سکوت در برابر ظلم جایز نیست/ مبانی حدیثی حمایت از مظلوم
تاریخ انتشار: ۲۱ شهریور ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۷۱۱۶۰۷
«کسی که ظلم می‌کند، و کسی که با او همکاری دارد و کسی که بدان رضایت دارد، هرسه شریک‌اند».
خبرگزاری مهر، گروه دین و اندیشه-علی کریمی: آنچه پیامبر عطوف و مهربان اسلام برای مسلمانان توصیه و به یادگار گذاشت، دست گیری و کمک به یکدیگر تحت هر شرایطی است ، اما اکنون چرا وقتی جلوی چشم بیش از یک میلیارد مسلمان، مسلمانان مظلوم میانماری را قتل عام می کنند دولتها و ملت های اسلامی وصایای نبی خویش را فراموش کرده وتنها نظاره گر اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
برخورد با ظلم:نکته بسیار مهمی که از روایات به دست می‌آید این است که اعتراض یک مسلمان در برابر ظلم، منحصر به کشور و دین خودش نبوده و نارضایتی او نیز نه تنها در حد اعتراض زبانی، بلکه امری قلبی و درونی است. چنانچه امام رضا(ع) فرموده‌اند: «هر کس از کاری راضی باشد مثل کسی است که آن‌را انجام داده، و اگر کسی در مشرق کشته شود و دیگری در مغرب از این قتل راضی باشد، نزد خدا با قاتل شریک خواهد بود».(۱)و امام علی(ع) فرمودند:«کسی که ظلم می‌کند، و کسی که با او همکاری دارد و کسی که بدان رضایت دارد، «هرسه»شریک‌اند».(۲)
بدین ترتیب اگر ظلم کسی ثابت شود، آن ظلم یکی از مهم‌ترین مصادیق منکر بوده و دیگر سکوت در مقابل آن جایز نخواهد بود؛ در آیۀ ۱۸۳سورۀ آل عمران، افرادی به عنوان قاتلان پیامبران معرفی شده‌اند که دخالت مستقیمی در وقوع قتل نداشتند، اما با این وجود مورد اعتراض قرار گرفتند: «بگو قطعاً پیش از من، پیامبرانی بودند که دلایل آشکار را با آنچه گفتید، برای شما آوردند. اگر راست می گویید، پس چرا آنان را کشتید؟». حضرت صادق(ع) فرمودند این اتهام وارده به بنی اسرائیل به دلیل آن بود که نسل‌های بعدی نیز حاضر نشدند قتل انبیاء را محکوم نموده و از آن اعلام برائت کنند.(۳)
بر همین اساس، اگرچه منطق قرآن در برخورد اجتماعی با دیگران بر پایه‌ی حکمت، اندرز و آرامش است،(۴)اما در برخورد با ظالمان شیوه‌ی گفت‌وگو با آنان را متفاوت دانسته و سخن محکم و معترضانه را در پیش می‌گیرد: «خداوند، بانگ برداشتن به بدزبانی را دوست ندارد، مگر [از] کسی که بر او ستم رفته باشد».(۵)
برخورد با ظلم وستمگر تنها در مبانی اعتقادی شیعه نیست بلکه در کتب مهم اهل تسنن نیز به کرّات و جزئی از اعتقادات مهمه آنها مشاهده می شود:
در صحیح بخاری از آن حضرت روایت شده است که فرمود: «همه مسلمانان برادر یکدیگرند، به همدیگر ظلم نمی کنند و در مقابل دشمنان یکدیگر را رهانمی کنند و به خود وا نمی گذارند»و در مسند احمد بن حنبل نیز از آن حضرت روایت شده است که: «که هر کس نزد او مؤمنی خوار شود ولی او را یاری نکند، در حالی که قادر بر نصرت وی باشد، خداوند عزوجل، روز قیامت نزد تمام خلایق او را خوار خواهد ساخت »(۶)
مؤلف «فتح الباری » در شرح حدیث نبوی در دفاع از مظلوم می نویسد: «کسی که قدرت بر نجات مظلوم دارد، بر او لازم است به هر طریق ممکن ظلم را از او دفع کند و قصد او در دفاع، کشتن ظالم نیست بلکه مقصود، دفع ظالم است و در این صورت که دفاع می کند، خون ظالم هدر است و فرقی نمی کند که دفاع از خویش باشد یا از دیگری » (۷) علاوه بر آن، سنت عملی رسول خدا (ص) در انعقاد پیمان های دفاعی به عنوان یاری مظلومان - آنچنان که در «حلف الفضول » صورت گرفت،یا به عنوان «اعلام همبستگی و حمایت متقابل » آنچنان که در پیمان با «بنی ضمرة» و «خزاعه» (۸) انجام شد - گواه این امر است.
