به نقل از «همشهری آنلاین»

غارها ؛ ذخیره‌گاه‌های آب و یخ

تاریخ انتشار: ۲ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۸۳۳۷۵۷

شهر>محیط زیست ایران - همشهری آنلاین:
غارها به عنوان یک منبع ذخیره آب، یخ و منابع طبیعی، سرمایه‌ای برای آیندگان هستند و با توجه به کم آبی کره زمین و کشور ما، حفظ این منابع طبیعی و جلوگیری از تخریب آنها بسیار حایز اهمیت است.

به گزارش ایرنا، غارها جزو ذخایر طبیعی و ملی کشورها محسوب می‌شوند و در واقع منابعی غنی از آب، هوا و جذب گردشگر هستند از این رو در بسیاری کشورها همواره مورد توجه قرار دارند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ایران هم به دلیل شرایط اقلیمی و جغرافیایی مناسب، منبعی غنی از انواع غارها را در خود جای داده است و تقریبا نمونه‌ای از انواع غارهای موجود در طبیعت در کشور ما یافت می‌شود، هر چند به اعتقاد کارشناسان، آن طور که باید به این ثروت طبیعی بها نمی‌دهیم و جایگاه این هبه طبیعت هنوز برای ما ناشناخته است.

غار اساسا به حفره‌ای نسبتا بزرگ رو یا زیر زمین اطلاق می‌شود که معمولا بر اثر حل شدن سنگ‌ها با آب و ذوب شدن یخ‌ها ایجاد می‌شود؛ بیشتر غارهای مهم جهان و بزرگ‌ترین و شگفت‌‌انگیزترین آنها در سنگ‌های آهکی بوجود آمده‌اند.

بعضی از غارها، حفره‌ای کوچک‌ هستند که فقط یک نفر می‌تواند وارد آن شود. برخی دیگر، گذرگاه‌‌ها و اتاقک‌های تو در تو دارند.

غارها تحت فرایندهای زمین‌‌شناسی گوناگون مانند ترکیب فرایندهای شیمیایی، فرسایش در اثر آب، نیروهای تکتونیکی، میکروارگانیسم‌ها، فشار و تاثیرات جوی ایجاد می‌‌شوند و می‌ توانند اندازه‌‌های مختلفی داشته باشند.

پارک ملی غار ماموت در کنتاکی، در آمریکا، طولانی‌ترین غار دنیا است، راهروهای درهم ‌پیچیده این غار، روی هم 560 کیلومتر طول دارد.

در ایران نیز غار علیصدر از نمونه‌های بسیار دیدنی و طولانی در کبودر آهنگ در همدان است و همچنین غار چال‌ نخجیر استان مرکزی، قوری قلعه در استان کرمانشاه و غار آبی سهولان یا کونه کوتر در میان جاده مهاباد - بوکان در استان آذربایجان غربی از زیباترین غارهای ایران و جهان هستند.

به اعتقاد کارشناسان، فقط در رشته کوه البرز و زاگرس افزون بر سه تا چهار هزار غار وجود دارد اما تاکنون فقط بیش از دو هزار و 500 غار در کشور شناسایی و کم‌تر از 200 غار ثبت و نقشه‌برداری شده است.

به گفته سمانه عبداللهی نایب رییس انجمن غار و غارشناسی ایرانیان، اهمیت توجه به حفظ غارها هشت سال قبل به تعیین دوم مهر ماه به عنوان روز غار پاک منجر شد و در این روز دوستداران محیط زیست و برخی غارنوردان تعدادی از غارها را به صورت نمادین پاکسازی می‌کنند.

ماندگاری مواد در داخل غارها

عبداللهی با تاکید بر اهمیت حفاظت از غارها و متفاوت بودن شرایط محیط غار نسبت به سطح زمین افزود: شرایط داخل غار نسبت به سطح زمین تا حدودی متفاوت است، تجزیه شدن مواد در داخل غارها ناممکن است در صورتی که در کوهستان و فضای باز وضعیت دیگری است و فضولات حیوانات و تقریبا هر چه در طبیعت وجود دارد، بعد از مدتی از بین رفته و وارد اکوسیستم می‌شود.

