قاچاق کالا تنها دستاورد مناطق آزاد است؟
تاریخ انتشار: ۶ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۸۸۰۲۴۲
به گزارش جماران؛ با وجود انتقادهای مکرر کارشناسان در مورد فعالیت غیراصولی مناطق آزاد و همچنین واردات بیرویه که به راحتی از طریق این مناطق صورت میگیرد، شاهد اظهارنظرهایی در مورد افزایش تعداد مناطق آزاد تجاری هستیم. این در حالی است که مجلسیها میگویند، امروز رقابت ناسالمی بین استانها و شهرستانهای کشور ایجاد شده و هر کدام تلاش میکنند برای خود منطقه آزاد و منطقه ویژه اقتصادی تعریف و ایجاد کنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در این میان اگرچه بسیاری از کارشناسان معتقدند که یکی از مبادی قاچاق در کشور همین مناطق آزاد هستند اما مسوولان مرتبط با مناطق آزاد زیر بار این حرفها نمیروند و از روند فعالیتهای انجام شده در این مناطق دفاع میکنند. به عنوان مثال به تازگی مرتضی بانک، دبیر جدید شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی با بیان اینکه برداشتهای متفاوت مانع توسعه مناطق آزاد میشود، گفت: هیچ ارتباطی بین مساله قاچاق با مناطق آزاد وجود ندارد. این موضوع در واقع یک نکته انحرافی است که توسط برخی رسانهها طراحی میشود چون با همکاری که بین گمرک و منطقه آزاد وجود دارد قاچاقی صورت نمیگیرد. وی همچنین با بیان اینکه در حال حاضر همه صادرات و واردات توسط یک سیستم یکپارچه و جامع کنترل شده و امکان قاچاق وجود ندارد، مدعی شد که صادرات مناطق آزاد کشور نسبت به سال گذشته ۲۵ درصد افزایش داشته و ارزش آن به یک میلیارد دلار رسیده است.
در حالی دبیر شورای عالی مناطق آزاد اعلام کرده است شاهد رشد سرمایهگذاری و انجام شدن کارها بر اساس قوانین هستیم که ماه گذشته نماینده مردم نطنز و قمصر در مجلس با بیان اینکه این مناطق بهعنوان مبادی صادراتی تعریف شدهاند، ولی بیشتر بر واردات تمرکز داشتهاند، اظهار کرد: مشکل ما درمناطق آزاد در اجرای صحیح قانون است. از این رو مجلس باید بر نحوه معرفی این مناطق کنترل و نظارت داشته باشد.
قاچاق کالا تنها دستاورد مناطق آزاد
واقعیت این است که روی بخشی از واردات کشور که از طریق مناطق آزاد صورت میگیرد، هیچ کنترلی وجود ندارد. از این رو با وجود اینکه مناطق آزاد تجاری میتوانند نقش بسزایی در راستای توسعه تجارت داشته باشند و فرصت طلایی برای سرمایهگذاری را فراهم کنند اما در حال حاضر، معایب آنها بیش از مزایایشان است چراکه این مناطق به محلی برای ورود کالاهایی همچون کفش، فرش ماشینی و پوشاک تبدیل شدهاند که شاهد مازاد تولید داخلی مشابه آن کالاها هستیم.
از اینرو از آنجا که کنترلی بر مناطق آزاد برای ورود کالا به مناطق اصلی وجود ندارد، کالاهای قاچاق از مناطق آزاد به راحتی وارد سرزمین اصلی و در نهایت باعث آسیب جدی به تولید داخلی و منافع ملی میشود. این در حالی است که به گفته کارشناسان، ایجاد مناطق آزاد اگر منطقی و نیازسنجی شده صورت گرفته باشد، میتواند مفید باشد و به توسعه اقتصادی کشور کمک کند. اما در شرایط فعلی، دبیر کمیسیون اقتصادی مجلس معتقد است که قاچاق کالا تنها دستاورد مناطق آزاد است.