در پیمان جوانمردان (حلف الفضول) افراد شرکت کننده، از جمله حضرت رسول (ص) سوگند یاد کردند در یاری مظلوم و مقابله با ظالم ید واحده باشند تا آن که ظالم حق مظلوم را بپردازد و این پیمان مادامی که دریا کنار ساحل خود را مرطوب کند (یعنی برای همیشه تاریخ) استوار است. (۹)در احادیث آمده است که «در خانه عبدالله بن جدعان شاهد پیمانی شدم که اگر حالا (پس از بعثت) نیز مرا به آن پیمان بخوانند اجابت می کنم یعنی حالا نیز به عهد و پیمان خود وفادارم«.ابن هشام نقل می کند که آن حضرت درباره پیمان مزبور فرمود: «من حاضر نیستم پیمان خود را به هیچ وجه نقض کنم، اگرچه در مقابل آن گرانبهاترین نعمت را در اختیار من بگذارند » (۱۰)
ایضا: پیامبر خدا صلی الله علیه و آله :
مَن أعانَ ظالِما علی ظُلمِهِ جاءَ یَومَ القِیامَةِ و علی جَبهَتِهِ مَکتوبٌ : آیِسٌ مِن رَحمَةِ اللّه ِ .
هر که ستمگری را در ستمش یاری رساند ، روز قیامت در حالی آید که بر پیشانیش نوشته شده است : نومید از رحمت خدا . (کنز العمّال : ۱۴۹۵۰ )
و این روایت:
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله : خداوند عزّ و جلّ به داوود علیه السلام وحی فرمود که :
یا داوودَ ، إنّه لَیسَ مِن عَبدٍ یُعِینُ مَظلوما أو یَمشِی مَعهُ فی مَظلِمَتِهِ إلاّ اُثَبِّتُ قَدَمَیهِ یَومَ تَزِلُّ الأقدامُ .
ای داوود! هیچ بنده ای نیست که ستمدیده ای را یاری رساند یا در ستمی که بر او رفته با او همدردی کند ، مگر این که گامهای او را در آن روزی که گامها می لغزد ، استوار نگه می دارم .
(الدرّ المنثور : ۳/۱۲)
پی نوشت :
۱. ابن بابویه، محمد بن علی، عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج۱، ص۲۷۳، نشر جهان، تهران، ۱۳۷۸ق.
۲. ابن بابویه، محمد بن علی، الخصال، ج۱، ص۱۰۷، جامعه مدرسین، قم، ۱۳۶۲ش.
۳. عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، ج۱، ص ۲۰۹، المطبعة العلمیة، تهران، ۱۳۸۰ق.
۴. «با حکمت و اندرز نیکو به راه پروردگارت دعوت کن و با آنان به [شیوهای] که نیکوتر است مجادله نمای»؛ النحل، ۱۲۵.
۵. النساء، ۱۴۸
۶. الجهاد و القتال فی السیاسة الشرعیه، محمد حسنین هیکل، ج ۱، ص ۸۳ . «المسلم اخو المسلم لا یظلمه و لا یسلمه » ای «یدافع عنه و لا یسلمه عنه و لا یسلمه لمن یرید به مکروها او اعتداء»
۷. همان، ص ۸۴ .
