به نقل از «فردا»

جزئیات گزارش دوم مجلس درباره برجام

تاریخ انتشار: ۷ شهریور ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۵۵۴۹۲۷

گزارش شش ماهه دوم کمیسیون امنیت ملی درباره برجام در جلسه علنی مجلس قرائت شد.

خبرگزاری تسنیم: گزارش شش ماهه دوم کمیسیون امنیت ملی درباره برجام در جلسه علنی مجلس قرائت شد.
سیدحسین نقوی‌حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گزارش شش ماهه دوم این کمیسیون درباره اجرای برجام را در جلسه علنی امروز(سه‌شنبه، 7 شهریور) قرائت شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
طبق مصوبه مجلس شورای اسلامی وزارت خارجه مکلف شده که هر شش ماه یک بار گزارشی از روند اجرای برجام را به مجلس ارائه کند که کمیسیون امنیت ملی هم طبق گزارش‌های وزارت امور خارجه، گزارش‌های شش ماهه را تدوین می‌کند.

در اجرای تبصره یک «قانون اقدام متناسب و متقابل جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام»

متن کامل این گزارش به شرح زیر است:

مصوب 21 /7/ 1394 مجلس شورای اسلامی،‌ گزارش شش ماهه دوم اجرای برجام به شرح زیر تقدیم نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی و مردم شریف ایران می‌شود:

مقدمه:

در تیر ماه سال یک هزار و سیصد و و نود و چهار «برنامه جامع اقدام مشترک» موسوم به «برجام»، توسط جمهوری اسلامی ایران و پنج عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد به اضافه آلمان، که از آنها به عنوان 1+5 یاد می‌شود،‌مورد توافق قرار گرفت. با توجه به آثار و پیامدهای برجام بر ابعاد مختلف نظام اقتصادی،‌ سیاسی، نظامی و امنیتی کشور از یک سوء و آرای موافقان و منتقدان از سوی دیگر، مراحل بررسی این موضوع در مجلس شورای اسلامی و نیز شورای عالی امنیت ملی طی و پس از تایید مشروط مقام معظم رهبری حضرت امام خامنه‌ای «مدضله العالی» در نهایت در تاریخ بیست و ششم دی ماه یک هزار و سیصد و نود و چهار، اجرایی گردید.

گزارش حاضر در هشت بخش به شرح زیر تهیه شده است:

الف) مبانی و منابع گزارش

ب) اجرای تعهدات جمهوری اسلامی ایران

ج) فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران

د) تحریم‌های رفع شده،‌

ه) تحریم‌های باقی مانده

و) موارد نقض عهد و پیمان شکنی آمریکا

ز) اقدامات متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران

ح) جمع بندی و پیشنهاد

الف) مبانی و منابع گزارش

گزارش حاضر با مطالعه،‌ بررسی و لحاظ نمودن مبانی و منابع زیر تهیه شده است:

1 – شروط نه گانه ابلاغی رهبر معظم انقلاب اسلامی«مدظله العالی» که پیش از اجرای برجام در تاریخ 29 /7/ 1394 به رئیس جمهور محترم ابلاغ شده است (پیوست شماره 1)؛

2 - «قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام»، ماده واحده مصوب تاریخ 21 /7/ 1394 مشتمل بر 9 بند و دو تبصره (پیوست شماره 2)؛

3 – متن برنامه جامع اقدام مشترک «برجام» که در تیر ماه سال یک هزار و سیصد و نود و چهار بین جمهوری اسلامی ایران و اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد به اضافه کشور آلمان،‌ موسوم به 1+5 مورد توافق قرار گرفت و در تاریخ 26 دی ماه یک هزار و سیصد و نود و چهار رسما به اجرا در آمد (پیوست شماره 3)؛

4 – گزراش‌های رسمی سه ماه اول،‌ دوم، سوم،‌ چهارم و پنجم وزیر امور خارجه که بر مبنای «قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام» مصوب 21 /7/ 1394 که اعلام می دارد «وزیر امور خارجه موظف است روند اجرای توافقنامه را هر سه ماه یک بار به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی گزارش دهد» تهیه و در اختیار کمیسیون قرار گرفته است (پیوست‌های 4 و 5)؛

