خام‌فروشی در نظام تصمیم‌گیری ایران قبیح نیست
تاریخ انتشار: ۳۱ شهریور ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۸۰۵۱۴۵
وی همچنین با انتقاد از سر و صداهای بسیاری که برای دریافت فاینانس از سوی مسئولان ما مطرح می‌شود گفت دریافت فاینانس به نفع عده‌ای منفعت‌جو و به ضرر منابع ملی است.
به گزارش اتاق خبر، به نقل از ایسنا، فرشاد مومنی در نشست هفتگی دین و اقتصاد اظهار کرد: یکی از بزرگترین خلاهای معرفتی در ایران در حیطه مباحث مربوط به نفت برمی‌گردد با اینکه همه سرنوشت تعاملات ایرانیان در ۱۰۰ سال اخیر و به صورت فزاینده با نفت گره خورده، ولی همچنان یک سایه سنگینی روی اطلاعات مربوط به الگوی تعامل اقتصاد سیاسی و توسعه ایران با نفت سنگینی می‌کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
او افزود: در کنار آن پیچیدگی‌ها و عدم شناخت‌هایی که در این زمینه وجود دارد با ابعاد بی‌سابقه‌ای در زمینه دستکاری واقعیت‌ها در این موضوع روبرو هستیم.
این اقتصاددان ادامه داد: آنچه به تعبیر ژان بود ریار درباره واقعیت حاد مطرح می‌شود در این زمینه قابل مشاهده است. به این ترتیب که بخش‌هایی از واقعیت به طرز غیرعادی بزرگتر از آنچه هستند مطرح می‌شود و بخش‌های دیگر بنا بر اقتضائات بسیار کوچک نشان داده می‌شوند. همچنان چنین تفکری مسائل مربوط به قاعده‌گذاری و حتی پژوهش در زمینه نفت را تحت تاثیر قرار داده و چون عدم شفافیت وجود دارد و از سوی دیگر مسئله نفت و نحوه تعامل همه عرصه حیات جمعی ایرانیان با این پدیده گره خورده است، قابل صرف نظر کردن نیست.
عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: عدم شناخت‌ها اجازه نمی‌دهد که از ذخیره‌های دانایی که در یکصد سال اخیر به دست آمده، به نحو بایسته‌ای استفاده شود. به طور کلی مسائل مربوط به نفت را در چند حیطه متفاوت می‌شود بررسی کرد. یکی مسائل مربوط به درون صنعت نفت است. مسائل مربوط به این حیطه همچنان جزو غیرشفاف‌ترین‌هاست و معمولا داده‌هایی که حتی شکل شمایل بسیار ساده‌ای در این حیطه دارند، با وقفه زمانی چند ده ساله مطرح می‌شود.
مومنی افزود: این عدم شفافیت کمک می‌کند کسی به خود جرأت اعمال نظارت تخصصی ندهد و ما در این زمینه همچنان هزینه می‌دهیم. یک زاویه بسیار مهم دیگر مربوط می‌شود به پیوند بین نفت و مسائل توسعه ملی در ایران. یعنی جهت‌گیری‌هایی که درباره نحوه قاعده‌گذاری در یک اقتصاد نفتی است و مسائل و پیچیدگی‌های بسیار خارق‌العاده‌ای از این زاویه دارد.
این اقتصاددان افزود: به طور نسبی شفافیت در اطلاعات مربوط به این حیطه در مقایسه با آنچه کشور نیاز دارد به ابعاد اهمیتی که نفت بر سرنوشت توسعه ایران دارد، هنوز به شدت ناکافی است، ولی در مقایسه مناسبات درون صنعت نفت به طور نسبی بحث‌های بیشتری درباره آن مطرح شده است.
