علم آن باشد که جان زنده کند
تاریخ انتشار: ۲۵ شهریور ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۷۵۸۸۴۶
زندگی>خانواده - محمد مجد:
سال تحصیلی جدید تا چند روز دیگر در دانشگاه‌ها و مدارس کشور شروع می‌شود.
بسياري از دانش‌آموزان و دانشجويان فكر مي‌كنند كه كسب علم و دانش آنقدر امري بديهي است كه ديگر ارتباطي با احكام شرعي ندارد و اسلام نظري در اين خصوص نداده است. اما براي دين كامل ما كه درباره همه جزئيات زندگي انسان برنامه دارد، محال است كه نسبت به مسئله مهم تحصيل بي‌تفاوت باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
خير، درس خواندن براي كسي كه امكانش را دارد واجب كفايي است؛ يعني بايد ديد جامعه به چه دانش‌‌هايي نياز دارد و بايد اين نياز به قدر كفايت برطرف شود؛ مثلا اگر در جامعه به اندازه كافي پزشك زنان وجود ندارد، براي دختراني كه امكان تحصيل در اين رشته را دارند واجب است درس بخوانند. البته يادمان باشد كه درس خواندن واجب عيني نيست؛ يعني اگر در زمينه يك دانش، نياز مردم جامعه برطرف شود، ديگر بر كسي واجب نيست در آن زمينه تحصيل كند. درخصوص واجب بودن درس خواندن هم علما به روايتي از پيامبر(ص) استناد مي‌كنند كه فرموده‌اند: «طلب علم، درس خواندن و آگاهي پيدا كردن، بر هر زن و مرد مسلماني واجب است».
مي‌توان به دانشگاه رفت و درس نخواند؟در اين زمينه فرقي ميان تحصيل در دانشگاه و مدرسه وجود ندارد. حضور شما در دانشگاه يا مدرسه باعث مي‌شود كه بخشي از بيت‌المال براي تحصيل شما هزينه شود. مقام معظم رهبري در اين زمينه فتوا داده‌اند كه «درس نخواندن، هم از اين جهت كه بيت‌المال استفاده مي‌شود و طرف درس نمي‌خواند حرام تكليفي است و هم از اين جهت كه آن بيت‌المال را از بين برده، بايد آن را جبران كند». حالا شايد اين سؤال پيش بيايد كه به‌عنوان يك دانش‌آموز يا دانشجو، از نظر شرعي چقدر وظيفه داريم كه درس بخوانيم؟ در پاسخ به اين سؤال هم گفته شده كه بايد در حد متعارف درس خواند؛ يعني نه طرف به‌خودش بسيار سخت بگيرد و نه در زمينه درس‌خواندن كوتاهي كند.
تقلب كردن از نظر شرعي چه حكمي دارد؟مقام‌معظم رهبري در اين زمينه گفته‌اند كه «تقلب مطلقاً جايز نيست». در اصطلاحات شرعي، «جايز نيست» هم در مقام عمل معادل همان حكم حرام است. اين جايزنبودن هم ربطي به اين ندارد كه فردي كه از او تقلب مي‌كنيد از اين كار شما رضايت دارد يا نه. ربطي به اين هم ندارد كه يك نفر تقلب كند يا يك جمع.
نكته بسيار مهم در زمينه تقلب، توجه به پيامدهاي آن است. اگر تقلب شما باعث ضايع‌شدن حق فرد ديگري باشد، بر شما واجب است كه رضايت طرف را جلب كنيد. مثلا ظرفيت تحصيل در رشته‌اي بسيار محدود است و شما با تقلب جاي كس ديگري را مي‌گيريد، در اين حالت هم به‌دليل تقلب فعل حرامي انجام داده‌ايد و هم بايد رضايت كساني كه حقشان را ضايع كرده‌ايد جلب كنيد.