5 – گزارش‌های مکتوب و مذاکرات انجام شده با سایر وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های ذیربط؛

6 – بازدیدهای میدانی از مراکز هسته‌ای و مربوطه؛

7 – مواضع رسمی اعلامی گروه 1+5؛

ب ) اجرای تعهدات جمهوری اسلامی ایران

جمهوری اسلامی ایران بنا به گواهی و تایید مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی به تمامی تعهدات هسته‌ای خود وفق برجام عمل نموده است که به اهم موارد این تعهدات که قبل از اجرای برجام و برای زمینه‌سازی راستی آزمایی آژانس بین المللی انرژی اتمی و به منظور فراهم نمودن امکان اجرای برجام و نیز بعد از اجرای برجام، انجام شده است،‌ به اختصار اشاره می‌گردد:

1 . اقدامات شفاف ساز که در گزارش شش ماهه اول به تفصیل بیان گردید.

2 . خارج ساختن مخزن (Calandria) راکتور چهل مگاواتی آب سنگین اراک و مسدود کردن حفره‌های مخزن با بتون،‌ به گونه‌ای که امکان مورد استفاده قرار گرفتن مجدد آن وجود نداشته باشد.

3 . کاهش ماشین‌های غنی سازی موسوم به سانتریفیوژ در سایت نطنز از حدود 19 هزار دستگاه ( 9000 فعال و 10 هزار غیر فعال) به 5010 دستگاه در قالب 30 آبشار، هر یک به ظرفیت 168 سانتریفیوژ و جمع‌آوری و انبار کردن سایر دستگاه‌ها.

4 . پذیرش و اجرای تعهد و شرط جایگزینی مورد به مورد ماشین‌های غنی سازی IRL با همان نوع در صورت استهلاک یا خرابی ماشین‌های فعال.

5 . توقف کامل غنی سازی اورانیوم بالاتر از 3.67 درصد ( قبل از مذاکرات منتهی به برجام تا سطح 20 درصد غنی سازی انجام می‌گرفت).

6 . کاهش 2700 ماشین غنی سازی سایت فوردو به تعداد 1044 دستگاه در قالب 6 آبشار در یک بال و جمع آوری و انبار کردن مابقی ماشین‌های غنی سازی.

7. قطع تزریق گاز هگزافلوراید اورانیوم (U.F.6) به کلیه ماشین‌های غنی سازی باقی مانده در فردو و صرفا چرخش دو زنجیره بدون تزریق گاز.

8 . تغییر کاربری سایت غنی سازی فوردو و تبدیل آن به مرکز فعالیت تحقیقات هسته ای به منظور جداسازی ایزوتوپ‌های پایدار با همکاری روسیه.

9 . تحویل و مبادله ذخایر اورانیوم غنی سازی شده با کیک زرد.

10 . اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی.

11 . پذیرش سطوح مختلف محدودیت‌های تعیین شده برای برنامه صلح آمیز هسته‌ای کشور طبق برجام،‌ برای مدت 8 تا 15 سال و برخی نظارت‌ها تا 25 سال، برای عادی سازی پرونده هسته‌ای .

ج) ادامه فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران

ایران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی،‌ عضویت معاهده، «ان . پی . تی» را پذیرفته است و بدین لحاظ می‌تواند براساس آن از کلیه حقوق،‌ امتیازات، فناوری‌ها و فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای بهره‌مند شود. لکن قدرت‌های استکباری و نظام سلطه برای جلوگیری از این حقوق مشروع ایران،‌ تحریم‌های متنوع و گسترده ای را علیه ایران اسلامی وضع نموده و به اجرا گذاشتند. با پذیرش برجام، حقوق هسته‌ای ایران با برخی محدودیت‌های موقت و چندین ساله،‌ به رسمیت شناخته شد که بخشی از دستاوردهای برجام در این حوزه به شرح ذیل می‌باشد:

1 . به رسمیت شناخته شدن برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران،‌ به شمول غنی سازی اورانیوم و ساخت راکتور آب سنگین.

2 . تداوم برنامه صلح آمیز کشورمان در ابعادی به لحاظ بعضی محدودیت‌ها و نظارت‌های ویژه.

