گزارش ويژه مشرق؛ پارتيزانيسم اينترنتي به ايران رسيد/ نهنگ آبي؛ چالشي براي ديده‌شدن +تصاوير
تاریخ انتشار: ۳ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۲۳۵۷۷۰
خبرگزاري آريا - چالش نهنگ آبي نوعي جنبش اجتماعي است که در آن نوجوانان تلاش مي‌کنند خود را به وسيله قرباني شدن به نمايش بگذارند و از اين طريق معنايي براي زندگي خود بيابند.
سرويس جهان مشرق - چالش نهنگ آبي با پريدن دو دختر نوجوان از پل چمران اصفهان به چالشي عمومي براي جامعه ايران تبديل شد. امري که بسياري از افراد جامعه را نگران کرده و در عين حال بسياري از رسانه‌ها نيز سعي کردند به آن بپردازند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نهنگ آبي چيست؟
چالش نهنگ آبي يک جنبش اجتماعي تينيجري مبتني بر شبکه‌هاي اجتماعي است که تلاش مي‌کند با استفاده از احساسات خدشه‌دار شده نوجواناني که از تنهايي و افسردگي رنج مي‌برند شکلي متفاوت از جلب توجه را خلق کند. مديران گروه‌هاي حامل اين بازي مخاطبان خود را از بين نوجوانان آسيب‌پذيري انتخاب مي‌کنند که نياز به ديده شدن دارند. اين چالش که به وسيله يک مدير يا نگهبان (curator) هدايت مي‌شود بستگي زيادي به توانايي او در ايجاد وابستگي عاطفي بين خود و مخاطبان آسيب‌پذيرش دارد. آن چيزي که اين چالش را تا 50 مرحله جلو مي‌برد اين رابطه است در جريان آن مدير تمام تلاش خود را در جهت بها دادن و ارزش قائل شدن براي مخاطب خود انجام مي‌دهد. اين نکته در اينجا حائز اهميت است که تقريبا کسي نمي‌تواند وارد اين بازي شود و تنها اين مديران بازي هستند که مي‌توانند افرادي را انتخاب کنند. آنها نيز تنها به سراغ افرادي مي‌روند که احتمال مي‌دهند بتوانند بر روي آنها کنترل کافي داشته باشند به طوري‌که تا 50 مرحله بازي را ادامه داده و البته نکات امنيتي براي لو ندادن رابطه را نيز حفظ کنند. هر چند همه مديران بازي تا به حال سعي در مخفي کردن هويت خود داشته‌اند اما در صورت گزارش شدن به پليس امکان رديابي آنها وجود دارد لذا قرباني بايد فرد قابل اعتمادي در اين‌گونه موارد نيز باشد. فردي که کسي را براي در ميان گذاشتن مشکلات خود نداشته باشد.
همانطور که مشهور است مبتکر اين چالش يک دانشجوي اخراجي رشته روانشناسي است که خود از يک اختلال رواني رنج مي‌برد- احتمالا دو قطبي- لذا اين چالش نيز بر پايه توانايي او در اقناع افراد شکل گرفته است.
شبکه
بستري که اين چالش در آن رشد کرد شبکه اجتماعيVK (ВКонта́кте) به معني در ارتباط بود که يک شبکه اجتماعي روسي است. اين شبکه اجتماعي در سال 2006 به وسيله پاول دوروف تاسيس شد. در سال 2009 دوروف اين شبکه را با کمک سه سرمايه‌گذار روسي اسرائيلي گسترش داد اما همچنان نفوذ خود را در آن حفظ کرد. اما در سال 2014 با اعلام اينکه تحت فشار دولت مرکزي روسيه براي انتشار اطلاعات کاربران قرار گرفته است اين شبکه را واگذار کرد. گفته مي‌شود که اين فشارها به دليل بحران 2014 اوکراين بوده است.
به اين شبکه به وسيله 83 زبان مي‌توان دسترسي داشت اما بيشتر کاربران آن روس‌زبان هستند. در ژانويه 2017 اين شبکه اجتماعي 410 ميليون اکانت کاربري داشته و در رتبه‌بندي جهاني جايگاه 15 ام را در ميان 500 سايت دارا بوده است. اين شبکه رايج‌ترين شبکه اجتماعي در روسيه است و در سطح جهاني رتبه ششم را داراست. اين شبکه همچنين در اوکراين، قزاقستان و بلاروس نيز رايج‌ترين شبکه اجتماعي مي‌باشد.
مرجعيت تکنولوژي
تقريبا همه افراد در جوامع داراي مراجعي هستند که به افکار و انديشه‌هاي آنها رجوع کرده و سبک زندگي خود را با آنها تنظيم مي‌کنند. برخي گروه مرجعي در مسجد يا کليسا دارند و اطلاعات و تحليل‌هاي خود را از اين محيط کسب کرده و به ارزيابي متقابل نظرات يکديگر مي‌پردازند. برخي در گروه‌هايي که متعلق به دوران دانشگاه يا مدرسه خود هستند اين گونه فعاليت‌ها را دنبال مي‌کنند و بر آن اساس زندگي مطلوب خود را شکل مي‌دهند. برخي ديگر با همکاران خود در محيط‌هاي کاري همبستگي داشته و اين گروه‌ها را پايۀ هويت خود قرار مي‌دهند. بسيار معمول است که در اين گروه‌ها افرادي شاخص‌تر بوده و اثرگذاري بيشتري نسبت به ديگران داشته باشند. با گسترش رسانه‌ها نيز دايره برخي از اين گروه‌هاي سنتي افزايش پيدا کرده و جمع‌هاي بزرگتري شکل گرفتند اما همواره چهره‌هاي محوري در اين گروه‌ها وجود داشته‌اند. سلبريتي‌ها، روشنفکران، رهبران ديني و.... هر کدام در بخشي از جامعه داراي نفوذ اجتماعي بوده و هستند.
اما در دوره اخير تکنولوژي خود به مرجعي در ميان افراد تبديل شده است به‌گونه‌اي که بسياري از افراد در فضاي مجازي داراي علقه‌هاي بيشتري نسبت به فضاي واقعي هستند و حتي با افرادي ارتباط دارند که در فضاي واقعي يکبار هم آنها را نديده‌اند. مرجعيت گروه‌ها و حتي برخي فرآورده‌هاي تکنولوژيک نظير برنامه‌ها و توليدات به‌گونه‌اي شده است که افراد در بخش زيادي از زندگي روزمره خود وابسته به فضاي مجازي بوده و اساسا سبک زندگي‌شان بيشتر در فضاي مجازي تعريف مي‌شود تا فضاي واقعي. اين روند باعث مي‌شود که تغييرات تکنولوژيک و فناوري‌هاي نوين به شدت ايشان را تحت تاثير قرار دهد و افراد عملا پيرو تکنولوژي محسوب شوند.
پارتيزان‌هاي اينترنتي
چالش نهنگ آبي به لحاظ الگوي کنش بيشترين شباهت را به عملکرد پارتيزان‌هاي اينترنتي دارد. اين پديده در اصطلاح Internet vigilantism خوانده مي‌شود. پارتيزان به افراد غير نظامي‌اي گفته مي‌شود که به شدت حامي يک عقيده بوده و براي آن مي‌جنگند. پارتيزان‌هاي اينترنتي به رصد افراد ديگر در فضاي مجازي پرداخته و تلاش مي‌کنند تا به وسيله اعضاي خود که افرادي عادي هستند ماموريت‌هايي در جهات اهدافي ويژه نظير اجراي عدالت را به انجام برسانند. نکته مهم اينست که اين جمع‌ها گروه‌هايي محسوب مي‌شوند که در خارج از نظم فضاي واقعي و دولت‌ها فعاليت مي‌کنند و داراي قوانين خاص خود هستند. در حال حاضر در ايالات متحده گروه‌هاي بسياري فعال هستند که به پرونده‌هاي انتقام‌جويي، قتل، تجاوز و حملات فيزيکي خارج از سيستم رسمي رسيدگي مي‌کنند.
اولين مورد از اين نوع اقدامات در 15 آوريل 2013 در جريان انفجار يک بمب در انتهاي مسير يک مسابقه ماراتن در بوستون رخ داد. طي اين حمله که در ساعت 2:49 دقيقه بعد از ظهر انجام شد دو بمب دست‌ساز با فاصله 190 متر و با اختلاف زماني 12 ثانيه منفجر شدند. در اين حمله 3 نفر کشته شده و صدها تن زخمي شدند. در تحقيقات FBI دو برادر قرقيزي الاصل مورد اتهام قرار گرفتند. در تحقيقات مشخص شد که اين دو نفر با هيچ گروه تروريستي در ارتباط نبوده‌اند اما در اثر عضويت در يکسري از فروم‌هاي اينترنتي با برخي اعضاي القاعده ارتباط گرفته و شيوه‌هاي ساخت بمب و عمليات را نيز از آنها فرا گرفته‌اند و در نهايت چنين عملياتي را انجام داده‌اند.
پارتيزان‌هاي اينترنتي از ابزارهاي متفاوتي براي رسيدن به اهداف خود استفاده مي‌کنند مثلا برخي از آنها به فعاليت در فضاي وب بسنده کرده تنها اقداماتي نظير «رسوايي» افراد در جامعه، دزدي از حساب‌هاي بانکي، افشاگري انجام مي‌دهند. اما برخي ديگر دامنه فعاليت‌ها را به بيرون از فضاي مجازي کشانده و از افراد مي‌خواهند اقداماتي را در فضاي واقعي نظير تظاهرات، شعار نويسي، قتل و... انجام دهند. مهمترين وجه شباهت اين نوع کنش‌ها کنترل کامل يک فرد ناشناس بر مخاطبين است.
بازي‌هاي مبتني بر شبکه اجتماعي
بخش مهمي از تسلطي که مدير چالش نهنگ آبي بر قرباني بدست مي‌آورد به وسيله اطلاعاتي است که به صورت جانبي از خود او کسب مي‌کند. اين شکل از جمع‌آوري اطلاعات از مخاطب در بستر بازي‌هاي مبتني بر شبکه اجتماعي رواج دارند. اين نوع از بازي‌ها دسته‌اي از بازي‌هاي آنلاين هستند که مبتني بر شبکه‌هاي اجتماعي ويژه‌اي ايجاد مي‌شوند. معمولا اين بازي‌ها داراي چندين بازيگر بوده و به صورت چند جانبه پيش مي‌روند. اولين نوع از اين بازي‌ها به وسيله يک کمپاني فنلاندي به نام استار آرکد در سال 2011 بر روي نسخه فيسبوک موبايلي عرضه شد. در حال حاضر نيز کمپاني‌هايي نظير زينگا، ووگا، بيگ پوينت گيمز، پلي‌فيش، فري تو پلي گيم و... عرضه مي‌شود. نکته حائز اهميت درباره اين نوع بازي‌ها اينست که بر اساس آمار ارائه شده از سوي کمپاني بيت دفندر 50 درصد اين بازي‌ها داري آسيب فيشينگ (phishing) بوده يعني اطلاعات مشتريان و کاربران را بدون اطلاع آنها به سرقت مي‌برند.
برخورد کشورهاي مختلف با اين بازي
روسيه علاوه بر دستگيري فيليپ بودکين کسي که ادعا مي‌شود اين چالش را ابداع کرده است مظنونين زيادي که احتمال مديريت اين بازي را داشته‌اند بازداشت کرده است و در حال حاضر نيز هر کسي که به عنوان مظنون مديريت يک گروه نهنگ آبي مطرح شود تحت تعقيب قرار مي‌گيرد. در روسيه تا به حال چندين نفر در ارتباط با اين چالش بازداشت شده‌اند.
دولت هند نيز به دنبال ارائه آموزش‌هايي در مدارس است که به وسيله آن دانش‌آموزان و خانواده‌ها را از خطرات اين چالش آگاه نمايد. يکي از ايالت‌هاي هند در اين راستا در حال بررسي پيشنهاد ارائه يک واحد درسي با عنوان «استفاده مسئولانه از اينترنت» در مدارس اين کشور است. همچنين دولت هند از کمپاني‌هاي فيسبوک، ياهو و گوگل خواسته تا هرگونه دسترسي به اين بازي را محدود کنند. کشورهاي ديگري نظير ايتاليا، استراليا، بلژيک و انگلستان نيز تمهيدات قانوني براي مقابله با اين چالش وضع کرده‌اند.
نکته آخر
نهنگ آبي در بيشتر جوامع غير روس زبان تنها يک ترس و هيجان ناشي از برخورد با يک پديده نامانوس بوده است. هنوز در هند و يا ايتاليا که رسانه‌ها ده‌ها مورد خودکشي را به چالش نهنگ آبي مربوط ساخته‌اند هيچ نهاد رسمي‌اي چنين ارتباطي را تاييد نکرده است. به نظر مي‌رسد پيچيدگي اين چالش بيشتر از آن است که بتواند به آساني در محيط‌هاي بين‌فرهنگي فعاليت کند. با اين حال، لزوم توجه به خانواده امري است که در هر صورت بايد به آن توجه ويژه داشت.
