فرصت گردشگری عمارت «صدر ممتاز» در رودبنه مغفول مانده است

رشت- عمارت تاریخی «صدر ممتاز» در شهر رودبنه که این روزها به مهمانپذیری جذاب برای گردشگران تبدیل شده، بدون ثبت میراثی، در بیم فروریختن به سر می برد.

خبرگزاری مهر، گروه استان ها- مهری شیرمحمدی: عمارت تاریخی «صدر ممتاز» که این روزها به مهمانپذیر «سبز نمک» تبدیل شده، تنها یک مهمانپذیر با خوراک های محلی گیلان در شهر «رودبنه» لاهیجان نیست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اینجا، موزه ای است که فرهنگ معیشت مردمان جلگه شرق گیلان را هم در یک معماری فاخر و بومی به تصویر می کشد.

عمارت تاریخی «صدر ممتاز» یکی از چندین و چند عمارت به جا مانده از روزگاران قدیم در شهر رودبنه است که معماری آن به سبک معماری گذشته و بر اساس شرایط اقلیمی آن دوران بنا شده.

این عمارت که نمونه آن مانند «خانه رفیعی» در موزه میراث روستایی گیلان واچینی شده است، به همت «علی منصوری»، شهردار وقت رودبنه، بین سال های ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۰ در مکان فعلی دوباره چینی شد و به تملک شهرداری در آمد.

هرچند این بنای تاریخی هنوز به ثبت میراث فرهنگی استان نرسیده اما توسط بخشخصوصی به مهمانپذیری جذاب برای اقامت گردشگران تبدیل شده است.

نزدیک درِ اتاق های این عمارت معروف به «چهار چشمه»، دسته های خوشه های برنج آویزان است که در اصطلاح محلی به آن «وَرزَه مشت» می گویند. شالیکاران، در زمان برداشت برنج، دسته ای از خوشه برنج را چیده و به نشانه برکت تا سال بعد در گوشه ای از خانه نگه می داشتند و در زمانی که ورزا(گاو نر) برای شخم سالِ بعد به شالیزار می رفت؛ ورزه مشت را به گاو نر می خوراندند تا برکت زمین زیاد شود.

ابزار معیشت گیلان قدیم در مهمانپذیر سبز نمک

عمارت های جلگه شرق گیلان، به دلیل بارندگی شدید، بسیار بالاتر از سطح زمین و بر روی الوارهای ضخیم چوب ساخته می شد. علاوه بر کارکرد عایق، چینش الوارهای پایه- که به شکل بعلاوه روی هم سورا می شد- خطر تخریب بنا، ناشی از زلزله را هم کاهش می داد.
اکنون در این فضای خالی، ابرازهای معیشت ۱۰۰سال پیش گیلان هم نگهداری می شود؛ «لوتکا»، قایقی که در زمان شالیکاری، نشای برنج را در آن ریخته و در زمین های پر آب و باتلاقی به زنان شالیکار می رساند.

«دستگاه ابریشم کشی» ، «حصیر بافی»، «صندوق های نگهداری برنج»، «خیش» شخم زنی شالیزار، ظروف سفالی تولید ماست و کره محلی که به آن «نِرِه» می گفتند، و حتی گهواره ای که همدم زنان شالیکار بود که کودک خود را هم در زمان کار در شالیزار به همراه داشتند. این ابزارها تنها بخشی از وسایل موجود در «سبز نمک» است که دست کم یکبار به دینش می ارزد.

مسافرانی که شب را در اتاق های گِلی «سبز نمک» اقامت می کنند، علاوه بر گذران تعطیلا ت در عمارت بجای مانده از خاندان «صدرممتاز»، با ملزومات زندگی ۱۵۰سال پیش جلگه نشینان شرق گیلان هم آشنا می شوند. این عمارت که در تملک شهرداری رودبنه است، چند ماهی است با مناقصه شهرداری تبدیل به یک رستوران غذاهای سنتی شده و اتاق ها و آلاچیق های حیاط نیز پذیرای مسافران است.