او با اشاره به دوران دفاع مقدس و مباحث مربوط به نفت در آن دوره گفت: ما در آن زمان با پدیده‌ای حیرت‌انگیزی در این جنبه روبرو هستیم که به هیچ وجه به اندازه اهمیتی که دارد درباره آن بحث نشده است. ابتدا اینکه در طول تاریخ اقتصاد نفتی ایران به محض پیروزی انقلاب اسلامی رهبران ما تصمیم خطیر و خارق‌العاده‌ای گرفتند و آن این بود که این صادرات نفت را به شدت کاهش دهند. بر اساس گزارش‌های سازمان برنامه و بودجه، صادرات نفت از روزانه چهار میلیون بشکه در روزهای پایانی حکومت پهلوی به روزانه ۸۰۰ هزار بشکه در ۱۰ ساله اول پیروزی انقلاب اسلامی رسید. برداشت من این است که چنین تصمیم خطیر و خارق‌العاده‌ای جز در شرایط انقلابی جرأتی برای گرفتن آن نبود و انصاف این است که این تصمیم را یکی از بهترین نمونه‌های صدق‌ورزی مسئولان آن دوران بدانیم. یکی از مطالبه‌های کلیدی مردم آن بود که اقتصاد ایران از تک‌محصولی بودن رهایی یابد.
مومنی ادامه داد: این تصمیم‌گیری مسئولان ما ده‌ها مسائل جانبی دیگر را هم به همراه داشت. برای مثال می‌دانیم که به محض پیروزی انقلاب اسلامی مجددا در بازارهای جهانی نفت با یک جهش با قیمت‌ها روبرو شد، اما به اعتبار آن تصمیم خارق‌العاده و راهبردی در این حوزه گرفته شد و آن این بود که علی‌رغم این جهش معنی‌دار قیمت نفت هیچ یک از آثار و عوارض بیماری هلندی یا نفرین منابع را در اقتصاد سیاسی ایران ظاهر نکرد و اگر چنین ظهوری اتفاق می‌افتاد تقریبا اداره جنگ غیرممکن می‌شد.
وی اضافه کرد: سال‌ها پیش با استناد به گزارش بسیار ارزشمندی که در سازمان برنامه و بودجه تهیه شده بود در کتاب علم اقتصاد و بحران در اقتصاد ایران در یکی از فصول این کتاب نشان دادند، این تصمیم به تنهایی یک شوک نفتی ۳۰ درصدی به جی بی پی کشور وارد کرده و می‌بینیم که شوک نفتی ثبت شده در عملکرد سال ۱۳۵۸ چیزی کمتر از ۱۰ درصد است و می‌توانیم متوجه شویم که انقلاب اسلامی توانست چه میزان انرژی آزاد کند که دو سوم شوک نفتی را مهار کرد.
عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی همچنین گفت: یک تحول بسیار مهم دیگر این است که به دنبال این تصمیم راهبردی، در تاکید هزینه‌های دولت که از محل درآمد نفتی حاصل می‌شد، تحول خیلی بزرگی مشاهده می‌کنیم. این تحول بزرگ این است که سهم هزینه‌های مربوط به نظامی‌گری و سرکوب در دولت بعد از انقلاب از ماهیت سرکوب تغییر کرد و به دفاع مقدس تبدیل شد.
مومنی افزود: به اعتبار الگوی جدیدی از رابطه دولت و مردم که در دوره ۱۰ ساله بعد از انقلاب شاهد آن بودیم، امنیت ملی از کانال تامین حداکثر رفاه اکثریت مردم تامین می‌شد. بنابراین سهم امور دفاعی در ۱۰ ساله اول انقلاب نسبت به دوره سال‌های ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۷ حدود ۵۰ درصد کاهش نشان داده و در عوض سهم امور اجتماعی رشدی بیش از دو برابر را به نمایش می‌گذارد.
این اقتصاددان به سخنانش افزود: در دوره بعد از انقلاب اسلامی بی‌سابقه‌ترین میزان جهش انباشت سرمایه انسانی و حمایت از بالندگی آنها ثبت شده و این نقطه عطفی در تاریخ اقتصاد سیاسی ایران به حساب می‌آید.
