بانک‌های سوییسی در راه ایران
تاریخ انتشار: ۵ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۸۶۹۰۶۶
ایران اکونومیست - به گزارش ایران اکونومیست ؛ در آستانه سفر هیات تجاری اتاق تهران به ژنو، سفیر سوییس و مسعود خوانساری دیدار و گفتگو کردند. رییس اتاق تهران و سفیر سوییس در این دیدار با محوریت توسعه مراودات اقتصادی دو کشور، با برشمردن مزیت‌ها و ظرفیت‌های اقتصادی ایران و توانمندی‌های سوییس در اقتصاد بین‌الملل بر افزایش روابط تجاری و مراودات بانکی دو کشور تاکید کردند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در آغاز این نشست، مسعود خوانساری با تبریک به سفیر جدید سوییس برای انتخابش به این سمت و در دست گرفتن فرمان هدایت امور دیپلماتیک سوییس در ایران گفت: سفارت سوییس علاوه بر پیشبرد امور دیپلماتیک خودش در راه توسعه ارتباطات با ایران، مسئولیت حافظ منافع کشورهای دیگری را نیز برعهده دارد و از این نظر وظایف سنگینی را بر دوش می‌کشد. ضمن اینکه همواره بنا به تجربه باعث کارگشایی‌هایی هم در مسایل بین‌المللی شده و از جمله در مسئله برجام نقش مهمی را ایفا کرد.
رییس اتاق تهران با اشاره به سفر قریب‌الوقوع هیات تجاری اتاق تهران به ژنو و دیدار با فعالان اقتصادی بخش خصوصی در این شهر گفت: هیاتی متشکل از حدود ۳۰ بنگاه اقتصادی بخش خصوصی در این هیات حضور دارند که به مدت سه روز در ژنو دیدارهای متعددی با صاحبان صنعت و بازرگانان سوییسی خواهند داشت.
مسعود خوانساری افزود: همچنین من در همایشی که در زوریخ و با هدف جلب سرمایه‌گذاری خارجی به ایران برگزار می‌شود حضور دارم و سخنرانی خواهم کرد. امید داریم که این سفر و مجموعه دیدارها و ملاقات‌هایش گام بلندی در جهت تسهیل روابط دوجانبه و توسعه مبادلات تجاری بین بخش خصوصی دو کشور باشد.
وی با اشاره به اتفاقات خوبی که در چند سال گذشته در اقتصاد ایران رخ داده مانند کاهش قابل توجه نرخ تورم و بازگشت ثبات به اقتصاد، ادامه داد: در حوزه جلب سرمایه‌گذاری خارجی هم از نظر داخلی و هم از نظر خارجی با مشکلاتی مواجه هستیم که باید سریع‌تر و جدی‌تر به فکر رفع آن باشیم. در داخل کشور از نظر نظام بانکی مشکلاتی وجود دارد که نیاز به اصلاح فوری و عمیق در آن احساس می‌شود. قدم‌هایی هم از سوی بانک مرکزی به عنوان نهاد ناظر برداشته شده، اما لازم است تلاش بیشتری برای اصلاح ساختار و تطابق با استانداردهای بین‌المللی در نظام بانکی ایران صورت گیرد. در وجه خارجی نیز هنوز مسایلی برجای مانده از تحریم‌های گذشته یا احتیاط بیش از حد بانک‌های بزرگ موانعی برای توسعه روابط بانکی ایجاد کرده است که امیدواریم با کمک سفرای خارجی به عنوان نمایندگان رسمی کشورهای خارجی در ایران مرتفع شود.
رییس اتاق تهران با تاکید روی فعالیت‌های سوییس در حوزه بانکی، این کشور را بازیگر بزرگی در اروپا خواند که می‌تواند در توسعه مراودات بانکی ایران و اروپا نقش مهم و تسهیل‌کننده‌ای داشته باشد. وی افزود: خوشبختانه اخیرا، علاوه بر قراردادهای بزرگی که در حوزه نفت و خودروسازی با شرکت‌های بزرگ اروپایی منعقد شده بود، چند قرارداد فاینانس و گشایش خط اعتباری هم با برخی بانک‌ها از جمله اوبربانک اتریش امضا شده که نشانه‌ای از پیشرفت و توسعه روابط بین بانکی است.