۸. همان، ص ۸۳و۸۴
۹. السیرة النبویة، ابن هشام، ج ۴، ص ۳۱ – ۴۶
۱۰. سیره ابن هشام، ج ۱، ص ۱۴۱و۱۴۲ . «لقد شهدت فی دارعبدالله بن جدعان حلفا ما احب ان لی به حمر النعم ولو ادعی به فی الاسلام لا جبت»
منبع: مهر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۷۱۱۶۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ضربه چاقو به جوان کاشمری به دلیل حمایت از چند دختر در برابر ۳ مزاحم
ایسنا/خراسان رضوی دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر شهرستان کاشمر از ضرب و شتم یک جوان باغیرت کاشمری در دفاع از سه دختر نوجوان خبر داد و گفت: این جوان کاشمری که با ضربه چاقو مجروح شده در بیمارستان بستری است.
سید مصطفی قریشی یزدی در گفت و گو با ایسنا در خصوص این واقعه به ایسنا گفت: شب گذشته هفتم اردیبهشت‌ماه همزمان با شب سالگرد شهادت حمیدرضا الداغی شهید غیرت، یک جوان باغیرت کاشمری وقتی مشاهده می‌کند که راکبان یک موتور سیکلت برای سه دختر نوجوان که در حال عبور هستند ایجاد مزاحمت کرده‌اند در راستای وظیفه انسانی و نهی از منکر به این افراد تذکر لسانی می‌دهد.
وی با بیان اینکه راکبان موتور سیکلتی که برای این سه دختر نوجوان ایجاد مزاحمت کرده بودند حال خوشی هم نداشته‌اند، اظهار کرد: این جوان با غیرت به جهت وظیفه انسانی و نهی از منکر لسانی به آنها تذکر می‌دهد که دست از کارشان بردارند.
دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر شهرستان کاشمر گفت: با توجه به اینکه حال این افراد مساعد نبود از موتور سیکت پیاده شده و پس از درگیری یک ضربه چاقو به وی وارد می‌کنند که در نهایت با چاقویی که به گردن این جوان وارد می‌شود وی را مجروح می‌کنند.
وی بیان کرد: بلافاصله این جوان توسط نیروهای مردمی به بیمارستان منتقل می‌شود و دو ضارب نیز توسط عوامل مردمی حاضر در صحنه دستگیر و تحویل عوامل گشت ۱۱۰ داده می‌شوند.
قریشی یزدی با بیان اینکه فرماندار شهرستان از همان لحظه اولیه گزارش حادثه دستورات لازم را به مسئولان حوزه بهداشت و درمان برای رسیدگی به وضعیت حال این جوان صادر کردند، خاطرنشان کرد: بلافاصله عمل جراحی انجام می‌شود و بحمدالله اکنون حال عمومی بیمار مساعد است.
وی با اعلام اینکه پرونده متهمین در حال انجام سیر مراحل قانونی است، ادامه داد: این جوان که در پی حمایت از سه دختر دچار حادثه شده یک شهروند عادی بوده و فقط در پی وظیفه انسانی خودش این اقدام را انجام داده است.
دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر شهرستان کاشمر تاکید کرد: ستاد حمایت از تمامی شهروندان که در مسیر تذکر لسانی و اهتمام به محیط پیرامونی خود دچار حادثه می‌شوند را وظیفه ذاتی خودش می‌داند و قطعاً با دستورات قاطع دادستان شهرستان با این برهم زنندگان امنیت عمومی جامعه برخورد جدی صورت خواهد پذیرفت.
فرماندار، فرماندهی ناحیه مقاومت بسیج، دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر، ریاست شبکه بهداشت و درمان در لحظات اولیه بر بالین بیمار حاضر و ضمن عیادت، از پدر و مادر ایشان به خاطر تربیت فرزندی با غیرت تشکر و قدردانی کردند.
انتهای پیام
دانشجویان سال سوم دانشگاهها، بورسیه دانشگاه فرهنگیان می‌شوند