. طبق بند دو قانون اساسی آمریکا رئیسجمهور، معاون رئیسجمهور و همه مقامهای رسمی دولت آمریکا با استیضاح به سبب محکوم شدن به خیانت، ارتشا و جرائم و تخلفات عالی مواجه هستند.
روند استیضاح
در مجلس نمایندگان: در مجلس نمایندگان آمریکا در ابتدا کمیته قضایی این مجلس تصمیم میگیرد که آیا فرایند استیضاح صورت گیرد یا نه. در صورتی که این تصمیم مثبت باشد رئیس کمیته قضایی مجلس نمایندگان آمریکا پیشنهاد "قطعنامهای" را داده و از این کمیته میخواهد تحقیقات رسمی درباره مساله استیضاح را آغاز کند.
کمیته قضایی براساس تحقیقاتش قطعنامه دیگری را متشکل از یک یا چند "بند استیضاح" به کلیت مجلس نمایندگان فرستاده و تصریح میکند که چرا استیضاح مجاز دانسته شده یا خواهان استیضاح نشده است.
بعد از آن کل مجلس نمایندگان احتمالا تحت قوانین ویژه تعیین شده از سوی کمیته قوانین به مناظره پرداخته و بر سر هر یک از بندهای استیضاح رای گیری خواهد کرد. در صورتی که هر یک از بندهای استیضاح تنها با رای اکثریت تصویب شود رئیسجمهور اسما "استیضاح" شده است. با این حال این استیضاح بیشتر به معنی یک کیفرخواست برای جرم است. رئیسجمهور در ریاست جمهوری باقی میماند تا نتیجه محاکمه استیضاح در سنا معلوم شود.
در مجلس سنا: در سنا در ابتدا بندهای استیضاح از جانب مجلس نمایندگان دریافت میشود و مجلس سنا قوانین و رویههای برگزاری یک محاکمه برای رئیسجمهور را تعیین میکند. بعد از آن این محاکمه با حضور رئیسجمهور و وکلایش برگزار خواهد شد. یک گروه منتخب از اعضای مجلس نمایندگان آمریکا به عنوان دادستان حضور پیدا خواهند کرد. در این محاکمه قاضی ارشد دیوان عالی (در حال حاضر "جان رابرتز" عهده دار این سمت است) رئیس هیات منصفه خواهد بود و همه ۱۰۰ سناتور اعضای هیات منصفه هستند.
در قدم بعد مجلس سنا یک جلسه خصوصی درباره حکم نهایی برگزار میکند. بعد از آن مجلس سنا در یک نشست علنی درباره این حکم رای گیری میکند و برای محکومیت قطعی لازم است که دو سوم سناتورها رای مثبت دهند. در این رای گیری مجلس سنا حکم به برکناری رئیسجمهور میدهد اما میتواند طی یک رای گیری دیگر که تنها نیاز به اکثریت دارد، رئیسجمهور را از تصدی هرگونه سمت دولتی در آینده منع کند.
آیا استیضاح موجب برکناری یک رئیسجمهور میشود؟
تنها در صورتی که وی با رای اکثریت دو سومی در مجلس سنا گناهکار دانسته شود. تاکنون همه فرایندهای استیضاح تاریخ آمریکا علیه مقامات از جمله سه رئیسجمهور بر پایه ارتکاب جرائم و تخلفات عالی بوده و هیچ کدام با اتهام خیانت روبرو نشدند. طبق گفته وکلای قانون اساسی آمریکا این جرائم عالی عبارتند از ۱- جرم کیفری واقعی و قانون شکنی ۲- سوءاستفاده از قدرت ۳- نقض اعتماد عمومی.
آیا در تاریخ آمریکا روسای جمهور دیگری استیضاح شدهاند؟
تاکنون چهار رئیسجمهور در تاریخ آمریکا درگیر مناقشه استیضاح شدهاند. این چهار رئیسجمهور عبارتند از اندرو جانسون، جان تایلر، ریچارد نیکسون و بیل کلینتون. از بین چهار نفر تنها اندرو جانسون و بیل کلینتون رسما استیضاح شدند که البته هر دو تبرئه شدند.