3 . مختومه شدن پرونده مربوط به اتهامات بی اساس علیه جمهوری اسلامی ایران در خصوص وجود «ابعاد احتمالی نظامی» در فعالیت‌های هسته‌ای کشورمان.

4 . جلب موافقت برای بازطراحی و بهینه سازی راکتور 40 مگاواتی آب سنگین اراک و تبدل آن به راکتور مدرن با ماهیت آب سنگین. طبق اعلام سازمان انرژی اتمی ایران، مراحل بازطراحی مفهومی راکتور توسط متخصصین کشورمان به پایان رسیده و قرارداد مشاوره بازطراحی با چین در اردیبهشت 1396 با ملحوظ شدن کلیه ملاحظات سازمان انرژی اتمی ایران امضا شده است.

5 . حفظ و فعال نگه داشتن کارخانه تولید آب سنگین اراک با ظرفیت 20 تن در سال و امکان فروش آب سنگین تولیدی مازاد بر سقف مجاز 130 تن ( در دوره زمانی اجرای محدودیت های پذیرفته شده وفق برجام)در بازارهای جهانی.

6 . ادامه غنی سازی 3.67 درصد اورانیوم تا سقف مجاز 300 کیلوگرم ( در دوره زمانی اجرای محدودیت‌های پذیرفته شده وفق برجام).

7 . حفظ برنامه تحقیق و توسعه که از دستاوردهای آن آغاز پروژه گازدهی به سانتریفیوژ راهبردی IR-8 در بهمن ماه سال 1395 بود. گازدهی به این ماشین پیشرفته و قدرتمند با توانی حداقل بیست برابر سانتریفیوژهای موجود IR-1، نقطه عطفی در تحقیق و توسعه غنی سازی در ایران به شمار می‌رود.

8 . امکان خرید اورانیوم طبیعی و کیک زرد، که طی سال‌های پس از انقلاب اسلامی از فروش آن به ایران به صورت مطلق جلوگیری شده بود. از تاریخ پذیرش برجام تاکنون مجموعا حدود 360 تن کیک زرد وارد کشور شده است.

9 . امکان فعالیت در زمینه جداسازی ایزوتوپ‌های پایدار با همکاری روسیه در فوردو.

10 . قرارداد با روسیه، کلنگ زنی و شروع به ساخت و احداث دو نیروگاه هسته‌ای در مجتمع هسته‌ای بوشهر به ظرفیت بیش از دو هزار مگاوات.

11 . فراهم شدن زمینه و مقدمات همکاری و احتمال مشارکت ایران در پروژه بین المللی و هسته‌ای «ایتر».

12. آغاز و گسترش همکاری‌های بین‌المللی در حوزه هسته ای با بسیاری از کشورها مانند روسیه، سوئیس، مجارستان، فرانسه، جمهوری چک، لهستان و اتحادیه اروپا به ویژه در زمینه ایمنی هسته‌ای، مدیریت پسماندهای سوخت و مواجهه با موارد اضطراری؛ از جمله اختصاص مبلغی در حدود پنج میلیون یورو از جانب اتحادیه اروپا به امر تقویت هسته‌ای در کشورمان.

2) تحریم‌های رفع شده

با اجرای برجام، برخی از موانع و تحریم‌های هسته ای وفق برجام رفع شده است که عبارتند از:

-رفع تحریم ها در حوزه نفت، گاز پتروشیمی به شکلی که میانگین صادرات روزانه نفت خام ومیعانات گازی کشور به بیش از دو برابر نسبت به زمان قبل از برجام افزایش داشته است.

-با انعقاد تفاهم نامه های متعدد در حوزه توسعه زیرساخت‌های نفت و گاز، زمینه برای عقد قراردادهای بین‌المللی فراهم و برخی از آنها عملیاتی و اجرایی گردیده است، که قدم مناسبی در جهت جذب شرکتهای بین‌المللی و سرمایه گذاری خارجی می باشد.