خوانساری همچنین به پایین بودن مبادلات ایران و سوییس اشاره کرد و آن را تا حدود زیادی ناشی از تحریم‌های ناعادلانه بین‌المللی در سال‌های گذشته خواند. وی همچنین روند فزاینده مراودات تجاری با اروپا را امیدوارکننده خواند و گفت: روابط تجاری ایران و اروپا از ۷.۷ میلیارد یورو در سال ۲۰۱۵ به ۱۱.۵ میلیارد یورو در هفت ماهه نخست سال ۲۰۱۷ رسیده که روند قابل قبولی به نظر می‌رسد. این آمادگی در اقتصاد ایران وجود دارد که هم حجم مبادلات کالا و خدمات را افزایش دهد و هم میزبان سرمایه‌گذاران اروپایی و به ویژه سوییسی برای مشارکت و اجرای پروژه‌های مشترک باشد.
وی با بیان اینکه اتاق تهران برای کمک به افزایش جذب سرمایه‌گذاری خارجی در ایران مرکز خدمات سرمایه‌گذاری را راه‌اندازی کرده است گفت: در این مسیر با موسسه‌ها و نهادهای اثرگذار و معتبر بین‌المللی مانند بنیاد فریزر یا موسسه پرایس‌واترهاوس‌کوپرز نیز نشست‌هایی برگزار کردیم تا بتوانیم به آنها تصویر درستی از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های اقتصاد ایران بدهیم و مسیر اصلاحات اقتصادی صورت گرفته را برای بهبود وضعیت ایران در شاخص‌ها و رتبه‌بندی‌های بین‌المللی به آنها نشان دهیم.
خوانساری در پایان سخنان خود عنوان کرد که سال‌های پیشرو می‌تواند سال‌های پرباری برای اقتصاد ایران باشد و اتاق تهران به عنوان نماینده بخش خصوصی تمام تلاش خود را برای بهبود فضای کسب و کار در داخل و تسهیل حضور بنگاه‌های ایرانی در بازارهای بین‌المللی به کار می‌گیرد.
رییس اتاق تهران ابراز امیدواری کرد که با حضور سفیر جدید امور اقتصادی در سفارت سوییس جلوه پُررنگ‌تری به خود بگیرد و روابط اقتصادی دو کشور روندی جهشی در سال‌های آینده داشته باشد. خوانساری گفت: تاکنون شرکت‌های معدود اما معتبری از سوییس برای فعالیت به ایران آمده و کار خود را به خوبی پیش برده‌اند، فضای اقتصاد ایران در حال حاضر برای فعالیت و سرمایه‌گذاری بیشتر کاملا مناسب است و از نظر امنیت و ثبات سیاسی و اقتصادی و در منطقه کاملا متمایز و منحصربفرد است.
در ادامه این نشست سفیر سوییس با ابراز خوشحالی از آغاز ماموریت خود در ایران و حضور در اتاق بازرگانی تهران تاکید کرد که ایران برای سوییس از مجموع جهات بسیار دارای اهمیت است.
مارکوس لایتنر (Makus Leitner) با بیان اینکه سوییس از نظر جغرافیایی کوچک اما از نظر اقتصادی بزرگ است و در اروپا نقش مهمی بازی می‌کند به محوریت اتاق‌های بازرگانی و بخش خصوصی در اقتصاد این کشور اشاره کرد و گفت: خوشحالم که طی مدت کوتاه حضور در ایران متوجه شده‌ام که اتاق بازرگانی تهران و اتاق مشترک ایران و سوییس نیز فعالیت‌های زیادی در حوزه اقتصاد انجام می‌دهند و می‌توانند محور ارتباط با بخش خصوصی سوییس باشند.
