بازرسی ها در برجام از ادعا تا واقعیت
تاریخ انتشار: ۱۶ شهریور ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۶۵۶۲۰۴
نیکی هیلی نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل هفته گذشته با یوکیا آمانو دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در وین دیدار و گفتگو کرد. پژوهش خبری صدا وسیما:نیکی هیلی نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل هفته گذشته با یوکیا آمانو دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در وین دیدار و گفتگو کرد. وی در توئیتی که پس از این دیدار در فضای مجازی منتشر کرد نوشت : با سوالات زیادی درباره توافق هسته‌ای ایران به وین آمدیم و پاسخ‌های خوب زیادى دریافت کردیم اما هنوز تردیدها و نگرانی‌های زیادى داریم[1].
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
موشک بالستیک و بازرسی ها ؛ در متن قطعنامه 2231 و برجام
اصلی ترین بهانه آمریکایی ها در هفته های اخیر برای به راه انداختن جو سنگین روانی بر ضد ایران و معرفی جمهوری اسلامی به عنوان ناقض برجام همانا ؛ برنامه موشکی ایران است. همانطور که پیشتر هم اشاره شد نیکی هیلی در نشست شورای امنیت سازمان ملل درباره ایران مدعی شده بود که تهران به صورت متعمدانه و مکرر قطعنامه‌ها را نقض می‌کند. "تکرار پرتاب موشک‌های بالستیک ایران و قاچاق ثابت شده تسلیحات" و "خرید فناوری موشک" و "نقض ممنوعیت سفر مقامات نظامی ایران" به عنوان عدم پایبندی ایران به تعهدات بین‌المللی خود است.[5] حال برای بررسی ادعای مقامات آمریکایی به متن اسناد بین المللی در این خصوص مراجعه می کنیم.
الف – دیدگاه صریح قطعنامه 2231 شورای امنیت و متن برجام به اضافه پیوست های آن درباره بازرسی :
1/ پیوست یک برجام پروتکل الحاقی و کد اصلاحی 3 -1 شماره 1 -67 ؛
ایران به آژانس اجازه استفاده از دستگاه اندازه گیری قابل نصب در خط غنی سازی، و مهروموم های الکترونیکی که وضعیت خودشان را با بازرسان آژانس در داخل سایت های هسته ای رد و بدل می نمایند، و همچنین فناوری های جدید دیگری که در راستای رویه های پذیرفته شده بین المللی آژانس تایید شده و گواهی گرفته اند می دهد. ایران جمع آوری خودکار داده های ثبت شده توسط وسایل اندازه گیری نصب شده آژانس و ارسال آنها به فضای کاری [بازرسان] آژانس در هر سایت هسته ای را تسهیل خواهد نمود.
2/ پیوست یک برجام پروتکل الحاقی و کد اصلاحی 3 -1 شماره2-67؛
ایران ترتیبات لازم را جهت حضور طولانی مدت آژانس، شامل صدور ویزای طولانی مدت به همراه تدارک فضای کاری مناسب در سایت های هسته ای و در صورت امکان، در مکان هایی در نزدیکی سایت های هسته ای در ایران، برای بازرسان منتخب آژانس به منظور کار و نگهداری تجهیزات لازم، به عمل خواهد آورد.
ب- دیدگاه صریح قطعنامه 2231 شورای امنیت و متن برجام به اضافه پیوست های آن درباره فناوری موشکی:
3/ پیوست ب برجام شماره 3 ؛
از ایران خواسته می شود تا هشت سال پس از «روز قبول توافق» یا تا زمانی که آژانس گزارشی مبنی بر تایید «نتیجه گیری گسترده تر» ارائه کند، هرکدام زودتر حادث شود، هیچ فعالیتی مرتبط با موشک های بالستیکی طراحی شده برای قابلیت حمل سلاح های هسته ای، شامل پرتاب با استفاده از چنین فناوری های موشک های بالستیک، صورت ندهد.[6]
جمع بندی
نکته اول اینکه طبق استنادات موجود (متن برجام و پیوست های مربوط به آن) تنها موشک بالستیک با قابلیت حمل سلاح هسته ای ممنوع شده ولا غیر .. این در حالی است که موشک های ایران از فناوری بالستیکی بدون قابلیت حمل سلاح هسته ای برخوردارند بنابراین عملکرد ایران به هیچ وجه نقض برجام نیست.