-در حوزه حمل و نقل پس از برجام زمینه خرید هواپیماهای مسافربری نو از شرکتهای سازنده فراهم گردید که از جمله می توان به انعقاد قرارداد خرید 100 فروند ایرباس، 80 فروند بوئینگ و 20 فروند هواپیمای ATR توسط هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران «هما» و امضای قرارداد خرید 30 فروند هواپیمای بوئینگ ‌(قابل افزایش تا 60 فروند) توسط شرکت هواپیمایی آسمان اشاره نمود. علاوه بر آن، براساس برجم تحریم70 فروند از هواپیماهای خط هوایی جمهوری اسلامی ایران لغو و زمینه خرید قطعات هواپیما به قیمت رسمی کشورهای سازنده و نیز تعمیر هواپیما با مشارکت کشورهای دیگر و تامین سوخت هواپیما فراهم شده است. شایان ذکر است تاکنون سه فروند هواپیمای ایرباس و 4 فروند هواپیمای ATR تحویل هواپیمایی هما شده است.

-در حوزه کشتیرانی ونفتکش تحریم‌های شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و شرکت ملی نفتکش، اعم از تامین سوخت، دسترسی به بنادر، بیمه و بیمه اتکاریی رفع گردیده و 143 فروند از کشتی های شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران و 74 فروند از نفتکش های شرکت ملی نفتکش از فهرست تحریم‌ها خارج شده است و شرایط لازم برای خرید، ساخت، تعمیرات و سایر خدمات جانبی در زمینه کشتیرانی و نفتکش، فراهم گردیده است.

-با برجام زمینه انعقاد تفاهم نامه و انعقاد قرارداد به منظور گسترش و بهینه سازی حمل و نقل هوایی ریلی فراهم و مشکلات تحریمی گذشته مرتفع شده است.

-در حوزه بانکی و مالی، تحولاتی ناشی از برجام به شرح زیر رخ داده است:

*آزادسازی بخش قابل توجهی از وجوه مسدود شده قبل از برجام و دسترسی بانک مرکزی به آن؛

*فراهم شدن امکان دریافت وجوه حاصل از فروش نفت ( در حوزه ارزهای غیر از دلار)

*برقراری ارتباط با بانک‌های کوچک دنیا از طریق شبکه بانکی کشور؛

*گشایش اعتبارات اسنادی، ارائه خدمات تجاری، گشایش خطوط اعتباری و تامین بیمه‌های صادراتی؛

*برقراری مجدد سیستم پیام رسانی مالی موسوم به سوئیفت؛

*خروج موقت از فهرست سیاه گروه ویژه اقدام مالی FATF؛

*بهبود جایگه ریسم تعامل مالی با ایران از7 (بالاترین ریسک) به 6 از سوی سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD)

-در سایر حوزه ها از جمله آب، برق، کشاورزی، دامدای، شیلات، دام و طیور، صنعت و تجارت ، ارتباطات و فناوری، محیط‌ زیست، بهداشت و درمان، گشایش های خوبی صورت گرفته و زمینه های قابل توجهی باری عملیاتی متعدد، تسهیل صادرات و واردات، افزایش قابل ملاحظه تعاملات و مراودات علمی، فنی و تخصصی، صدور ضمانت‌های صادراتی، کاهش هزینه‌های تجاری، تسهیل در مبادلات، دسترسی به اطلاعات و فناوری های جدید، و جذب سرمایه های خارجی اشاره نمود.

-شکل گیری و فعالیت مستمر کانال خردی برجام به منظور کسب مجوز برای فروش و صدور اقلام خاص مورد نیاز صنایع کشور به ایران. ( اگرچه در مواردی مامنند مجزو خرید کیک زرد بعضی از اعضا مانند انگلیس با مخالفت بی جا و غیرقانونی روند کار با اختلالاتی روبرو میگردد)

-در چارچوب لغو تحریمهای مرتبط هسته‌ای وفق برجام، مجموعا تعداد 611 شخص و نهاد ایرانی، به همراه 303 فروند هواپیما، نفتکش و کشتی ( مجموعا 914 مورد) همزمان با اجرایی شدن برجام و طی یک سال اخیر، از فهرست سه گانه تحریمهای هسته ای شورای امنیت، آمریکا و اتحادیه اروپا خارج شده‌اند.

ه) تحریم‌های باقیمانده

1)براساس برجام، تعداد 238 شخص و نهاد ایرانی در فهرست تحریم‌های سه گانه شورای امنیت سازمان ملل متحد باقی مانده‌اند که تا نزدیک به 7 سال دیگر (8 سال پس از تاریخ پذیرش برجام) در فهرست تحریم‌ها باقی خواهند ماند.