لایتنر با استقبال از سفر هیات تجاری اتاق تهران به سوئیس گفت: در حال حاضر تصویری که از ایران در چشم فعالان اقتصادی سوییس وجود دارد، صرفا منحصر به اطلاعاتی است که از رسانه‌ها در اروپا منتشر می‌شود و این تصویر شفاف و کامل نیست. لازم است که نهادهایی چون اتاق تهران با اعزام هیات‌های تجاری و برگزاری همایش‌ها و ملاقات‌هایی با فعالان اقتصادی سوییسی به آنها تصویر کامل و شفافی از فرصت‌ها و ظرفیت‌های بالای اقتصاد ایران ارایه دهند و چارچوب فعالیت‌های اقتصادی را با همه جوانب برای آنان ترسیم کنند.
وی افزود: ایران کشور قدرتمندی است و باید با تکیه بر ظرفیت‌هایی که دارد راه را برای فعالیت سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی باز کند. هرچه سرمایه‌گذاران بهتر بازار ایران را بشناسند احتمال مشارکت و فعالیت آنها بالاتر می‌رود.
سفیر سوییس همچنین خبر داد که هیاتی از مقامات وزارت دارایی و نظام بانکی این کشور بزودی با همتایان ایرانی خود دیدار و در مورد توسعه مراودات و راههای گذر از موانع موجود در سر راه مبادلات بانکی بحث و تبادل‌نظر خواهند داشت.
مارکوس لایتنر با بیان اینکه در مدت کوتاه حضورش اخبار خوبی در مورد اقتصاد ایران و افزایش روابط با سوییس شنیده، گفت: باید مبادلات دوجانبه ایران و سوییس افزایش یابد. هرچه منافع مشترک بین دو کشور بیشتر شود، امکان توسعه مراودات هم بیشتر می‌شود. روابط دوجانبه یک بازی برد - برد برای هر دو طرف است که نفع آن به هر دو کشور می‌رسد.
خوانساری نیز در پایان این دیدار و با اشاره به سخنان سفیر سوییس گفت: ما انتظار نداریم روابط دوجانبه ناگهان جهش یابد و افزایش پیدا کند. اما واقعیت این است که در کنار مشکلاتی که ممکن است اقتصاد ایران را درگیر کرده باشد، ظرفیت‌ها و مزیت‌های بالایی هم در آن جود دارد که باید دیده شود. واقعیت این است که سود سرمایه‌گذاری در ایران هم اکنون بالاتر از سایر مناطق و از جمله اروپاست که فرصت خوبی برای فعالیت شرکت‌های سوییسی در ایران ایجاد کرده است. با توجهی که روی رفع مشکلات اقتصادی از طرف دولت و بخش خصوصی وجود دارد، وضعیت در سال‌های آتی نیز بهتر خواهد شد و رو به بهبود خواهد رفت.
منبع: ایران اکونومیست
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۸۶۹۰۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چرا ایران تحریم‌ناپذیر است؟
ایران تحریم‌ناپذیر است. این گزاره قابل تامل و مهمی است که رئیس‌جمهوری روز یکشنبه در افتتاحیه نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی (ایران اکسپو ۲۰۲۴) بیان و در تبیین چرایی آن هم به این موضوع اشاره کرد که جوانان و متخصصان داخلی، در سال‌های گذشته توانسته‌اند با نوآوری و ابتکار‌های خاص علاوه بر تامین نیاز‌های ضروری کشور، دریچه‌های صادراتی جدید به روی دنیا باز کنند. رئیس‌جمهوری همچنین با تاکید بر اینکه برگزاری نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی گواه تحریم‌ناپذیر‌بودن جمهوری اسلامی ایران است، گفت: «تحریم در ایران اسلامی با اراده پولادین مردم هرگز به نتیجه نرسیده و پس از این هم نخواهد رسید. برگزاری این نمایشگاه همچنین نشان‌دهنده آن است که طرح‌های شیطانی منزوی‌کردن ایران هرگز به نتیجه نرسیده و نخواهد رسید.»
