به نقل از «پارس نیوز»

زمان طلایی درمان سکته را دریابید

تاریخ انتشار: ۲۷ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۶۷۴۴۰۱

به گزارش پارس نیوز، «بر اساس استانداردهای جهان، به طور متوسط در تهران و حومه با 15 میلیون نفر جمعیت، روزانه 200 نفر دچار سکته مغزی می شوند. بنابراین در کشور 85 میلیونی ایران هر روز هزار نفر سکته مغزی می کنند که این رقم بسیار بالا و نگران کننده است. البته از این تعداد، 90 درصد زنده می مانند و کمتر از 10 درصد جان خود را از دست می دهند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

طبق آمار سازمان جهانی بهداشت نیز هر ساله 15 میلیون نفر جان خود را از دست می دهند و 5 میلیون دیگر برای همیشه دچار معلولیت می شوند. اگرچه آمار سکته مغزی در کشورهای پیشرفته به دلیل موفقیت در کنترل عوامل خطر سکته کاهش یافته، اما هنوز آمار جهانی آن به دلیل بالا رفتن طول عمر انسان ها، قابل توجه است.»
آنچه خواندید بخشی از گفته های دکتر ناصر زنگی آبادی، فوق تخصص مغز و اعصاب (نوروافتالمولوژی/ اپی لپتولوژی) است. این عضو از هیات علمی پژوهشکده علوم اعصاب شفا بیمارستان خاتم الانبیاء و مرکز تحقیقات علوم اعصاب کرمان، در ادامه به بررسی عوامل سکته مغزی و راه های درمان آن می پردازد.
سکته مغزی چیست و چگونه ایجاد می شود؟

سکته مغزی یک حادثه عروقی در مغز است که بر اثر آسیب به یکی از رگ های خونرسان به مغز یا رگ های بازگرداننده خون از مغز به قلب ایجاد می شود. این سکته را می توان به دو نوع کلی تقسیم کرد؛ سکته هایی که به دنبال خونریزی و پارگی عروق مغز رخ می دهند و سکته هایی که بر اثر انسداد و ایجاد لخته در یکی از رگ های مغزی ایجاد می شوند. سکته هایی که به دنبال انسداد در عروق مغزی رخ می دهند، خود به 2 نوع تقسیم می شوند. در نوع اول، لخته از قسمتی دورتر از مغز مثل قلب جدا می شود و با ورود به یکی از رگ های مغزی در آن انسداد ایجاد می کند. این حادثه، سکته مغزی ناشی از آمبولی نام دارد. نوع دوم و شایع تر سکته به دنبال انسداد عروق، بر اثر پدیده تصلب شرائین اتفاق می افتد. در این پدیده، دیواره عروق به مرور زمان سفت، سخت و تنگ می شود و رگ را مستعد ایجاد لخته در محل تنگی می کند. در نهایت نیز تنگی به حدی افزایش می یابد که منجر به انسداد کامل رگ و سکته مغزی می شود.

چه عواملی در بروز انواع مختلف سکته مغزی دخیل هستند؟

عوامل خطر انواع سکته های مغزی تا حدودی مشترک هستند. مهم ترین عامل در بروز سکته مغزی از نوع خونریزی عروق، فشار خون بالاست. فشار خون کنترل نشده به مرور زمان باعث نازکی دیواره عروق مغز و بالا رفتن احتمال پارگی در آنها می شود. جالب است بدانید فشار خون بالا، سالیانه عامل بیش از 12.7 میلیون سکته مغزی در جهان است. عواملی مثل دیابت کنترل نشده، چربی خون و فشار خون بالا نقش اصلی را در بروز سکته های مغزی انسدادی ایفا می کنند. دخانیات، استرس و فشارهای روانی از دیگر عوامل موثر در بروز سکته های مغزی هستند. مصرف الکل نیز در بعضی از موارد، خطر سکته مغزی را بالا می برد. در حقیقت، تمامی این عوامل به تدریج باعث تصلب شرائین و انسداد عروق می شوند.

سکته مغزی با چه علائمی همراه است؟

از مهم ترین علائم سکته مغزی می توان به اختلال تکلم، ضعف در یکی از اندام ها، اختلال تعادل، اختلال هوشیاری و عدم قرینگی در صورت مثل کج شدن حالت صورت اشاره کرد.