حكم جايز نبودن تقلب كه مشخص است، اما در مورد درآمد بعد از آن بايد ديد كه با چه شرايطي استخدام شده است. اگر در زمان استخدام معلومات لازم براي آن شغل و نيز شرايط آن استخدام را داشته، تقلب گذشته‌اش با اينكه كار اشتباهي بوده، تأثيري در درآمد حال حاضر او ندارد، اما اگر به واسطه همين تقلب كردن در تحصيل و بعد هم مدرك گرفتن، حالا معلومات لازم را براي يك شغل ندارد و به واسطه همان مدرك، استخدام مي‌شود، اين استخدام صحيح نيست و به‌دنبال آن، درآمدش هم حرام است. در ضمن در اين زمينه بايد حواسمان به ضايع نشدن حق ديگران هم باشد. اگر فردي كه تقلب كرده، معلومات يك شغل را دارد كه هيچ، اما اگر ندارد و حق كس ديگري را به واسطه مدركش ضايع مي‌كند، اين هم اشكال دارد.
وقتي تقلب كسي را مي‌بينيم وظيفه‌مان چيست؟شما وقتي انجام عمل حرامي را توسط فرد ديگري مي‌بينيد چه وظيفه‌اي داريد؟ معلوم است؛ نهي از منكر. تقلب هم مصداقي از يك عمل حرام و منكر محسوب مي‌شود كه بر شما واجب است نسبت به آن با توجه به محقق‌شدن شرايط، نهي از منكر كنيد. البته درخصوص تقلب، اگر مي‌توانيد خودتان جلوي اين كار را بگيريد و مستقيم با تذكر دادن شما اين كار نادرست ترك مي‌شود، جلوي تقلب را بگيريد، اما اگر لازم است، به مسئولان هم اطلاع دهيد تا آنها جلوي اين كار خلاف و نادرست را بگيرند. بي‌تفاوت بودن در اين زمينه مثل بي‌تفاوت بودن نسبت به گناهان يا كارهاي خلاف ديگر است؛ مثلا اگر شما ببينيد كه يك نفر قصد دزدي از خانه‌اي را داشته و دارد از ديوار بالا مي‌رود، به پليس اطلاع نمي‌دهيد؟
آيا مي‌توان پايان‌نامه را خريد؟اين كار هم به هيچ وجه جايز نيست و در حقيقت نوعي تقلب به‌حساب مي‌آيد. قطعا طبق قانون تحصيلات تكميلي، دانشجو خودش بايد تحقيق و مطالعه كند و پايان‌نامه بنويسد. پس اگر پايان‌نامه را خودش توليد نكند، كار حرامي انجام داده است. كسي هم كه اين كار را مي‌كند و اين پول را مي‌گيرد در حقيقت پولي كه دريافت مي‌كند حلال نيست. عواقب آن هم مثل تقلب خواهد بود يعني اگر به واسطه همين پايان‌نامه نوشته شده توسط ديگران، مدرك گرفته و به واسطه همين مدرك و بدون داشتن معلومات كافي در شغلي استخدام شده است، درآمدش مشكل شرعي خواهد داشت. پولي هم كه براي نوشتن پايان‌نامه دريافت مي‌شود چون حرام است، فرد مالك آن پول نخواهد شد.
كپي‌كردن از صفحات كتاب درسي چه حكمي دارد؟اينجا بحث حقوق مؤلف و توليد‌كننده كتاب مطرح مي‌شود. براساس نظر مقام معظم رهبري، براي كتاب‌هاي ايراني اگر منعي از طرف توليد‌كننده اثر وجود نداشته باشد، استفاده از آن اثر و كپي‌كردنش اشكال ندارد، اما اگر منع شده است بنابر احتياط واجب جايز نيست كه بدون مراعات حق توليد‌كنندگان يا بدون كسب رضايت آنها كتاب را كپي كنند. حتي گاهي برخي دانشجويان در فضاي مجازي جايي مثل وبلاگ يا كانال تلگرام ايجاد مي‌كنند و مطالب كتاب را در آن نشر مي‌دهند، اگر منعي از سوي مولف و توليد‌كننده كتاب وجود داشته باشد، اين كار هم بنابراحتياط واجب جايز نيست. درخصوص كتاب‌هاي خارجي هم بايد به قوانين جمهوري اسلامي مراجعه كرد. اگر منعي در قانون نبود اشكال ندارد.