حسینیشاهرودی با اشاره به آمار ۹۰ درصدی قاچاق کالا که به تازگی از سوی وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام شده است، گفت: قسمت قابل توجهی از این حجم کالای قاچاق از طریق مبادی رسمی و به ویژه مناطق آزاد وارد کشور میشود.
وی با اشاره به فلسفه وجودی مناطق آزاد گفت: در حال حاضر شرایط موجود در مناطق آزاد بهگونهای است که به جای اینکه این مناطق به عنوان مبادی صادرات کالا مطرح باشند، به محل واردات کالاهای لوکس و غیرضروری که ایجاد اشتغال و تولید نمیکنند و اتفاقا ضربه مهلکی هم به اقتصاد و تولید ما میزنند، تبدیل شدهاند.
رونق صادرات نداشتیم
دبیر کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه با اشاره به آمار 90 درصدی قاچاق کالا از کل واردات که به تازگی از سوی وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام شده، خاطرنشان کرد: در تکمیل سخنان وزیر صنعت باید بگویم که قسمت قابل توجهی از این حجم کالای قاچاق از طریق مبادی رسمی و به ویژه مناطق آزاد وارد کشور میشود، در حقیقت این دستاوردی بوده که مناطق آزاد برای ما داشته است.
وی افزود: طی این سالها عملکرد مناطق آزاد نه تنها اشتغال مولد و رونق صادرات را به دنبال نداشته بلکه دروازهای برای واردات کالا هم شده است، آن هم کالاهایی که هیچ کنترلی بر ورود آنها نیست.
نماینده مردم شاهرود ضمن انتقاد از نحوه عملکرد دولت یازدهم درخصوص مناطق آزاد گفت: در چهارسال گذشته رویکرد مناطق آزاد کاملا منفی بوده است.
وی در ادامه گفت: با تصمیمی که مجلس گرفت مبنی بر اینکه این مناطق زیر نظر وزارت اقتصاد فعالیت کند و پاسخگوی آن، این وزارتخانه باشد و با تغییری که در مدیریت منطقه آزاد انجام شده است، امیدواریم شرایط مناسبتری برای تحقق قانون فراهم شود.
ماجرایی که قومی و قبیلهای شد
حسینیشاهرودی همچنین با بیان این نکته که افزایش مناطق آزاد هیچ توجیهی ندارد، خاطرنشان کرد: این بحث مقداری قومی و قبیلهای شده و حالتی پیش آمده است که خیلی از نمایندگان به دنبال این هستند که با ایجاد منطقه آزاد در شهر خودشان آن را به عنوان دستاورد چهار ساله نمایندگی خود معرفی کنند و دولت هم از این فرصت سوءاستفاده میکند.
وی اضافه کرد: هنوز دولت نتوانسته یک منطقه آزاد پایلوت که دقیقا قانون در آن اعمال شده باشد و همچنین آمار صادرات و تولید کالا در آنجا مشخص است را به وجود آورد.
لایحه افزایش منطقه آزاد ناقص است
دبیر کمیسیون اقتصادی مجلس در ادامه با اشاره به رد لایحه افزایش مناطق آزاد در کمیسیون فرعی صنایع، در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه رویکرد کمیسیون تخصصی اقتصادی مجلس در خصوص این لایحه چیست، اظهار کرد: اگر بنا باشد مناطق آزاد افزایش پیدا کند، 15 شرط را در کمیسیون قرار دادیم تا رویکرد مناطق آزاد را عوض کند. با تحقق این شروط ما خواهیم پذیرفت که مناطق آزاد باقی بماند یا توسعه پیدا کند. البته هنوز بحث اساسی آن در کمیسیون انجام نشده، چون لایحه افزایش منطقه آزاد دولت ناقص است.
وی اضافه کرد: در واقع باید جغرافیای مناطق آزاد را دولت در لایحهای که داده است تعیین کند که تا امروز هنوز به مجلس اعلام نشده است و اگر جغرافیا و آن شروط دیگر محقق نشود، قابل طرح در کمیسیون اقتصادی نخواهد بود.