رئیسی همچنین این نمایشگاه را رونمایی از دستاورد‌ها و توانمندی‌های جوانان کشورمان در تلاش برای تبدیل تحریم‌ها و تهدید‌ها به فرصت، توصیف و تصریح کرد: «به تعبیر دیگر ترجمان این نمایشگاه و رویداد بزرگ اقتصادی آن است که ما توانستیم و باز نیز می‌توانیم.» بر این اساس، اظهارات رئیسی را می‌توان بازتاب تغییر و تحولات سرنوشت‌ساز سال‌های اخیر اقتصاد ایران دانست، یعنی دقیقا همان نقطه عطفی که طراحان و معماران تحریم‌های یکجانبه و حداکثری گمان می‌کردند با به راه انداختن آنچه کارزار فشار حداکثری نام گذاشتند، می‌توانند جریان تولید و تجارت را در کشور به کلی فلج کنند و درنهایت به خواسته خود که همان از بین بردن توان سیاسی و نظامی کشور بود، دست پیدا کنند و مردم را در برابر حاکمیت قرار دهند، اما کارنامه سال‌های اخیر نشانگر شکست ابرتحریم‌هایی است که به گمان تحلیلگران بین‌المللی اگر نسبت به هر کشوری اعمال شده بود، فروپاشی ساختار اقتصادی آن کشور ظرف چندماه قطعی بود.
هدف‌گذاری ایران برای اقتصاد عاری از نفت
برهمین اساس، رهبر انقلاب نیز در سال ۹۸ و در اوج فشار‌های تحریمی در یکی از بیانات خود فرمودند: همین تحریم می‌تواند یک فرصت باشد که [پیش از این هم]بوده و بعد از این هم می‌تواند فرصت باشد. می‌تواند اقتصاد کشور را از اتکا به نفت نجات دهد و بند ناف اقتصاد را از نفت قطع کند. عمده مشکلات اقتصادی ما به خاطر وابستگی به نفت است. وابستگی به نفت باعث شده که برای پیشرفت کشور، استعداد و نیروی داخل توجه چندانی نشود اگر بتوانیم این کار را بکنیم، بهترین فرصت را به دست آورده‌ایم. باهوش‌های آمریکایی‌ها هم توجه به این نکته دارند و دیدم در گزارشی توصیه کرده بودند که نگذاریم ایران اقتصاد بدون نفت را تجربه کند، یک راه پشتی درست کنید که ایران به‌کلی از نفت منقطع نشود، چون می‌رود به‌کلی دنبال اقتصاد غیرنفتی.
ناکامی نقشه فروپاشی با وجود کاهش کیفیت زندگی مردم
به باور کارشناسان، هرچند ایران در طول ۴۵ سال گذشته عملا زیر شدیدترین فشار‌های تحریمی آمریکا و اروپا قرار داشته است، اما از سال ۲۰۱۱ و اعمال تحریم‌های نفتی که سودای صفرشدن صادرات نفت را داشت، این استراتژی دنبال می‌شد که قطع کامل درآمد‌های ارزی حاصل از فروش نفت آن هم در شرایطی که بیش از ٩٠درصد بودجه وابسته به آن بود، حتی امور روزمره مردم هم دچار آسیب جدی شود تا در سایه وقوع آشوب‌های داخلی و سرخوردگی از ناتوانی در تهیه دارو و غذا، خواسته‌های نامشروع غرب از جمهوری اسلامی پای میز مذاکره تحمیلی وصول شود. در هر صورت با عبور از سال‌های سخت تحمل فشار‌های بیرونی، نقشه شوم طراحان تحریم آنطور که انتظار داشتند پیش نرفت و ایران توانست با بهره‌گیری از توان داخلی و ایجاد فرصت‌های جدید نیاز‌های فوری را برطرف کند.
