به نقل از «بی باک نیوز»

چاپ قرآن با دغدغه معرفی بانوان هنرمند ایرانی

تاریخ انتشار: ۱۹ شهریور ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۶۸۶۸۶۵

چاپ یک نسخه خطی قرآن به دست‌خط مریم نائینی که در دوره ناصرالدین شاه قاجار کتابت شده، دغدغه‌ای است که این بار معصومه‌آباد را پس از تاکید رهبر معظم انقلاب مبنی بر عرضه گنجینه الماس‌های درخشان اسارت در قالب «من زنده‌ام»، به این سمت و سو سوق داده است.

به گزارش گروه رسانه های بی‌باک، اکثر مردم کشور ما معصومه‌آباد را به عنوان یکی از اعضای شورای شهر می‌شناسند که البته طی سال‌های اخیر، خاطرات دوران اسارت خود به دست نیروهای رژیم بعث را در قالب کتاب «من زنده‌ام» به بازار نشر عرضه کرد که بعد از مدتی، مزین به تقریظ رهبر معظم انقلاب شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این بانو در اقدامی نوین، این بار در تلاش است تا نسخه خطی یک قرآن را که متعلق به دوران قاجار است، به چاپ برساند؛ در همین رابطه گفت‌وگویی با وی داشته‌ایم که متن آن از نظرتان می‌گذرد؛

ـ متوجه شدیم که درصدد هستید یک نسخه خطی قرآن که متعلق به دوران قاجار است را به چاپ برسانید. لطفاً بفرمایید که چه عاملی سبب شد که به انجام این کار مبادرت کنید؟

این نسخه خطی اثر یک بانوی هنرمند ایرانی است که آن را در موزه گلستان دیدم و به این فکر افتادم که آن را به چاپ برسانم؛ زیرا معتقد هستم که برای ایجاد زیرساخت‌های معرفی زن امروز و معاصر به نسل فردا، نیازمند آن هستیم که سابقه زنان مسلمان دوره‌های گذشته و آثار ماندگار آنها را بشناسیم و معرفی کنیم. بر این اساس در یکی از جستجوهای کتابخانه‌ای، به این اثر ارزشمند برخورد کردم که توسط مریم نایینی خوشنویسی و کتابت شده است.

به نظر من این کار ارزشمند و فاخر است و به عنوان یک اثر حائز اهمیت قابلیت آن را دارد که به نسل امروز معرفی شود. نباید تصور کنیم که نگهداری از نسخ ارزشمندی که در سال‌ها و قرن‌های گذشته کتابت شده‌اند، تنها اقدام اثرگذار در این رابطه است، بلکه باید آنها را معرفی کنیم.

به همین منظور تلاش کردم تا با مسئولان سازمان میراث فرهنگی کشور، موزه گلستان و ... به‌ویژه احمد مسجدجامعی که زحمات بسیاری را در این رابطه متحمل شد، این کار را انجام دهم. آقای مسجدجامعی، در اکثر روزهایی را که به موزه گلستان می‌رفتم، همراهی می‌کرد تا این موضوع را به صورت جدی پیگیری کنیم و به نتیجه برسانیم.

ـ این قرآن دارای چه ویژگی‌هایی است که توجه شما را به خود جلب کرده است؟ آیا در بررسی‌های خود به شخصیت‌های دیگری به غیر از نائینی که قرآن را کتابت کرده باشند نیز برخورده‌اید؟

زنان با وجود محدودیت‌ها و موانعی که برای آنان در جامعه وجود داشته است، توانسته‌اند طی همه دوره‌های مختلف در سطوح متفاوت فعالیت کنند و این فعالیت با هنر درآمیخته بود؛ به این معنی که هنر در ذات زیبایی شناسانه زن وجود داشته است و این رویکرد برای من حائز اهمیت بود که در دوره قاجار که پادشاهان به زن‌بارگی و بسیاری از رفتارهای خارج از شئونات مشغول بودند، زنانی وجود داشتند که اوقات فراغت خود را صرف کتابت قرآن می‌کردند.