کندوج ۱۰۰ساله با چوب های درخت توت

«روزبه عظیمی»، اجاره دار این بنا به خبرنگار مهر می گوید: این عمارت حدود ۱۵۰ سال قدمت دارد و همانند خانه های موزه میراث روستایی گیلان از یکی از محلات رودبنه واچینی و در زمینی که متعلق به شهرداری رودبنه است، دوباره چینی شده.

وی با اشاره به «کندوج» داخل حیاط می افزاید: این کندوج –که در گذشته مکان خشک کردن و نگهداری برنج بود- نیز بیش از ۱۰۰سال قدمت دارد. و پایه های چوبی آن از چوب درخت توت است و مقاومت این درخت موجب شده تاکنون این کندوج سالم بماند.

عظیمی که خاندانش بیش ۱۷۵سال سابقه رستوران داری دارند، ادامه می دهد: در این مهمانپذیر با انواع غذاهای محلی گیلان آن هم در ظروف سنتی گیلان از مسافران پذیرایی می شود و جالب اینجاست که غیر گیلانی ها علاقه بیشتری برای گذران تعطیلات در چنین خانه ای دارند.

وی که علاوه بر آشپزی علاقه زیادی برای بازسازی زندگی مردم گذشته گیلان را دارد، به چرخ چاه گوشه حیاط اشاره کرده و ادامه می دهد: در گذشته هر خانه یک چاه آب داشت و اطراف چاه را هم درخت انجیر می کاشتند که خاصیت پاکسازی و تصفیه کنندگی داشت.

دستگاه ابریشم کشی با چوب درخت کیش

عظیمی که این چاه نمادین و چرخش را هم خود بازسازی کرده است، می افزاید: یکی دیگر از وسایلی که در حال بازسازی دارم، چرخ ابریشم کشی است که از جنس درخت «کیش» یا همان شمشماد محلی است. درخت کیش از مقاوم ترین و کم رشد ترین درختان باستانی گیلان است که متاسفانه آفت به جان آن افتاده بخشی از این چرخ که شکسته بود، در حال تعمیر است.

وی جایگاه کوره ای که پیله ها را در آن می ریختند، نشان داده و ادامه می دهد: درون پاتیل های مسی، پیله ها را داخل آب جوش می ریختند و زنها نخ پیله را به سرعت باز کرده و داخل چرخ ریسندگی می پیچیدند و با گردش چرخ، تمام نخ پیله نوغان دور پره ها پیچیده می شد.

عظیمی که بخشی از مرمت «سبز نمک» را هم خود بر عهده گرفته است، پرداخت اجاره بهای سه میلیون تومانی به شهرداری رودبنه را هم یادآورشده و اذعان می کند: متاسفانه این عمارت زیبا نیاز به مرمت اساسی دارد. عدم مرمت این بنا در چند سال اخیر و بارندگی چند روز پیش گیلان، آسیب های زیادی به سقف گالی پوش زده و بیم تخریب سقف می رود. علاوه بر آن سالانه باید زیر الوارهای کف را نیز خاک تازه ریخت و کوبید.

لزوم تعویض گالی های سقف
این جوان اهل رودبنه ای، طبقه دوم بنا و نفوذ شدید آب به تالار تابستان نشین را هم نشان داده و تصریح می کند: متاسفانه در سه سال اخیر گالی های سقف اصلا عوض نشده است درحالی که سالانه باید برای استحکام این بنا هزینه شود. تنها تعویض گالی های سقف، ۱۵میلیون تومان برآورده شده و شهرداری رودبنه به عنوان مالک بنا می باید برای این مرمت هزینه کند.

وی که اتاق های گلی طبقه بالا را هم با حصیر سنتی گیلان، کف پوش کرده است، تصریح می کند: معماری بومی گیلان به نحوی بود که تالار بالا در تابستان ها بسیار خنک و طبقه پایین در زمستان ها با یک کرسی یا بخاری هیزمی گرم می شد. برخلاف گیلانی ها ، مسافران از این عمارت استقبال خوبی دارند ولی با چکه سقف، تنها می توان آلاچیق های حیاط را اجاره داد. اگر سقف به زودی مرمت نشود، زمستان امسال نمی توانیم از مسافران پذیرایی کنیم.