مي‌توان در رشته‌اي درس خواند و بعدا كار ديگري كرد؟اين هم از موارد مبتلابه است. بسياري از دانشجويان در رشته‌اي تحصيل مي‌كنند اما بعدا در شغلي مشغول به‌كار مي‌شوند كه هيچ ارتباطي با رشته تحصيلي‌شان ندارد. حالا اين سؤال مطرح مي‌شود كه اين موضوع هم مصداق تلف‌كردن بيت‌المال است يا نه؟ چون شما تعهد خدمتي در زمينه رشته تحصيلتان نداشته‌ايد و قانوني در اين زمينه وجود ندارد، پس منعي وجود ندارد.
در حقيقت شما در دانشگاه تحصيل كرده و با سواد شده‌ايد. حالا كار ديگري انجام مي‌دهيد كه قطعا همين ميزان سواد شما هم در انجام درست آن كار تأثيرگذار است. اما در برخي از رشته‌ها و در برخي از دانشگاه‌ها بحث تعهد خدمت بعد از تحصيل مطرح است كه آن وقت ماجرا فرق مي‌كند و لازم است طبق قوانين به تعهداتش عمل كند.
منبع: همشهری آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۷۵۸۸۴۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دستگیری فروشنده تجهیزات تقلب در کنکور در فضای مجازی
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان لرستان، رئیس پلیس فتای لرستان در تشریح جزئیات این خبر گفت: در جریان رصد و پایش فضای مجازی و اجرای طرح برخورد با فروش سوالات و تجهیزات تقلب در کنکور و امتحانات نهایی، کارشناسان پلیس فتا لرستان فردی را که اقدام به فروش ابزارهایی برای تقلب در امتحان به فروش می‌رساند را شناسایی و دستگیر کردند.
سرگرد حسین سپه وند با بیان این که متهم پس از تشکیل پرونده تحویل مراجع قضایی شد، افزود: این گونه افراد با انتشار آگهی در شبکه‌های مجازی و سایت‌های واسط خرید و فروش، اقدام به فروش سوالات و تجهیزات تقلب کنکور به قربانیان کرده و ضمن این که سعی می‌کنند نظم کنکور و عدالت برگزاری کنکور سالم بین داوطلبان را برهم بزنند، تنها به دنبال کلاهبرداری و کسب منفعت برای خود بوده و طبق تحقیقات بعمل آمده هیچ گونه دسترسی به سوالات کنکور و امتحانات نهایی ندارند و به هیچ عنوان نباید ادعای آن در این خصوص را باور کرد.
سپه وند با بیان اینکه فروش هر گونه تجهیزات تقلب که عدالت و رقابت سالم بین داوطلبان امتحانی را به خطر بیاندازد جرم است، گفت: کارشناسان پلیس فتا با بررسی‌های تخصصی و اقدامات فنی فروشنده این تجهیزات را در شهرستان خرم آباد شناسایی و پس از اخذ مجوز‌های قضایی لازم، ایشان را در یک عملیات غافلگیرانه دستگیر و به مقر انتظامی منتقل کردند.
این مقام انتظامی در پایان خاطرنشان کرد: خرید و فروش هرگونه تجهیزات برای تقلب در امتحانات کنکور جرم بوده و با متخلفان برابر با قانون برخورد قضایی صورت خواهد گرفت، همچنین شهروندان می‌توانند در صورت مواجه با اینگونه جرائم در فضای مجازی با مرکز فوریت‌های پلیس فتا به شماره ۰۹۶۳۸۰ تماس گرفته و کارشناسان ما در پلیس فتا را جهت برخورد قانونی با آنها در جریان بگذارند.
گل دیدنی عیسی آل کثیر به آلومینیوم (آلومینیوم اراک 0-2 پرسپولیس)