زمینفروشی، محل درآمد مناطق آزاد
بنا به گفته دبیر کمیسیون اقتصادی مجلس یکی از دلایل عدم موفقیت مناطق آزاد این است که باید خود این مناطق هزینههای زیرساخت خودشان را تامین کنند و چون بودجه دولت به کمک آنان نمیآید، طبیعتا روشهایی از جمله زمینفروشی برای تامین هزینهها شکل میگیرد زیرا روش سادهای است و درآمد هنگفتی را متوجه مناطق آزاد میکند. به همین علت مدیران مناطق آزاد از رویکرد صادراتمحور استقبال نمیکنند و نهایتا به دنبال رویکرد اول یعنی کسب درآمد از محل زمینفروشی و واردات کالا میروند.
حسینی شاهرودی اظهار داشت: باید دستگاههای نظارتی مثل دیوان محاسبات و سازمان بازرسی مجلس در مناطق آزاد حضور داشته باشند که البته این موارد در شروط کمیسیون اقتصادی درخصوص لایحه افزایش مناطق آزاد دیده شده است.
نماینده مردم نطنز و قمصر در مجلس به فارس گفت: اگر واقعا به فلسفه وجودی و کارکردهایی که برای این مناطق تعریفشده بازگردیم و برنامهها دقیق عملیاتی شده و در مسیر درست گام برداشته شود، این مناطق میتوانند مفید باشند و مناطقی که کارهای خارج از این ضوابط انجام میدهند، باید تعطیل شوند.
واکنش وزیر صنعت به مجلس
گفتنی است اخیرا از سوی یکی از نمایندگان مجلس به نقل از وزیر صنعت، خبر قاچاق 90 درصدی کالا منتشر شد که واکنش سریع و پیگیری جدی وزیر را در پی داشت.
درحالیکه یکی از نمایندگان مجلس با اشاره به اظهارات وزیر صنعت، معدن و تجارت مبنی بر اینکه تنها 10درصد کالا از طریق مبادی رسمی وارد کشور میشود، گفته بود: محمد شریعتمداری اعلام کرده که باید کنترل اساسی در این زمینه صورت گیرد. سخنگوی هیاترییسه مجلس گفت: شریعتمداری در تماسی با بنده اعلام کرد که این موضوع از اساس کذب است و اظهار داشت در مغازهای حضور یافته و مغازهدار به وی اعلام کرده که این کالاها خارجی است.
بهروز نعمتی افزود: وزیر صنعت در این تماس تلفنی عنوان کرد که در مصاحبه خود آماری که آن مغازه دار اعلام کرده را بیان کرده و آن مغازه مد نظرش بوده است.
این در حالی است که پیش از واکنش وزیر، سخنگوی هیاترییسه مجلس از شریعتمداری به دلیل اینکه چرا در زمان ریاست ستاد تنظیم بازار کشور اعداد و ارقام مربوط به واردات غیر قانونی۹۰ درصدی کالا را مطرح نکرده بود، انتقاد کرده و با اشاره به اعلام آماری از سوی شریعتمداری مبنی بر اینکه تنها 10درصد از کالاهای وارداتی قانونی وارد کشور شده است، گفت: از آقای شریعتمداری گلهمند هستم چراکه ایشان پیش از اینکه وزیر صنعت، معدن و تجارت شود، معاون رییسجمهور و رییس ستاد تنظیم بازار کشور بود و در همان زمان باید این ارقام و اعداد را اعلام میکرد.
نعمتی، با بیان اینکه در گزارشی که رییس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز مطرح کرد حدود 27 میلیارد دلار قاچاق کالا و ارز در کشور وجود داشته، افزود: این عدد هماکنون به 16 تا 17 میلیارد دلار کاهش یافته که کاهشی بین 9 تا 10میلیارد دلار در این بخش صورت گرفته است و اگر پایینترین رقم یعنی 16 میلیارد دلار در نظر گرفته شود، این میزان قاچاق به کشور وجود دارد. این در حالی است که شریعتمداری اعلام کرده این موضوع که ۹۰ درصد واردات کشور قاچاق و غیرقانونی بوده را تکذیب میکنم و این موضوع یک شیطنت رسانهای بوده است.
