گام‌هایی ضروری برای نظام آماری
تاریخ انتشار: ۴ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۸۵۱۶۸۸
به گزارش جماران؛ حمید آذرمند در سرمقاله روزنامه دنیای اقتصاد نوشت:
وضعیت تهیه و انتشار آمارهای رسمی با آغاز به کار دولت یازدهم بهبود قابل توجهی یافت. سکوت آماری سال‌های قبل شکسته شد و نحوه انتشار آمارها، نظم و سامان یافت. با وجود بهبود نسبی شرایط تولید و تلاش دستگاه‌های مسوول به‌ویژه مرکز آمار و بانک مرکزی برای ساماندهی و ارتقای نحوه تهیه و انتشار آمارها، باز هم باید اذعان کرد برای دستیابی به یک نظام آماری مطلوب، مسیری طولانی باقی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
یکی از انتظارات بجا و مهم از دولت دوازدهم آن است که اعتماد و اعتبار را به نظام آماری کشور بازگرداند. یک نظام آماری شفاف، معتبر و مستقل می‌تواند ابزار مناسب سیاست‌گذاری را برای سیاست‌گذاران فراهم کند، با سیگنال‌دهی مناسب و به موقع به بازارها، امکان برنامه‌ریزی را برای فعالان اقتصادی به‌وجود بیاورد و با فراهم ساختن داده‌های معتبر و جامع برای اقتصاددانان و پژوهشگران، امکان ارائه تحلیل‌های معتبر و قابل اتکا را از جانب اقتصاددانان میسر سازد. علاوه‌بر آن، یک نظام آماری شفاف و معتبر می‌تواند در کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در کشور موثر باشد.
شرایط فعلی نظام آماری کشور با وضعیت مطلوب فاصله بسیار دارد. نظام آماری کشور، شامل مرکز آمار ایران و ده‌ها دستگاه و سازمان تخصصی تولیدکننده و منتشرکننده آمار، نیازمند برداشتن گام‌های بلندی است تا بتواند اعتماد جامعه را به نحو مطلوبی جلب کند و ابزار لازم برای برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری را برای نیل به اهداف توسعه کشور مهیا سازد.
در این مسیر، گام‌های بلندی باید برداشته شود که مهمترین و ضروری‌ترین آنها را می‌توان به شرح زیر مطرح کرد:
1- در گام نخست لازم است از استقلال حرفه‌ای مراکز آماری کشور حمایت شود؛ به‌گونه‌ای‌که مراکز آماری رسمی کشور بتوانند بدون هیچ ملاحظه‌ای نتایج آماری به‌دست‌آمده را منتشر کنند. به بیان روشن‌تر، یکی از شروط بازگشت اعتماد به نظام آماری و ارتقای استاندارد آماری کشور در حد استانداردهای بین‌المللی، آن است که نتایج آماری بلافاصله بعد از تهیه و صرفا با طی مراحل فنی، بدون نیاز به هماهنگی با مقامات ارشد دولتی منتشر شوند. یکی از شاخص‌هایی که می‌تواند به‌عنوان شاخص توسعه‌یافتگی نظام آماری کشور مورد ارزیابی قرار گیرد آن است که افراد عادی جامعه همزمان با بالاترین مقامات دولتی از نتایج آماری مطلع شوند. مراکز آماری کشور نباید هنگام انتشار آمارهای رسمی، هیچ گونه ملاحظه‌ای بابت آثار و تبعات انتشار آمارها داشته
باشند.
2- در گام بعدی لازم است تمامی مراکز و دستگاه‌هایی که به‌نوعی منتشرکننده آمارهای رسمی هستند، مقید به یک تقویم انتشار باشند که از قبل به اطلاع عموم رسانده شده است. به بیان دیگر، این مساله اهمیت بسیاری دارد که هر دستگاه آماری، آمارهای خود را دقیقا در موعد مقرر مطابق با تقویم انتشار خود، بدون هیچ ملاحظه و بدون هیچ نیازی به کسب مجوز از مقامات دولتی منتشر کند.