برای نمونه طراحان تحریم بنا داشتند صنایع مادر کشور نظیر نفت، پتروشیمی، خودروسازی، فولاد، لوازم خانگی، سیمان و... را از کار بیندازند، اما در نقطه مقابل پیش گرفتن راهبرد‌های جدید نه‌تنها این صنایع را از کار نینداخت که حتی برآیند یک دهه گذشته نشان می‌دهد در برخی از حوزه‌ها تحریم به جای نغمت به نعمت تبدیل شد و استعداد‌هایی بروز پیدا کرد که در شرایط عادی هیچگاه مجال بروز آن پیدا نمی‌شد. البته ناگفته پیداست که هرچند آرزوی خام‌فروپاشی اقتصاد ایران نقش بر آب شده، اما تحریم اساسا آسیب‌هایی به کیفیت زندگی مردم هم زده و رشد اقتصادی کشور هم به ویژه در دهه ٩٠ برمبنای برنامه‌های توسعه و سند چشم‌انداز پیش نرفته که این مسئله در واقع همان محروم‌ماندن کشور از درآمد‌های ارزی مناسب و یا بسیاری از تکنولوژی‌های جدید جهانی در بخش صنعت است. برای مثال مطابق آمار‌ها در سال ٢٠٢١ رقم درآمد سرانه ملی مردم ایران ٥٣٤٣ دلار اعلام شده بود که مطمئنا اگر جریان تحریم‌های یکجانبه نبود رفاه ایرانیان در وضعیت دیگری قرار داشت. به‌علاوه در دیگر شاخص‌های کلان مانند نرخ ارز، تورم، بیکاری و تشکیل سرمایه جدید هم اوضاع باب میل مردم و سیاست‌گذاران نبوده است. البته بخش بزرگی از شوک‌های وارد شده به اقتصاد ایران زیرپوست تحریم‌ها، همان مصیبت تک‌محصولی و نفتی بودن اقتصاد کشور بوده که چالش‌های بزرگی برای کشور ایجاد کرده است.
تنوع بخشیدن به محصولات صادراتی ناجی کشور شد
در این میان، تغییر ریل سیاست‌گذاری و تنوع‌بخشیدن به سبد محصولات صادراتی توانسته تا حدود زیادی ضربه‌گیر تحریم‌ها باشد، ضمن اینکه روند بودجه‌نویسی در سال‌های اخیر و پس از روی کار آمدن دولت سیزدهم هم تغییرات شگرفی داشته که در آن سهم درآمد‌های نفتی از بودجه بسیار کمتر از سال‌های قبل شده و حتی دولت با اتخاذ تصمیمات شجاعانه مانند ایجاد پایه‌های مالیاتی جدید، اصلاح نظام اداری، بهبود محیط کسب‌وکار و مقابله با فساد که برخی ناظران و تحلیلگران آنها را غیرممکن می‌دانستند، توانسته دیوار بلند تحریم‌ها را از سر راه بردارد.
ضمن آنکه نمی‌توان این تغییر رویه بزرگ را نادیده گرفت که سیاست مذاکره با امید به رفع تحریم تبدیل به آخرین و کم‌اهمیت‌ترین راهبرد دولت سیزدهم شده و این باور به وجود آمده که با اتکا به امکانات داخلی و بهره‌گیری از دانش متخصصان داخلی می‌توان منافعی برای کشور کسب کرد که پای میز هیچ مذاکره‌ای پیدا نشده و نخواهد شد. می‌توان اینگونه تعبیر کرد که اجرای سیاست اقتصاد مقاومتی و قطع‌کردن نفت از بند ناف اقتصاد و حذف خودتحریمی‌ها می‌تواند سفره مردم را هم دچار تغییر کند که این مسئله در صدر اولویت‌های کشور قرار گرفته است.