وی افزود: نکته بسیار مهم دیگر این است که از نقطه عطف پیروزی انقلاب اسلامی تا پایان جنگ هر قدر که به درآمدهای نفتی افزوده شده، به کاهش نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی منجر شده و از این منظر هم در دوره ۱۰ ساله بعد از انقلاب و هم دوره قبل از انقلاب بی‌نظیر است که متاسفانه درباره آن کمتر شنیده‌ایم. نکته اینجاست که هر چه مولفه‌ای که دستاوردهای انقلاب اسلامی در حیطه رابطه بین نفت و توسعه ملی محسوب می‌شدند، در دوران «تعدیل ساختاری» دوباره به سنت پیشین پیش از انقلاب برگشتند. به این ترتیب مرتبا به اتکای اقتصاد ملی به نفت افزوده شد و مسئله تعهد توسعه‌گرا به۸ امور حاکمیتی به طرز شگفت‌انگیزی رو به افول رفت و به بحرانی‌ترین شرایط خود رسید و به این ترتیب هر قدر درآمد نفتی بیشتر شد بر نابرابری‌ها افزوده شد.
مومنی همچنین گفت: بر اثر بازگشت به سیاست‌های پیش از انقلاب درباره نفت و توسعه ملی از دوره سال‌های ۱۳۶۸ تا امروز شاهد آن هستیم که انبوهی از دورهای باطل توسعه نیافتگی پیش آمد که خسارت‌های آشفتگی ساز ناپایدارکننده و ناامن‌سازی را بر مناسبات اقتصادی کشور تحمیل کرد و آثار آن در اقتصاد سیاسی ایران پدیدار شد.
وی همچنین گفت: به طور سلسله مراتبی بر اثر اجرای برنامه تعدیل ساختاری هم وضعیت معیشت مردم دچار مشکلات حاد شد و هم بنیه تولیدی و موقعیت بنگاه‌های تولیدی وضعیت نگران‌کننده‌ای پیدا کرد و طنز تلخ این است که هر قدر قیمت نفت بالاتر می‌رود میزان بحران مالی دولت بیشتر می‌شود و این نیازمند رمزگشایی جدی است.
این اقتصاددان افزود: کلید رمز در اینجا توسل به شوک‌درمانی در دوران پس از تعدیل ساختاری است که باعث شده به ویژه از منظر رفتارهای مالی، دولت تا حدود زیادی منطق‌های استفاده توسعه‌گرا از نفت را که در سال‌های بعد از انقلاب تشدید شده بود را از دست بدهد.
مومنی با اشاره به سخنان پیشین خود گفت: هشدار داده بودم که از نقطه عطف برنامه تعدیل ساختاری تا امروز رفتارهای مالی دولت حکایت از گذاری خطرناک از دولت خام‌فروش به دولت آینده‌فروش دارد. منظور از دولت آینده‌فروش این است که هر روز بیش از گذشته برای اداره امور جاری خود نیازمند وام‌گیری‌های داخلی و خارجی شده است و این پدیده بسیار خطرناکی است و طنز تلخ این است که این مناسبات که از طریق فاینانس مطرح می‌شود، در این فضای سیاست‌زده شکل و شمایل قهرمانانه به خود گرفته که این دستکاری واقعی است.
وی ادامه داد: باید نهیبی به خود بزنیم که آیا این مناسبات با منافع گروه‌های منفعت‌جو همراستایی دارد و یا با منافع عمومی هم سازگاری دارد. سخن ما این است که چنین رفتارهایی با منافع عده‌ای سازگاری دارد، ولی با منافع عمومی ناسازگار است و اکنون از سوی برخی از مسئولان به عنوان هنر محسوب می‌شود.