3- جدا از اخلاق حرفه‌ای و استقلال کاری مراکز آماری کشور، ارتقای کیفیت و ویژگی‌های فنی آمارهای رسمی نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است. با وجود بهبود نسبی برخی رویه‌های آماری در سال‌های اخیر، باید اذعان کرد هنوز نظام آماری کشور و ده‌ها دستگاه تولیدکننده آمار در کشور، هم به لحاظ جامعیت آمارها و هم به لحاظ مطابقت با استانداردهای معتبر بین‌المللی، کاستی‌های بسیاری دارند. امروزه در جهان، بسیاری از استانداردهای آماری مورد بازنگری و ارتقا قرار گرفته است؛ بی‌آنکه نظام آماری کشور بتواند خود را با آن تطبیق دهد. فهرستی بسیار طولانی از انواع محصولات و شاخص‌های آماری مهم و ضروری در سایر کشورها می‌توان یافت که در کشور ما تولید نمی‌شوند.
4- نظام آماری کشور دچار یک گسست و ناهماهنگی است. ده‌ها دستگاه اجرایی به‌طور مستقل اقدام به تهیه و انتشار آمار می‌کنند؛ بی‌آنکه هیچ‌گونه هماهنگی و تقسیم کار مناسبی بین آنها وجود داشته باشد. نامتمرکز بودن نظام آماری کشور فی‌نفسه دارای اشکال نیست، بلکه مشکل از آنجا است که هماهنگی و هم‌افزایی لازم از جانب نهادی مانند شورای عالی آمار و مرکز آمار ایران به نحو موثری شکل نگرفته است. گام‌هایی که شمرده شد، برای بازگشت اعتماد به نظام آماری کشور و نقش‌آفرینی موثر آمارهای رسمی در برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری و در نهایت کمک به توسعه کشور بسیار ضروری است.
منبع: جماران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۸۵۱۶۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
افزایش انتشار کربن، همچنان یک نگرانی مهم زیست‌محیطی
گزارش آژانس بین‌المللی انرژی در مارس ۲۰۲۳ حاکی از این است که انتشار کربن ۰.۹ درصد معادل ۳۲۱ میلیون تن افزایش یافته و به بالاترین حد خود یعنی ۳۶.۸ گیگا تن رسیده است. از این میزان افزایش، ۶۰ میلیون تن را می‌توان به افزایش تقاضای سرمایش و گرمایش ناشی از تغییرات آب‌وهوا نسبت داد.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، پیشرفت بشر در قرن گذشته بدون هزینه نبوده است. هرچند استانداردهای زندگی با حدود ۱۰۰ هزار پرواز روزانه که مسافران را بر فراز آسمان جابه‌جا می‌کنند، ۱.۵ میلیارد خودرو در جاده‌ها و محصولات بی‌شماری که هر روز از کارخانه‌ها خارج می‌شوند، بالا رفته است اما همراه با این افزایش، میزان انتشار کربن جهانی نیز افزایش یافته است.
گزارش آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) در ماه مارس سال ۲۰۲۳ حاکی از این است که انتشار کربن ۰.۹ درصد معادل ۳۲۱ میلیون تن افزایش یافته و به بالاترین حد خود یعنی ۳۶.۸ گیگا تن رسیده است. از این ۳۲۱ میلیون تن افزایش دی‌اکسید کربن، ۶۰ میلیون تن را می‌توان به افزایش تقاضای سرمایش و گرمایش ناشی از تغییرات آب‌وهوایی شدید و ۵۵ میلیون تن را به نیروگاه‌های هسته‌ای نسبت داد. بر اساس گزارش مؤسسه ملی علوم بهداشت محیطی، انتشارات حاصل از وسایل نقلیه، تولید مواد شیمیایی، نیروگاه‌های زغال‌سنگ و استفاده از گاز طبیعی برای گرم کردن خانه‌ها منابع اولیه آلودگی هوا توسط انسان هستند که متعاقباً منجر به تشدید پدیده گرمایش جهانی می‌شوند. گزارش‌ها نشان می‌دهد که ۹۸ درصد از جمعیت جهان بین ژوئن تا سپتامبر ۲۰۲۳ در معرض گرمایش جهانی قرار گرفتند.