وی ادامه داد: بر این اساس افرادی که به صورت اصولی غارها را پیمایش می‌کنند، هیچ اثر و یا ماده مصرفی از خود در داخل غار به جای نمی‌گذارند؛ بر این اساس حفاظت ار غارها به دقت و دانش بیش‌تری نیاز دارد.

در کشور به غارها توجه نمی‌شود

عبداللهی درباره وضعیت کنونی غارها در کشور گفت: آگاهی‌رسانی در این زمینه در کشور تا حدودی کم است در حالی که در کل دنیا غارها به حدی حایز اهمیت هستند که به عنوان مثال برخی کشورها از بودجه و درآمد منابع خود برای حفاظت از غارها استفاده می‌کنند.

وی افزود: حتی برخی کشورها از پول نفت برای نجات غارها و شناساندن آنها استفاده می‌کنند.

غارها ذخیره‌گاه آب و یخ

نایب رییس انجمن غار و غارشناسی ایرانیان اظهار کرد: غارها برای طبیعت حکم فریزر برای منازل را دارند، در واقع فریزر یک منبع ذخیره است غار نیز یک منبع ذخیره برای آب، یخ و منابع طبیعی است که آیندگان به آنها نیاز دارند و با توجه به کم‌آبی کره زمین و کشور ما حفظ این منابع طبیعی و جلوگیری از آلوده شدن آنها بسیار قابل اهمیت است.

وی تاکید کرد: شاید کوتاهی از دولت و یا انجمن غارشناسی بود که نتوانست اهمیت این منابع را به مردم بشناساند، اما تلاش می‌کنیم که بتوانیم این اطلاعات را در اختیار عموم و نهادهای ذی‌ربط قرار دهیم.

عبداللهی گفت: هر دانشی هزینه دارد و انجمن غار و غارشناسی ایرانیان به عنوان انجمنی که در اتحادیه جهانی غارهای جهان دارای کرسی است، تلاش دارد که دانش غار را به عموم و کسانی که می‌توانند از ما حمایت کنند بشناسانیم .

وجود بیش از سه هزار غار در کشور

نایب رییس انجمن غار و غارشناسی ایرانیان اظهار کرد: بیش از دو هزار و 500 غار در کشور شناسایی شده است اما کمتر از 200 غار ثبت و نقشه‌برداری شده‌اند و اطلاعات آنها در اختیار قرار دارد.

وی ادامه داد: به دلیل غارخیز بودن اقلیم رشته کوه البرز و زاگرس، قطعا بالای سه تا چهار هزار غار در آن وجود دارد اما هنوز شناخته نشده‌اند؛ در واقع شناسایی و حفاظت از غارها نیازمند اعتبارات و شرایط خاص برای حفاظت است که باید مورد توجه مسئولان قرار گیرد.

عبداللهی گفت: به عنوان مثال چند سال پیش اعضای انجمن غار و غارشناسی ایرانیان چاه غاری را در کوهستان پرو واقع در استان کرمانشاه کشف کردند که به عنوان دومین چاه غار بزرگ دنیا شناخته شد، این اکتشاف حدود 80 تا 130 میلیون تومان هزینه داشت در حالی که بسیاری از دست‌اندرکاران از آن خبر ندارند.

حضور غارنوردان خارجی در اورست غارها

وی افزود: با توجه به خاص بودن چاه غار پرو، سالانه کشورهای زیادی برای بازدید از آن درخواست می‌دهند امسال نیز غارنوردانی از کشورهای ایتالیا، فرانسه و لبنان از آن بازدید کردند.

وی گفت: غار پرو در کل دنیا به اورست غارها معروف است چون غارنوردی در آن حتی برای غارنوردان نیز بسیار دشوار است، توریست‌های ورزشی نیز زیاد از آن دیدن می‌کنند.

توان جذب توریست غارها

عبداللهی با تاکید بر این که غارها سرمایه ملی کشور هستند گفت: غارها می‌توانند منبع بزرگی برای جذب توریست باشند اما در سیستم توریستی کشور گردشگری ورزشی تعریف نشده است. غار قسمتی از منابع طبیعی است و گردشگری غار و غارپیمایی هنوز جا نیفتاده است.
وی افزود: معمولا اولین سوالی که از یک غارنورد پرسیده می‌شود این است که آیا در غار هوا وجود دارد و می‌توان نفس کشید؟ این نشان می‌دهد که حتی اطلاعات اولیه درباره غارها در کشور بین عموم وجود ندارد.