این اقتصاددان در بخش دیگری از سخنانش گفت: همچنین در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی آنجا که از رابطه نفت با توسعه ملی صحبت می‌شود همچنان با خلاهای معرفتی، سازمان و برنامه‌ای جدی روبرو هستیم. هنوز در اقتصاد سیاسی ایران کشور ما فاقد ستاد حاکمیتی درباره مسائل مربوط به انرژی و هماهنگ‌سازی مسائل مربوط به انرژی با توسعه ملی است و این آشوب‌ناکی همچنان به اقتصاد ایران و به توسعه کشور لطمه وارد می‌کند. متاسفانه ما هنوز نتوانسته‌ایم پیوندهای معناداری بین صنعت نفت و اقتصاد ملی از منظر مربوط کردن نیازهای این صنعت در نظام‌های آموزشی کشور و بلوغ تکنولوژیک پدید بیاوریم و هنوز با کوچک‌ترین تنگنایی در مناسبات سیاست خارجی به اعتبار مسائل فناوری کشور با بحران در حیطه نفت روبرو می‌شویم.
او ابراز تاسف کرد با وجود اینکه شرکت ملی نفت یکی از پرسابقه‌ترین شرکت‌های ملی نفت در دنیاست، ولی هنوز این شرکت قادر نیست به یک قدرت در بازار ملی نفت تبدیل شود و طنز تلخ این ماجرا نیز این است که درباره این عارضه صحبت نمی‌شود و ما نمی‌دانیم در حالی که بعضی از کشورهای در حال توسعه غیرنفتی جهان تبدیل به یک قدرت جهانی در این حیطه تبدیل شده‌اند، ولی جایگاه شرکت ملی نفت ما مدام نسبت به گذشته در حال افول است.
وی تصریح کرد: به هم ریختگی‌های ناشی از فقدان ستاد حاکمیتی باعث شده است در بسیاری از مسائل سرنوشت‌ساز نفت مجری‌های فاقد صلاحیت کافی نقش تصمیم‌گیر راهبردی را به عهده بگیرند و ما در ربع قرن گذشته در این زمینه هزینه‌های بسیار سنگینی را پرداخت کرده‌ایم.
او افزود: بالاخره اینکه مسئله خام‌فروشی اشتغال‌زدا در نظام تصمیم‌گیری ما قباحت خود را از دست داده است. در اقتصاد سیاسی ما بعضا گفته می‌شود بیاییم به صادرات تنوع‌بخشی دهیم و منظورشان این است که علاوه بر نفت مثلا سنگ آهن بفروشیم که از این منظر نیز ادامه این وضعیت ما را با فاجعه‌های بسیاری روبرو خواهد کرد.
انتهای پیام/
منبع: اتاق خبر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.otaghnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اتاق خبر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۸۰۵۱۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
از آمار فروش هفته گذشته چه می‌دانید؟/ پرفروش‌ترین اثر غیرکمدی
خبرگزاری مهر -گروه هنر-سیدامیرشایان حقیقی؛ برمبنای آمار سمفا تا ساعت ۲۲:۳۰ شنبه شب ۸ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳، تاکنون ۳ میلیون و ۶۷۱ هزار و ۲۰۶ نفر در ۱۰۰ هزار و ۸۱۳ سانسی که ۸ فیلم سینمای ایران در سالن‌های سینمایی به نمایش گذاشته شده‌اند، به تماشای آثار نشسته اند و فروشی نزدیک به ۲۲۱ میلیارد و ۷۰۱ میلیون و ۳۵۴ هزار تومان را برای سینمای ایران به ارمغان آورده‌اند.
در هفت روز گذشته، فیلم‌های سینمای ایران فرصت نمایش در ۲۱ هزار سانس را پیدا کرده و توسط ۸۷۱ هزار و ۷۴ نفر تماشا شده اند. سینمای ایران در این هفته تجربه افزایش نزدیک به ۳ هزار سانس برای نمایش فیلم را تجربه کرده و با افزایش ۳ هزار نفری مخاطبان نسبت به هفته قبلش مواجه بوده است؛ به این ترتیب در این هفته، میزان فروش سینمای ایران عددی معادل با ۴۹ میلیارد و ۲۰۱ میلیون و ۵۸ هزار تومان بوده و نسبت به هفته گذشته ۱۶ میلیارد تومان افزایش یافته است.