عظمی خاطرنشان می کند: باران شدید اوایل هفته، پیاز و سیرها و کدوهای را که از تلار آویزان شده است، را هم خیس کرده. مواد خوراکی که در گذشته به همین شیوه در زیر سقف های گالی پوش تا مدتها سالم نگهداری می شد.

عمارت صدر ممتاز چگونه دوباره چینی شد
شهردار وقت رودبنه که اکنون معاون عمرانی شهرداری رودبنه است درباره این عمارت به خبرنگار مهر می گوید: زمانیکه تصدی شهرداری رودبنه را داشتم، با تخصیص اعتبارات استانی -که برای توسعه گردشگری تخصیص یافته بود- عمارت صدر ممتاز از متمکنین محله «لاکمسر رودبنه» را واچینی کرده و در ملکی که متعلق به شهرداری است، به همان صورت دوباره چینی کردیم.
علی منصوری با اشاره به معماری غنی حوزه شرق گیلان و رودبنه می افزاید: اکنون چند نمونه از الگوهای معماری رودبنه از جمله خانه «رفیعی» در موزه میراث روستایی گیلان دوباره چینی شده است. و با توجه به وجود چند بنای شاخص دیگر در رودبنه و روستاهای اطراف، این قابلیت گردشگری در رودبنه وجود دارد که شهرداری بتواند با واچینی و دوباره چینی چنین بناهایی در یک مجتمع ، توریسم منطقه را رونق دهد.

وی تاکید می کند: خود شهرداری به عنوان مالک این بنا می باید در تعویض سالانه گالی های سقف عمارت «صدر ممتاز» اقدام کند. البته نامه نگاری هایی در این خصوص شده تا بتوانیم اعتبارات لازم را تامین کنیم.

۲۵میلیون اعتبار برای مرمت یک فرصت گردشگری

شهردار رودبنه نیز از کد دار شدن ردیف بودجه برای مرمت بنای صدر ممتاز می گوید و می افزاید: هزینه مرمت این بنا بسیار زیاد است و برآور می شود ۲۵میلیون تومان برای تعمیرات اساسی این بنا هزینه شود.

«مجید آزادخواه» می افزاید: بجز گالی سقف، بخشی از چوب های سقف بنا هم باید تعویض شود و برخی از دیوار ها نیز نیازمند تعمیر اساسی است.

وی از تلاش برای دریافت اعتبار از منابع استانی خبر داده و تاکید می کند: اعتبارات ناچیز شهرداری رودبنه کفاف مرمت این بنا را نمی دهد و بر همین اساس با مکاتبات صورت گرفته با سازمان برنامه و بودجه تلاش داریم، بخشی از هزینه مرمت را از محل اعتبارات استانی دریافت کنیم.

شهردار رودبنه به آسیب بنا در بارندگی اخیر هم اشاره و تاکید می کند: اگر هرچه سریعتر بنا مرمت نشود، شاهد از بین رفتن این بنای فاخر خواهیم بود.

متاسفانه عمارت «صدر ممتاز» که بخشی از هویت معماری جلگه شرق گیلان را روایت می کند، هنوز توسط سازمان میراث فرهنگی گیلان نیز ثبت میراثی نشده است و اگر با تداوم بارندگی های اخیر، حداقل سقف گالی پوش آن مرمت نشود، شاهد فروریختن این عمارت زیبا در رودبنه خواهیم بود. عمارتی که به گفته محلی ها هنوز نظیر این خانه ها در روستاهای اطراف رودبنه موجود است.

منبع: مهر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۷۰۹۹۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عمارت نوفل لوشاتو میزبان چه نمایش‌هایی است؟/ تاریخ فرهنگ و هنر ایران، مدیون کیمیایی است

عمارت نوفل لوشاتو میزبان نمایش‌های جدیدی است که برخی از روز گذشته و برخی از امروز اجرا‌های خود را آغاز کرده‌اند. از این رو به معرفی نمایش‌های تئاتری روی صحنه عمارت نوفل لوشاتو خواهیم پرداخت.