این قرآن به عنوان یک اثر ماندگار و معنوی در دوره قاجار، بسیار جالب توجه بود. بعد از بررسی‌های دیگر متوجه شدم که به غیر از مریم نائینی،‌ زنان دیگری نیز بوده‌اند که با مخارج روزانه خود مرکب و قلم تهیه کرده و قرآن را کتابت می‌کردند که از آن جمله می‌توان به ضیاءالسلطنه و ام‌سلمه اشاره کرد که از خوشنویسان دوران قاجار بوده‌اند.

بر همین اساس به نظر من قرآن به خط مریم نائینی یک بازگشت به گذشته است که پیشینه خود و زنانی را که این دست آثار را کتابت کرده‌اند ببینیم. پاداش زحمات این افراد آن است که نسبت به چاپ قرآن‌های کتابت شده آنان اقدام شود تا علاوه بر اینکه به عنوان قرآنی که در دسترس مردم قرار می‌گیرد، به عنوان یک اثر موزه‌ای نیز مورد توجه باشد.

ـ برای چاپ این قرآن تاکنون چه مراحلی را سپری کرده‌اید؟

این قرآن را برای تصحیح به سازمان دارالقرآن الکریم فرستادم. مشکلاتی در این قرآن به دلیل گذر زمان ایجاد شده بود که از آن جمله می‌توان به از بین رفتن اعراب کلمات و یا جابجایی آنها اشاره کرد. همچنین برخی از خطوط روی یک سطر و سطح نبودند. این مشکلات نشان از دست‌نویس بودن اثر دارد.

هم‌اکنون در تلاش هستیم تا یک قرآن بی‌غلط را به چاپ برسانیم. ممکن است برخی از آیات دو بار نوشته شده باشند یا برخی کلمات از قلم افتاده باشند که این موارد باید مورد اصلاح قرار گیرد تا بتوانیم یک قرآن بی‌غلط را به صورت موزه‌ای در اختیار مردم قرار دهیم. این کار به منظور آشنایی با شخصیت‌ زنان مسلمان در گذشته ایران‌زمین است.

ـ این قرآن دقیقاً متعلق به دوره کدام یک از شاهان قاجار است؟

این نسخه خطی متعلق به دوره ناصرالدین شاه قاجار است که کتابت آن در این دوره آغاز شده و در سال 1302 به اتمام رسیده است.

ـ این قرآن به صورت فاکس‌میله چاپ خواهد شد؟

بله. کار عکسبرداری دیجیتالی به پایان رسیده است. این کار بسیار سخت بود؛ چرا که آثار موزه‌ای در شرایط خاصی نگهداری می‌شوند و ورود به کتابخانه برای عکسبرداری از این نسخه مشکلات خاص خود را داشت.

ـ با چه محدودیت‌ها و حساسیت‌های دیگری در این حوزه برخورد کردید؟

سختی‌های رفت‌وآمد و مکاتبات اداری که از کارهای سخت به شمار می‌آمدند، قریب به یک سال طول کشید که خوشبختانه در سال گذشته این کارها صورت گرفت و کارهای دیگر مربوط به چاپ آغاز شد.

البته تصمیم مربوط به چاپ این قرآن به سه تا چهار سال گذشته مربوط می‌شد. قرآن‌های مختلفی را از میان نسخ خطی مورد بررسی قرار دادم و در نهایت با مشورت‌هایی که انجام دادم به این تصمیم رسیدم که این قرآن را چاپ کنم.

ـ این قرآن هم‌اکنون در چه مرحله‌ای قرار دارد؟

اکنون تصحیح این قرآن در دست انجام است. طبق آنچه که سازمان دارالقرآن الکریم اعلام کرده است، تصحیح هر صفحه از این قرآن برابر 12 ساعت زمان نیاز دارد.

ـ آیا موزه گلستان نیز در روند کار کمک کرده است؟

بله. همکاران مستقر در موزه کمک فراوانی کردند. از آنجا که این قرآن‌ها مربوط به قرون گذشته هستند، در شرایط خاصی نگهداری می‌شوند؛ بر این اساس عکسبرداری باید به صورتی انجام شود که آسیبی به به اثر وارد نشود؛ چرا که کاغذهای این قرآن بسیار نازک و ظریف هستند و امکان تورق صفحات آن به راحتی وجود نداشت.