نایب رییس انجمن غار و غارشناسی ایرانیان ادامه داد: هوا در غار بسیار زیاد است چون غار از معبر آب و هوا درست می‌شود، یعنی در غار کوران هوا وجود دارد در برخی غارها تا 600 متر که پیش می‌رویم آبشار وجود دارد و گویا در دره‌ای خوش آب و هوا قدم می‌زنی.

وی افزود: تعداد غارهایی که برای ورود به آنها نیاز به تجهیزات اکسیژن باشد بسیار کم است آن هم شاید در کوه‌های آتشفشانی واقع شده باشند و گازهای آتشفشانی تنفس را مشکل می‌کند نه نبود هوا؛ که تعداد این غارها در کشور شاید سه تا چهار غار باشد.

وجود غارهای نمونه در ایران

وی گفت: تقریبا همه نوع غار در کشور وجود دارد و حتی برخی از آنها در دنیا نمونه هستند، سال گذشته مسئول گردشگری غارهای یخی توریستی دنیا به ایران آمده بود و از غار یخ مراد استان البرز که در دنیا تک است بازدید کرد، یا غار نمکدان قشم بزرگ‌ترین غار نمکی دنیا است.

عبداللهی افزود: به لحاظ نوع اقلیم، غارهای زیادی در کشور وجود دارد که می‌توانیم تمام آنها را شناسایی و از آنها درآمد کسب کنیم، حتی می‌توان با شناخت آنها غارها را نجات و گردشگری را رونق داد.

وی با بیان این که غارها از شرایط خاصی به وجود می‌آیند گفت: برخی از غارها از معبر آب، برخی از گسل‌ها و برخی بر اثر وزش باد ایجاد می‌شوند، همچنین برخی غارها دست کن و باستانی هستند که تمام اینها در کشور ما وجود دارد.

تاریخ غارنوردی

به گفته عبداللهی، تاریخ غارنوردی در کشور ما به حدود 50 سال قبل از غارنوردی در ترکیه بر می‌گردد اما شرایط در این کشور به گونه‌ای بوده که اکنون حدود 100 سال در بحث غارنوردی از ایران جلوتر است.

کارهای زیادی برای شناساندن غارها در پیش است

وی گفت: سازمان حفاظت محیط زیست یک کارگروه غارشناسی دارد که 18 نهاد زیرمجموعه آن هستند و قرار است به زودی نرم‌افزاری را رونمایی کنند که به وسیله آن هر غاری را با تمام اطلاعات بتوانند در سایت بارگذاری کنند.

نایب رییس انجمن غار و غارشناسی ایرانیان تاکید کرد: این کارگروه کارهایی انجام داده اما کارهای بسیار زیادی نیز در پیش است.

محمد مدادی دبیر کارگروه غارشناسی کشور نیز اخیرا اعلام کرد که با توجه به شرایط ویژه کشور از لحاظ منابع آبی و به ویژه سفره‌های زیرزمینی، توجه به غارها و حفظ و حراست از آنها ضروری است.

وی گفت: نامگذاری دوم مهر توسط گروه‌های متخصص و فعال مردمی به نام روز غار پاک زمینه مناسبی را برای فرهنگ‌سازی و ارتقای آگاهی‌های عمومی فراهم کرده است که در این راستا اقدامات گسترده‌ای در سال‌های گذشته در این روز در ارتباط با معرفی غارها و ضرورت حفاظت از آنها انجام گرفت.

رونمایی از تابلوی حفاظتی رود افشان همزمان با روز غار پاک

مدادی همچنین از برگزاری برنامه‌های متعدد در سطح استان‌ها در روز غار پاک خبر داد و گفت: همزمان با دوم مهر ماه روز غار پاک با همکاری انجمن غارشناسی و با همکاری سازمان میراث فرهنگی، فرمانداری دماوند، فدراسیون کوهنوردی و دبیرخانه کارگروه غارشناسی از تابلوی حفاظتی غار رود افشان رونمایی و از کاشف این غار تجلیل خواهد شد.