روایت طراحان و معماران تحریم از ناکارآمدی فشار‌ها
در کتاب «تحریم‌ها چطور کار می‌کند؟ ایران و آثار جنگ اقتصادی» که اخیرا منتشر شده، آمده است: باراک اوباما با ممانعت از تجـــارت ســایر کشور‌ها با ایران در سال۲۰۱۱ ماهیت تحریم‌های ایالات متحده را تغییر داد. تحریم‌های اوباما منبع اصلی درآمد ارزی ایران یعنی فروش نفت را مختل کرد. این تحریم‌ها همچنین موجب قطع ارتباط بانک‌های ایرانی از جمله بانک مرکزی با سیستم مالی بین‌المللی شد. تا به امروز، تاثیر اقتصادی تحریم‌ها با آنچه تشکیلات محافظه‌کار جنگ‌طلب آمریکا پیش‌بینی می‌کردند فاصله زیادی داشته است. به‌طور قطع، تحریم‌ها به دو دهه رشد اقتصادی ثابت پایان داد، اما تحریم نه باعث فروپاشی اقتصاد شد و نه قیام‌های توده‌ای برای فشار جدی بر دولت را به وجود آورد.
انعطاف نسبی اقتصاد و تصمیم برای اجازه دادن به کاهش ارزش پول، به شروع -تاکنون بسیار کم- بازسازی اقتصادی به دور از صادرات نفت و به سمت تولید داخلی کمک کرد. به‌رغم کاهش منابع، دولت از مکانیسم حمایت اجتماعی خود برای محافظت از فقیرترین خانوار‌ها در برابر گرسنگی و سقوط به فقر شدید استفاده کرد. همچنین ریچارد نفیو، مقام سابق وزارت‌خارجه آمریکا که به عنوان معمار تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران شناخته می‌شود، با اشاره به پیش‌بینی‌های نادرست دولت ترامپ مبنی بر فروپاشی ایران طی چند ماه تاکید کرد: «دولت ترامپ از ثبات نسبی حکومت ایران سرخورده شد». نفیو نوشته است: «سال ۲۰۱۸، اظهارنظر‌های گسترده‌ای از مقام‌های ارشد آمریکایی با این مضمون شنیده می‌شد که ایران تنها چند ماه و چند ضربت شدید برای فروپاشی فاصله دارد. اعتراضات و آشفتگی‌های سیاسی در این کشور ادامه دارند، اما هیچ نشانه معقولی از وجود ناآرامی‌های استثنایی در آن دیده نمیشود.»
در ادامه یادداشت مقام سابق آمریکایی آمده است: «حکومت، از لحاظ سیاسی، استحکام معقولی دارد و هیچ نشانه‌ای از جدایی نیروهای امنیتی از آن دیده نمیشود.» نفیو در کتاب «هنر تحریم‌ها؛ نگاهی از درون میدان» می‌نویسید: «استقامت در برابر درد تحریم اقتصادی، همان توانایی است که یک اقتصاد در عین از دست دادن بسیاری از ظرفیت‌های تولیدی خود برای ادامه حیات دارد. مانند گروهان نظامی که حتی در صورت از دست رفتن آن، یک ارتش می‌تواند کار خود را پیش ببرد. اهمیت داشتن روش و راهبرد برای استقامت در کشور هدف این است که وقتی راهبرد‌هایی برای حفظ استقامت وجود داشته باشد، کشور‌هایی که در معرض تحریم قرار می‌گیرند، عزم خود را بالاتر برده و جایگاه خود را در این زمینه تقویت می‌کنند.»
ایران در برابر تحریم واکسینه شده است
یک کارشناس برجسته ایتالیایی در حوزه اقتصاد نیز با اشاره به پویایی و رشد اقتصادی ایران طی سال‌های اخیر تصریح کرد که تحریم‌های یکجانبه غرب علیه ایران به اقتصاد این بلوک آسیب زده و موجب شده است تا شرکت‌های غربی از بازار بزرگ ایران محروم شود. وضعیتی که به گفته او، شرکت‌های غربی را شاکی کرده است.