نکته دوم اینکه طبق برجام جمهوری اسلامی مکلف به همکاری برای بازرسی تنها از مراکز و تاسیسات هسته ای مقرر شده و لاغیر..
اینها موضوعات مورد انتقاد شدید مخالفان برجام در آمریکا از توافق برجام بوده است که اکنون پیگیر اصلاح به اصطلاح کاستی های آن هستند. با این رویکرد، به نظر می رسد دولت آمریکا خواهان خروج از برجام و بهم زدن آن نیست بلکه هدف بزرگتر این است که بازبینی تکمیلی به ایران تحمیل شود. در این راستا اخیرا امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه گفته بود: "هیچ جایگزین معتبری" برای توافق اتمی ایران وجود ندارد. او در عین حال اضافه کرده بود که با مذاکرات بیشتر باید کاستی‌های توافق برجام را جبران کرد.[7] براین اساس دولت ترامپ طبق برنامه ای، سیاست تکمیلی برجام را در دستور کار قرار داده و برای گرفتن بهانه ای از ایران، به ایراد اظهارات و اقدامات تحریک آمیز برای تحریک ایران در نقض برجام می پردازد؛ چرا که راهی نزدیک تر برای رسیدن به هدف است. در این راستا نیکی هیلی بدون داشتن اطلاعات و سند معتبری علیه ایران، در شورای امنیت سازمان ملل، همزمان با انتشار گزارش اخیر آمانو که بر پایبندی ایران به تعهداتش تاکید کرده است، گفت: اگر آن طور که مقام های ایرانی می گویند، بازرسی پایگاه های نظامی ایران تنها یک آرزو برای آمریکا باشد، پایبندی تهران به برجام هم یک خیال و آرزوست.[8]
نیکی هیلی با این اهداف به مذاکره با اروپایی ها پرداخت که اولین نتایج آن وزارت خارجه فرانسه بروز کرد. وزارت امور خارجه فرانسه روز چهارشنبه (۳۰ اوت / ۸ شهریور) اعلام کرد که آن کشور قصد دارد موضوع ادامه مذاکره با گروه ۵+۱ را با هدف "تکمیل" توافق اتمی با ایران دنبال کند. گنس روماته اسپنی، سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه، در گفت‌وگو با خبرنگاران در پاسخ به سؤالی درباره "به کارگیری موشک‌های بالستیک از سوی ایران" گفت که قدرت‌های جهانی در گروه موسوم به ۵ به علاوه یک باید بار دیگر باب مذاکره با ایران را باز کنند و توافق برجام را به گونه‌ای "کامل" کنند تا ایران از تولید موشک‌های دوربرد منع شود. هدف دیگر فرانسه این است که توافق اتمی ایران تا بعد از سال ۲۰۲۵ نیز همچنان معتبر بماند. در توافق اتمی که در ژوئیه ۲۰۱۴ میان ایران و ۶ قدرت جهانی منعقد شد، ایران پذیرفت که دست‌کم تا سال ۲۰۲۵ ذخیره اورانیوم غنی‌شده خود را کاهش دهد و از سانتریفوژهایی که برای این امر تهیه کرده، استفاده نکند. سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه یادآوری کرد که توافق اتمی در وین یک توافق "ضروری" برای برقراری امنیت در منطقه و در سطح بین‌المللی و در جهت منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای بوده است.[9]
این در حالی است که نه در برجام و پیوست هایش و نه در متن قطعنامه 2231 هیچ اشارهای به مذاکره در تاریخ 2025 نشده چون اساسا تصریح شده پس از عادی شدن پرونده ایران پس از تاریخ یادشده (8سال پس از توافق- 2015- برجام) پرونده از شورای امنیت به آژانس ارجاع می شود و تمامی محدودیت های ایران برداشته می شود . همچنین هیچ متن و مفادی مبنی بر بازبینی و اصلاح مجدد توافق برجام، در برجام وجود ندارد.