غار رود افشان از معدود غارهای ثبت شده کشور به عنوان اثر طبیعی ملی در استان تهران است که از نظر زمین‌شناسی در سنگ آهک‌های دوره کرتاسه و در اثر پدیده کارستی شدن به وجود آمده است، اهمیت این غار علاوه بر دارا بودن ساخت‌های زیبا از غار نهشته‌ها، به دلیل زیست جمعیت خفاش در آن است.

در همین زمینه: غارها؛ سرمایه‌های از دست رفته ایران غارهای ایران به سرعت در حال نابودی است آلودگی غارها تهدیدی برای سلامت انسان‌ها مرگ در کمین غارهای ایران روز غار پاک در تقویم زیست محیطی ثبت می‌شود غارها، اکوسیستم‌های ارزشمند ۳ آسیب پنهان در کمین غارها

منبع: همشهری آنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۸۳۳۷۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پشت صحنه پیامک «آبفا»

شرکت آب و فاضلاب استان تهران در روز‌های گذشته، طی پیامکی به شهروندان توصیه کرده حداقل ۷۵ لیتر آب به ازای هر نفر در منبع آب ساختمان ذخیره کنند.

به گزارش دنیای اقتصاد، بررسی‌ها نشان می‌دهد که علت ارسال این پیامک، احتمال قطع شدن آب شرب منازل به‌دلیل فرسودگی شبکه آب شهری تهران و افت ۱۰ درصدی بارندگی نسبت به سال گذشته است. بر این اساس به مشترکان توصیه شده برای عدم مواجهه با بی‌آبی، با خرید مخزن و پمپ، برای خود تدبیری بیندیشند؛ وضعیتی که ابهاماتی برای شهروندان داشته است.

«فراهم‌سازی مخزن ذخیره آب با گنجایش حداقل ۷۵ لیتر برای هر نفر الزامی است.»؛ این پیامک شرکت آب و فاضلاب استان تهران به شهروندان تهرانی طی روز‌های گذشته است که شهروندان را درباره کمبود آب حساس کرد.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که به دلیل فرسودگی بیش از حد شبکه آب شهری استان تهران و افت فشار آب، شرکت آب و فاضلاب پیشنهاد داده است مردم مخرن آب و پمپ تهیه کنند تا تابستان امسال با آرامش بیشتری سپری شود. به گفته مسوولان تا امروز برنامه‌ای مبنی بر قطعی آب در تابستان در دستور کار قرار نگرفته و در این پیامک اجباری وجود ندارد. با این حال آمار‌ها حاکی از آن است که سال‌جاری چهارمین سال کم بارش در کشور است و در حال حاضر، بارندگی نسبت به سال‌های قبل حدود ۱۵‌درصد افت داشته است.

در روز‌های اخیر، برای تعدادی از شهروندان تهرانی -مشترکان شرکت آب و فاضلاب استان تهران- پیامک «ذخیره سازی آب» ارسال شده است. آخرین پیامک ارسال شرکت آبفا که بسیاری از شهروندان پایتخت را نگران کرد به این شرح بود: «شرکت آب و فاضلاب استان تهران/ مشترک محترم به شماره پرونده:... با توجه به مبحث شانزدهم مقررات ملی ساختمان فراهم‌سازی مخزن ذخیره آب با گنجایش حداقل ۷۵لیتر برای هر نفر الزامی است.

لطفا اقدامات لازم را در این خصوص به عمل آورید.» سوالی که پس از دریافت این هشدار در ذهن شهروندان ایجاد شد، این بود که آیا در تابستان سال‌جاری نیز با قطعی آب روبه رو خواهیم بود؟ در گفت وگویی با فعالان و مسوولان این حوزه، به پشت پرده این پیامک پرداختیم.

هدف تعبیه مخزن، کنترل فشار آب است

یک منبع آگاه هدف از ارسال این پیامک را جلوگیری از مشکلاتی عنوان کرد که در سال گذشته برای تهرانی‌ها ایجاد شده بود.

