چرا زن، مرجع تقلید نمی شود؟
تاریخ انتشار: ۳ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۲۵۰۷۶۶
گاهی سوال می شود که چرا زن نمی تواند در مقام امام جماعت یا در رتبه مرجع تقلید قرار گیرد، این سوال را می توان در سه مرحله جداگانه چنین پاسخ داد:
1- امامت:
امامت دو گونه است، یکى امامت ظاهرى، سیاسى، اجتماعى و دیگرى امامت باطنى و معنوى.
وَ أَسْبَغَ عَلَیْکُمْ نِعَمَهُ ظاهِرَةً وَ باطِنَةً و نعمتهاى ظاهر و باطن خود را بر شما تمام کرد؛ روایت وارده از موسى بن جعفر(ع) در تفسیر آیه شریفه، که نعمت ظاهره را به امام ظاهر و نعمت باطنه را به امام باطن تفسیر نموده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
آنچه در تاریخ دیده مىشود این است که «زن» امام ظاهرى و سیاسى و اجتماعى نبوده است. اما آیا زنان به خاطر «زن بودن» نمىتوانند امام ظاهر و سیاسى باشند؟ یا این که در شرایط سیاسى و اجتماعى گذشته این امر پذیرش اجتماعى نداشته است؟
این احتمال وجود دارد که امامت ظاهرى و سیاسى مناسب حیات روحى و معنوى بانوان نباشد. و اما امامت باطنى و معنوى که به معناى دستگیرى و هدایت حقیقى از باطن و مقام ولایت است. مطمئناً بانوان بزرگوارى داراى این مقام بودهاند مانند: فاطمه زهرا(سلام الله علیها) که داراى مقام ولایت حقیقى و معنوى است.
2- مرجعیت تقلید:
براى بررسى این مطلب لازم است دو مقدمه را ذکر نماییم:
1- دانشمندان علم «اصول فقه» مىگویند احکام دوگونه است: احکام واقعى و احکام ظاهرى.
احکام واقعى، احکامى است که شارع مقدس قرار داده است و احکام ظاهرى، احکامى است که مجتهد از طریق ادله و اصول به آن دست مىیابد. در موارد بسیارى این دو عین یکدیگرند، ولى درپارهاى از شرایط ممکن است آنچه که مجتهد فهمید با حکم واقعى الهى مطابق نباشد. وظیفه ما این است که از احکام ظاهرى تبعیت نماییم، زیرا، راهى به سوى احکام جز از طریق ادله ظاهرى از جمله فتواى مجتهد نداریم. پس اگر بعداً معلوم شد که این احکام ظاهرى با احکام واقعى مطابق بوده که خیلى خوب است و ما همانگونه عمل کردهایم که شارع مقدس خواسته است. و اگر مطابق نبود ما در نزد شارع مقدس معذور هستیم؛ زیرا راهى را که او به ما نشان داده بود رفتهایم.
به جد مىتوان احتمال داد که امامت ظاهرى و سیاسى مناسب حیات روحى و معنوى بانوان نباشد. و اما امامت باطنى و معنوى که به معناى دستگیرى و هدایت حقیقى از باطن و مقام ولایت است. مطمئناً بانوان بزرگوارى داراى این مقام بودهاند مانند: فاطمه زهرا(سلام الله علیها) که داراى مقام ولایت حقیقى و معنوى است.
حال اگر اصابت به واقع نکرده و ما را به مقصود نهایى شارع مقدس نرسانده است تقصیرى متوجه ما نیست بلکه چه بسا به خاطر همین تبعیت از فرمان شارع مأجور هم باشیم. مقصود از بیان این مقدمه این است که احکامى که در دست ما است ولو باید در عمل همینگونه رفتار نماییم، اما در پارهاى از موارد مانند آنجا که اختلاف بین فقها وجود دارد، مىتوان احتمال داد که حکم واقعى الهى به گونهاى دیگر باشد.
2- مرجعیت تقلید گرچه توفیقى الهى است و خالى از عنایات امام زمان(عج) نیست، اما قبل از آن که یک منصب اجتماعى باشد و بیشتر از آن، یک مسؤولیت سنگین الهى و اخروى است و چه بسیار بودهاند بزرگانى که با اجتماع شرایط از مرجعیت گریزان بودند.(2)
بنابراین اگر هم چنین مسؤولیتى به شخصى واگذار نگردد در واقع بار آخرتى او سبکتر شده است.