در سال ۱۸۶۸ اندرو جانسون به سبب نارضایتی کنگره از نحوه مدیریت وی در مسائل بعد از جنگ داخلی با استیضاح مواجه شد اما در رای گیری در مجلس سنا با اختلاف تنها یک رای تبرئه شده و در ریاست جمهوری باقی ماند. او اولین رئیسجمهور آمریکا است که درگیر فرایند استیضاح میشود. او بعد از آنکه ادوین استانتون، وزیر جنگ وقت آمریکا را برکنار کرد متهم به نقض قانون تصدی ریاست جمهوری شد. در آن زمان قانون تصدی ریاست جمهوری تصریح کرده بود یک رئیسجمهور نمیتواند مقامهای منصوب شده را بدون رضایت کنگره کنار بگذارد. جانسون معتقد بود این قانون مغایر با قانون اساسی است و قصد داشت به طور قانونی علیه آن در دادگاه اقدام کند اما به جای آن خودش محاکمه شد. زمانی که سنا برای استیضاح او رای گیری انجام داد او تنها یک رای تا رسیدن به اکثریت دو سومی برای برکناری خود فاصله داشت و تبرئه شد. در سال ۱۹۲۶ دادگاه عالی آمریکا اعلام کرد که قانون تصدی ریاست جمهوری بی اعتبار است.
در مورد جان تایلر نیز کنگره قطعنامهای برای استیضاحاش در ارتباط با حقوق دولتی ارائه کرد اما این قطعنامه شکست خورد.
در سال ۱۹۷۴ نیز ریچارد نیکسون که طی هفتههای اخیر بسیاری ترامپ را با او مقایسه میکنند تبدیل به سومین رئیسجمهور درگیر در مناقشه استیضاح شد اما فرق او این بود که پس از تهدید شدن به استیضاح در ارتباط با رسوایی واترگیت و قطعی بودن برکناریاش پیش از آنکه این استیضاح به جریان بیفتد، استعفا داد. دولت او درگیر رسوایی واترگیت شده بود؛ رسواییای که او در آن متهم به سرپوش گذاشتن در نفوذ غیرقانونی به مقر کمیته ملی حزب دموکرات آمریکا در واشنگتن شد. در تاریخ ۶ فوریه ۱۹۷۴ فرایند استیضاح او رسما آغاز شد و در پایان ماه ژوئیه سه بند استیضاح علیه نیکسون شامل مانع تراشی بر سر راه عدالت، سوءاستفاده از قدرت و اخلال در کار کنگره مورد پذیرش قرار گرفت. نیکسون اجازه نداد که پرونده استیضاح به مجلس نمایندگان برسد و در ۹ اوت ۱۹۷۴ استعفا داد و ریاست جمهوری را به جرالد فورد تحویل داد.
بیل کلینتون نیز در سال ۱۹۹۸ به دلیل رابطه خارج از زندگی زناشوئی خود با مونیکا لوینسکی، دستیار کارآموز کاخ سفید با استیضاح روبرو شد.
او در ۲۶ ژانویه ۱۹۹۸ داشتن هرگونه "رابطه جنسی" با لوینسکی را رد کرد اما در ۱۷ اوت در مقابل هیات منصفه شهادت داد که "رابطهای نامناسب" با لوینسکی داشته است. او در پخش زنده تلویزیونی نیز این موضوع را پذیرفت. در تاریخ ۱۹ دسامبر ۱۹۹۸ مجلس نمایندگان آمریکا بیل کلینتون را به اتهام شهادت دروغ و مانع تراشی بر سر راه عدالت استیضاح کرد. اما زمانی که در مجلس سنا محاکمه او برگزار شد او تبرئه شد. در این رای گیری نیاز بود که دو سوم نمایندگان سنا یعنی ۶۷ سناتور به برکناریاش رای دهند اما در نهایت تنها ۵۰ سناتور رای به محکومیت او از بابت مانع تراشی بر سر راه عدالت و ۴۵ سناتور نیز رای به محکومیت او از بابت شهادت دروغ دادند و تبرئه شد. در این رای گیری هیچ دموکراتی به محکوم شدن بیل کلینتون رای نداد.
آیا دونالد ترامپ استیضاح و از ریاست جمهوری برکنار خواهد شد؟
در حال حاضر فعلا احتمال چنین چیزی زیاد نیست، چون حزب جمهوریخواه آمریکا که ترامپ به آن تعلق دارد کنترل کنگره را به دست داشته بنابراین هرگونه طرحی برای استیضاح او با مقاومت قابل توجهی روبرو خواهد شد. البته اگر ترامپ استیضاح شود باید ریاست جمهوری را به مایک پنس، معاون خود تحویل دهد.
منبع: پارسینه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.parsine.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «پارسینه» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۴۷۴۲۳۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بایدن قانون کمک ۹۵ میلیارد دلاری برای ارسال سلاح به اوکراین و اسرائیل را امضا کرد
«جو بایدن» رئیس جمهوری آمریکا قانون کمک ۹۵ میلیارد دلاری به اوکراین، اسرائیل و تایوان و ارسال سلاح و تجهیزات نظامی به تل آویو و کی یف را امضا کرد و مدعی شد که این قانون جهان را امن تر می کند و اکنون باید سریع اقدام کنیم.