نمایش «مرگ با طعم نسکافه»

نمایش «مرگ با طعم نسکافه» به نویسندگی و کارگردانی بابک صحرایی با حضور مسعود کیمیایی، مجید مظفری، جواد طوسی و استقبال بی‌نظیر مخاطبان اجرای خود را در عمارت نوفل‌شاتو آغاز کرد.

بابک صحرایی پس از پایان اجرای شب اول، در صحبت‌هایی گفت: امشب اسطوره تکرار نشدنی فرهنگ و هنر ما در اینجا حضور دارد. بزرگمردی که سینمای حقیقی را در ایران پایه‌گزاری کرد و بیشتر از ۵۰ سال است که روی بلندترین قله هنر ایران ایستاده است. تاریخ فرهنگ و هنر ایران تا همیشه مدیون ایشان خواهد بود. افتخار این را داریم که امشب نمایش خود را به استاد مسعود کیمیایی تقدیم کنیم.

او افزود: علاوه بر آقای کیمیایی، امروز میزبان جناب مجید مظفری هستیم. او بازیگری است که من از نوجوانی طرفدارش بودم. همچنین از حضور جناب جواد طوسی (منتقد سینما) و رحیم نوه‌سی (نقاش) نیز تشکر می‌کنم.

کارگردان نمایش «مرگ با طعم نسکافه» در ادامه صحبت‌هایش، از همه عواملی که در شکل‌گیری این نمایش او را یاری رسانده‌اند، تشکر کرد.

«مرگ با طعم نسکافه»، نمایشی ۶ پرده‌ای است که با استفاده از کلید واژه‌های مهم زندگی به روایتِ برش‌های دراماتیک در زمان حال، دهه سی و صد سال گذشته می‌پردازد. از نکات جالب توجه این اجرا، حضور پررنگ موسیقی است.

بهنام شرفی، نیکی مظفری، گل ناز عباسی، بهراد محمدی، روشنک رضایی مهر و بابک صحرایی بازیگرانی هستند که در این اثر به ایفای نقش می‌پردازند. همچنین محمدرضا عیوضی و مسعود امامی به عنوان خواننده - بازیگر در این اجرا حضور دارند.

از دیگر عوامل این اثر می‌توان به مجری طرح: نازنین صحرایی، طراح صحنه و لباس: منیره ملکی، طراح گریم: مهتاب حسنی، طراح حرکت: مهرگان بذرافشان، بازیگران فرم: مهرگان بذرافشان، روشنک رضایی‌مهر، حدیث محمودوف، ملینا مشایخ، آویسا شریفی، موسیقی متن: ستار اورکی، سرپرست موسیقی زنده: امیر مهراد، آهنگساز قطعات باکلام: حامی، علی موثقی، امیرعباس حسن زاده، تنظیم کننده قطعات باکلام: حامی، علی موثقی، امیر مهراد، نوازندگان: صادق نورانی، محمدرضا بختیاری، فرناز ساحری و روزبه سیاه منصوری، دستیار کارگردان: شهرزاد پورفرد، عکاس و طراح پوستر: کیارش کاویان و مدیر روابط عمومی و مشاور رسانه‌ای: حامد قریب اشاره کرد.

نمایش «دیوان تئاترال»

«دیوان تئاترال» نوشته محمود استادمحمد، به کارگردانی ایمان راد و ایمان حاج‌عظیمیان از ۱۷ اردیبهشت تا ۲۵ خرداد، هر روز ساعت ۱۷:۴۵ به مدت ۷۰ دقیقه در عمارت نوفل‌لوشاتو اجرا می‌شود.

منصوره بنی احمد، ایمان حاج عظیمیان، ایمان راد، علی رضوانی، شهرزاد سادات صدر هاشمی، کیمیا سامنی، هلنا سعادت، شکیلا علی مردانی، حمید فرجادی، پارمین قدیری، مریم قربانی، قاسم قنبری، آیناز کاوند، فاطمه زهرا مغانلو، سینا مجد، امیر مرسلی و ایلیا موهبتی بازیگرانی هستند که در این نمایش ایفای نقش کرده‌اند.