پس از بیان این دو مقدمه، ظاهراً نظر مشهور آقایان فقها این است که زن نمىتواند مرجع تقلید براى همه اعم از زن و مرد باشد، اما بعضى از مجتهدین و صاحبنظران عقیده دارند که زن مىتواند مرجع تقلید براى همه باشد. حال ممکن است حکم واقعى الهى هر کدام از این دو نظر باشد. هر گروه از این آقایان، نظرى را که به آن رسیدهاند براساس ادله شرعى و روش متعارف اجتهادى است و نظر و فتواى آنان مستند به منابع و مبانى شرعى است. اگر نظر اول، حکم واقعى الهى باشد مىتوان احتمال داد که فلسفه و علت این حکم در مقام تشریع، رعایت حال بانوان و کاستن از بار مسؤولیت آنان باشد و این که مرجعیت تقلید و تکالیف اجتماعى که به دنبال مرجعیت مىآید مناسب حال بانوان و در طریق کمال خاص آنان نیست؛ زیرا ویژگىهاى روحى و روانى و معنوى بانوان به غیر از ویژگىهاى روحى و روانى و معنوى مردان است و هر کدام کمالات خاص خود و طریق و راه مناسب براى رسیدن به آن کمالات را دارند.
نه زنان به خاطر ویژگىهاى متفاوت با مردان دچار کمبود و کاستىاند و نه مردان به خاطر ویژگىهاى متفاوت با زنان دچار کمبود و کاستى هستند، نه کمالات خاص بانوان کمال براى آقایان است و نه کمالات خاص آقایان کمال براى بانوان است
نه زنان به خاطر ویژگىهاى متفاوت با مردان دچار کمبود و کاستىاند و نه مردان به خاطر ویژگىهاى متفاوت با زنان دچار کمبود و کاستى هستند، نه کمالات خاص بانوان کمال براى آقایان است و نه کمالات خاص آقایان کمال براى بانوان است. اینها دو موجود انسانى هستند و شرایط و ویژگىها و کمالات و راههاى متفاوتى دارند که همدیگر را در این جهان تکمیل مىنمایند و نیازهاى هم را برطرف مىکنند. و اگر هم حکم واقعى الهى این باشد که بانوان مىتوانند مرجع تقلید براى همه زنان و مردان باشد فهمیده مىشود که این امر منافات با ساختمان روحى و معنوى بانوان ندارد. (3)
امامت جماعت:
بعضى از مراجع امامت زن براى جماعت زنان را جایز مىدانند، بنابراین نمىتوان قاطعانه گفت که منصب امام جماعت در اسلام براى زنان قرار داده نشده است.
پی نوشت:
1. ر.ک: المیزان، علامه طباطبایى، ج 16، ص 252.
2. ر.ک: مقدمه علامه سید محمد حسین حسینى طهرانى بر کتاب شریف «توحید علمى و عینى» بخش مربوط به احوالات جناب «سید احمد کربلایى».
3. براى آگاهى بیشتر ر.ک: نظام حقوق زن در اسلام، شهید مطهرى.
منبع: افکارنيوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.afkarnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «افکارنيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۲۵۰۷۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
افزایش حقوق سربازان به اجرا در می آید؟
به گزارش صدای ایران از ایلنا، وی با اشاره به تعیین تکلیف وضعیت تسهیلات در سال جدید و اینکه آیا با وجود عدم تصویب بودجه و نهایی شدن برنامه هفتم افزایشها در آن اعمال میشود، گفت: الان هنوز سال مالی ۱۴۰۲ است و ربطی به کامل نشدن بودجه ندارد، براساس قانون کسانی که سال گذشته ثبتنام کردند و دریافت تسهیلات آنها بنا به شرایطی به امسال موکول شده خب به نرخ سال گذشته دریافت میکنند و کسانی که امسال پرونده تشکیل داده و ثبتنام کنند، به نرخ امسال تسهیلات خود را دریافت خواهند کرد.
وی در ادامه اظهار داشت: تسهیلات ازدواج و فرزندآوری باید پرداخت شود و آنچه که در اینجا اهمیت دارد احکام بودجه است که تصویب و ابلاغ شده است، بر این اساس عدم بررسی و تصویب جداول بودجه مانعی برای بحث پرداخت تسهیلات ایجاد نمیکند.
راستینه همچنین در رابطه با افزایش حقوق سربازان نیز تصریح کرد: ما احکام را تحویل دولت دادیم و به دولت اجازه دادیم بر اساس احکام جدول مصارف خود را تدوین کند، خب جداول ارتباطی به حقوق و مزایا ندارد؛ حقوق و مزایا از احکام تبعیت میکند لذا بهانهای برای دولت وجود ندارد. دولت بر اساس احکامی که تصویب و ابلاغ شده باید نسبت به اعمال افزایش حقوق و مزایای سربازان اقدام کند.
وی در پاسخ به این سوال که دولت مالیات بر ارزش افزوده را افزایش داده، اما همسانسازی را اجرا نمیکند، عنوان کرد: همسانسازی حقوق بازنشستگان حتما باید اعمال شود، ما قطعا این مساله را پیگیری میکنیم، یکی از وظایف دولت این است که احکام برنامه هفتم و بودجه ۱۴۰۳ را که تصویب و ابلاغ شده با جدیت اجرا کند. در بحث همسانسازی که میان دولت و مجلس اتفاق نظر وجود دارد؛ حالا اینکه این ماه اعمال نشده حتماً دولت باید با معوقاتش نسبت پرداخت آن در ماههای بعد اقدام کند.»