«جیانکارلو الیا والوری» طی یادداشتی تحلیلی می‌نویسد: «در حالی که اینجا در ایتالیا برای پیروی از دستورات ایالات متحده آمریکا مغزمان را کار می‌گیریم، فرقی هم نمی‌کند که روسای‌جمهورش خوب، بد یا حتی خواب‌آلوده باشد، اقتصاد ایران به توسعه خود ادامه می‌دهد.» والوری در گزارش خود نتیجه‌گیری کرده است: «تحریم‌ها و محدودیت‌های یکجانبه برخی کشورهای غربی علیه ایران به اقتصاد غرب آسیب وارد کرده است، زیرا این تصمیم موجب گردیده تا شرکت‌های غربی از بازار ایران دور شوند. این وضعیت به طور خاص بسیاری از کارآفرینان و شرکت‌های اسپانیایی را شاکی کرده است.
این درحالی است که جمهوری اسلامی ایران پس از اعمال تحریم‌ها، جایگزین‌هایی برای شرکت‌های غربی پیدا کرده و از کشورهای دیگر کالا می‌خرد، اما بحران اقتصادی در کشورهای اروپایی باعث شده است که شرکت‌های اروپایی از تصمیم‌های سیاسی برخی دولت‌های اروپایی تحت هدایت دیگران (eterodiretti)، ناراضی باشند.»
آگاته دمارایس، دانش‌آموخته اقتصاد و عضو ارشد اندیشکده «شورای اروپایی روابط خارجی»، نیز در تازه‌ترین کتاب خود تشریح می‌کند که چرا تحریم در بیشتر موارد اثر معکوس بر جای می‌گذارد. به گفته دمارایس، اثر استفاده بی‌رویه از تحریم مانند استفاده بی‌رویه از آنتی‌بیوتیک است و موجب افت اثرگذاری آن می‌شود و مقاومت‌ها نسبت به آن را افزایش می‌دهد. در صورت عدم‌رعایت این پنج عامل، کشورهای تحریم‌شونده با تدابیری که می‌اندیشند، علاج را قبل از وقوع حادثه می یابند و با ایجاد شبکه‌های مالی مستقل، کار خود را پیش می‌برند. دمارایس این رفتار را به واکسیناسیون تشبیه می‌کند و معتقد است روسیه و ایران تا حد زیادی دچار چنین وضعیتی هستند. به گفته او، کشورهای تحت تحریم به سه طریق می‌توانند تحریم‌های آمریکا را دور بزنند. در وهله نخست آنها می‌توانند دلار را را کنار بگذارند که با توجه به گستردگی استفاده از آن در معاملات، اقدام دشواری است.
در وهله دوم، آنها می‌توانند ساخت یک شبکه جایگزین سوئیفت را پیگیری کنند. چین این راه‌حل را از طریق راه‌اندازی شبکه «سیپس» پیگیری کرده است و حجم معاملات آن به یک‌صدم شبکه سوئیفت می‌رسد. درنهایت رمزارز بانک‌های مرکزی آخرین ابزاری است که کشورهای تحریم‌شده می‌توانند از آن استفاده کنند.
مسیر خنثی‌سازی کامل تحریم‌ها چیست؟
در یک‌جمع‌بندی کلی می‌توان اینطور بیان کرد که با عبور از جنگ اقتصادی یکجانبه علیه ایران حالا فرصتی فراهم شده است که می‌توان در بستر انجام اصلاحات اقتصادی و تقویت تولید ملی، به تحقق رشد اقتصادی بالا در سال‌های آینده خوشبین بود.
در واقع اگر کج‌روی‌های مزمن گذشته نظیر خام‌فروشی منابع و ثروت‌های بین‌نسلی، ولنگاری نظام بانکی و بی‌توجهی به بخش‌های مولد برطرف شود، این انتظار واقع‌بینانه وجود دارد که شرایط معیشتی مردم و اهداف ذکرشده در برنامه جدید توسعه هم محقق شود.