این پیشنهاد فرانسوی ها یادآور ایفای نقش پلیس بد آنان در مذاکرات هسته ای است.
پژوهش خبری // پژوهشگر: مرتضی هوشیار
[1]- خبرگزاری برنا، 03/ 06/ 96
[2]- خبرگزاری تسنیم، 09/ 05/ 96
[3]- نیکی هیلی، نماینده دائم آمریکا در شورای امنیت و دیدار وی با یوکیو آمانو، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر لزوم بازرسی و نظارت حداکثری بر تاسیسات هسته ای ایران و مراکز نظامی این کشور به عنوان بخشی از اصلاحات مد نظر رئیس جمهور آمریکا بر برجام، اکنون این مقام مسئول آژانس می گوید ضرورتی برای بازدید از مراکز نظامی ایران وجود نداشته و آژانس چنین کاری را صرفا جهت ارسال یک پیام سیاسی نخواهد کرد.(خبرگزاری مهر، 09/ 06/ 96)
[4]- مقام‌های آژانس بین المللی انرژی اتمی با تاکید بر اینکه در حال حاضر ضرورتی برای بازدید از مراکز نظامی ایران وجود ندارد، تصریح کردند: نمی‌خواهیم بهانه‌ای برای برهم زدن برجام بدست آمریکا بدهیم. (خبرگزاری مهر، 09/ 06/ 96)
[5]- خبرگزاری تسنیم 09/ 05/ 96
[6]- تابناک 06 /05/ 96
[7] . http://www.dw.com/fa-ir
[8] . http://www.irna.ir/fa/News/82651286
[9] . http://www.dw.com/fa-ir
منبع: خبرگزاری صدا و سیما
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۶۵۶۲۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بررسی ابعاد سفر گروسی به ایران/ حل چالش موضوع بازرسان/ خنثی‌سازی سیاست هدفمند تبلیغاتی
به گزارش خبرآنلاین به نقل از ایرنا برگزاری اولین کنفرانس بین‌المللی علوم و فنون هسته‌ای در شهر اصفهان همزمان با سفر «رافائل گروسی»، مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران در روزهای ۱۸ و ۱۷ اردیبهشت ماه و همچنین دیدار وی با مقامات کشورمان در تهران از جمله تحولات مهم در روند فعالیتهای هسته‌ای کشور است که محل بروز دیپلماسی هدفند دولت سیزدهم قرار گرفته است؛ امری که نشان می‌دهد ایران توانسته دیپلماسی هسته‌ای خود با آژانس را همپای سیاست خارجی منطقه ای پیش براند.
قضاوتی که شاید به میزان قابل توجهی حاصل این اتفاق باشد که در طول ماه‌های پس از آغاز نبرد «طوفان الاقصی»، اخبار حوزه دیپلماسی هسته‌ای زیر سایه خبرهای مربوط به اوج گیری تنش سیاسی و نظامی تهران و تل آویو قرار داشته و برای بازتاب در رسانه‌های جهان، کمتر فرصت یافته است. این امر امکانی را برای شماری از محافل غربی-صهیونیستی فراهم کرد تا در ادعایی واهی از کوتاه شدن زمان گریز هسته‌ای ایران سخن بگویند و مدیر کل آژانس را برای پیگیری این اتهام بدون سند، تحت فشار مضاعف قرار دهند. چنانکه آخرین نشست شورای حکام آژانس در اسفندماه سال گذشته به محملی برای تکرار ادعاهای پرشمار علیه ایران تبدیل شد و «گروسی» انتقاداتی را پیرامون چندین مساله اختلافی از حل و فصل نشدن موضوع ۲ مکان ادعایی گرفته تا مجوز بازرسان و ممنوعیت های دوربین های آژانس متوجه تهران کرد.