انتشار گازهای گلخانه‌ای حاصل از نفت تأثیر بسیاری در افزایش آلودگی‌ها داشته و با ۲.۵ درصد معادل ۲۶۸ میلیون تن به ۱۱.۲ گیگا تن در سال ۲۰۲۲ افزایش یافته است. حدود نیمی از این افزایش مربوط به حمل‌ونقل هوایی است که از زمان همه‌گیری کووید -۱۹ اولویت اول افراد برای مسافرت شد.
اقدامات شرکت‌های بزرگ برای کنترل آلودگیچندین شرکت بزرگ در سال‌های اخیر اقداماتی را برای کنترل آلودگی و حفاظت از محیط زیست انجام داده‌اند. برای نمونه شرکت مایکروسافت در سال ۲۰۲۰ اعلام کرد که برای کاهش آلودگی ناشی از پروازهای تجاری کارکنان خود، اعتباراتی برای سوخت پایدار مخصوص هوانوردی برای پروازهای بین سیاتل و سانفرانسیسکو، سن‌خوزه و لس‌آنجلس خریداری می‌کند زیرا سفرهای کاری این شرکت سه درصد از انتشار کربن شرکت در سال ۲۰۱۹ را تشکیل می‌داد.
شرکت آمازون نیز در سپتامبر سال گذشته در فناوری جذب مستقیم ذرات از هوا (DAC) سرمایه‌گذاری کرد که جو را از گازهای گلخانه‌ای پالایش می‌کند. این شرکت اعلام کرد که که طی ۱۰ سال آینده هزینه حذف ۲۵۰ هزار تن کربن را پرداخت می‌کند زیرا معتقد است که این تصمیم به تحقق هدف آن برای انتشار خالص کربن صفر تا سال ۲۰۴۰ کمک خواهد کرد.
شرکت اوبر طرح‌های خود را با نیازهای محیطی هماهنگ کرده است و با هدف تمرکز بر پایداری، در سال ۲۰۱۸ طرح انتقال از تاکسی به اسکوتر و دوچرخه الکترونیکی را ارائه داد و دوچرخه‌های الکترونیکی را در ایالات متحده راه‌اندازی کرد. این شرکت در سال ۲۰۱۹ در یک استارت‌آپ اشتراک دوچرخه و در سال ۲۰۲۰ در یک شرکت اسکوتر برقی سرمایه‌گذاری کرد. پس از راه‌اندازی موفقیت‌آمیز دوچرخه‌های الکترونیکی در اروپا و آمریکای شمالی، در آگوست ۲۰۲۳ وارد بازارهای آفریقا شد.
آژانس بین‌المللی انرژی در گزارش مربوط به میزان افزایش آلودگی در سال ۲۰۲۲، تجزیه‌وتحلیل دقیق و منطقه‌به‌منطقه‌ای روی کشورهای با بیشترین میزان آلودگی انجام داده است که اطلاعات گسترده‌ای در مورد مصرف انرژی، شاخص‌های اقتصادی و آب‌وهوا را در بر می‌گیرد. بر اساس این اطلاعات و با استفاده از دو معیار آلودگی هوا و کیفیت آب، آلوده‌ترین کشورهای جهان به شرح زیر معرفی می‌شوند. لازم به ذکر است که امتیاز هر کشور میانگین امتیاز آن در کنترل آلودگی هوا و کیفیت آب آشامیدنی است.