با مشاهده این علائم باید چه کار کرد؟

به محض بروز هر یک از این علائم باید با اورژانس تماس گرفت و فرد را به بیمارستان منتقل کرد. این بیماران حتما باید ظرف حداکثر 3 ساعت تحت درمان قرار بگیرند. تا زمان رسیدن اورژانس نیز باید فرد را در یک محل آرام و دور از استرس بخوابانید. اگر بیمار دچار فشار خون خیلی بالا باشد، می توان با دادن قرص خوراکی فشار خون (از داروهای مصرفی بیمار) تا حدودی فشار او را کنترل کرد اما نباید قرص زیرزبانی به بیمار بدهید. همچنین باید از دادن مواد خوراکی به فرد خودداری کنید.
سکته مغزی چگونه تحت درمان قرار می گیرد؟

با انتقال بیمار به اورژانس، پزشک معالج از طریق گرفتن شرح حال و معاینه، نوع سکته را از لحاظ پارگی رگ یا انسداد تشخیص می دهد. در صورت لزوم می توان برای این منظور از سی تی اسکن و ام آر آی نیز کمک گرفت. سکته هایی که از نوع خونریزی عروق هستند باعث بالا رفتن فشار مغز و اختلال در هوشیاری بیمار نیز می شوند. بنابراین کنترل فشار مغز، فشار خون و علائم حیاتی بیمار در این موارد از اهمیت ویژه ای برخوردار است، حتی اگر برای کنترل خونریزی نیاز به جراحی وجود داشته باشد. در مورد سکته هایی که بر اثر انسداد رگ و لخته رخ می دهند نیز باید ظرف 3 ساعت اول از داروی به خصوصی استفاده کرد. تزریق این دارو، لخته ایجاد شده در رگ را حل کرده و مسیر را باز می کند. پس از تزریق دارو در 3 ساعت اول و نجات جان بیمار، درمان های تکمیلی و کنترل عوامل خطر سکته آغاز می شود که از جمله آنها می توان به درمان فشار خون، دیابت، چربی خون و ... اشاره کرد.
پس از تزریق دارو در 3 ساعت اول، سکته مغزی و گرفتگی رگ را به طور کامل بهبود می بخشد؟

درصد بالایی از بیماران با این روش بهبود کامل پیدا می کنند. در 3 ساعت اول سکته هنوز زمان زیادی از آسیب به سلول های مغزی نگذشته است. طی این مدت، سلول های مجاور محل سکته، آسیب دیدگی را تا حدودی جبران و از ایجاد اختلال عملکردی در بدن جلوگیری می کنند. در این وضعیت می توان با تزریق دارو و باز کردن رگ، کارکرد سلول ها را به حالت قبل بازگرداند. اگر هم سکته اختلال عملکردی جزیی ایجاد کرده باشد، با دریافت درمان به موقع می توان آن را به تدریج برطرف کرد.

ایران از لحاظ تجهیزات درمانی سکته مغزی در چه جایگاهی قرار دارد؟

استفاده از داروی حل کننده لخته در سکته مغزی تا 1 سال گذشته به گستردگی امروز نبود چرا که دسترسی به آن دشوار بود. از طرفی نبود بخش مراقبت های ویژه سکته مغزی، فرد را با خطر عوارض بر اثر مصرف دارو مواجه می کرد، اما خوشبختانه امروزه این دارو در بسیاری از اورژانس ها وجود دارد. همچنین تعداد اورژانس های مجهز به واحد مراقبت های ویژه سکته مغزی رو به افزایش است و متخصصان مغز و اعصاب فعالیت خود را بیش از پیش در این واحدها افزایش داده اند. تجویز این دارو نقش بسزایی در نجات جان بیماران، پیشگیری از ناتوانی جسمی و کاهش هزینه های اقتصادی ناشی از سکته مغزی ایفاد می کند. به تازگی نیز در انجمن مغز و اعصاب ایران و همچنین وزارت بهداشت جنبشی آغاز شده تا از طریق آن بتوان تمامی بیمارستان ها را به بخش مراقبت های ویژه سکته مغزی مجهز کرد. همانطور که امروزه بیمارستان ها به واحد مراقبت های ویژه برای بیماران قلبی (Cardiac Care Unit / CCU) مجهز هستند باید یک واحد را نیز به بخش مراقبت های ویژه سکته مغزی(Stroke Care Unit / SCU) اختصاص دهند.