همکاری بر اساس بیانیه سال ۱۴۰۱
با این وجود، نگاهی به رویکرد مقام‌های ایرانی پیش و پس از تندتر شدن مواضع آژانس، قضاوت درباره سیاست مسالمت‌آمیز تهران در تعامل با مقام‌های این نهاد بین المللی را در بوته آزمون می‌گذارد. این مهم را محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی چند روز پیش مورد توجه قرار داد و سفر قریب‌الوقوع مدیر کل آژانس به ایران را فرصتی برای ابهام زدایی از موارد مطروحه پیرامون مسائل اختلافی ایران و آژانس خواند و در عین حال مبنای همکاری جاری دو طرف را همچنان از بیانیه سال ۱۴۰۱ متاثر دانست.
این بیانیه که «گروسی» چندی پیش، اجرای مفاد آن را مورد تردید قرار داد، در پی سفر او در اسفندماه سال ۱۴۰۱ به تهران منتشر شد که بر مبنای آن، ایران و آژانس ذیل موافقتنامه جامع پادمانی، روند حل‌وفصل مسائل اختلافی مربوط به ۴مکان ادعایی شامل سایت «جابرابن حیان کرج»، «مریوان»، ورامین (تورقوزآباد) و سایت «شیان» و همچنین نحوه راستی‌آزمایی آژانس بر اساس ملاحظات جاری را در قالب یک نقشه راه ترسیم کردند.
این در حالی بود که کمی پیش از صدور این بیانیه، پرونده اختلاف بر سر سایت «جابرابن حیان کرج» در ایستگاه آخر قرار گرفته بود و کمتر از ۳ ماه بعد از این بیانیه یعنی در خرداد ماه سال ۱۴۰۲ نیز پرونده سایت «مریوان» بسته شد تا شمار موضوعات بر سر مکان‌های مورد ادعا از ۴پرونده به ۲پرونده ادعایی مرتبط با کشف ذرات اورانیوم غنی‌شده در «تورقوزآباد» و «ورامین» کاهش پیدا کند.
حل چالش موضوع بازرسان
حضور «گروسی» در ایران همچنین فرصتی را برای این مهم فراهم می کند تا دو طرف دغدغه‌های خود پیرامون موضوع بازرسان آژانس را با یکدیگر در میان بگذارند. مدیر کل در حالی روی خود را از تصمیم سال گذشته ایران مبنی بر عدم صدور مجوز به چند بازرس اروپایی آژانس برگردانده و آن را منافی روند راستی آزمای آژانس می خواند که از مجموع ۴۰۰ بازرس آژانس، حدود ۱۲۰ بازرس در چارچوب موافقت نامه جامع پادمانی برای بازرسی و راستی‌آزمایی فعالیت های هسته‌ای به کار گرفته شده‌اند و با کمترین ممانعتی از سوی سازمان انرژی اتمی جهت فعالیت های راستی آزمایی خود مواجه نیستند. از این رو فعالیت حدود یک سوم کل تعداد بازرس‌های آژانس در ایران نمی‌تواند مغایرتی با کارکرد این نهاد نظارتی در بررسی فعالیتهای صنعت هسته‌ای کشور داشته باشد.
خنثی سازی سیاست هدفمند تبلیغاتی
بنابراین در چنین شرایطی که محافل غربی- اسرائیلی سیاست تبلیغاتی هدفمندی را برای تدارک یک جنگ دیپلماتیک فرسایشی میان تهران و وین در پیش گرفته اند، گفت‌وگوی چهره به چهره مقام‌های ایران و آژانس و برگزاری کنفرانس بین المللی اصفهان می تواند، به یکی از مجموعه فاکتورهای موثر در پیشبرد تعامل سازنده تهران و آژانس و پذیرش خواست‌ها و خط قرمزهای ایران در جریان این همکاری تبدیل شود و حتی مذاکرات رفع تحریم‌ها را نیز متاثر از خود سازد؛ امری که در ادامه نشان از این واقعیت دارد که جمهوری اسلامی ایران اجرای راهبرد صلح آمیز هسته‌ای خود را صرفا با هدف تحقق نیازهای ملی و با تکیه بر قوانین و استانداردهای آژانس ذیل سرفصل مفهوم پادمان هسته‌ای و موافقتنامه «ان پی تی» پیش می‌راند.
311311
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1903001
امام جمعه بلوک براثر سانحه تصادف درگذشت