شایان ذکر است این نمایش اولین فعالیت حرفه‌ای گروه هنری مهشید به سرپرستی ایمان راد است.

دیگر عوامل این نمایش عبارتند از: مجری طرح: شهاب شریفی، نوازنده:  مانی مهربان، طراح گریم: سوگل بهرام‌پور، طراح صحنه: شهاب شریفی، طراح لباس: هنگامه ذوذهب، طراح پوستر و گرافیست: الهه معینی، دستیاران کارگردان: نگار خانی پور، مسعود محمدنیا، دستیاران صحنه: محراب عامریان، علی خاکپور، مریم اشرف زاده، دستیار لباس: تینا عبدالحسینی، مجریان گریم: نسترن مجد، هلنا سعادت، عکاس: دنا جم، حمید بازاری.

نمایش «خرده جنایت‌های زن و شوهری»

نمایش «خرده جنایت‌های زن و شوهری» نوشته اریک امانوئل اشمیت، با ترجمه محمود بهفروزی و به کارگردانی پریسا مقدم تا ۲۴ اردیبهشت ماه هر شب ساعت ۲۰ اجرا می‌شود.

بهنام فرزام،  امیدعلی رحمانی، پریسا مقدم بازیگرانی هستند که در این نمایش ایفای نقش کرده‌اند.

همچنین کنسرت نمایش «مرگ با طعم نسکافه» به نویسندگی و کارگردانی بابک صحرایی از ۱۶ اردیبهشت ساعت ۱۹:۳۰ در عمارت نوفل لوشاتو روی صحنه نمایش رفته که پیش فروش روز‌های نخست آن با استقبال مخاطبان روبه رو شده است.

بهنام شرفی،  نیکی مظفری،  گل ناز عباسی،  بهراد محمدی،  روشنک رضایی مهر و بابک صحرایی بازیگرانی هستند که در این اثر به ایفای نقش پرداخته‌اند.

همچنین محمدرضا عیوضی و مسعود امامی به عنوان خواننده - بازیگر در این اجرا حضور دارند.

نمایش «شورش ذهن» 

نمایش «شورش ذهن» به نویسندگی و کارگردانی محمد یغمایی و تهیه‌کنندگی مهدی تیمورزاده از ۱۶ اردیبهشت در عمارت نوفل لوشاتو روی صحنه نمایش رفته است.

«شورش ذهن» یک فانتزی سیاه درباره افسری است که متوجه نقشه فرمانده‌اش برای حمله اتمی به ژاپن می‌شود.

در خلاصه داستان این نمایش آمده است: مایکل افسر ارشد نیرو‌های هوایی است و در جنگ جهانی دوم بعد از آنکه متوجه می‌شود مافوقش قصد عملیات با بمب اتم دارد سعی می‌کند با افشای سند از این فاجعه جلوگیری کند، اما ... .

این نمایش تولید گروه «اغما» است و آراز دانش به عنوان مدیر پروژه و محمد شاهی‌پور به عنوان مدیر هنری این نمایش را همراهی می‌کنند. سایر عوامل این نمایش عبارتند از: دستیار اول کارگردان و بازیگردان: سوفیا جمالی، مشاور پروژه: لیلی سعیدی، مدیر روابط عمومی و تبلیغات: مریم رودبارانی، دستیار دوم کارگردان: مرتضی موسوی، مشاورهنری: حمیدرضا نورزاده، طراح حرکت: سارینا شاد، طراح صحنه و لباس: زهرا آمالی، طراح گریم: سما زارع، دستیار اول گریم: ملیکا دادرسی، طراح نور: فرشاد نصیری، اپراتور نور: نوید کهریزی، موسیقی: امیر تهرانی، مدیر صحنه: سارا ابراهیمی، مریم سعیدا، ساخت موشن: علی اشرفی، کارگردان بصری: سینا خدابخش، طراح گرافیک: سینا افشار، ساخت تیزر: علی بنایی.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری سینما و تئاتر