این روزها در شبکه های مجازی پیام های زیادی در رابطه با درمان های سنتی سکته مغزی از جمله زالو درمانی دیده می شود. آیا این روش ها می توانند در بهبود سکته موثر باشند؟

مهم ترین خطر این توصیه ها، تاخیر در شروع درمان اصلی است. اگرچه در تهیه بعضی از داروهای حل کننده لخته، بزاق زالو به کار رفته، اما این موضوع دلیل نمی شود که برای درمان سکته از زالو درمانی استفاده کنیم. سکته مغزی به مراقبت های ویژه و درمان علمی نیاز دارد. من در مورد زالو درمانی نظر مثبتی ندارم و فکر نمی کنم در این زمینه کمک کننده باشد. اما به طور کلی، استفاده از طب سنتی را رد نمی کنم. البته طب سنتی زمانی باید به کار رود که فرد با دریافت درمان های آکادمیک از فاز اولیه بیماری عبور کرده و وارد فاز توانبخشی شده باشد.

عدم درمان به موقع سکته مغزی چه عوارضی در پی دارد؟

در صورتی که سکته مغزی در عرض 3 ساعت با تزریق دارو تحت درمان قرار نگیرد، عوارضی مثل ضعف یا فلج یک نیمه از بدن بر جا می گذارد. بسیاری از این بیماران دیگر نمی توانند تا پایان عمر راه بروند یا از یک دست یا پای خود استفاده کنند. خیلی از آنها نیز دچار اختلال تکلم و عوارض بینایی می شوند. در واقع، سکته بر اساس محل درگیری در مغز می تواند عوارض متفاوتی در اعضای مختلف بدن ایجاد کند. با این حال ضعف و فلج نیمه بدن از شایع ترین عوارض انواع سکته مغزی هستند.

چگونه می توان خطر بروز سکته مغزی را کاهش داد؟

سکته مغزی معمولا در سنین بالا اتفاق می افتد. با این حال ممکن است در سنین پایین تر نیز رخ دهد. به طور کلی هر چقدر فرد در کنترل عوامل خطر سکته مثل دیابت، چربی و فشار خون موفق تر باشد، احتمال بروز سکته مغزی در او کمتر می شود یا دیرتر دچار آن خواهد شد. بنابراین اگر به هر یک از این بیماری ها مبتلا هستید باید با مراجعه منظم به پزشک و دریافت درمان های لازم از ایجاد سکته مغزی پیشگیری کنید. ترک مصرف سیگار و الکل و کنترل استرس های روانی از دیگر عوامل موثر در پیشگیری از سکته های مغزی هستند.

منبع: پارس نیوز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.parsnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «پارس نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۶۷۴۴۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ارتقاء بستر ارتباط پزشک با بیمار حیاتی است/ پلتفرم مناسب نوبت دهی اینترنتی باید ایجاد شود

انجمن اسلامی دانشجویان ۱۳۴۸ دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خطاب به بهرام عین اللهی درخصوص تعیین ساختار در فرایند نوبت دهی و حفظ کرامت مردم نامه‌ای منتشر کرد.

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، انجمن اسلامی دانشجویان ۱۳۴۸ دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی خطاب به وزیر بهداشت درخصوص تعیین ساختار در فرایند نوبت دهی و حفظ کرامت مردم نامه‌ای منتشر کرد.

 

متن این نامه به شرح زیر است:

 

استاد ارجمند جناب آقای دکتر عین اللهی
وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

سلام علیکم

احتراماً همانطور که مستحضرید آسایش بیماران، افزایش بهره‌وری کادر درمانی و در نتیجه ارتقاء کلی خدمات درمانی از موارد مهم در نظام سلامت محسوب می‌شوند. نظر به آسیب شناسی صورت گرفته در این مقوله؛ یکی از موارد مهم، زمانبر بودن فرایند نوبت دهی به بیماران و صف‌های طولانی مراجعه کنندگان در مراکز درمانی می‌باشد. به منظور بررسی و حل این مشکلات، همچنین حسب دغدغه همیشگی خود مبنی بر حفظ کرامت مردم و ارتقا بهره‌وری در خدمات سلامت نکاتی را خدمتتان عرض می‌نماییم:

بیماران به عنوان اعضای با ارزشی از جامعه این حق را دارا می‌باشند که در هنگام فرایند‌های درمانی و مراجعه به مراکز مختلف کرامت و حقوق شخصی شان حفظ گردد. متاسفانه باید بگوییم که به کرات مشاهده شده است بیماران برای دریافت نوبت‌های پزشکی ناچار به حضور در صف‌های طولانی میباشند. نبود ساختاری مناسب جهت دریافت نوبت و طولانی بودن زمان انتظار جهت دریافت نوبت‌های پزشکی مسئله‌ای است که به جای بهبود به دلیل نقصان ساختاری و بعضاً مدیریتی روز به روز بیشتر مشهود می‌شود و به طور مستقیم بر رضایت بیماران از خدمات پزشکی اثر منفی می‌گذارد. هدر رفتن زمان، انرژی و… مردم جهت دریافت نوبت، مسبب عدم حفظ کرامت ایشان می‌گردد که خود دلیل واضح و مبرهنی بر ضرورت وجود سیستم مشخص در فرایند نوبت دهی می‌باشد.

بی تردید کادر درمانی به عنوان پایه و اساس سیستم درمان نقش بسیار حیاتی و اساسی را در امر درمان بیماران دارند. مع الاسف یکی از چالش‌های مهم پرسنل درمانی در مراکز مختلف، نبود امنیت مناسب ناشی از ازدحام و شلوغی در محیط است که می‌تواند مسبب کاهش کیفیت خدمات و افزایش خطا‌ها گردد. اساساً وجود پلتفرم مناسب نوبت دهی منجر به برنامه‌ریزی بهتر، تمرکز بیشتر، واکنش اثربخش بر روی نیاز‌های بیماران و در نتیجه ارتقا بهره‌وری کادر درمانی می‌شود. همچنین با فراهم نمودن پلتفرم مناسب برای ارائه سرویس نوبت دهی می‌توان از اضافه بار بر روی پرسنل نیز جلوگیری کرد و به عنوان یک ابزار کمکی به بهبود توزیع بار کاری در مراکز درمانی و کاهش فشار بر روی کادر درمانی کمک نمود. علاوه بر این؛ وجود بستری مناسب برای نوبت دهی با جلوگیری از ازدحام و شلوغی در کانون‌های مختلف درمانی می‌توان ترافیک این کانون‌ها را کاهش داد که نه تنها به رضایت مراجعین کمک می‌کند بلکه ارتقا و کیفیت بهتر خدمات پزشکی را نیز به همراه دارد.

با برپایی چهارچوب مدیریت نوبت دهی؛ فرصتی برای افزایش اطمینان به روند خدمات درمانی به وجود می‌آید که این امکان را فراهم می‌آورد تا بیماران به طور دقیق تری نوبت خود را برای درمان و مشاوره تعیین کنند. از این رو بیماران با داشتن نوبت مشخص اطمینان بیشتری از زمان و مکان ملاقات با پزشک خود پیدا می‌کنند.

علاوه بر این وجود چهارچوبی مشخص در نوبت دهی از سهل انگاری در فرایند درمان جلوگیری می‌کند. بدین ترتیب با روشن بودن و شفافیت در نوبت دهی از تنش‌های احتمالی میان پزشک و بیمار ناشی از عدم شفافیت و ابهام در فرایند درمان جلوگیری می‌شود و مسبب افزایش اطمینان بیماران به درمان خود می‌گردد. همچنین طراحی و آغاز به فعالیت ساختار مناسب در نوبت دهی؛ ارزیابی عملکرد و شفافیت در فرایند درمان را تسهیل می‌نماید. این ساختار به عنوان یک ابزار مدیریتی اطلاعات دقیقی از تعداد بیماران مراجعه کننده و زمان درمان، و به طور کلی اطلاعات مفیدی از عملکرد درمانی را در اختیار پزشکان و مدیران سلامت قرار می‌دهد که میتواند به بهبود مدیریت منابع و افزایش شفافیت در فرایند درمان ختم شود.