رونق اقتصاد در گرو تعیین تکلیف مناطق آزاد
بهطور کلی اگرچه مناطق آزاد تجاری ایران به رسالت اصلی خود عمل نمیکنند و به محلی برای منفعتطلبی و سودجویی عدهای خاص تبدیل شدهاند اما واقعیت این است که هرچه زودتر باید در دولت دوازدهم تکلیف نحوه فعالیت در این مناطق مشخص شود تا دست کم بخش عظیمی از واردات غیرقانونی که از طریق این مناطق صورت میگیرد، کاهش یابد. در این صورت است که میتوان به ایجاد اشتغال، رونق تولید و اقتصاد با کمک مناطق آزاد تجاری امیدوار بود که در این راستا باید دید وزرایی مثل شریعتمداری در وزارت صنعت، معدن و تجارت چه اقداماتی درخصوص شفافسازی فعالیتها و همچنین کاهش قاچاق در دست اجرا خواهند داشت.
منبع: جماران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.jamaran.news دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «جماران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۸۸۰۲۴۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مناطق آزاد و ویژه اقتصادی باید به موتور پیشران اقتصاد تبدیل شوند
به گزارش خبرگزاری مهر، محمد مخبر بعد از ظهر امروز (پنجشنبه) در ارتباط ویدیو کنفرانسی با همایش ملی مناطق آزاد تجاری صنعتی و ویژه اقتصادی سراسر کشور که در مشهد مقدس برگزار میشود، با تاکید بر اینکه مسائل اقتصادی را باید با مشارکت و حضور مردم حل کنیم، تصریح کرد: نامگذاری سال جاری با عنوان جهش تولید با مشارکت مردم حاصل تجربه بیش از ۴۰ سال جمهوری اسلامی ایران است که بدون فعال کردن منابع، خلاقیت و مدیریت مردم مشکلات اقتصادی به صورت مطلوب حل نمیشود.
معاون اول رئیس جمهور افزود: مناطق آزاد تجاری صنعتی و ویژه اقتصادی از فرصتهای خوب تحقق شعار سال هستند و این مناطق با فلسفه و هدف تشویق سرمایهگذاری داخلی و خارجی، کنار گذاشتن دیوان سالاری، توسعه صادرات و آوردن مردم از سرزمین اصلی به این مناطق و فعالیت اقتصادی موثر شکل گرفته است.
دکتر مخبر با تاکید بر اینکه باید کاستیهای چند دهه گذشته در توجه به اهداف و فلسفه تشکیل مناطق آزاد در دولت سیزدهم جبران شود، تصریح کرد:
توجه به مناطق آزاد تجاری صنعتی و ویژه اقتصادی اولویت اساسی دولت است که ظرفیتهای این مناطق و مقررات، امکان پیشرفت و توسعه را ایجاد کرده است و هیچ بنبستی در مسیر فعالیت مناطق آزاد وجود ندارد و دولت آمادگی دارد تا مسائل و مشکلات بر سر راه فعالیت این مناطق را برداشته و مرتفع کند.
وی با تاکید بر اینکه جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی و توسعه صادرات از مهمترین زمینههای فعالیت مناطق آزاد است که باید در این خصوص برنامهریزی کنند، افزود: نزدیک به ۱۰ سال رشد اقتصادی کشور منفی بود اما در سال گذشته به نرخ رشد اقتصادی ۶ درصد رسیدیم اما با این میزان نمیتوان مسائل کشور را حل کرد که طبق هدف گذاری میانگین رشد اقتصادی ۸ درصدی در برنامه هفتم توسعه باید کاستیهای سالهای گذشته نیز جبران شود که برای رسیدن به این هدف نیازمند جذب سرمایهگذاری سنگین داخلی و خارجی هستیم که این مناطق فرصتی بسیار مناسب برای تشویق سرمایهگذاری هستند.