ـ کار تصحیح این قرآن از چه زمانی آغاز شده است؟

این کار از اواخر سال گذشته آغاز شده است. بر این اساس بعد از مکاتبات، فایل اثر را به مسئولان سازمان دارالقرآن الکریم ارائه کردم و کار به‌سرعت در حال انجام است. مسئولان مرکز طبع و نشر قرآن در این راستا کمک فراوانی کردند که بتوانیم عکسبرداری لازم را به درستی و با حساسیت و دقت بالا انجام دهیم تا سبک و سیاق مناسب به کار گرفته شود و کیفیت مناسبی در اختیار ما قرار گیرد.

ـ آیا به غیر از مرکز طبع و نشر قرآن و سازمان دارالقرآن الکریم،‌ نهاد دیگری نیز در این رابطه با شما همکاری داشت؟

بله. سازمان میراث فرهنگی کشور و مدیرکل موزه‌های این سازمان نیز همکاری تنگاتنگی با من داشتند.

ـ احمد مسجدجامعی چه کمک‌های دیگری به غیر از همراهی در این راستا داشته است؟

ایشان مشوق من بود. با توجه به اینکه در شورای شهر همکار بودیم،‌ فرصت مناسبی را برای نظرخواهی از ایشان داشتم. با طرح موضوع، وی از انجام این کار استقبال کرد و به منظور تسریع در انجام کار، همکاری‌های بسیار خوبی را با من داشت و هر زمان که به مشکل برخورد می‌کردم و نمی‌توانستم مشکل را برطرف کنم، ایشان به من کمک می‌کرد؛ برای مثال در این باره که مسئولان موزه گلستان را متقاعد کنم که این قرآن باید در خارج از فضای موزه نیز عرضه شود و امانت‌داری صرفاً این نیست که اثر را در موزه صیانت کنیم، بلکه باید آن را در اختیار نسل فردا نیز قرار دهیم و به این موضوع که بانوانی در سال‌های بسیار دور گذشته چنین اثری را خلق کرده‌اند افتخار کنیم.

ـ برای چاپ کتاب به چه میزان باید هزینه شود و آیا حمایت سازمانی را در این رابطه جلب کرده‌اید؟

اکنون که به مرحله چاپ اثر نزدیک می‌شویم نیازمند حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان دارالقرآن الکریم و مرکز طبع و نشر قرآن هستم تا کمک کنند این قرآن را به چاپ برسانم. تاکنون نتوانسته‌ام سرمایه یا حمایت مالی را جذب کنم، اما امیدوارم که از این پس بتوانم حامیانی را به این منظور داشته باشم.

ـ آیا طرح و نظری برای عرضه این اثر در مراکز مختلف دارید؟

اولین جایگاه معرفی این اثر کتابخانه‌ها هستند. فرهنگسراها، موزه‌ها و حتی سفارتخانه‌ها که بعد بین‌المللی دارند و بخش‌هایی که به جامعه بانوان منتسب هستند، نیز می‌توانند به عنوان مراکز هدف در نظر گرفته شوند.

منبع:ایکنا

رسانه‌ها

--------------------------------------------------------------------------

تذکر: کاربر محترم! انتشار مطالب دیگر رسانهها از سوی پایگاه خبری تحلیلی بی‌باک لزوما به معنای صحت و تایید محتوای آنها نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود. در ضمن شما می توانید اخبار و مطالب وزین خود را که تا کنون در هیچ رسانه‌ای منتشر نشده است از طریق بخش "تماس با ما" یا پل ارتباطی این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید برای ما ارسال نمایید تا در صورت دارا بودن مولفه‌های لازم، منتشر گردد.