بر این مبنا میانگین مخاطبان هر کدام از فیلم‌های سینمای ایران در هر سانس عددی نزدیک به ۴۲ نفر بوده است در حالی که هفته گذشته این عدد نزدیک به ۳۲ نفر بود.
«مست عشق»؛ سبقت از همه رقبا تنها در سه روز
«مست عشق» از ۵ اردیبهشت به صورت همزمان بر پرده سینماها در ایران و ترکیه نقش بسته است، بلیت فروشی این فیلم از ۲ اردیبهشت آغاز شده بود و نه تنها تا قبل از اکران بیش از ۲۳ هزار بلیت با ارزشی بیش از ۱ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان پیش فروش کرده و رکورد قابل توجهی در پیش فروش از خود برجای گذاشته بود بلکه این اثر تاریخی و غیر کمدی در رقابت با فیلم های سینمایی سال ۱۴۰۳ رکورد فروش روز نخست سینما را نیز از آن خود کرد.
فیلم «مست عشق» در نخستین روز نمایش عمومی خود، در یک رکوردشکنی بی سابقه توانست با جذب ۵۱ هزار مخاطب، رکورد فروش روز نخست سینما را از آن خود کند. مجموع فروش روز نخست این فیلم ۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان بوده است.
از همین رو «مست عشق» پرفروش‌ترین فیلم هفته گذشته محسوب می‌شود زیرا این فیلم توانسته در هفت روز گذشته به فروشی معادل با ۱۹ میلیارد و ۷۱۹ میلیون و ۵۵۷ هزار تومان دست پیدا کند؛ این فیلم با در اختیار داشتن ۴۶۵ سالن سینما در سال جاری، توسط ۲۸۷ هزار نفر تماشا شده است، بر مبنای آمار ارایه شده، میانگین مخاطبان فیلم «مست عشق» در هر سانس، عددی نزدیک به ۶۵ نفر است.
به این ترتیب این فیلم سینمایی تنها با گذشت سه روز از اکران خود توانسته است با سبقت از فیلم کمدی «تمساح خونی» که در تمام سال ۱۴۰۳ رتبه اول فروش هفته را در اختیار داشته است، پرفروش ترین فیلم هفته گذشته باشد. جهت آشنایی بیشتر «با مست عشق» می‌توانید گزارش «نگاهی به «مست عشق» از تعطیلی تا اکران/ حواشی بی‌پایان یک اثر فاخر» را بخوانید.
«تمساح خونی» همچنان پرفروش‌ترین فیلم سال ۱۴۰۳ محسوب می‌شود اما در رده دوم جدول فروش هفتگی قرار می‌گیرد زیرا این فیلم توانسته در هفت روز گذشته به فروشی معادل با ۱۱ میلیارد و ۶۰۴ میلیون و ۴۲۴ هزار تومان دست پیدا کند.
«تمساح خونی» که اکران خود را از ۱۶ اسفند ماه سال قبل در قالب اکران نورورزی آغاز کرده است، با در اختیار داشتن ۶۴۸ سالن سینما در سال جاری، توسط ۲ میلیون و ۳ هزار نفر تماشا شده و به فروشی بیشتر از ۱۲۲ میلیارد تومان رسیده است. این فیلم همچنان پرفروش‌ترین فیلم سینمایی سال ۱۴۰۳ است.
«سال گربه» دی گر کمدی این روزهای سینما در رده سوم جدول پرفروش‌ترین آثار سینمای ایران در هفت روز گذشته و بعد از «تمساح خونی» قرار می‌گیرد. ۹ میلیارد و ۳۵۹ میلیون و ۷۰۲ هزار تومان عددی است که از فروش فیلم مصطفی تفی زاده در هفت روز گذشته اعلام شده است.