این منبع آگاه افزود: در سال گذشته با گرم شدن هوا و افزایش میزان مصرف، جریان آب با افت فشار مواجه شد و در نتیجه این افت فشار، تعداد قابل‌توجهی از شهروندان تهرانی روی کنتور‌های آب، پمپ نصب کردند تا آب به طبقات بالا نیز برسد. این پمپ‌ها با ایجاد مکش بیشتر نسبت به فشاری که شرکت آب قرار داده بود، موجب شدند تا حق افرادی که پمپ ندارند، تضعیف شود.

این منبع آگاه تاکید کرد: مطابق قانون، ساختمان‌ها ملزم هستند پمپ با نصب اصولی داشته باشند. همچنین وجود مخزن آبی که به ازای هر نفر ۷۵لیتر گنجایش داشته باشد ضروری است. میزان ۷۵لیتر صرفا یک پیش‌بینی استاندارد است، ولی ساختمان‌ها می‌توانند مطابق پیش‌بینی خود از میزان مصرف، آب ذخیره کنند. در صورت نصب این پمپ ها، آب با آرامش وارد مخازن می‌شود، در تایم اوج مصرف، فشار در مناطق کاهش نمی‌یابد و در زمان کاهش مصرف، با فشار بسیار زیاد روبه رو نخواهیم بود که این امر از هدررفت آب جلوگیری می‌کند.

این مقام آگاه گفت: سال گذشته بارندگی سیل آسا در سد کرج، موجب انسداد خروجی سد شد و هشت‌روز آب رسانی به تهران قطع شد. در این شرایط مردم با شنیدن اخبار دچار اضطراب شدند و آب جمع آوری کردند. پس از چند روز که شهروندان تهرانی قطعی آبی را تجربه نکرده بودند این آب‌های ذخیره‌شده به درون چاه ریخته شد که به هدر رفت میزان قابل‌توجهی آب منجر شد.

همچنین این مقام مسوول در پاسخ به این سوال که آیا خانه‌ها در تهران به مخزن آب مجهز هستند، گفت: تعداد قابل‌توجهی از ساختمان ها، خانه‌ها و ویلا‌ها به منبع آب و پمپ اصولی مجهز هستند.

این منبع آگاه بیان کرد: تا امروز برنامه‌ای برای قطعی آب در تابستان در دستور کار قرار نگرفته است و در این پیامک اجباری وجود ندارد و فقط جهت ایجاد آرامش بیشتر در بین مردم و جریان آب اطلاع رسانی شده است.

شرایط هشدارآمیز بحران آبی

رضا حاج کریم، رئیس هیات‌مدیره فدراسیون صنعت آب ایران در این باره، می‌گوید: براساس مقررات ملی ساختمان، مبحث ۱۶، هر شهروند موظف است حداقل ۷۵ لیتر آب ذخیره داشته باشد که این امر به معنای کمبود آب نیست و می‌توان گفت دو مساله متفاوت هستند.

در حال حاضر شهر تهران با فرسودگی شبکه آب مواجه است و این پیام در جهت کنترل فشار وارد بر شبکه اتخاذ شده است.

این مقام مسوول با اشاره به اینکه سال‌هاست مشکل کم آبی وجود دارد، گفت: به طور متوسط، در سال حدود ۴۰۰ میلیارد مترمکعب بارندگی داریم. از این میزان، ۱۰۰ میلیارد مترمکعب ذخیره می‌شود که مجاز هستیم تا سقف ۴۰ میلیارد مترمکعب از این ذخیره آبی را مصرف کنیم تا به آب‌های زیرزمینی آسیبی وارد نشود، ولی در حال حاضر، سالانه ۹۲ میلیارد مترمکعب از ذخایر را استفاده می‌کنیم.

حاج کریم افزود: طبق تعاریف محیط‌زیست، استفاده بیش از ۱۰‌درصد از ذخایر آبی، موجب تنش آبی شده و استفاده بیش از ۴۰‌درصد از ذخایر، بحران آبی به بار می‌آورد.

او گفت: در شرایطی که تا ۹۲‌درصد از ذخایر آبی را مصرف می‌کنیم، نمی‌توان به بارندگی‌ها اتکا کرد و در مقیاس کلان، باید سیاست ذخیره سازی و مهار کمبود آب اجرا شود.