چاد با امتیاز یک، آلوده‌ترین کشور جهان است. غلظت ذرات معلق در هوای این کشور بالای ۸۹.۷ میکروگرم بر مترمکعب است که در سطح هشدار جدی قرار دارد و همچنین از نظر کیفیت آب به‌عنوان آلوده‌ترین کشور رتبه‌بندی می‌شود.
بورکینافاسو با امتیاز پنج یکی از آلوده‌ترین کشورها در زمینه هوا و آب است و غلظت ذرات معلق در هوای آن به ۶۳ میکروگرم در متر مکعب رسیده است.
پاکستان با امتیاز هفت سومین کشور آلوده جهان است که این رتبه به دلیل غلظت بالای آلاینده‌ها در حد ۷۰.۹ میکروگرم بر متر مکعب در هوا و امتیاز ۱۷.۴ از ۱۰۰ برای آب آشامیدنی و بهداشت است. لاهور یکی از بزرگترین شهرهای پاکستان است که در سال ۲۰۲۲ نیز به عنوان آلوده‌ترین شهر جهان اعلام شد.
نیجریه با امتیاز ۱۰ به دلیل تخلیه زباله‌های خانگی و صنعتی در رودخانه‌ها و نشت نفت به منابع آب، پایین‌ترین رتبه در جهان بعد از چاد را در زمینه کیفیت آب دارد.
در رتبه پنجم، هند با امتیاز ۱۰.۵ قرار دارد و نام آن در میان کشورهایی با خطرناک‌ترین کیفیت هوا به چشم می‌خورد و از نظر کیفیت آب نیز وضعیت خوبی ندارد. در مارس ۲۰۲۳، ۱۲ شهر از ۱۵ شهر آلوده در آسیای جنوبی و مرکزی، شهرهای هند بودند.
رواندا با امتیاز ۱۱.۵ دهمین کشور آلوده جهان از نظر کیفیت آب است و از نظر آلودگی هوا در رتبه سیزدهم بدترین کشورها قرار دارد. طوفان‌های گردوغبار، آتش‌سوزی‌های جنگلی، فوران‌های آتشفشانی و کاهش پارک‌ها، جنگل‌ها و تالاب‌ها از عوامل اصلی چالش‌های زیست‌محیطی پیش روی این کشور هستند.
امتیاز بنگلادش در این فهرست ۱۲ است که به دلیل غلظت بالای ذرات معلق در هوا در حد ۶۵.۸ میکروگرم بر مترمکعب است. بر اساس شاخص زندگی کیفیت هوا در سال ۲۰۲۳، ساکنان بنگلادش به دلیل آلودگی، شاهد ۶.۸ سال کاهش در شاخص امید به زندگی هستند.
سودان به دلیل درگیری‌های مسلحانه، تخریب زمین، جنگل‌زدایی و آلودگی هوا و آب با یک بحران کامل زیست‌محیطی مواجه است و امتیاز ۱۳.۵ از نظر آلودگی دارد.
اتیوپی با امتیاز ۱۴ در رتبه پنجم بدترین کشورها از نظر کیفیت آب قرار دارد. بیش از ۹۷ میلیون نفر در این کشور از بهداشت مناسب بهره نمی‌برند و بیش از ۶۲ میلیون نفر تحت تأثیر بحران آب قرار دارند که معادل ۷.۵ درصد از کل مردم مواجه با بحران آب در جهان است.
رتبه دهم این لیست به اوگاندا با امتیاز ۱۴.۵ تعلق می‌گیرد. طبق گفته سازمان جهانی بهداشت، احتمال مرگ اوگاندایی‌ها در اثر آلودگی هوا دو برابر بیشتر از شهروندان کنیا است.
امیدواری ژینولا به کامبک پاری سن ژرمن مقابل دورتموند: آنها از نظر جسمانی، تکنیکی و تاکتیکی آماده هستند