معاون اول رئیس جمهور با اشاره به فرصت بسیار خوب همسایگی ایران با ۱۵ کشور منطقه تاکید کرد: بخش زیادی از نیازهای کشورهای همجوار میتواند در داخل ایران تولید شود و باید از این راهبرد جدی دولت سیزدهم در توسعه روابط با همسایگان در مناطق آزاد به خوبی استفاده شود.
دکتر مخبر خاطرنشان کرد: از گامهای بلند آیت الله رئیسی در دیپلماسی دولت سیزدهم برقراری رابطه با کشورهای منطقه و همسو است که تفاهمنامهها و قراردادهای بسیار خوبی امضا شده و تمامی این فرصتها باید در مناطق آزاد پیاده سازی شوند.
معاون اول رئیس جمهور در ادامه وجود نیروهای جوان و تحصیل کرده، شرکتهای دانش بنیان، ظرفیتهای معدنی و اقتصاد دریا محور را از مهمترین زمینههای فعالیت و برنامهریزی مناطق آزاد توصیف و تصریح کرد: باید کمبودهای کشور به ویژه در زمینه تولید، در مناطق آزاد جبران شود.
معاون اول رئیس جمهور در ابتدای سخنان خود با اشاره به مشکلات کشور در زمان روی کار آمدن دولت سیزدهم گفت: گامهای بسیار بلندی توسط دولت، مردم و فعالین اقتصادی در طول دو سال گذشته برای حل مشکلات کشور برداشته شد.
وی افزود: زمانیکه در یک کشور با کوچکترین مساله روبرو میشوند تمام بخشها و دولت آنان بسیج میشوند اما جمهوری اسلامی ایران به نقطهای رسیده که زمانیکه رژیم غاصب صهیونیستی به عنوان نماد سلطه توسط کشور ما مورد اصابت قرار میگیرد، رئیس جمهور و دولت و مردم به کارهای عادی خود میپردازند و کشور در شرایط آرام مسیر خود را ادامه میدهد.
وی خاطرنشان کرد: زمانی مقام معظم رهبری اینگونه تاکید کردند که نباید اقتصاد کشور با تکانههای خارجی دچار آسیبی شود؛ لذا باید در این مسیر حرکت کنیم و در زمینه اقتصاد به نقطهای برسیم که تناسب با نقش جمهوری اسلامی در سطح بین الملل داشته باشد.
معاون اول رئیس جمهور ادامه داد: امروز وقتی در منطقه تصمیمی گرفته میشود که تبعات خاصی دارد ناچار هستند ملاحظات جمهوری اسلامی را رعایت کنند و تکیه مظلومین جهان به ایران است تا جایی که تمام امکانات نظام سلطه برای شکست مردم غزه جمع آوری شد اما نتوانستند به هیچکدام از اهداف خود برسند.
حجت الله عبدالملکی دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری و صنعتی و ویژه اقتصادی نیز در این مراسم با اشاره به اینکه تراز تجاری مناطق آزاد با تلاشهای دولت سیزدهم مثبت شده است، گفت: یک و نیم درصد از ۶ درصد رشد اقتصادی حاصل تلاشهای مناطق آزاد بوده و تاکنون ۹۰۰ هزار میلیارد تومان بسته سرمایهگذاری در سال گذشته ارائه شد که به معنای چهار برابر شدن تقاضا برای سرمایهگذاری در مناطق آزاد است و تاکنون ۱۳۳ هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری محقق شده است و این برنامه جهش سرمایهگذاری در مناطق آزاد با جدیت پیگیری میشود و در سال پنجم برنامه هفتم سهم مناطق آزاد در رشد اقتصادی به ۴ درصد خواهد رسید.