گذشته از اعتراف سناریونویسان تحریمی به ناتوانی در ویران‌کردن بنیه اقتصادی کشور، به طور کلی مهم‌ترین محورهای پیگیری‌شده در دولت سیزدهم برای خنثی‌سازی کامل تحریم را هم می‌توان در این محور‌ها جست‌وجو کرد که لازم است با ارزیابی و کنترل دائمی، به شکل ویژه از سوی نظام تصمیم‌گیری و اجرایی دنبال شود:
- رفع ناترازی‌های موجود در اقتصاد از جمله ناترازی در شبکه بانکی، ناترازی انرژی و ناترازی در صندوق‌های بازنشستگی
- تقویت بازارهای صادراتی جدید و استفاده از فرصت پیوستن به اتحادیه‌های منطقه‌ای و جهانی اوراسیا و بریکس
- تقویت اقتصاد دانش‌بنیان و ایجاد انگیزه برای نخبگان
- کنترل جدی بازارهای دارایی و حذف انگیزه‌های سفته‌بازانه از طریق خرید و فروش طلا و ارز
– تقویت روابط تجاری با کشورهای همسایه، آفریقا، آمریکای جنوبی و ایجاد قراردادهای دائمی برای صادرات محصول غیرنفتی و دارای ارزش افزوده
- مقابله با ابرچالش کم‌آبی و احیای محیط‌زیست
- بهبود محیط کسب‌وکار با هدف افزایش مشارکت مردم و بخش خصوصی در اقتصاد
- پیگیری مبارزه با جریان‌های مافیایی و ذی‌نفوذ به قصد حذف کامل موریانه فساد از بدنه اقتصاد کشور.
جغرافیای اقتصادی ایران تحریم‌ناپذیر است
یک کارشناس اقتصادی در مورد تحریم‌ناپذیر بودن اقتصاد ایران گفت: «اقتصاد ایران در دوران تحریم دچار افول و کاهش چشمگیر رشد اقتصادی شد، اما هیچگاه سقوط نکرد؛ دلیل این مسئله تنوع بالای محصولات تولیدی در داخل کشور است که حتی نسبت به کشورهای همسایه و کشورهای حوزه خلیج‌فارس دارای تفاوت‌های بسیاری هستیم، چراکه این کشور‌ها تنها به نفت متکی هستند، اما ایران با کشاورزی، معادن، صنعت پتروشیمی و دیگر صنایع توانسته روی پای خود بایستد و علاوه بر تامین نیاز‌های داخلی، توسعه صادرات و کشف مقاصد جدید صادراتی را دنبال کند.»
علی حیات‌نیا بیان کرد: «شرایط اقلیمی و جغرافیای اقتصادی ایران باعث شده تحریم‌ها و جنگ اقتصادی آمریکا و اروپا به نتیجه نرسد، برای مثال ایران در برخی محصولات کشاورزی جزو برترین کشورهای جهان است یا در حوزه محصولات معدنی پیشرو هستیم، بنابراین با چنین ویژگی‌هایی نمی‌توان تصور کرد اقتصاد ایران زمینگیر شود.» این کارشناس اقتصادی افزود: «البته باید به این نکته توجه کرد که برای به حداقل رساندن اثر تحریم‌ها، باید زنجیره ارزش محصولات را تکمیل و نفت را از بودجه کشور تا حد ممکن حذف کرد، همچنین اصلاحات ساختاری را در نظام اقتصادی و صنایع کشور انجام داد.» حیات‌نیا تاکید کرد: «با انجام اصلاحات عمیق اقتصادی و رفع نقاط آسیب‌پذیر می‌توان به این موضوع خوشبین بود که دیگر با اعمال تحریم دچار نوسانات در سطح بازار و کلیت اقتصاد نباشیم.»
منبع: شهروند
باشگاه خبرنگاران جوان وبگردی وبگردی
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت