به نقل از «ایرنا»

اختلافات احزاب کردی دستاورد اصرار بارزانی برهمه پرسی است/ بازپس گیری کرکوک همه پرسی را به مسأله ای بی خاصیت تبدیل کرد

تاریخ انتشار: ۲۸ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۱۳۸۱۸۳

تهران-ایرنا- تحلیل گرسیاسی عراقی مقیم ایران با تاکید بر این که اختلافات احزاب کردی دستاورد اصرار بارزانی بر همه پرسی است گفت: باز پس گیری کرکوک همه پرسی را به مساله ای بی خاصیت تبدیل کرد.

به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، مسعود بارزانی و برخی از رهبران اقلیم کردستان عراق علیرغم هشدار های منطقه‌ای و بین‌المللی سوم مهرماه جاری همه پرسی تجزیه را در اقلیم کردستان عراق و مناطق مورد منازعه برگزار کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در پی بی توجهی بارزانی به هشدارها در نهایت بغداد تمهیدات لازم برای حفظ تمامیت ارضی عراق را در ابعاد سیاسی حقوقی و میدانی آغاز کرد.
دراین راستا طی روزهای گذشته نیروهای نظامی عراق کرکوک و مناطق مورد منازعه را بدون درگیری و خشونت بازپس گرفتند.
این درحالی است که رهبران اقلیم کردستان عراق در راستای نیل به اهداف خود به نفت منطقه مورد منازعه کرکوک که حدود ۴۰درصد عراق را در میادین خود جای داده چشم دوخته بودند.
به گفته ناظران مسایل عراق بازپس گیری کرکوک عملا فرایند تجزیه طلبی در شمال عراق را با چالش‌های جدی مواجه می کند درباره بازپس گیری کرکوک و پیامدهای سیاسی آن در اقلیم کردستان عراق با سیدرضا قزوینی تحلیل گر عراقی مقیم ایران به گفت و گو نشستیم، مشروح این گفت وگو را در ادامه می خوانید:

**بازپس گیری کرکوک و مناطق مورد منازعه در کوتاه ترین زمان و با کمترین درگیری رخ داد چه عواملی چنین فضایی را ایجاد کرد؟
قزوینی: قطعا عوامل متعددی در این موضوع سهم ایفا کردند، واگرایی ایجاد شده میان اتحادیه میهنی و حزب دمکرات، در موضوع کرکوک نقش مهمی را بازی کرد، بخش قابل توجهی از اتحادیه میهنی از همان ابتدا درباره زمان برگزاری همه پرسی با حزب دمکرات دچار اختلاف نظر شده بودند و رفتارهای بارزانی و اقدامات وی را در راستای منافع شخصی و حزبی ارزیابی کرده بودند.
همچنبن در موضوع کرکوک نیز همین افراد درک کرده بودند که نباید خود را فدای اهداف بارزانی کنند به خصوص آنکه کرکوک در اختیار اتحادیه میهنی بوده است.
افزون بر این سردار قاسم سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه نیز یک روز پیش از عزیمت نیروهای نظامی عراق برای استقرار در کرکوک با مقامات کرد در شهر سلیمانیه دیدار کرده بود، به نظر می رسد این دیدار نقش مهمی در اقناع اتحادیه میهنی برای مقاومت نکردن در برابر نیروهای مسلح عراق داشته است.

**در روزهای اخیر شاهد خط خبری علیه نیروهای حشد الشعبی و سپاه بودیم نیروی اصلی در عملیات بازپس گیری این مناطق کدام نیروها بود و حشدالشعبی چه نقشی در این عملیات داشت؟
قزوینی: بازپس گیری کرکوک توسط نیروهای مسلح عراق صورت گرفت، بنابر حساسیت موضوع، الحشد الشعبی به عنوان نیروهای پشتیبان در اطراف شهر موضع گرفت و وارد شهر نشد. ارتش، پلیس فدرال، دستگاه مبارزه با تروریسم عراق عناصری بودند که در بازپس گیری شهر نقش داشتند، برخی جریان های کرد به خصوص وابستگان به حزب دمکرات که به دنبال تخریب فضا در کرکوک و فتنه انگیزی بودند سعی کردند تا نشان دهند الحشد الشعبی با رویکردی فرقه گرایانه به دنبال ورود به شهر و انتقام جویی از شهروندان کرد است و سعی در ترساندن شهروندان کردی ساکن کرکوک کردند.

**ظاهراً احزاب کرد اختلافات جدی درباره همه پرسی و نتایج و پیامدهای آن داشته اند فضای سیاسی اقلیم با این اتفاقات به چه سمت خواهد رفت استعفای بارزانی در این فضا چقدر محتمل است؟
قزوینی: اختلافات حتی در برهه پیش از همه پرسی جدی بوده است، حتی در اتحادیه میهنی نیز عملا شاهد وجود دو جریان بودیم. جریانی که با مسعود بارزانی به شدت همراه بود و در جریان بازپس گیری کرکوک نیز در کنار بارزانی ایستادند و جریانی که معتقد بود می شود با دولت مرکزی تعامل جدی تر و مفید تری داست، تناقض در بیانیه های اتحادیه میهنی در روزهای منتهی به همه پرسی نیز گویای این نکته است. احزاب و جنبش هایی مانند گوران و جماعت اسلامی و ائتلاف برای دمکراسی و عدالت و ... نیز از همان ابتدا دچار اختلافات جدی بودند.
مجازات های دولت مرکزی علیه اقلیم و فشارهای ایران و ترکیه هر چند که غالبا هنوز همه آنها اجرا نشده، علاوه بر درک احزاب کردی از اینکه موضوع همه پرسی، تلاشی از سوی بارزانی برای تحکیم جایگاه سیاسی و اقتصادی اش بوده است و موضوع از دست دادن کرکوک، همه و همه در افزایش اختلافات و به وجود آمدن یک فضای سیاسی پرتنش در اقلیم کردستان نقش فعالی ایفا می کنند.
« به خصوص آنکه اقلیم در آستانه برگزاری انتخابات داخلی ریاستی و پارلمانی است. این موضوع تأثیر مهمی در انتخابات خواهد گذاشت و به نظر می رسد تعویق انتخابات که همین چهارشنبه شب اعلام شد به دلیل ترس از ناکامی جریان های جدایی طلب و همراهی کننده با آن بوده است».
درباره کناره گیری بارزانی حرف و حدیث زیاد است، بعد از باز پس گیری کرکوک توسط دولت مرکزی، اعتراض های سیاسیون کرد به شدت به بارزانی و دولت اقلیم افزایش یافت و بسیاری خواستار استعفای بارزانی و تشکیل دولت انتقالی شدند. اینکه مسعود بارزانی استعفا دهد یا خیر بسته به فشارها در روزها و هفته های آینده خواهد داشت. اما استعفای وی به معنای عقب نشینی و پذیرش مسؤولیت ناکامی هاست که در انتخابات داخلی و حتی انتخابات سراسری تأثیر بدی بر حزب دمکرات خواهد داشت لذا بعید است که وی تا زمان انتخابات داخلی به استعفا بیندیشد.

** به عنوان یک ناظر ارزیابی شما از نتایج و پیامدهای همه پرسی برای احزاب سیاسی و مردم کردستان چه خواهد بود این همه پرسی چه دستاوردی برای بارزانی داشته است؟

قزوینی: فشارهای ایران و ترکیه و مجازات های بغداد علیه اربیل، مقامات کرد را در یک تنگنا قرار داد. همین تنگنا، حجم اعتراضات سیاسی علیه بارزانی را از سوی احزاب مخالف کردی بیشتر کرد. بسته شدن مرزهای هوایی اقلیم حداقل تأثیر خود را بر صنعت گردشگری کردستان نشان داد و چنانچه فشارها و مجازات بیشتر شود و عملی گردد می تواند تأثیرات خود را در کوتاه مدت نشان دهد موضوعی که قطعا بر زندگی روزمره شهروندان تأثیر خواهد گذاشت. اما آنچه اهمیت دارد موضوع بازپس گیری کرکوک توسط دولت مرکزی است. از دست دادن کرکوک و پس از آن مناطق وسیعی از بخش های مور منازعه با بغداد، عملا آرزوی بارزانی برای امتیاز گیری و حتی اعلان استقلال را با چالش بسیار جدی مواجه کرد و عملا همه پرسی را به مسأله ای بی خاصیت تبدیل کرد. اکنون کوه بزرگی از مشکلات و اختلافات سیاسی به وجود آمده در میان احزاب کردی، دستاورد اصرار بارزانی بر اجرای همه پرسی به شمار می رود. اعلام رسمی تعویق انتخابات داخلی کردستان نیز دو روز پس از بازپس گیری کرکوک اعلام شد شاهد دیگری بر ترس بارزانی از آینده جایگاه حزبش در انتخابات کردستان است.

**فرایند گفت و گوها بین بغداد و اربیل برای حل و فصل موضوعات اختلافی چه سرنوشتی خواهد داشت؟

قزوینی: از روز پس از برگزاری همه پرسی دولت مرکزی بر ضرورت گفتگو در چارچوب قانون اساسی تأکید داشته است. لغو همه پرسی شرط اساسی بغداد برای گفتگو با مقامات اقلیم بوده است. شرطی که تا این لحظه مورد پذیرش اربیل قرار نگرفته است. اخیرا نیز برخی طرف ها در بغداد صحبت از تعویق یا فریز کردن نتایج همه پرسی می کنند اما غالب جریان های سیاسی عراق و دولت به دنبال لغو کامل نتایج همه پرسی است. بعید به نظر می رسد بارزانی به دلایل حیثیتی و انتخاباتی لغو نتایج همه پرسی را بپذیرد و احتمالا راهکار دیگری برای آن اندیشیده خواهد شد. حیدر العبادی در روز بازپس گیری کرکوک نیز رسما اعلام کرد که همه پرسی عملا به تاریخ پیوسته است.
اکنون و با پس گیری کرکوک و تقویت موضع دولت مرکزی، به نظر می رسد العبادی با اتخاذ شیوه ای که عملا همه پرسی را تمام شده و بی اثر نشان دهد مقامات اربیل را وادار به پذیرش خواسته های خود کند. بغداد می داند که از دست دادن کرکوک توسط اربیل عملا همه پرسی را بی اثر کرده و باز پس گیری کامل مناطق مورد منازعه نیز اوضاع را تا حدودی به حالت قبل از همه پرسی باز خواهد گرداند.

سیام**2021 خبرنگار: داوود مرادپور * انتشار: حسین فتح الهی

منبع: ایرنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۱۳۸۱۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ویدیو/ تأمین حقوق ملت فلسطین یک مطالبه بین‌المللی است

ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه امروز ۱۰ اردیبهشت، در ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی جمهوری اسلامی ایران (ایران اکسپو ۲۰۲۴)، در جمع خبرنگاران با بیان اینکه مسأله فلسطین یک مسأله جهانی و تأمین حقوق ملت فلسطین یک مطالبه بین‌المللی است، گفت: تا زمانی که مسأله فلسطین حل نشود، امنیت و ثبات پایدار در منطقه و جهان شکل نخواهد گرفت.

دریافت 46 MB

خبرنگار: اکرم احقاقی/ تصویربردار و تدوینگر: اسماعیل گلرخ