به گزارش ایرنا، جو بایدن رئیس جمهور آمریکا روز چهارشنبه به وقت محلی گفت: «ظرف چند ساعت آینده ما ارسال تجهیزات به اوکراین، شامل پدافند هوایی، مهمات برای سامانههای راکت توپخانهای و خودروهای زرهی را آغاز خواهیم کرد.»
رئیس جمهور آمریکا با بیان این ادعا که این اقدام به طور مستقیم در راستای منافع امنیت ملی ایالات متحده آمریکا است، تصریح کرد: «همانطور که ماهها در مورد آن صحبت کرده ام، کمک به اوکراین بطور مستقیم به نفع امنیت ملی ایالات متحده است. اگر پوتین در اوکراین پیروز شود، حرکت بعدی نیروهای روسیه می تواند حمله مستقیم به متحد ناتو باشد. اگر پوتین به متحد ناتو حمله کند، ما چاره ای جز کمک به آنها نخواهیم داشت.»
بایدن درباره کمکهای آمریکا به اوکراین گفت: اوکراین اراده و توان پیروزی در جنگ در برابر روسیه را دارد.
رئیس جمهور آمریکا همچنین در مورد کمکهای نظامی کشورش به تل آویو نیز گفت: این کمکها «به بازسازی دفاع هوایی اسرائیل کمک میکند.»
بایدن بدون اشاره به جنایات اسرائیل در غزه با حمایت های نظامی و امنیتی واشنگتن به تل آویو گفت: آمریکا یک میلیارد دلار برای کمک های بشردوستانه به غزه اختصاص می دهد و اسرائیل موظف است تحویل سریع آن را تضمین کند.
چند روز پس از تصویب لایحه کمک ۹۵ میلیارد دلاری آمریکا به اوکراین، اسرائیل و تایوان در مجلس نمایندگان، مجلس سنای این کشور نیز سه شنبه شب آن را تصویب کرد . این لایحه هفته گذشته پس از ماهها تاخیر و اختلاف به تصویب مجلس نمایندگان رسید و با امضای بایدن به قانون تبدیل شد.
تصویب این قانون پیروزی چشمگیری برای بایدن، دموکراتهای کنگره و سناتور میچ مک کانل رهبر جمهوریخواهان مجلس سنا است که مدتها برای ارسال کمک به اوکراین تلاش میکرد.
سناتور چاک شومر رهبر اکثریت دموکراتهای سنا و از حامیان تداوم حمایت از اوکراین، اندکی پیش از تصویب نهایی این لایحه گفته بود: «امشب، ولادیمیر پوتین (رئیسجمهوری روسیه) از لحظهای که اراده آمریکا را زیر سوال برد، پشیمان میشود».
این قانون شامل نزدیک به ۶۱ میلیارد دلار کمک به اوکراین، بیش از ۲۶ میلیارد دلار برای رژیم اسرائیل و ۸ میلیارد دلار برای منطقه هند و اقیانوسیه است.
بایدن نیز به دنبال تصویب این بسته حمایتی در سنا، در بیانیه ای این نهاد قانونگذار را تحسین کرد.
تصویب این لایحه در مجلس نمایندگان آمریکا پس از ماهها بلاتکلیفی و فشار فزاینده نمایندگان محافظهکار مخالف تداوم کمک به اوکراین صورت گرفت که مایک جانسون رئیس مجلس نمایندگان را تهدید به برکناری کرده بودند.
کمک به اوکراین و اسرائیل پس از آن متوقف شد که جمهوریخواهان مجلس نمایندگان و سنا ابتدا خواستار اقدام در مورد امنیت مرزها به ویژه مرز جنوبی با مکزیک شده بودند.
رهبر اکثریت دموکرات های آمریکا پس از تصویب این لایحه در مجلس سنا گفت: من امشب برای رئیس جمهوری [ولودمیر] زلنسکی پیام گذاشتم. وی روز گذشته با من تماس گرفته و گفت: «من این کار را تمامشده میدانم». من هم به او گفتم: «برو و در جنگ پیروز شو».
زلنسکی نیز به دنبال تصویب این بسته در سنا، این مجلس را تحسین کرد و در پستی در ایکس (توئیتر سابق) نوشت: من امروز از سنای ایالاتمتحده برای تصویب کمکهای حیاتی به اوکراین سپاسگزارم.
کانال عصر ایران در تلگرام