------------- با کلیک بر روی لینکهای ذیل تمامی روزنامه‌های کشور را رایگان مطالعه کنید -------------

روزنامه‌های عمومی | روزنامه‌های اقتصادی | روزنامه‌های ورزشی | سایر روزنامه‌ها| هفته‌نامه و ماهنامه | نشریات استانی

منبع: بی باک نیوز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.bibaknews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «بی باک نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۶۸۶۸۶۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

برپایی نمایشگاه آثار آندره سوروگیان درباره شاهنامه در ایروان

به گزارش خبرنگار مهر، موزه ماتناداران در شهر ایروان با نام کامل «ماتنادارانِ مسروپ ماشتوتس» از بنیادهای برجسته ارمنستان به شمار می‌رود که به نام ماشتوتس ابداع‌کننده الفبای زبان ارمنی، نامگذاری شده است.

«ماتناداران» در معنای لغوی به مجموعه‌ای گفته می‌شود که مکانی برای نگهداری اسناد، متون خطی و کتاب‌های دست‌نویس قدیمی یا چاپی است. این مجموعه، علاوه بر حفاظت از این متون، فعالیت‌های علمی دیگری از قبیل جمع‌آوری، ترمیم، طبقه‌بندی، تحقیق و نشر آن‌ها را نیز برعهده دارد.

مدیر ایرانی-ارمنی این موزه فعالیت‌های زیادی در راستای شناخت دو کشور ایران و ارمنستان انجام می‌دهد از جمله برگزاری چندین نمایشگاه و تبادل اطلاعات برای خوانش و مرمت نسخ خطی. یکی از این برنامه‌ها در راستای بزرگداشت نقاش ایرانی ارمنی بود پیش از این هم بارها نمایشگاه‌هایی برگزار کرد که هر کدام با استقبال خوبی مواجه شده است.

امروز نیز قرار است نمایشگاهی با عنوان شعر تندیس‌ها به مناسبت صد و سی سالگی آندره سوروگیان در موزه ماتناداران افتتاح شود. این موزه با همکاری مؤسسه علمی نسخه‌های خطی ماتنداران، موزه کلیسای اچمیادزین و مادر آتور آثار نقاشی «آندره سوروگیان» نقاش و هنرمند ایرانی-ارمنی از شاهنامه فردوسی را به نمایش می‌گذارد.

ایوت تجریان مدیر بخش موزه ماتناداران

آندره سوروگیان معروف به درویش‌خان، نقاش برجسته مینیاتور و یکی از بنیان‌گذاران شیوه مردمی در نقاشی ایرانی معروف به نقاشی قهوه‌خانه‌ای بوده است و در نقاشی ایرانی و سبک نقاشی مینیاتور صاحب سبک بود. این هنرمند ارتباط تنگاتنگی با مردم ارمنی و گذشته تاریخی آنها داشت.

پیش از این نیز همایشی برای این هنرمند ارمنی-ایرانی با همکاری با همکاری سفارت جمهوری ایران در جمهوری ارمنستان، مرکز فرهنگی سفارت جمهوری ایران در جمهوری ارمنستان و بنیاد سوروگیان برگزار شده بود.

در این راستا «ایوت تجریان» مدیر بخش موزه ماتناداران در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: این نمایشگاه با هدف یادبود این هنرمند ایرانی-ارمنی برپا شده است. پیش از این آمانوئل سوروگیان نوه آنتوان و فرزند آندره، که اکنون ۹۴ ساله ساکن آلمان هست، کلکسیون بزرگی از آثار پدر و عکس‌های پدربزرگش (آنتوان عکاس مشهور دوره ناصرالدین شاه) را اهدا کرده بود.

وی با بیان اینکه این نمایشگاه به مدت ۶ ماه در موزه ماتناداران برپا خواهد بود گفت: ما در این موزه و در موزه اچمیادزین نیز آثاری از سوروگیان داریم که به نمایش می‌گذاریم. در مجموع حدود ۳۰ اثر به نمایش گذاشته می‌شود که وی از داستانهای شاهنامه کشیده است. آثاری که از آندره سوروگیان در موزه ماتناداران نگهداری می‌شود با آثار موجود در موزه کلیسای اچمیادزین تفاوت دارد. آثار آنجا از اسطوره‌های تاریخی ارمنی است، ولی آثار موزه ما بیشتر از خیام و باباطاهر و شاهنامه فردوسی است.