«سال گربه» که اکران خود را از ۲۲ فروردین ماه سال ۱۴۰۳ به سرگروهی پردیس سینمایی مگامال آغاز کرده است، با در اختیار داشتن ۵۴۴ سالن سینما در سال جاری، توسط ۴۹۲ هزار نفر تماشا شده و با فروش ۹ میلیاردی در هفته گذشته به فروشی بیشتر از ۲۸ میلیارد تومان رسیده است.
چه فیلم‌هایی در رده چهارم تا هشتم قرار دارند
«بی بدن» در جایگاه چهارم جدول پرفروش های هفته قرار دارد و در یک هفته گذشته فروش معادل با ۴ میلیارد و ۸۸۲ میلیون و ۶۴۷ را به نام خود ثبت کرده است.
«بی بدن» که اکران خود را از ۲۳ اسفند ماه سال ۱۴۰۲ در قالب اکران نورورزی آغاز کرده است، با در اختیار داشتن ۴۹۴ سالن سینما در سال جاری، توسط ۵۱۴ هزار نفر تماشا شده و به فروشی بیشتر از ۳۱ میلیارد تومان رسیده است.
افزایش مخاطب فیلم‌ها در هفته ای که گذشت
«آسمان غرب» به تهیه‌کنندگی حبیب والی نژاد نیز در یک هفته گذشته توسط ۳۶ هزار و ۹۲۳ نفر تماشا شده و به فروشی معادل با ۱ میلیارد و ۶۱۰ میلیون تومان رسیده است و نسبت به هفته قبلی فروش خود را افزایش داده است به این ترتیب این اثر در رده پنجم جدول فروش هفته‌ای که گذشت قرار می‌گیرد.
فیلم سینمایی «ایلیا؛ جستجوی قهرمان» به کارگردانی سیدعلی موسوی نژاد با فروش ۳۱ هزار بلیت در جایگاه ششم گیشه فروش سینماها قرار می‌گیرد. این فیلم نیز با در اختیار داشتن ۲۲۳ سالن سینما و ۱۰۴۰ سانس در هفت روز گذشته، پذیرای بیش از ۳۱ هزار مخاطب بوده است و به فروشی معادل با ۱ میلیارد و ۷۹ میلیون و ۳۹۲ هزار تومان رسیده است.
«آپاراتچی» نیز در هفت روز گذشته توسط ۱۰ هزار و ۶۸۱ نفر تماشا شده و به فروشی بیشتر از ۵۰۴ میلیون تومان رسیده است. بنابراین این فیلم نیز در رده هفتم جدول فروش قرار دارد.
«نوروز» به کارگردانی سهیل موفق نیز با در اختیار داشتن ۱۴۲ سالن سینما در هفت روز گذشته، توسط ۸ هزار و ۳۳۸ نفر تماشا شده است و به فروشی معادل ۳۳۶ میلیون و ۸۹۹ هزار تومان دست یافته است. به این ترتیب این فیلم نیز در رده هشتم جدول پرمخاطب‌ترین آثار هفت روز گذشته سینمای ایران قرار می‌گیرد.
«پرویز خان» به تهیه‌کنندگی عطا پناهی نیز در یک هفته گذشته توسط ۱ هزار و ۸۸۱ نفر تماشا شده و به فروشی معادل با ۸۲ میلیون تومان و ۵۴۲ هزار تومان رسیده است. به این ترتیت این اثر همچون هفته گذشته در انتهای جدول فروش هفته‌ای که گذشت قرار گرفته است.
به نظر می‌رسد برخلاف ۲ فیلم «نوروز» و «پرویز خان» که در هفته گذشته کاهش فروش داشتند سایر فیلم های سینمایی افزایش فروش و مخاطب را تجربه کرده اند و می توان گفت هفته گذشته، هفته خوبی برای سینمای ایران بوده است.
کد خبر 6090451
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»