2)تحریم های مالی و بانکی

در متن برجام به صراحت بیان شده است که از روز اجرای « نقل و انتقال منابع مالی بین اشخاص حقیقی و حقوقی و یا نهادهای اروپایی از جمله موسسات مالی و اعتباری ایرانی، بدون الزام به اخذ مجوز یا اعلام» مجاد خواهد بود. لکن متاسفانه علیرغم گذشت بیش از یک سال از اجرای برجام، با تداوم مشکلات بانکی و مالی هزینه ها و خسارت‌های هنگفتی به اشخاص حقیقی و حقوقی ایرانی در داخل و خارج از کشور و شریک های تجاری و متعامل با ایران، تحمیل و وارد می گردد.

برخلاف متن صریح برجام که فعالیتهای مرتبط با رفع تحریم‌ها که منجر به تحقق آثار اقتصادی ومالی می شود را مجاز و لازم الاجرا می داند متاسفانه 1+5 انگیزه جدی برای تحقق این بند ازبرجام نشان نداده‌اندو بهانه آن را عللی مانند مقررات مربوط به پولشویی یا FATF و یا مشکلات نرم افزاری اعلام می نمایند و حال آنکه تردیدی در نادرستی و واهی بودن این بهانه وجود ندارد.

برای اثبات نادرستی و قائلین به علل و عوامل باید گفت: آیا بانک‌های کوچک اروپایی یا سایر کشورها در شبکه بانکی جهانی تابع یک نرم افزار و قواعد مشترک نیستند؟ پس چرا سیستم مالی و بانکی جمهوری اسلامی می تواند با بانکهای کوچک و درجه چندم که با سیستم یکپارچه حاکم بر بانکهای کوچک و بزرگ اروپایی و جهانی منطبق و هماهنگ هستند، در تعامل باشد و مشکلی در این زمینه ندارد؟ ولی بانکهای بزرگ از ارتباط با سیستم بانکی ایران استنکاف دارند؟

به نظر می‌رسد علت اصلی این است که تحریم بانکی ایران صرفا بر روی کاغذ برداشته شده است و نه در عمل و واقعیت و ایجاد تردیدها و تهدیدهای مکرر آمریکا از یک سو و عدم انگیزه، اراده و جدیت همپیمانان آمریکا در نظام سلطه و سران کشورهای غربی ومنطقه ای از سوی دیگر نگرانی روبرو شدن با ضرر و خطر و ریسک سنگین را برای بانکهای بزرگ، ماندگار و سنگین کرده است که حاضر به ارتباط مالی با بانک‌های ایرانی نیستند. به همین دلیل که هنوز هم انتقال یا تبدیل

منبع: فردا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۵۵۴۹۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اولیانوف: رویدادهای خاورمیانه از نتایج تصمیم آمریکا و اروپا برای جلوگیری از احیای برجام است

نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین گفت: تشدید وضعیت کنونی در خاورمیانه به دلیل امتناع غرب از بازگرداندن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) درباره برنامه هسته‌ای ایران ممکن شده است.

به گزارش ایسنا، میخائیل اولیانوف، نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین همچنین در کانال تلگرامی خود نوشت: رویدادهای بسیار خطرناک کنونی در خاورمیانه یکی از نتایج تصمیم آمریکا و تروئیکای اروپایی برای جلوگیری از مذاکرات بر سر بازگرداندن برجام است. فرصتی برای اجتناب از این وضع وجود داشت. غرب راه را برای وقایع جاری هموار کرده است.

به نقل از خبرگزاری تاس، ایران شنبه و یکشنبه، پهپاد و موشک‌ها را به سمت اسرائیل پرتاب کرد و آن را پاسخی به جنایات متعدد از جمله حمله هوایی به بخش کنسولی سفارت ایران در دمشق خواند.

در سال ۲۰۱۵، پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد و آلمان برجام را با ایران برای حل بحران برنامه هسته‌ای تهران امضا کردند.

در سال ۲۰۱۸، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری وقت آمریکا تصمیم گرفت از این توافق خارج شود. جو بایدن، رئیس جمهور کنونی ایالات متحده بارها تمایل خود را برای بازگرداندن واشنگتن به توافق هسته‌ای اعلام کرده است.

انتهای پیام