تجریان که موضوع پایانه نامه‌اش «زندگی و آثار آنتوان سوروگین، عکاس ایرانی» بوده است گفت: این موزه به انیستیتوی نسخه شناسی و موزه نسخه‌های دست خطی معروف است و کسی به عکس‌های آرشیوی آن توجه نکرده بود در حالی که نگاتیوهای شیشه‌ای و عکس‌های زیادی از نسل اول عکاسان ارمنی درباره ایران داریم. من سه سال روی آن کار کردم و نتیجه آن برگزاری چند همایش و نمایشگاه شد.

در حال حاضر هم می‌توان نمایشگاه موقتی از تصاویر عکاسان ارمنی که به ایران آمده و عکاسی کرده‌اند را مشاهده کرد. این نمایشگاه به مدت ۶ ماه باید برگزار می‌شد اما هر بار به دلیل استقبالی که از آن شد، تمدید کردیم.

آندره سوروگیان ۹ سال در انزوا به سر برد و غرق در آثار فردوسی شد و ۴۱۶ اثر از شاهنامه فردوسی را نقاشی کرد که با تاریخ فوت این شاعر همخوانی داشت

تجریان به برگزاری نمایشگاه قاجار نیز اشاره کرد و گفت: این نمایشگاه هم به دلیل استقبال زیاد، بارها تمدید شد. منتها ما نمی‌توانستیم نسخه‌ها را خیلی طولانی به معرض نمایش بگذاریم به همین دلیل در طول سه سال، بارها آثار جا به جا می‌شد.

وی گفت: در این موزه بیش از ۴۵۰ نسخه ایرانی داریم و قسمتی از آن متعلق به دوره قاجار است. برخی از نسخه‌ها ناشناس هستند یا دیباچه ندارند بنابراین با توجه به سبک تهیه کاغذ و خط می‌توانستند قاجاری باشند. از این آثار هم در نمایشگاه استفاده کردیم. ایران برای ارمنیان بسیار مهم است و الهام بخش کارهای هنری آنها می‌شود. مانند آندره سوروگیان که عاشق ایران بود.

وی که پیش از این مدیر بخش هنری موزه بوده است گفت: بعد از اینکه من مدیر موزه مانتاداران شدم، ۹۰ درصد نمایشگاه‌ها و برنامه‌هایمان مرتبط با ایران است حتی نوروز امسال سفره هفت سین در موزه چیدیم. چون معتقد هستم کشورهای همسایه باید همدیگر را بشناسند. زمانی که ارمنستان جزو شوروی بود روابط بین دو کشور ایران و ارمنستان هم کم شد. اما الان زمانی است که باید روابط سیاسی و فرهنگی را احیا کنیم. چون هر کار بزرگی از کارهای فرهنگی نشأت می‌گیرد حتی سیاست.

یکی از نقاشی‌های آندره که به عنوان شاهکار او یاد می‌شود

وی ادامه داد: من در راستای همکاری‌های مشترک یک سفر به همراه همکارانم در موزه به شهرهای قم و تهران داشتیم و از کتابخانه مرعشی، مرکز میراث مکتوب، کتابخانه مرکزی و بنیاد ایرانشناسی دیدن کردیم. در کتابخانه مرعشی و کتابخانه های دیگر تعداد نسخ ارمنی وجود دارد که هیچ وقت روی آن کار نشده است.

تجریان گفت: همچنین همکاری زیادی با سفارت ایران و رایزنی فرهنگی ایران در ارمنستان می‌کنیم. در نظر داریم تا مرمت گران نسخ ایرانی و ارمنی هم با یکدیگر آشنا شوند. چند وقت پیش هم از یکی از مرمتگران مشهور ایرانی دعوت شد تا در دو هفته کارگاه عملی و تئوری برگزار کند. از ایروان هم قرار است چند نفری به ایران بیایند تا فعالیت‌های مشترک انجام شود.

کد خبر 6093804 فاطمه کریمی