شبکه آب شهری فرسوده است

محمد راعی، استاد دانشگاه شریف نیز در تحلیل این موضوع، گفت: شبکه آب شهری فرسوده و دارای نشت است. در شرایط فعلی با افزایش فشار آب، مقدار اتلاف آب نیز افزایش می‌یابد. به همین دلیل شرکت آب و فاضلاب فشار را محدود می‌کند. در نتیجه این کاهش فشار آب، در زمان اوج مصرف، نهایتا آب تا طبقه ۴ یا ۵ بالا می‌رود. آب رسانی به برج‌ها و ساختمان‌های بیش از ۵طبقه، نیازمند پمپ و مخزن است. ولی بیشتر پمپ‌ها را بدون مخزن و به طور مستقیم روی کنتور نصب می‌کنند. این پمپ‌ها به دلیل برداشت مستقیم از شبکه، می‌توانند در زمان اوج مصرف، فشار را بیش از پیش کاهش دهند.

این کارشناس حوزه آب افزود: به نظر می‌رسد شرکت آب برای جبران فرسودگی شبکه آب شهری، راهکار مخزن ذخیره بزرگ را پیشنهاد داده است. در این مخازن آب در طول شب پر می‌شود و در طول روز که مصرف اوج پیدا می‌کند و موجب افت فشار می‌شود، آب از مخزن و نه از شبکه آب، به طبقات بالا پمپ می‌شود.

مردم از اهمیت مخزن مطلع می‌شوند

در استان تهران، حدود ۴ میلیون واحد مسکونی وجود دارد که تقریبا در یک‌میلیون ساختمان قرار گرفته‌اند.

در خصوص این سوال که چه تعداد از این ساختمان‌ها به منبع مجهز هستند، عباس شوکتی، کارشناس حوزه مسکن، گفت: سرشماری مشخصی از تعداد خانه‌هایی که در تهران از نظر تامین آب استاندارد هستند یا خیر، وجود ندارد، ولی وزارت نیرو به صورت رندوم، منازل را ارزیابی می‌کند و در زمان نوسازی کنتور، ماموران شرکت آب، به ساکنان هر خانه یا ساختمان توضیح می‌دهند که تهیه چنین منبعی چه اثرات مثبتی خواهد داشت.

به اعتقاد این کارشناس حوزه مسکن، کنتور حدود ۷۰‌درصد از خانه‌های فرسوده نوسازی شده و اطلاع رسانی به آن‌ها صورت گرفته است. ساختمان‌های نوساز نیز تا حدی به این استاندارد‌ها مجهز هستند.

میزان بارندگی ۱۰‌ درصد کمتر از سال گذشته

همچنان با مشخص شدن هدف شرکت آب از ارسال این پیامک و ملزم کردن شهروندان تهرانی به ذخیره ۷۵لیتر آب، این نگرانی در مورد شرایط ذخیره آبی در تابستان پیش‌رو وجود دارد. در این خصوص گفت وگویی با احد وظیفه، رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران داشتیم که وی بیان کرد: وضعیت آب در تهران مطلوب نیست، زیرا بارندگی‌ها کمتر از حالت مطلوب است.

او اعلام کرد: امسال چهارمین سال متوالی است که تهران با کم آبی مواجه است.

این مقام مسوول گفت: آب به دلیل خاصیت سیال بودن، در زیرزمین و روی زمین به هم مرتبط است. بخش قابل‌توجهی از آب باران تبخیر می‌شود، بخشی در باغات مصرف می‌شود، بخشی به طبیعت و زیر زمین می‌رود و بخشی نیز توسط سد‌ها برای مصارف صنعتی و خانگی جمع آوری می‌شود.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران با توضیح اینکه ۶۵‌درصد بافت استان تهران کوهستانی است و ۳۵‌درصد باقی بافت، از دشت‌ها تشکیل شده اند، گفت: برف‌هایی که در شمال تهران روی کوه‌ها می‌نشیند، با افزایش دما آب شده و به سفره‌های زیرزمینی در جنوب تهران می‌ریزد. در سال‌های اخیر به دلیل کم بارشی، دشت‌ها آب کافی دریافت نکرده‌اند و به تبع آن خروجی آب کمتر شده و فشار وارده بر سفره‌های زیرزمینی افزایش یافته است.