همان گونه که مطلع هستید یکی از اصول بنیادین در نظام سلامت، عدالت و تساوی در دسترسی به خدمات درمانی است که بسیار حائز اهمیت می‌باشد و پیروی از آن امری ضروریست. راه‌اندازی بستر مناسب اخذ نوبت، از سو استفاده از حق نوبت جلوگیری می‌کند و این اطمینان را به بیماران می‌دهد که همگان فرصتی برابر برای دریافت خدمات درمانی دارند. بدین ترتیب از نقض حقوق بیماران جلوگیری می‌شود و تمام افراد بدون تبعیض از خدمات پزشکی بهره‌مند می‌شوند. همچنین با ایجاد بستر معقول می‌توان به دسترسی مساوی به خدمات درمانی با توجه به محدودیت‌های فیزیکی و یا اجتماعی برخی افراد کمک کرد تا به طور راحت‌تری به خدمات درمانی دسترسی داشته و از حقوق خود بهره‌مند شود.

برای بهبود سیستم درمانی کشور اقداماتی از جمله ارتقا ارتباط پزشک با بیمار بسیار حیاتی است. یکی از راه‌های رسیدن به مورد مذکور پلتفرم مناسب نوبت دهی است؛ زیرا وجود چنین بستری به بیماران این امکان را می‌دهد که به طور مستقیم از طریق این ساختار با پزشک خود در ارتباط باشند و اطلاعات مربوط به وقت و مکان ملاقات خود را دریافت نمایند. همچنین از طریق پلتفرم مناسب نوبت دهی می‌توان به روزرسانی اطلاع رسانی به مراجعه کنندگان را بهبود داد. به دفعات مشاهده شده است که برخی از بیماران پس از طی کیلومتر‌ها فاصله و رسیدن به مراکز استانی جهت دریافت خدمات درمانی؛ با لغو نوبت، تاخیر در نوبت و … مواجه شده‌اند که مورد مذکور خود عامل مهمی در چادرخوابی، کارتن خوابی بیماران و همراهان ایشان در اطراف مراکز درمانی می‌باشد. فراهم نمودن ساختاری مناسب در نوبت دهی به مراجعان این امکان را می‌دهد که به طور مستقیم از تغییرات و به روز رسانی‌های سیستم درمانی مطلع شوند و اطلاعات دقیقی در مورد نوبت دهی و فرایند درمان خود را دریافت نمایند. طبیعی است که وجود بستری صحیح در نوبت دهی به کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند چرا که هزینه‌های مربوط به نوبت دهی و رزرو به طور سنتی کاهش می‌یابد. این مهم منجر به کاهش هدر رفت منابع مالی و انسانی می‌شود که خود یکی از شاخه‌های اقتصاد سلامت و استانداردسازی خدمات است.

نظر به موارد فوق، خلا بستری مناسب در فرایند نوبت دهی به بیماران در کشور بسیار فاحش می‌باشد. با توجه به اهمیت و ضرورت حل این معضل از جنابعالی و متولیان امر سلامت در کشور انتظار می‌رود برنامه‌ریزی و اقدامات لازم برای طراحی و اجرای ساختار مناسب در نوبت دهی با سرعت و دقت انجام گیرد. حسب آسیب شناسی صورت گرفته و بر اساس تجربه‌های موفق برخی کشور‌ها، ایجاد “سامانه نوبت دهی آنلاین” خدمتتان پیشنهاد می‌گردد. امید است مسائل مذکور با جدیت تمام از سوی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی به عنوان متولی امر سلامت در کشور پیگیری و اجرا گردد.

در پایان انجمن اسلامی دانشجویان ۱۳۴۸ دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به جهت حفظ کرامت بیماران و بهبود شرایط نوبت دهی، حمایت و همکاری خود را در ایجاد ساختاری مناسب در نوبت دهی اینترنتی اعلام می‌دارد و پیگیری‌های لازم و مستمر جهت تحقق این مهم را در اولویت امور خود قرار می‌دهد.

رونوشت:

– حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای دکتر رئیسی، ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران (جهت استحضار)
– جناب آقای دکتر مخبر، معاون اول رئیس جمهور (جهت استحضار)
– جناب آقای دکتر کریمی؛ معاون محترم درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی (جهت استحضار)
– جناب آقای دکتر قالیباف، رئیس محترم مجلس شورای اسلامی (جهت استحضار)
– جناب آقای دکتر شهریاری، رئیس محترم کمسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی (جهت استحضار)
– جناب آقای دکتر مرندی، رئیس محترم فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران (جهت استحضار)