منابع:
https://www.techopedia.com/definition/29629/internet-vigilantism
https://en.wikipedia.org/wiki/Boston_Marathon_bombing
https://en.wikipedia.org/wiki/Project_Chanology
https://en.wikipedia.org/wiki/Internet_vigilantism
https://www.av-comparatives.org/wp-content/uploads/2017/07/avc_phi_bitdefender_201707_en.pdf
https://www.bitdefender.com/news/gaming-applications-increase-spam-and-phishing-by-more-than-50-percent-in-social-networks-1450.html
http://www.dailymail.co.uk/news/article-4653510/Teenage-girl-arrested-leading-online-suicide-group.html
http://www.alef.ir/news/3960801282.html
https://psychcentral.com/blog/archives/2017/07/13/the-blue-whale-challenge-is-real-sad-frightening/
منبع: خبرگزاری آریا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۲۳۵۷۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دانشمندان می‌گویند موفق به صحبت با یک نهنگ شده‌اند
ایتنا - دانشمندان «جست‌و‌جوی هوش فرازمینی» (Seti) در آمریکا ادعا می‌کنند که با یک نهنگ گوژپشت در آلاسکا به‌عنوان نمونه‌ای برای ارتباط با بیگانگان فضایی صحبت کرده‌اند.
نهنگ‌ها به تولید صداهای پیچیده‌ای معروف‌اند که هزاران مایل مسافت زیر آب طی می‌کند تا با یکدیگر صحبت کنند، اما درک کامل صداهایشان همچنان دشوار بوده است.
پژوهشگران پیش‌تر صدای چند گروه از نهنگ‌ها را ضبط کرده‌اند که زیر آب غرق آوازهایی طولانی بودند که همچنین، آهنگین و در حال تغییر مداوم بودند.
فرد شارپ، یکی از نویسندگان این پژوهش، توضیح داد: «نهنگ‌های گوژپشت به‌شدت باهوش‌اند، سیستم‌های اجتماعی پیچیده دارند، از حباب‌ها ابزارها‌ــ‌تورهایی درست می‌کنند تا ماهی بگیرند، و از طریق آوازها و صداهای جمعی ارتباط گسترده‌ای برقرار می‌کنند.»
لیسا واکر، نویسنده دیگر این پژوهش، به نیویورک پست گفت: «زبان آنها پیچیده است. آنها صدای شبیه سرفه و استفراغ و ناله و جیغ درمی‌آورند. صداسازی‌شان جذاب است. ما سعی داریم بفهمیم این صداهای تولیدی چه معنایی دارند.»
پژوهشگران در این تحقیق صداهای نهنگ‌های گوژپشت را که زیرآب ضبط شده بود برای سایر نهنگ‌ها در ساحل آلاسکا پخش کردند.
آنها دریافتند در حالی که بیشتر این نهنگ‌ها به فریادهای ضبط‌شده اعتنایی نکردند، یکی از آن‌ها‌ــ یک نهنگ ماده به نام تواین‌ــ به‌مدت ۲۰ دقیقه دور قایق دانشمندان چرخید و این صداها را تقلید می‌کرد.
پژوهشگران کاملا مطمئن نیستند که این فریاد ضبط‌شده چه معنایی دارد، اما گمان می‌کنند نوعی «بانگ ارتباطی» باشد که نهنگ‌ها برای صدا زدن یکدیگر استفاده می‌کنند.
دکتر واکر توضیح داد: «ممکن است مثل این بوده که ما بگوییم سلام، و او پاسخ داده است سلام، و ما دوباره بگوییم سلام.»
برندا مک‌کوان، نویسنده ارشد این پژوهش، در بیانیه‌ای گفت: «ما معتقدیم این اولین بار است که چنین تبادل ارتباطی میان انسان‌ها و نهنگ‌های گوژپشت به زبان نهنگ گوژپشت صورت گرفته است.»
دانشمندان در حال حاضر تصور می‌کنند که فرازمینی‌ها به برقراری ارتباط علاقه‌مند خواهد بود و گیرنده‌های انسانی را هدف خواهند گرفت.
آنها می‌گویند رفتار نهنگ‌های گوژپشت «بی‌تردید» از این فرضیه «پشتیبانی می‌کند».
پژوهشگران امیدوارند با مطالعه سیستم‌های ارتباطی هوشمند غیرانسانی، مانند نهنگ‌ها، فیلترهایی طراحی کنند تا برای هرگونه سیگنال فرازمینی دریافت‌شده به کار ببرند.
تازه‌ترین یافته‌ها همچنین به این موضوع اشاره دارد که از بازپخش فریادهایی که به‌شکلی موثر طراحی شده باشند می‌توان برای مکالمه تجربی با نهنگ‌ها و سایر گونه‌های غیرانسانی تعامل‌پذیر استفاده کرد.
فوری/ انفجار در مناطق مرکزی ایران / اسرائیل به ایران، عراق و سوریه حمله کرد