وظیفه توضیح داد: به طور کلی، از سفره‌های زیرزمینی به عنوان ذخیره آب در فصل گرم سال یا سال‌های کم‌بارش استفاده می‌شود. ولی به دلیل آنکه در سال‌های اخیر، بیش از تحمل این سفره‌های زیرزمینی از آن‌ها استفاده کرده ایم، سطح آب در دشت‌های جنوب تهران پایین رفته که می‌تواند باعث فرونشست این دشت‌ها شود.

او افزود: در حال حاضر، میزان بارندگی امسال ۱۵‌درصد کمتر از سال گذشته بوده، ولی با بارشی که در هفته آینده پیش بینی شده است، این عدد به ۱۰‌درصد خواهد رسید که با سال‌های گذشته تفاوت قابل‌توجهی ندارد.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران اعلام کرد که در استان‌های کردستان، کرمانشاه، آذربایجان‌غربی، گلستان و سیستان‌وبلوچستان، بارش بیش از استاندارد داشتیم و می‌توان گفت این شهر‌ها پربارشی را تجربه کرده اند. در مقابل استان‌های قزوین، البرز، تهران و خراسان رضوی با بارشی کمتر از مقدار نرمال مواجه بوده اند. به طور متوسط حجم بارش، باید حدود ۲۳۰میلی متر باشد که در استان تهران حدود ۸۰میلی‌متر و در استان قزوین، حدود ۱۰۰میلی‌متر بوده است. پیش‌بینی می‌شود در ادامه سال نیز شاهد کم بارشی در این مناطق باشیم.

این مقام مسوول معتقد است برای گذر از این شرایط، باید اقدامات کلان مدیریتی اتخاذ شود. به باور او، کنترل مصرف و تقاضا با ایجاد فرهنگ سازی، استفاده از تکنولوژی در بخش کشاورزی، صنعت و خانوار و همچنین انتقال جمعیت به شهر‌های پرآب، می‌تواند راه‌حل مناسبی برای گذر از این وضعیت باشد.

وظیفه گفت: تهران به عنوان یک دشت، تحمل چنین جمعیت بالایی را ندارد و استان‌های همجوار مانند سمنان، قم و قزوین نیز خودشان با کم بارشی مواجه هستند، تا حدی که در استان قزوین با فرونشست دشت‌ها روبه رو هستیم.

این فعال محیط‌زیست معتقد است، با وجود آنکه هدف شرکت آب از ارسال آن پیامک کمک به رفع مشکل شبکه آب شهری بوده، ولی موجب ترساندن مردم شده است. به بیان او به تبع این اضطراب ایجادشده، شهروندان آب را انباشت خواهند کرد و پس از چند روز دور ریخته خواهد شد.

وظیفه در پایان بیان کرد: در مقیاس جهانی نیز با تغییرات اقلیمی مواجه هستیم. برای مثال در سال گذشته کم بارشی شدید در جنوب اروپا همه را متعجب کرد یا خشکسالی در بخش‌هایی در جنگل‌های آمازون را می‌توان مصداقی برای این تغییرات اقلیمی دانست.

او افزود: کره زمین با تنش آبی روبه روست. مصرف آب در همه جا باید کنترل شود. علاوه بر این دولت‌ها باید هر فعالیتی را با سنجش پتانسیل آبی مناطق شروع کنند.

به نظر می‌رسد در سال ۱۴۰۳ نیز مانند سال‌های گذشته با کم آبی روبه رو خواهیم بود، ولی فعلا شرکت آب و فاضلاب برنامه‌ای برای قطعی آب ندارد. مجهز کردن خانه‌ها به مخزن آب می‌تواند سبب جبران فرسودگی شبکه آب شهری شده و افت فشار را تا حدی رفع کند. همچنین نصب مخازن و پمپ آب اجباری نیست، اما نصب پمپ روی کنتور به‌دلیل تضعیف حقوق باقی شهروندان مخالف قانون است.